Sa desisyon na ito, ipinaliwanag ng Korte Suprema na ang pagiging isang penal colonist ay hindi awtomatikong nagpapababa ng sentensiya mula reclusion perpetua (habambuhay na pagkabilanggo) patungo sa 30 taon. Kinakailangan pa rin ang pag-apruba ng Pangulo ng Pilipinas para sa pagbabago ng sentensiya. Nilinaw din ng Korte na ang pagpapatawad (pardon) ay isang pribilehiyo na ipinagkakaloob ng Pangulo, at ang mga kondisyon nito ay dapat sundin. Mahalaga ito dahil hindi lahat ng bilanggo na nailipat sa isang kolonya ay otomatikong makakakuha ng mas maikling sentensiya. Kailangan pa rin nilang dumaan sa proseso ng paghingi ng pag-apruba mula sa Pangulo upang mapababa ang kanilang sentensiya.

Kapatawaran o Kolonya: Sino ang May Kapangyarihang Magpababa ng Sentensiya?

Ang kasong ito ay tungkol kay Ruben E. Tiu, na nakulong dahil sa pagbebenta ng ilegal na droga. Umapela siya sa Korte Suprema upang siya ay palayain dahil umano sa dalawang dahilan: una, binigyan siya ng conditional pardon without parole conditions ni dating Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo, at pangalawa, bilang isang penal colonist, ang kanyang sentensiya ay dapat na awtomatikong nabawasan sa 30 taon. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung ang pagiging penal colonist ay sapat na upang mabawasan ang sentensiya, o kung kinakailangan pa rin ang pag-apruba ng Pangulo.

Sa pagsusuri ng Korte Suprema, binigyang-diin nito na ang writ of habeas corpus ay ginagamit lamang upang suriin kung ang isang tao ay ilegal na kinukulong. Kung ang pagkakulong ay batay sa isang legal na utos ng korte, hindi ito maaaring gamitin. Sa kaso ni Tiu, siya ay legal na nakulong dahil sa kanyang pagkakasala sa pagbebenta ng ilegal na droga.

Unang argumento ni Tiu ay ang conditional pardon na iginawad sa kanya. Ngunit, ayon sa Korte Suprema, ang pardon ay isang “act of grace” mula sa Pangulo, at kailangan itong matanggap ng taong pinagkalooban nito. Sa kaso ni Tiu, walang naisagawang individual pardon papers na naglalaman ng mga kondisyon ng pagpapatawad. Dahil dito, hindi ito naging ganap at epektibo.

Dagdag pa rito, ipinaliwanag ng Korte na ang isang conditional pardon ay parang isang kontrata sa pagitan ng gobyerno at ng bilanggo. Kailangan sundin ng bilanggo ang mga kondisyon na nakasaad dito upang hindi siya muling ibalik sa kulungan. Kung walang pardon papers, walang malinaw na kondisyon na dapat sundin si Tiu.

Ikalawang argumento ni Tiu ay ang kanyang pagiging penal colonist. Ayon sa kanya, ang Section 7 (b), Chapter 3, Part II, Book I ng Bureau of Corrections Operating Manual (BuCor-OM) ay nagsasaad na ang isang colonist ay awtomatikong mapapababa ang sentensiya sa 30 taon.

SECTION 7. Privileges of a colonist. – A colonist shall have the following privileges:

1. credit of an additional GCTA of five (5) days for each calendar month while he retains said classification aside from the regular GCTA authorized under Article 97 of the Revised Penal Code;
2. automatic reduction of the life sentence imposed on the colonist to a sentence of thirty (30) years;

x x x x (Emphasis and underscoring supplied)

Tinukoy din niya ang Sections 5 at 7 ng Act No. 2489, na nagsasabi na ang mga bilanggo na may sentensiya ng habambuhay na pagkabilanggo at kinilala bilang penal colonists ay dapat otomatikong magkaroon ng pagbabago sa sentensiya sa 30 taon.

Ngunit, hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa argumentong ito. Binigyang-diin nito na ang Section 5 ng Act No. 2489 ay malinaw na nagsasaad na ang pagbaba ng sentensiya ay nangyayari lamang kung mayroong “executive approval.” Kahit na ang Director of Corrections ay maaaring magklasipika ng isang bilanggo bilang colonist, kailangan pa rin ang pag-apruba ng Pangulo para maging epektibo ang pagbaba ng sentensiya.

Section 5. Prisoners serving sentences of life imprisonment receiving and retaining the classification of penal colonists or trusties will automatically have the sentence of life imprisonment modified to a sentence of thirty years when receiving the executive approval for this classification upon which the regular credit now authorized by law and special credit authorized in the preceding paragraph, for good conduct, may be made.

Ipinaliwanag ng Korte Suprema na ang pagbaba ng sentensiya ay isang uri ng partial pardon, at ang kapangyarihang magbigay nito ay eksklusibo lamang sa Pangulo. Nakasaad sa Section 19, Article VII ng 1987 Constitution na ang Pangulo ang may kapangyarihang magbigay ng reprieves, commutations, at pardons. Ito ay hindi maaaring idelga sa ibang opisyal.

Section 19. Except in cases of impeachment, or as otherwise provided in this Constitution, the President may grant reprieves, commutations, and pardons, and remit fines and forfeitures, after conviction by final judgment.

He shall also have the power to grant amnesty with the concurrence of a majority of all the Members of the Congress.

Sa madaling salita, kahit na si Tiu ay isang penal colonist, hindi ito sapat upang awtomatikong mabawasan ang kanyang sentensiya. Kailangan pa rin niya ang pag-apruba ng Pangulo, na hindi niya nakuha. Dahil dito, ibinasura ng Korte Suprema ang kanyang petisyon for habeas corpus.

FAQs

Ang desisyon na ito ay nagpapakita ng limitasyon ng kapangyarihan ng Director of Corrections at nagbibigay-diin sa eksklusibong kapangyarihan ng Pangulo sa pagbibigay ng pardon. Mahalaga na maunawaan ng mga bilanggo at ng publiko ang proseso ng pagpapababa ng sentensiya upang maiwasan ang maling akala.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Ruben E. Tiu vs. Hon. Natividad G. Dizon, G.R No. 211269, June 15, 2016