ASG Law

Tag: Code of Professional Responsibility

  • Lokal na Pamahalaan May Kapangyarihan nga ba na Pigilan ang Negosyo? Alamin ang Batas sa Kaso ng Pheschem vs. Surigao

    Kapangyarihan ng Lokal na Pamahalaan na Pigilan ang Operasyon ng Negosyo: Kailan Ito Tama?

    PHESCHEM INDUSTRIAL CORPORATION, COMPLAINANT, VS. ATTYS. LLOYD P. SURIGAO AND JESUS A. VILLARDO III, RESPONDENTS. A.C. No. 8269, December 11, 2013.


    Naranasan mo na ba na pigilan ang operasyon ng iyong negosyo dahil sa kautusan ng lokal na pamahalaan, kahit na mayroon kang permit mula sa national government? Sa Pilipinas, maraming negosyo ang nakakaranas nito, lalo na sa mga usapin ng quarrying, pagmimina, at iba pang industriya na may epekto sa kapaligiran. Ang kaso ng Pheschem Industrial Corporation vs. Attys. Lloyd P. Surigao and Jesus A. Villardo III ay nagbibigay linaw sa limitasyon ng kapangyarihan ng lokal na pamahalaan pagdating sa pagpigil ng operasyon ng mga negosyo na may permit mula sa national agencies. Sa kasong ito, inireklamo ng Pheschem Industrial Corporation ang dalawang abogado na opisyal ng lokal na pamahalaan ng Palompon, Leyte dahil sa umano’y pangha-harass at pagpigil sa kanilang operasyon ng quarrying. Ang pangunahing tanong dito: hanggang saan ba ang kapangyarihan ng lokal na pamahalaan na pigilan ang isang negosyo, lalo na kung ito ay may Environmental Compliance Certificate (ECC) at permit mula sa probinsya?

    Ang Batas na Nagbibigay Kapangyarihan sa Lokal na Pamahalaan

    Ang kapangyarihan ng lokal na pamahalaan na mag-regulate at pigilan ang operasyon ng negosyo ay nagmumula sa tinatawag na “police power.” Ito ay ang kapangyarihan ng estado na pangalagaan ang kapakanan, kalusugan, seguridad, at moralidad ng publiko. Ayon sa Seksiyon 16 ng Local Government Code o Republic Act No. 7160, na kilala rin bilang “General Welfare Clause,” bawat lokal na pamahalaan ay may kapangyarihan na “mag-exercise ng mga kapangyarihan na hayagang ibinigay, pati na rin ang mga kapangyarihan na kinakailangan, nararapat, o incidental para sa kanyang mahusay at epektibong pamamahala, at yaong mga mahalaga sa pagtataguyod ng pangkalahatang kapakanan.” Mahalaga itong tandaan: hindi lamang revenue generation ang layunin ng business permit; mas importante ang regulasyon para sa kapakanan ng lahat. Gaya nga ng nakasaad sa batas:

    Sec. 16. General Welfare. – Every local government unit shall exercise the powers expressly granted, those necessarily implied therefrom, as well as powers necessary, appropriate, or incidental for its efficient and effective governance, and those which are essential to the promotion of the general welfare. Within their respective territorial jurisdictions, local government units shall ensure and support, among other things, the preservation and enrichment of culture, promote health and safety, enhance the right of the people to a balanced ecology, encourage and support the development of appropriate and self-reliant scientific and technological capabilities, improve public morals, enhance economic prosperity and social justice, promote full employment among their residents, maintain peace and order, and preserve the comfort and convenience of their inhabitants.

    Ang police power na ito ay ibinibigay sa mga lokal na pamahalaan upang sila mismo ang makapagdesisyon kung ano ang makakabuti sa kanilang nasasakupan. Kaya naman, kahit na may permit ka mula sa national government, hindi pa rin ito garantiya na makaka-operate ka nang walang problema sa lokal na pamahalaan. Ang business permit mula sa lokal na pamahalaan ay isang “privilege,” hindi isang “kontrata.” Ibig sabihin, maaari itong bawiin o kanselahin kung hindi sumusunod ang negosyo sa mga regulasyon at ordinansa ng lokal na pamahalaan. Isa pang mahalagang konsepto dito ay ang Environmental Compliance Certificate (ECC). Ito ay sertipikasyon mula sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) na nagsasaad na ang isang proyekto ay sumusunod sa mga regulasyon sa kapaligiran. Gayunpaman, hindi rin ito absolute. Kailangan pa rin sumunod sa iba pang permit at regulasyon, kasama na ang mula sa lokal na pamahalaan.

    Ang Kwento ng Kaso: Pheschem vs. Surigao

    Ang Pheschem Industrial Corporation ay isang kompanya na nag-ooperate ng quarry sa Palompon, Leyte. Nagsimula ang problema nila nang pigilan sila ng mga opisyal ng barangay, sa pangunguna ni Barangay Chairman Eddie Longcanaya, dahil umano sa pagtanggi nilang padaanin ang mga truck ng logging sa kanilang quarry area. Kasunod nito, nagsimula na rin silang harangin ni Vice-Mayor Lloyd Surigao at ng iba pang opisyal ng bayan. Ayon sa Pheschem, sa halip na tulungan sila ni Atty. Surigao, na noon ay Vice-Mayor, sumama pa ito sa pagharang sa kanilang operasyon. Dagdag pa rito, pinangunahan pa umano ni Atty. Surigao ang pagpasa ng resolusyon sa Sangguniang Bayan na kumokontra sa renewal ng mining permit at ECC ng Pheschem. Ang mas nakapagpagalit pa sa Pheschem ay nang lumabas si Atty. Surigao bilang collaborating counsel sa isang labor case laban sa kanila, gayong dati na rin siyang abogado nila sa ibang kaso. Dahil dito, inireklamo ng Pheschem sina Atty. Surigao at Atty. Jesus A. Villardo III, na isa ring miyembro ng Sangguniang Bayan, sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) para sa disbarment dahil sa paglabag umano sa Code of Professional Responsibility.

    Umakyat ang kaso sa iba’t ibang levels. Sa IBP, unang ibinasura ang reklamo, pero nang mag-motion for reconsideration ang Pheschem, binaliktad ito at sinuspinde pa nga ng isang buwan ang mga abogado. Ngunit, nang umakyat na sa Korte Suprema, ibinasura rin ang reklamo. Ayon sa Korte Suprema, hindi nagmalabis sa kanilang kapangyarihan ang mga respondents. Ginawa lamang nila ang kanilang tungkulin bilang mga opisyal ng lokal na pamahalaan na pangalagaan ang kapakanan ng kanilang nasasakupan at ang kapaligiran. Binigyang diin pa ng Korte Suprema na ang ginawa ng mga respondents ay “pursuant to the diligent performance of their sworn duties and responsibilities as duly elected officials of the Municipality of Palompon, Leyte.” Dagdag pa nila, “They therefore deserve commendation, instead of condemnation, and not just commendation but even encouragement, for their vigilance and prompt and decisive actions in helping to protect and preserve the environment and natural resources of their Municipality.”

    Ano ang Aral sa Kaso ng Pheschem?

    Ang pangunahing aral sa kasong ito ay ang pagkilala sa malawak na kapangyarihan ng lokal na pamahalaan pagdating sa regulasyon ng negosyo. Hindi sapat na may permit ka mula sa national government. Kailangan mo pa ring kumuha ng business permit mula sa lokal na pamahalaan at sumunod sa kanilang mga ordinansa at regulasyon. Narito ang ilang mahahalagang puntos na dapat tandaan:

    • Lokal na Permit ay Kailangan: Kahit may ECC at permit mula sa probinsya o national agencies, kailangan pa rin ng business permit mula sa lokal na pamahalaan.
    • Police Power ng Lokal na Pamahalaan: May kapangyarihan ang lokal na pamahalaan na pigilan ang operasyon ng negosyo para sa kapakanan ng publiko, kalusugan, at kapaligiran.
    • Environmental Compliance ay Mahalaga: Ang ECC ay hindi garantiya ng walang-problema sa operasyon. Kailangan pa ring sumunod sa lahat ng kondisyon ng ECC at iba pang regulasyon.
    • Pakikipag-ugnayan sa Lokal na Pamahalaan: Mahalaga ang maayos na relasyon sa lokal na pamahalaan at komunidad. Makipag-dialogue at makipagtulungan para maiwasan ang problema.
    • Konsultasyon sa Abogado: Kung may problema sa lokal na pamahalaan, kumonsulta agad sa abogado para malaman ang iyong mga karapatan at opsyon.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Pwede bang pigilan ng lokal na pamahalaan ang negosyo kahit may permit na mula sa national agency?
    Sagot: Oo, pwede. Hindi sapat ang permit mula sa national agency. Kailangan pa rin ng business permit mula sa lokal na pamahalaan at may police power sila para mag-regulate.

    Tanong 2: Ano ang police power ng lokal na pamahalaan?
    Sagot: Ito ang kapangyarihan nilang mag-regulate para sa pangkalahatang kapakanan, kalusugan, seguridad, at moralidad ng kanilang nasasakupan.

    Tanong 3: Ano ang kahalagahan ng ECC?
    Sagot: Mahalaga ang ECC dahil nagpapakita itong sumusunod ka sa environmental regulations. Pero hindi ito absolute permit. Kailangan mo pa rin ng iba pang permits, kasama na ang business permit sa lokal na pamahalaan.

    Tanong 4: Ano ang dapat gawin ng negosyo para hindi mapigilan ang operasyon?
    Sagot: Siguraduhing kumpleto ang lahat ng permits (national at lokal), sumunod sa lahat ng regulasyon, at panatilihin ang maayos na pakikipag-ugnayan sa lokal na pamahalaan at komunidad.

    Tanong 5: May laban ba ang negosyo kung pinipigilan ng lokal na pamahalaan kahit tama ang permit?
    Sagot: Pwede kang umapela sa korte, pero mas mainam na subukan munang makipag-dialogue at ayusin ang problema sa lokal na pamahalaan. Konsultahin ang abogado para sa legal na payo.

    Tanong 6: Sino ang dapat lapitan kung may problema sa lokal na pamahalaan?
    Sagot: Kumonsulta agad sa abogado. Pwede ring lumapit sa Department of Interior and Local Government (DILG) o sa Ombudsman kung may korapsyon o abuso sa kapangyarihan.

    Tanong 7: Paano makakaiwas sa conflict of interest ang mga abogado na public officials?
    Sagot: Dapat mag-inhibit sa mga kaso kung saan may conflict of interest. Unahin ang public duty kaysa sa personal na interes.

    Tanong 8: Ano ang Code of Professional Responsibility?
    Sagot: Ito ang ethical rules na dapat sundin ng lahat ng abogado sa Pilipinas. Layunin nitong mapanatili ang integridad at respeto sa propesyon ng abogasya.

    Tanong 9: Pwede bang masuspinde o ma-disbar ang abogado na public official dahil sa official duties niya?
    Sagot: Hindi basta-basta. Kailangan mapatunayan na ang misconduct niya sa official duties ay nakaapekto sa kanyang qualification bilang abogado o nagpapakita ng moral delinquency.

    Tanong 10: Ano ang call to action ng ASG Law?
    Sagot: Kung kayo ay nangangailangan ng legal na tulong hinggil sa business permits at regulasyon ng lokal na pamahalaan, eksperto ang ASG Law Partners dito. Mag-email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin kami dito para sa konsultasyon.

    Disclaimer: Ang artikulong ito ay para lamang sa educational purposes at hindi legal advice. Kumonsulta sa abogado para sa legal na payo batay sa iyong sitwasyon.

  • Huwag Magpabaya sa Proseso ng Korte: Pananagutan ng mga Clerk of Court at Abogado

    Tungkulin ng Clerk of Court: Hindi Lang Basta Tagasunod, Dapat Maging Mapagmatyag

    [A.M. No. P-06-2261 [OCA IPI No. 04-1905-P], December 11, 2013]

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang mawala ang pera mo dahil sa pagkakamali sa proseso ng korte? Sa kaso ni Elpidio Sy laban kina Edgar Esponilla at Jennifer Dela Cruz-Buendia, malinaw na ipinakita kung paano ang kapabayaan at hindi tamang proseso ay maaaring magdulot ng problema at pagkalugi. Ang kasong ito ay nagpapakita ng mahalagang aral tungkol sa responsibilidad ng mga empleyado ng korte, partikular na ang mga Clerk of Court, at ang pananagutan ng mga abogado sa kanilang tungkulin sa korte.

    Ang sentro ng usapin ay ang iregular na pagpapalabas ng pondo mula sa korte. Nagsampa ng reklamo si Elpidio Sy dahil sa diumano’y ilegal na pag-withdraw ng rental deposits na nakadeposito sa Regional Trial Court (RTC) Manila, Branch 54. Ang tanong: Sino ang dapat managot sa nangyaring iregularidad at ano ang mga aral na mapupulot natin dito?

    LEGAL NA KONTEKSTO

    Sa sistemang legal ng Pilipinas, ang Clerk of Court ay may mahalagang papel. Bagama’t ang kanilang tungkulin ay kadalasang ministerial, hindi ito nangangahulugan na sila ay basta tagasunod lamang ng utos. Ayon sa Korte Suprema sa kasong ito, “ordinary prudence [would have called] for her to [have] at least [verified] the authenticity and origin of the alleged Order of Judge Liwag because from the copies on record, we note that the same does not bear the seal of the Court nor the standard certification by the branch clerk of court. She should have been vigilant considering that the Order dealt with withdrawal of deposits.” Ibig sabihin, kahit ministerial ang tungkulin, mayroon pa ring pananagutan ang Clerk of Court na maging mapagmatyag, lalo na kung may kahina-hinala sa dokumento o proseso.

    Ang tungkuling ministerial ay tumutukoy sa mga gawain na hindi nangangailangan ng malawak na pagpapasya o paghuhusga. Halimbawa, ang pag-isyu ng subpoena o writ of execution ay karaniwang ministerial. Gayunpaman, ang pagiging ministerial ay hindi dapat maging dahilan para magpabaya sa tungkulin. Ang 2002 Revised Manual for Clerks of Court ay naglalaman ng kanilang mga tungkulin, kabilang ang pagkontrol at pamamahala ng mga records ng korte, pag-isyu ng clearances, at pagpapatupad ng mga utos ng korte para sa mabilis na pagpapatupad ng hustisya.

    Bukod sa Clerk of Court, mahalaga rin ang papel ng abogado. Ang abogado ay may pananagutan hindi lamang sa kanyang kliyente kundi pati na rin sa korte. Ang Lawyer’s Oath at ang Code of Professional Responsibility ay nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali para sa mga abogado. Kasama rito ang tungkuling sumunod sa mga utos ng korte at huwag magsinungaling o manloko sa korte. Ayon sa Canon 10, Rule 10.01 ng Code of Professional Responsibility, “[a] lawyer shall not do any falsehood, nor consent to the doing of any in Court; nor shall he mislead, or allow the Court to be misled by any artifice.”

    PAGSUSURI NG KASO

    Nagsimula ang kaso nang magsampa ng reklamo si Elpidio Sy laban kina Edgar Esponilla, Legal Researcher at Officer-In-Charge ng Branch 54 ng RTC Manila, at Atty. Jennifer Dela Cruz-Buendia, Clerk of Court at Ex-officio Sheriff. Ito ay may kaugnayan sa pag-withdraw ng rental deposits sa Civil Case No. 90-55003.

    Narito ang mga pangyayari ayon sa desisyon ng Korte Suprema:

    • May kasong ejectment na isinampa si Sy laban kina Jaime Ang Tiao at Maria Gagarin. Sa apela, ang kaso ay napunta sa Branch 32 ng RTC Manila, kung saan nagdeposito ng supersedeas bond at buwanang renta sina Ang Tiao at Gagarin.
    • Kasabay nito, nagsampa rin sina Ang Tiao at Gagarin ng kaso sa Branch 54 (Civil Case No. 90-55003) laban kay Systems Realty Development Corporation (kinakatawan ni Sy) at Bank of the Philippine Islands (BPI), kung saan nagdeposito rin sila ng renta.
    • Sa pamamagitan ng isang Ex-Parte Motion na isinampa ni Atty. Walfredo Bayhon, abogado nina Ang Tiao at Gagarin, inutusan ni Judge Hermogenes Liwag ang pag-withdraw ng P260,000 mula sa Branch 54. Ang basehan ng utos ay ang diumano’y “superfluous and duplicitous” na deposito dahil mayroon na raw sapat na supersedeas bond sa Branch 32.
    • Nakapag-withdraw si Ang Tiao ng P256,000 batay sa utos na ito.
    • Nalaman ni Sy na iregular ang pag-withdraw dahil hindi totoo ang alegasyon na “duplicitous” ang deposito. Ang deposito sa Branch 54 ay para sa ibang panahon kumpara sa deposito sa Branch 32. Dagdag pa rito, hindi nabigyan si Sy ng kopya ng Ex-Parte Motion at hindi ito isinailalim sa hearing.
    • Lumabas sa imbestigasyon na ang Ex-Parte Motion ay hindi nakita sa records ng Branch 54. Natuklasan din na ang utos ni Judge Liwag ay tinype sa Branch 55 at hindi sa Branch 54.

    Sa unang desisyon ng Korte Suprema noong 2006, pinawalang-sala si Esponilla dahil hindi pa siya OIC noong nangyari ang insidente. Si Dela Cruz-Buendia naman ay napatunayang nagkasala ng simple negligence dahil hindi niya naberipika ang autentisidad ng utos bago pinayagan ang pag-withdraw. Pinagmulta siya ng P1,000.

    Ngunit hindi pa rito natapos ang kaso. Inutusan ng Korte Suprema ang OCA na magsagawa ng karagdagang imbestigasyon para alamin ang “missing link” sa iregularidad. Inutusan din si Atty. Bayhon na magpaliwanag tungkol sa Ex-Parte Motion.

    Sa pagpapatuloy ng imbestigasyon, lumabas na ang Ex-Parte Motion ay isinampa sa Branch 55, hindi sa Branch 54. Ang utos ay tinype ng empleyado ng Branch 55. Hindi rin nakita ang motion sa records ng Branch 55 at sa disbursement voucher.

    Sa huling desisyon ng Korte Suprema, pinatawan ng suspensyon si Atty. Bayhon ng anim na buwan dahil sa paglabag sa Lawyer’s Oath at Code of Professional Responsibility. Hindi siya sumunod sa mga utos ng Korte na magpaliwanag at magsumite ng kopya ng Ex-Parte Motion. Itinuring din ng Korte na sinungaling si Atty. Bayhon dahil sinabi niyang pinalitan ng supersedeas bond ang withdrawn na deposito, na taliwas sa nakasaad sa utos ni Judge Liwag.

    MAHAHALAGANG ARAL

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral:

    • Responsibilidad ng Clerk of Court: Hindi sapat na basta sundin ang utos. Dapat maging mapagmatyag at beripikahin ang autentisidad ng mga dokumento, lalo na kung may kinalaman sa pera.
    • Pananagutan ng Abogado sa Korte: Ang abogado ay hindi lamang para sa kliyente. Mayroon din siyang tungkulin sa korte na maging tapat at sumunod sa mga utos nito. Ang pagsuway at pagsisinungaling sa korte ay may mabigat na parusa.
    • Importansya ng Tamang Proseso: Ang pagsunod sa tamang proseso sa korte ay mahalaga para maiwasan ang iregularidad at maprotektahan ang karapatan ng lahat ng partido. Ang Ex-Parte Motion na hindi nakarating sa kabilang partido ay isang halimbawa ng hindi tamang proseso.
    • Pagiging Mapagmatyag ng mga Partido: Bagama’t may responsibilidad ang mga opisyal ng korte at abogado, mahalaga rin na maging mapagmatyag ang mga partido sa kaso at alamin ang takbo ng proseso.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong: Ano ang ibig sabihin ng “ministerial duty” ng Clerk of Court?
    Sagot: Ito ay mga tungkulin na hindi nangangailangan ng malawak na pagpapasya o paghuhusga. Halimbawa, ang pag-isyu ng subpoena o pagproseso ng withdrawal ng pondo batay sa utos ng korte. Gayunpaman, hindi ito nangangahulugan na maaari nang magpabaya sa tungkulin.

    Tanong: Ano ang pananagutan ng Clerk of Court kung nagkamali siya sa pagproseso ng dokumento?
    Sagot: Maaaring managot administratibo ang Clerk of Court kung napatunayang nagpabaya o nagkulang sa kanyang tungkulin. Sa kasong ito, si Dela Cruz-Buendia ay napatunayang nagkasala ng simple negligence.

    Tanong: Ano ang maaaring mangyari sa isang abogado na hindi sumusunod sa utos ng korte?
    Sagot: Maaaring patawan ng parusa ang abogado, mula multa hanggang suspensyon o disbarment, depende sa bigat ng paglabag. Sa kaso ni Atty. Bayhon, sinuspinde siya ng anim na buwan.

    Tanong: Paano maiiwasan ang iregularidad sa proseso ng korte?
    Sagot: Mahalaga ang transparency at accountability sa korte. Dapat sundin ang tamang proseso, maging mapagmatyag ang lahat ng partido, at magkaroon ng mekanismo para sa pag-beripika at pag-monitor ng mga transaksyon.

    Tanong: Ano ang dapat gawin kung kahina-hinala ang isang dokumento o proseso sa korte?
    Sagot: Agad itong ipagbigay-alam sa kinauukulan, tulad ng Executive Judge o Office of the Court Administrator (OCA). Maaari ring kumonsulta sa abogado para sa legal na payo.

    Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon o may katanungan ka tungkol sa proseso ng korte at pananagutan ng mga opisyal nito? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa eksperto. Ang ASG Law ay may mga abogado na bihasa sa mga usaping administratibo at civil litigation. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.

  • Kapabayaan ng Abogado: Ano ang mga Pananagutan at Paano Ito Maiiwasan?

    Ang Kapabayaan ng Abogado ay May Katapat na Disiplina

    A.C. No. 10043, November 20, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, ang tiwala ng kliyente sa kanyang abogado ay pundasyon ng kanilang relasyon. Ipinagkatiwala ng kliyente ang kanyang mga problema at inaasahan ang abogado na ipagtanggol ang kanyang mga karapatan nang buong husay at dedikasyon. Ngunit paano kung ang abogado mismo ang magpabaya at hindi gampanan ang kanyang tungkulin? Ang kaso ng Cabauatan v. Venida ay isang paalala na ang kapabayaan ng abogado ay may seryosong kahihinatnan at maaaring humantong sa suspensyon mula sa propesyon.

    Sa kasong ito, si Aurora Cabauatan ay nagreklamo laban kay Atty. Freddie Venida dahil sa kapabayaan nito sa paghawak ng kanyang kaso sa Court of Appeals. Nabigo si Atty. Venida na maghain ng kinakailangang pleading, na nagresulta sa pagka-dismiss ng apela ni Ginang Cabauatan. Ang sentral na tanong sa kasong ito: Anong pananagutan ang dapat ipataw sa isang abogadong nagpabaya sa kanyang tungkulin sa kliyente?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang responsibilidad ng abogado sa kanyang kliyente ay nakasaad sa Code of Professional Responsibility. Mahalagang maunawaan ang ilang probisyon nito na direktang nauugnay sa kaso ni Ginang Cabauatan:

    • Canon 17: “A lawyer owes fidelity to the cause of his client and he shall be mindful of the trust and confidence reposed on him.” – Ito ay nangangahulugan na dapat maging tapat ang abogado sa layunin ng kanyang kliyente at dapat pahalagahan ang tiwala na ibinigay sa kanya.
    • Canon 18: “A lawyer shall serve his client with competence and diligence.” – Dapat paglingkuran ng abogado ang kanyang kliyente nang may kahusayan at kasipagan. Hindi sapat na magaling lang sa batas, dapat ding sipagan ang pag-asikaso sa kaso.
    • Rule 18.03: “A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.” – Hindi dapat pabayaan ng abogado ang kasong ipinagkatiwala sa kanya. Ang kapabayaan ay may kaakibat na pananagutan.
    • Rule 18.04: “A lawyer shall keep the client informed of the status of his case and shall respond within a reasonable time to the client’s request for information.” – Dapat ipaalam ng abogado sa kliyente ang estado ng kaso at dapat tumugon sa makatuwirang panahon sa mga tanong ng kliyente. Ang komunikasyon ay susi sa maayos na relasyon ng abogado at kliyente.

    Sa madaling salita, inaasahan ang abogado na maging mapagmatyag, maagap, at responsable sa paghawak ng kaso ng kanyang kliyente. Ang pagpapabaya sa kaso, hindi pag-attend sa mga pagdinig, o hindi pagbibigay-alam sa kliyente ay pawang mga paglabag sa Code of Professional Responsibility.

    PAGSUSURI SA KASO

    Nagsimula ang lahat nang kumuha si Ginang Aurora Cabauatan ng serbisyo ni Atty. Freddie Venida para iapela ang kanyang kaso sa Court of Appeals laban sa Philippine National Bank (PNB). Matanda na si Ginang Cabauatan, 78 taong gulang nang mangyari ang mga ito, at umaasa sa tulong ng isang propesyonal na abogado.

    Ayon kay Ginang Cabauatan, binigyan siya ni Atty. Venida ng kopya ng mga dokumentong inihahanda umano nito, tulad ng “Appearance as Counsel” at “Motion for Extension of time to File a Memorandum.” Ngunit doon na lamang umano natapos ang aksyon ni Atty. Venida. Paulit-ulit na tinawagan at sinubukan kontakin ni Ginang Cabauatan si Atty. Venida para alamin ang estado ng kanyang kaso, ngunit hindi na niya ito makontak.

    Ang masakit pa dito, natuklasan ni Ginang Cabauatan na ang kanyang apela ay na-dismiss na pala dahil sa kapabayaan ni Atty. Venida. Ayon sa Entry of Judgment mula sa Court of Appeals, “the appeal in this case is deemed ABANDONED and DISMISSED on authority of Sec. 1(e), Rule 50 of the 1996 Rules of Civil Procedure.” Ibig sabihin, dahil walang isinumiteng pleading si Atty. Venida, itinuring ng Court of Appeals na inabandona na ang apela at tuluyan itong ibinasura.

    Nagsampa ng reklamo si Ginang Cabauatan sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) laban kay Atty. Venida. Sa imbestigasyon ng IBP, pinadalhan si Atty. Venida ng ilang abiso at order, kabilang na ang pag-utos sa kanya na magsumite ng kanyang Answer at dumalo sa mandatory conference. Ngunit ni isa sa mga ito ay hindi sinunod ni Atty. Venida. Hindi siya nagsumite ng Answer, hindi dumalo sa mandatory conference, at hindi rin nagsumite ng Position Paper.

    Dahil sa kawalan ng kooperasyon ni Atty. Venida, itinuring ng IBP na waiver na niya ang kanyang karapatang magpaliwanag at magharap ng ebidensya. Base sa ebidensya ni Ginang Cabauatan, nirekomenda ng Investigating Commissioner ng IBP na suspindihin si Atty. Venida mula sa practice of law ng isang taon.

    Sumang-ayon ang Board of Governors ng IBP sa rekomendasyon ng Investigating Commissioner. Dinala ang kaso sa Korte Suprema para sa pinal na desisyon.

    Kinatigan ng Korte Suprema ang findings ng IBP. Ayon sa Korte Suprema:

    “It is beyond dispute that complainant engaged the services of respondent to handle her case which was then on appeal before the Court of Appeals. However, respondent merely showed to complainant the draft of the pleading “Appearance as Counsel/Dismissal of the Previous Counsel and a Motion for Extension of time to File a Memorandum” but failed to file the same before the appellate court. Plainly, respondent had been remiss and negligent in handling the case of his client; he neglected the legal matter entrusted to him by the complainant and he is liable therefor.”

    Binigyang-diin din ng Korte Suprema ang paglabag ni Atty. Venida sa Rule 18.04 dahil hindi niya ipinaalam kay Ginang Cabauatan ang estado ng kanyang kaso at hindi siya tumugon sa mga follow-up ni Ginang Cabauatan. Dagdag pa rito, kinondena ng Korte Suprema ang pagbalewala ni Atty. Venida sa mga abiso at order ng IBP, na itinuturing na “utter disrespect for the judiciary and his fellow lawyers.”

    Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na suspindihin si Atty. Freddie A. Venida mula sa practice of law ng isang taon, epektibo agad. Binigyan din siya ng babala na mas mabigat na parusa ang ipapataw kung mauulit ang kanyang paglabag.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong Cabauatan v. Venida ay nagbibigay ng mahalagang aral para sa mga abogado at kliyente. Para sa mga abogado, ito ay isang mariing paalala na ang kapabayaan sa tungkulin ay may seryosong konsekwensya. Hindi sapat ang lisensya at kaalaman sa batas, kailangan din ang dedikasyon, kasipagan, at responsibilidad sa paghawak ng kaso ng kliyente.

    Para naman sa mga kliyente, ang kasong ito ay nagpapakita na hindi sila basta-basta na lamang. May mga mekanismo para ireklamo ang mga abogadong nagpapabaya. Mahalagang maging mapanuri sa pagpili ng abogado at panatilihin ang komunikasyon sa abogado upang masigurong inaasikaso ang kaso.

    Mahahalagang Aral:

    • Huwag pabayaan ang kaso ng kliyente. Ang kapabayaan ay paglabag sa Code of Professional Responsibility at maaaring humantong sa suspensyon o disbarment.
    • Panatilihin ang komunikasyon sa kliyente. Regular na ipaalam ang estado ng kaso at tumugon sa mga tanong ng kliyente.
    • Sundin ang mga order ng korte at IBP. Ang pagbalewala sa mga ito ay nagpapakita ng disrespect sa sistema ng hustisya.
    • Maging responsable at dedikado sa propesyon. Ang propesyon ng abogasya ay isang public trust, at dapat itong pangalagaan.
    • Para sa mga kliyente, huwag matakot magreklamo. May karapatan kayong ireklamo ang abogadong nagpapabaya.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay pinapabayaan ako ng aking abogado?
    Sagot: Una, subukan makipag-usap sa iyong abogado. Magtanong tungkol sa estado ng iyong kaso. Kung hindi pa rin maayos ang serbisyo, maaari kang magsampa ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP).

    Tanong 2: Ano ang mga grounds para sa reklamo laban sa isang abogado?
    Sagot: Ilan sa mga grounds ay ang kapabayaan, dishonesty, misconduct, at violation ng Code of Professional Responsibility.

    Tanong 3: Ano ang posibleng parusa sa isang abogadong mapatunayang nagpabaya?
    Sagot: Ang parusa ay maaaring reprimand, suspension, o disbarment, depende sa bigat ng paglabag.

    Tanong 4: Gaano katagal ang proseso ng reklamo sa IBP?
    Sagot: Maaaring tumagal ang proseso, depende sa complexity ng kaso at sa availability ng mga partido at ebidensya.

    Tanong 5: Kailangan ko ba ng abogado para magreklamo sa IBP?
    Sagot: Hindi naman kailangan, ngunit makakatulong kung may abogado kang tutulong sa iyo sa proseso.

    Tanong 6: Ano ang Code of Professional Responsibility?
    Sagot: Ito ang ethical code na sinusunod ng lahat ng abogado sa Pilipinas. Naglalaman ito ng mga patakaran at prinsipyo na dapat sundin ng abogado sa kanyang propesyon.

    Tanong 7: Saan ako maaaring humingi ng tulong legal kung kailangan ko ng abogado?
    Sagot: Maaaring kang lumapit sa Public Attorney’s Office (PAO) para sa libreng legal assistance kung ikaw ay indigent. Maaari ka rin magtanong sa mga pribadong law firm tulad ng ASG Law.

    Ang ASG Law ay may mga eksperto sa ethical responsibility ng mga abogado at handang tumulong sa mga kliyenteng nangangailangan ng legal na payo at representasyon. Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng konsultasyon, maaari kang makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng email: hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Kapabayaan ng Abogado: Mga Aral Mula sa Kaso ng Warriner vs. Dublin

    Huwag Ipagwalang-Bahala ang Iyong Responsibilidad Bilang Abogado: Pag-aralan ang mga Limitasyon ng Kapabayaan

    A.C. No. 5239, November 18, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, ang tiwala ng kliyente sa kanyang abogado ay pundasyon ng kanilang relasyon. Kapag ang tiwalang ito ay nasira dahil sa kapabayaan, malaki ang maaaring maging epekto hindi lamang sa kliyente kundi pati na rin sa integridad ng propesyon ng abogasya mismo. Ang kaso ng Spouses Warriner vs. Atty. Dublin ay isang paalala sa mga abogado tungkol sa kanilang mahalagang responsibilidad na maglingkod nang may kahusayan at diligensya. Sa kasong ito, sinampahan ng reklamo si Atty. Reni M. Dublin dahil sa diumano’y kapabayaan sa paghawak ng kaso ng kanyang mga kliyente, ang mag-asawang Warriner. Ang pangunahing isyu dito ay kung naging pabaya ba si Atty. Dublin sa kanyang tungkulin, at kung ano ang nararapat na maging resulta nito.

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG TUNGKULIN NG DILIGENSYA AT KAHUSAYAN

    Ayon sa Canon 18 ng Code of Professional Responsibility, “A lawyer shall serve his client with competence and diligence.” Ito ay nangangahulugan na inaasahan ang mga abogado na gagamitin ang kanilang kaalaman at kasanayan upang protektahan ang interes ng kanilang kliyente. Kasama rin dito ang pagiging masigasig at maagap sa pagtugon sa mga pangangailangan ng kaso. Rule 18.03 naman ay mas partikular: “A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.” Malinaw na nakasaad dito na ang kapabayaan ng isang abogado ay may kaakibat na pananagutan.

    Ang kapabayaan ay maaaring mangahulugan ng maraming bagay, tulad ng pagkabigong maghain ng mga kinakailangang dokumento sa takdang oras, hindi pagdalo sa mga pagdinig, o hindi pagbibigay ng sapat na komunikasyon sa kliyente. Sa madaling salita, ito ay ang anumang pagkukulang ng abogado na maaaring magdulot ng pinsala sa kaso ng kanyang kliyente. Halimbawa, kung ang isang abogado ay hindi naghain ng apela sa loob ng itinakdang panahon, at dahil dito ay natalo ang kaso ng kliyente, maituturing itong kapabayaan.

    Sa mga naunang kaso, paulit-ulit na binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng diligensya. Sa kasong Villaflores vs. Limos (2013), sinabi ng Korte na “Lawyers should always act with competence and diligence, and they should not neglect legal matters entrusted to them.” Ipinapakita nito na hindi basta-basta ang tungkulin ng isang abogado, at ang kapabayaan ay hindi katanggap-tanggap.

    PAGBUKLAS SA KASO: ANG KWENTO NG WARRINER VS. DUBLIN

    Nagsimula ang lahat nang kumuha ang mag-asawang George at Aurora Warriner kay Atty. Dublin upang magsampa ng kasong sibil laban sa E.B. Villarosa & Partner Co., Ltd. Ito ay may kinalaman sa diumano’y pinsala na idinulot ng konstruksyon ng kompanya sa kanilang ari-arian. Ang kaso ay naihain sa Regional Trial Court (RTC) ng Davao City bilang Civil Case No. 23,396-95.

    • Pagkukulang sa Pagsusumite ng Ebidensya: Sa kasamaang palad, nagkaroon ng mga pagkukulang si Atty. Dublin sa paghawak ng kaso. Humiling siya ng 10 araw upang magsumite ng Formal Offer of Documentary Evidence, ngunit lumipas ang panahon ay wala siyang naisumite. Hindi rin siya tumugon sa mosyon ng kabilang partido na ideklara na waiver na ang karapatan ng mga Warriner na maghain ng ebidensya.
    • Pagkadismis ng Kaso: Dahil sa mga pagkukulang na ito, ibinasura ng RTC ang kaso ng mga Warriner. Hindi umapela si Atty. Dublin sa desisyon, kaya naman tuluyang nawalan ng pagkakataon ang mga Warriner na ipagpatuloy ang kanilang laban.
    • Reklamo sa Korte Suprema: Dahil sa kanilang pagkadismaya, naghain ang mga Warriner ng reklamo sa Korte Suprema laban kay Atty. Dublin. Inakusahan nila ito ng gross negligence at dereliction of duty.
    • Pagpapabaya sa Direktiba ng Korte Suprema: Pinadalhan ng Korte Suprema si Atty. Dublin ng resolusyon na nag-uutos sa kanya na magsumite ng komento sa reklamo. Sa halip na sumunod, nagpalipas pa siya ng halos walong taon bago sumagot, at kinailangan pa siyang ipaaresto bago siya kumilos.
    • Depensa ni Atty. Dublin: Sa kanyang komento, sinabi ni Atty. Dublin na nawala daw niya ang mga dokumento ng kaso at hindi siya nakakuha ng kopya mula sa RTC. Sinabi rin niyang pinagdudahan niya ang katotohanan ng mga alegasyon ng mga Warriner at inakala niyang gawa-gawa lamang ang mga ebidensya. Dahil dito, sinadya daw niyang hindi magsumite ng Formal Offer of Documentary Evidence.
    • Pasiya ng IBP at Korte Suprema: Inimbestigahan ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) ang kaso at natagpuang nagkasala si Atty. Dublin ng kapabayaan. Inirekomenda ng IBP ang suspensyon ni Atty. Dublin mula sa pagsasagawa ng abogasya. Kinatigan ng Korte Suprema ang rekomendasyon ng IBP, ngunit binabaan ang suspensyon sa anim na buwan. Ayon sa Korte Suprema, “Respondent is indeed guilty of mishandling Civil Case No. 23,396-95.” Idinagdag pa nila na “Worse, it appears that respondent deliberately mishandled Civil Case No. 23,396-95 to the prejudice of herein complainants.”

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN DITO?

    Ang kaso ng Warriner vs. Dublin ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral para sa mga abogado at kliyente:

    • Para sa mga Abogado:
      • Diligensya ay Mahalaga: Hindi dapat ipagwalang-bahala ang tungkulin ng diligensya. Ang kapabayaan ay maaaring magresulta sa suspensyon o maging disbarment.
      • Komunikasyon sa Kliyente: Mahalaga ang regular na komunikasyon sa kliyente. Kung may problema sa kaso, dapat ipaalam ito agad sa kliyente.
      • Huwag Basta-basta Suspendahan ang Serbisyo: Kung may pagdududa sa kaso ng kliyente, ang tamang paraan ay mag-withdraw nang pormal, hindi basta na lamang pabayaan ang kaso.
      • Respeto sa Korte: Dapat igalang ang mga utos ng korte. Ang pagsuway sa mga direktiba ng Korte Suprema ay nagpapakita ng kawalan ng respeto sa sistema ng hustisya.
    • Para sa mga Kliyente:
      • Pumili ng Maaasahang Abogado: Magsaliksik at pumili ng abogado na kilala sa kanyang kahusayan at dedikasyon.
      • Maging Aktibo sa Kaso: Huwag basta na lamang iasa lahat sa abogado. Maging aktibo sa pagsubaybay sa kaso at makipag-ugnayan sa abogado.
      • Alamin ang Iyong mga Karapatan: Magkaroon ng kaalaman tungkol sa mga karapatan mo bilang kliyente at kung ano ang inaasahan sa iyong abogado.

    SUSING ARAL: Ang kapabayaan sa tungkulin bilang abogado ay may mabigat na kahihinatnan. Hindi lamang ito nakakasira sa tiwala ng kliyente, kundi naglalagay din sa alanganin sa integridad ng buong propesyon. Ang kaso ng Warriner vs. Dublin ay isang malinaw na paalala na ang diligensya, kahusayan, at respeto sa korte ay mga esensyal na katangian ng isang responsableng abogado.

    MGA KARANIWANG TANONG (FREQUENTLY ASKED QUESTIONS)

    1. Tanong: Ano ang ibig sabihin ng

  • Huwag Hamakin ang Korte: Paggalang sa Proseso at Awtoridad Ayon sa Batas

    Ang Pagsuway sa Kautusan ng Korte ay May Katapat na Kaparusahan

    A.C. No. 8954, November 13, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa isang lipunang pinamamahalaan ng batas, ang paggalang sa korte at sa mga proseso nito ay pundasyon ng maayos at patas na sistema ng hustisya. Isipin na lamang kung ang bawat isa ay magdesisyon na balewalain ang mga utos ng hukuman – magkakagulo ang sistema at mawawalan ng saysay ang batas. Sa kaso ni Hon. Maribeth Rodriguez-Manahan vs. Atty. Rodolfo Flores, maliwanag na ipinakita ng Korte Suprema na hindi basta-basta ang pagsuway sa kautusan ng korte, lalo na kung ito ay nagmumula sa isang abogado na inaasahang magtatanggol at rerespeto sa batas.

    Ang kasong ito ay nagsimula nang maghain ng reklamo si Judge Maribeth Rodriguez-Manahan laban kay Atty. Rodolfo Flores dahil sa diumano’y pagpapakita ng kawalan ng paggalang sa korte. Ang pangunahing isyu dito ay kung nilabag ba ni Atty. Flores ang kanyang tungkulin bilang abogado sa pamamagitan ng kanyang mga aksyon at pananalita sa korte.

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang Code of Professional Responsibility ay malinaw na nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali para sa lahat ng abogado sa Pilipinas. Ito ay nagsisilbing gabay upang mapanatili ang integridad at dangal ng propesyon ng abogasya. Ilan sa mga importanteng probisyon na may kaugnayan sa kasong ito ay:

    • Canon 1: A lawyer shall uphold the constitution, obey the laws of the land and promote respect for law and legal processes. – Ito ay naglalaman ng pangunahing tungkulin ng isang abogado na sumunod sa batas at igalang ang mga legal na proseso.
    • Canon 11, Rule 11.01: A lawyer shall appear in court properly attired. – Bagaman hindi direktang isyu sa kaso, ipinapakita nito ang kahalagahan ng pormalidad at paggalang sa korte.
    • Canon 11, Rule 11.03: A lawyer shall abstain from scandalous, offensive or menacing language or behavior before the Courts. – Ito ang mas direktang nauugnay sa kaso, dahil tinutukoy nito ang pagbabawal sa paggamit ng masasakit o mapanuyang pananalita sa harap ng korte.
    • Rule 139-A & B ng Rules of Court: Ito ang mga patakaran na nagtatakda ng mga grounds para sa disciplinary action laban sa mga abogado, kabilang na ang misconduct at malpractice.

    Bukod pa rito, mahalagang banggitin ang Mandatory Continuing Legal Education (MCLE) na kinakailangan para sa lahat ng abogado. Ito ay upang matiyak na ang mga abogado ay nananatiling updated sa mga pagbabago sa batas at patuloy na nagpapahusay ng kanilang kaalaman at kasanayan. Ang hindi pagsumite ng proof of compliance sa MCLE ay maaaring ituring na paglabag sa tungkulin ng isang abogado.

    Halimbawa, kung ang isang abogado ay paulit-ulit na hindi sumipot sa pagdinig ng korte nang walang sapat na dahilan, o kaya naman ay nagsumite ng mga dokumento na puno ng masasakit na salita laban sa hukom o sa kabilang partido, maaaring ituring itong paglabag sa Code of Professional Responsibility at maaaring humantong sa disciplinary action.

    PAGHIMAY SA KASO

    Ang kaso ay nagsimula sa isang civil case sa Municipal Trial Court (MTC) ng San Mateo, Rizal kung saan si Atty. Flores ang abogado ng defendant. Si Judge Manahan ang presiding judge sa kasong ito. Narito ang mga pangyayari na humantong sa reklamo laban kay Atty. Flores:

    1. Kawalan ng Paggalang sa Korte at Hindi Pagsunod sa Utos: Paulit-ulit na inutusan ng korte si Atty. Flores na magsumite ng proof of MCLE compliance para sa kanyang Pre-Trial Brief. Sa kabila ng maraming pagkakataon at babala, hindi ito sinunod ni Atty. Flores.
    2. Paggamit ng Di-angkop na Pananalita: Sa kanyang Manifestation at Letter sa korte, gumamit si Atty. Flores ng mga salitang maituturing na di-angkop at mapanukso. Ilan sa mga halimbawa ay ang pagtatanong sa hukom kung siya ba ay “nagsisilbi sa isang mandaraya” at ang paggamit ng mga salitang “waste basket of nonchalance” na nagpapahiwatig ng kawalan ng respeto sa korte.
    3. Pag-inhibit ni Judge Manahan at Pormal na Reklamo: Dahil sa mga aksyon ni Atty. Flores, nag-inhibit si Judge Manahan sa kaso at ipinadala ang isang Order sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) at sa Korte Suprema para sa imbestigasyon. Ito ang itinuring na pormal na reklamo laban kay Atty. Flores.
    4. Imbestigasyon ng IBP: Ang kaso ay ini-refer sa Executive Judge ng Regional Trial Court ng Rizal para sa imbestigasyon. Natuklasan ng Investigating Judge na si Atty. Flores ay nagkasala ng kawalan ng paggalang sa korte at paggamit ng di-angkop na pananalita. Inirekomenda niya ang suspensyon ng lisensya ni Atty. Flores ng isang taon.
    5. Pasiya ng Korte Suprema: Sumang-ayon ang Korte Suprema sa finding ng IBP na nagkasala si Atty. Flores. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng paggalang sa korte at ang obligasyon ng mga abogado na sumunod sa mga utos nito. “Court orders are to be respected not because the judges who issue them should be respected, but because of the respect and consideration that should be extended to the judicial branch of the Government.” Gayunpaman, ibinaba ng Korte Suprema ang parusa mula suspensyon patungong multa na P5,000.00 at stern warning, dahil ito ang unang pagkakasala ni Atty. Flores at dahil na rin sa kanyang edad at mahabang panahon sa propesyon. “Considering the foregoing, we deem it proper to fine respondent in the amount of P5,000.00 and to remind him to be more circumspect in his acts and to obey and respect court processes.”

    PRAKTICAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng abogado, at maging sa publiko, tungkol sa kahalagahan ng paggalang sa korte at sa mga legal na proseso. Hindi lamang ito simpleng etiketa, kundi isang pundamental na prinsipyo ng rule of law. Kung walang paggalang sa korte, mawawalan ngSaysay ang sistema ng hustisya at magiging magulo ang lipunan.

    Para sa mga abogado, ang kasong ito ay nagbibigay ng konkretong halimbawa ng mga paglabag na maaaring humantong sa disciplinary action. Ipinapakita nito na hindi lamang ang malalang kasalanan tulad ng korapsyon o panloloko ang maaaring magresulta sa parusa, kundi maging ang simpleng kawalan ng paggalang at hindi pagsunod sa utos ng korte.

    Mahahalagang Aral:

    • Sundin ang Utos ng Korte: Ang hindi pagsunod sa utos ng korte, kahit na sa mga simpleng bagay tulad ng pagsumite ng dokumento, ay maaaring magkaroon ng malaking konsekwensya.
    • Maging Magalang sa Pananalita: Iwasan ang paggamit ng masasakit o mapanuyang pananalita sa pleadings at sa harap ng korte. Ang pagiging propesyonal at magalang ay mahalaga.
    • MCLE Compliance ay Obligasyon: Ang pagkumpleto at pagsumite ng proof of MCLE compliance ay hindi lamang pormalidad, kundi isang obligasyon ng bawat abogado.
    • Huwag Hamakin ang Korte: Ang paghamak sa korte ay paghamak din sa sistema ng hustisya at sa batas mismo. Dapat igalang ang korte hindi lamang dahil sa indibidwal na hukom, kundi dahil sa institusyon na kanyang kinakatawan.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang maaaring mangyari kung hindi sumunod ang isang abogado sa utos ng korte?
    Sagot: Maaaring mapatawan ng iba’t ibang parusa ang abogado, mula multa, suspensyon, hanggang sa pagtanggal ng lisensya, depende sa bigat ng paglabag.

    Tanong 2: Bakit mahalaga ang paggalang sa korte?
    Sagot: Mahalaga ang paggalang sa korte upang mapanatili ang kaayusan at integridad ng sistema ng hustisya. Kung walang paggalang, mawawalan ng saysay ang batas.

    Tanong 3: Ano ang MCLE at bakit ito kailangan?
    Sagot: Ang MCLE o Mandatory Continuing Legal Education ay isang programa na naglalayong mapanatiling updated ang mga abogado sa mga pagbabago sa batas at mapahusay ang kanilang kasanayan. Ito ay kinakailangan upang matiyak ang kalidad ng serbisyo legal.

    Tanong 4: Pwede bang mag-criticize ang abogado sa korte?
    Sagot: Oo, may karapatan ang abogado na mag-criticize, ngunit dapat ito ay gawin sa maayos at propesyonal na paraan, at hindi sa pamamagitan ng paggamit ng masasakit o mapanuyang pananalita.

    Tanong 5: Ano ang dapat gawin kung sa tingin ko ay hindi makatarungan ang utos ng korte?
    Sagot: May mga legal na paraan upang labanan ang isang utos ng korte, tulad ng pag-file ng motion for reconsideration o pag-apela sa mas mataas na korte. Ang hindi pagsunod kaagad sa utos ay hindi ang tamang paraan.

    May katanungan ka ba tungkol sa ethical responsibility ng mga abogado o disciplinary actions? Ang ASG Law ay may mga eksperto na handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pananagutan ng Abogado sa Pera ng Kliyente: Paglabag sa Canon 16 at 18 ng Code of Professional Responsibility

    Huwag Balewalain ang Pera at Tiwala ng Kliyente: Paglabag sa Tungkulin ng Abogado

    A.C. No. 7965, November 13, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng batas, ang tiwala ay pundasyon ng relasyon sa pagitan ng abogado at kliyente. Kapag nasira ang tiwalang ito, lalo na pagdating sa pananalapi, maaaring magdulot ito ng malalim na problema. Isang halimbawa nito ang kaso ni Azucena Segovia-Ribaya laban kay Atty. Bartolome C. Lawsin, kung saan pinatunayan ng Korte Suprema na hindi dapat ipagwalang-bahala ng isang abogado ang pera at tiwala na ibinigay sa kanya ng kanyang kliyente. Sa kasong ito, nabigo si Atty. Lawsin na gampanan ang kanyang tungkulin na irehistro ang lupa ng kanyang kliyente at hindi rin niya naibalik ang perang ibinigay para sana sa prosesong ito. Dahil dito, napatunayang nagkasala siya sa Code of Professional Responsibility at sinuspinde sa pagsasagawa ng abogasya.

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng Canon 16 at Canon 18 ng Code of Professional Responsibility. Ang mga Canon na ito ay naglalaman ng mga pangunahing responsibilidad ng isang abogado sa kanyang kliyente, lalo na pagdating sa pangangalaga ng pera at pagbibigay ng serbisyo.

    Canon 16: “A LAWYER SHALL HOLD IN TRUST ALL MONEYS AND PROPERTIES OF HIS CLIENT THAT MAY COME INTO HIS POSSESSION.” Malinaw na sinasabi rito na ang lahat ng pera o ari-arian na ibinigay ng kliyente sa abogado ay dapat ituring na sagrado at para lamang sa layunin kung saan ito ibinigay.

    Rule 16.01: “A lawyer shall account for all money or property collected or received for or from the client.” Ito ay nangangahulugan na obligasyon ng abogado na maging transparent at magbigay ng maayos na accounting kung saan napunta ang pera ng kliyente.

    Rule 16.03: “A lawyer shall deliver the funds and property of his client when due or upon demand.” Kapag natapos na ang serbisyo o kaya naman ay hiniling na ng kliyente, dapat ibalik agad ng abogado ang anumang natitirang pera o ari-arian, maliban na lamang kung may legal na dahilan para hindi ito gawin, tulad ng attorney’s lien para sa kanyang fees.

    Bukod pa rito, mahalaga rin ang Canon 18: “A LAWYER SHALL SERVE HIS CLIENT WITH COMPETENCE AND DILIGENCE.” Hindi lamang pera ang dapat pangalagaan ng abogado, kundi pati na rin ang kaso mismo ng kliyente.

    Rule 18.03: “A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.” Ang pagpapabaya sa kaso ng kliyente ay isang paglabag sa tungkulin ng abogado.

    Rule 18.04: “A lawyer shall keep the client informed of the status of his case and shall respond within a reasonable time to the client’s request for information.” Ang komunikasyon ay susi sa maayos na relasyon ng abogado at kliyente. Dapat ipaalam ng abogado sa kliyente ang progreso ng kaso at agad na tumugon sa mga tanong nito.

    Sa pang-araw-araw na buhay, isipin na lang natin ang isang karaniwang transaksyon sa negosyo. Kung magbabayad ka sa isang contractor para sa isang proyekto, inaasahan mong gagamitin niya ang pera para sa proyekto at magbibigay siya ng report kung saan napunta ang pera. Ganito rin dapat ang relasyon sa pagitan ng abogado at kliyente, lalo na pagdating sa pera.

    PAGLALAHAD NG KASO

    Nagsimula ang kasong ito nang maghain ng reklamo si Azucena Segovia-Ribaya laban kay Atty. Bartolome C. Lawsin. Ayon kay Ribaya, kumuha siya ng serbisyo ni Atty. Lawsin para iparehistro ang lupa ng mga Herederos ni Isabel Segovia. Noong Nobyembre 18, 2005, pumirma sila ng retainership agreement kung saan nangako si Atty. Lawsin na aasikasuhin ang pagpaparehistro ng lupa sa loob ng anim na buwan. Nagbayad si Ribaya ng P15,000 para sa litigation fees at P39,000 para sa registration expenses.

    Lumipas ang tatlong taon, ngunit hindi pa rin naipaparehistro ang lupa. Sinabi ni Ribaya na puro excuses lang ang ibinigay ni Atty. Lawsin. Nang magdesisyon si Ribaya na bawiin na lang ang pera, hiningi niya ito kay Atty. Lawsin sa kanyang opisina at nagpadala pa ng dalawang demand letters, ngunit walang nangyari. Kaya naman, napilitan si Ribaya na magsampa ng kasong administratibo.

    Depensa naman ni Atty. Lawsin, inamin niyang natanggap niya ang pera. Sinabi niya na ibinalik niya ang P7,500 kay Erlindo, kapatid ni Ribaya, na nagbayad daw sa surveyor. Dagdag pa niya, hindi niya raw naituloy ang pagpaparehistro dahil may litigation pa pala sa lupa. Gusto rin daw niyang ibalik ang balanse ng pera, pero nahiya raw siya dahil sinigawan at pinagmumura siya ni Ribaya sa opisina niya.

    Dahil sa magkaibang bersyon ng kwento, ipinasa ang kaso sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) para imbestigahan. Hindi dumalo ang magkabilang panig sa mandatory conference, kaya pinagsumite na lang sila ng position papers. Nagsumite si Ribaya, pero hindi nagsumite si Atty. Lawsin.

    Natuklasan ng IBP Investigating Commissioner na nagkasala si Atty. Lawsin sa paglabag sa Rules 16.01 at 16.03, Canon 16 ng Code of Professional Responsibility. Ayon sa IBP, hindi maayos na na-account ni Atty. Lawsin ang pera at walang sapat na paliwanag kung bakit hindi niya ito naibalik. Sinabi pa ng IBP na ang ginawa ni Atty. Lawsin ay “lack of candor, fairness, and loyalty” sa kanyang kliyente at “gross dishonesty, grave misconduct, and even misappropriation of money.” Inirekomenda ng IBP na suspendihin si Atty. Lawsin sa loob ng anim na buwan.

    Inaprubahan ng IBP Board of Governors ang rekomendasyon, ngunit binago ang parusa. Inutusan nila si Atty. Lawsin na ibalik ang P31,500 (P39,000 minus P7,500) kay Ribaya, kasama ang legal interest, sa loob ng 30 araw.

    Dinala ang kaso sa Korte Suprema. Sumang-ayon ang Korte Suprema sa IBP na nagkasala si Atty. Lawsin, ngunit binago rin ang parusa. Itinaas ng Korte Suprema ang suspensyon sa isang taon at inalis ang utos na ibalik ang pera.

    Sabi ng Korte Suprema:

    “Records disclose that respondent admitted the receipt of the subject amount from complainant to cover for pertinent registration expenses but posited his failure to return the same due to his client’s act of confronting him at his office wherein she shouted and called him names. With the fact of receipt being established, it was then respondent’s obligation to return the money entrusted to him by complainant.”

    Dagdag pa ng Korte Suprema, hindi sapat na dahilan ang “paninigaw” ni Ribaya para hindi ibalik ang pera. Tungkulin ng abogado na maging propesyonal at tuparin ang kanyang responsibilidad, kahit pa nagiging emosyonal ang kliyente.

    “Verily, a lawyer’s duty to his client is one essentially imbued with trust so much so that it is incumbent upon the former to exhaust all reasonable efforts towards its faithful compliance. In this case, despite that singular encounter, respondent had thereafter all the opportunity to return the subject amount but still failed to do so.”

    Binigyang-diin din ng Korte Suprema na hindi lamang paglabag sa Canon 16 ang ginawa ni Atty. Lawsin, kundi pati na rin paglabag sa Canon 18 dahil pinabayaan niya ang kaso ni Ribaya. Kaya naman, nararapat lang na itaas ang suspensyon sa isang taon.

    Ipinaliwanag din ng Korte Suprema na hindi dapat kasama sa kasong administratibo ang utos na ibalik ang pera. Ang pagbabalik ng pera ay usaping sibil na dapat idaan sa ibang korte.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang desisyon sa kasong Segovia-Ribaya vs. Lawsin ay isang malinaw na paalala sa lahat ng abogado tungkol sa kanilang responsibilidad sa pera ng kliyente. Hindi sapat na tanggapin lang ang pera; kailangan itong i-account nang maayos at ibalik kapag hinihingi o kapag hindi na kailangan. Ang pagkabigong gawin ito ay maaaring magresulta sa kasong administratibo at suspensyon mula sa pagsasagawa ng abogasya.

    Para sa mga kliyente, ang kasong ito ay nagpapakita na may mga mekanismo para protektahan sila laban sa mga abusadong abogado. May karapatan ang kliyente na hingin ang accounting ng kanilang pera at ireklamo ang abogado kung hindi ito tumutupad sa kanyang tungkulin.

    Mahahalagang Aral:

    • Accountability sa Pera: Laging i-account nang maayos ang lahat ng perang natanggap mula sa kliyente. Magbigay ng resibo at record ng lahat ng transaksyon.
    • Pagbabalik ng Pera: Ibalik agad ang anumang natitirang pera kapag hindi na kailangan o kapag hiniling ng kliyente.
    • Komunikasyon: Panatilihing updated ang kliyente sa status ng kaso at agad na tumugon sa kanilang mga tanong.
    • Propesyonalismo: Maging propesyonal sa pakikitungo sa kliyente, kahit pa may mga hindi pagkakaunawaan.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang mangyayari kung hindi maibalik ng abogado ang pera ng kliyente?
    Sagot: Maaaring sampahan ng kasong administratibo ang abogado sa IBP. Kung mapatunayang nagkasala, maaaring masuspinde o matanggal pa sa listahan ng mga abogado.

    Tanong 2: May karapatan ba ang abogado na gamitin muna ang pera ng kliyente para sa sarili niyang gastos?
    Sagot: Hindi. Ang pera ng kliyente ay dapat gamitin lamang para sa layuning kung saan ito ibinigay. Ang abogado ay dapat may sariling pondo para sa kanyang personal na gastos.

    Tanong 3: Ano ang dapat gawin ng kliyente kung hindi maibalik ng abogado ang kanyang pera?
    Sagot: Magpadala ng demand letter sa abogado. Kung hindi pa rin magbayad, maaaring magsampa ng kasong administratibo sa IBP at magsampa rin ng kasong sibil sa korte para mabawi ang pera.

    Tanong 4: Paano mapoprotektahan ng kliyente ang kanyang sarili laban sa ganitong sitwasyon?
    Sagot: Pumili ng abogado na may magandang reputasyon at track record. Maging malinaw sa kasunduan sa bayad at expenses. Humingi ng regular updates at accounting ng pera.

    Tanong 5: Ano ang attorney’s lien na binanggit sa kaso?
    Sagot: Ito ang karapatan ng abogado na humawak ng pera o ari-arian ng kliyente hanggang mabayaran ang kanyang legal fees. Ngunit, dapat na may sapat na batayan at proseso para dito.

    Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na payo o representasyon sa mga kasong administratibo laban sa abogado, o may katanungan tungkol sa pananagutan ng abogado, ang ASG Law ay handang tumulong. Kami ay eksperto sa mga usaping may kinalaman sa propesyonal na responsibilidad ng mga abogado. Huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin.

    Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pananagutan ng Abogado sa Kapabayaan: Pag-unawa sa Iyong mga Karapatan at Proteksyon

    Ang Kapabayaan ng Abogado ay May Katapat na Pananagutan

    G.R. No. 55526 (Adm. Case No. 5530), Enero 28, 2013


    Naranasan mo na bang mapahamak ang iyong kaso dahil sa kapabayaan ng iyong abogado? Hindi biro ang magtiwala ng iyong kapalaran sa isang propesyonal, lalo na sa usaping legal. Ngunit paano kung ang taong pinagkatiwalaan mo ay nagpabaya sa kanyang tungkulin? Ang kaso ng Spouses Arcing and Cresing Bautista, Eday Ragadio and Francing Galgalan v. Atty. Arturo Cefra ay isang mahalagang paalala na ang mga abogado ay may pananagutan sa kanilang kapabayaan, at may mga proteksyon ang kliyente laban dito.

    Ang Legal na Batayan ng Pananagutan ng Abogado

    Sa Pilipinas, ang pananagutan ng mga abogado ay nakabatay sa Code of Professional Responsibility (CPR) at Rules of Court. Ayon sa Canon 18 ng CPR, “A lawyer shall serve his client with competence and diligence.” Ito ay nangangahulugan na inaasahan ang abogado na gampanan ang kanyang tungkulin nang may kahusayan at sipag.

    Kaugnay nito, ang Rule 18.03 ng CPR ay nagsasaad, “A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.” Malinaw na sinasabi rito na ang kapabayaan ng abogado sa kasong ipinagkatiwala sa kanya ay may kaakibat na pananagutan. Bukod pa rito, ang Rule 18.04 ay nagbibigay diin sa komunikasyon: “A lawyer shall keep the client informed of the status of his case and shall respond within a reasonable time to the client’s request for information.” Mahalaga ang regular na pag-uulat sa kliyente upang mapanatili ang tiwala at maiwasan ang hindi pagkakaunawaan.

    Ang kapabayaan ay hindi lamang tumutukoy sa paggawa ng mali, kundi pati na rin sa hindi paggawa ng nararapat. Halimbawa, ang hindi paghahain ng mga kinakailangang dokumento sa korte sa takdang panahon, o ang hindi pagdalo sa mga pagdinig, ay maaaring ituring na kapabayaan. Ang mga pagkilos na ito ay maaaring magdulot ng malaking perwisyo sa kliyente, tulad ng pagkatalo sa kaso o pagkawala ng karapatan.

    Ang Kwento ng Kaso Bautista v. Cefra

    Sa kasong ito, ang mag-asawang Bautista, kasama sina Ragadio at Galgalan (mga complainants), ay umupa kay Atty. Cefra upang irepresenta sila sa isang kasong sibil tungkol sa pagpapatahimik ng titulo ng lupa. Sila ay mga defendants sa kaso na isinampa sa Regional Trial Court (RTC) sa Urdaneta City, Pangasinan.

    Ayon sa mga complainants, natalo sila sa kaso dahil umano sa kapabayaan ni Atty. Cefra. Ilan sa mga kapabayaang binanggit ay ang mga sumusunod:

    • Hindi pagsumite ng formal offer of documentary exhibits sa kabila ng utos ng korte.
    • Huli na sa pagsumite ng formal offer, kaya itinuring na waived na ang kanilang karapatan.
    • Hindi pag-apela o paghain ng iba pang remedial pleading para kontrahin ang desisyon ng RTC.

    Sa madaling salita, inakusahan si Atty. Cefra ng hindi pagiging masigasig sa paghawak ng kaso, na nagresulta sa pagkatalo ng kanyang mga kliyente.

    Nang iakyat ang reklamo sa Korte Suprema, hindi tumugon si Atty. Cefra sa kabila ng ilang pagkakataon na binigyan siya ng pagkakataon at pinagmulta pa. Dahil dito, hinatulang contempt of court si Atty. Cefra at ipinadakip pa ng limang araw.

    Sa kanyang komento, itinanggi ni Atty. Cefra ang mga alegasyon at sinabing hindi raw naintindihan ng mga complainants ang desisyon ng RTC. Gayunpaman, ipinadala pa rin ng Korte Suprema ang kaso sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) para sa imbestigasyon.

    Sa imbestigasyon ng IBP, unang inirekomenda ng Investigating Commissioner na ibasura ang reklamo. Ngunit binaliktad ito ng IBP Board of Governors, at natukoy na nagpabaya nga si Atty. Cefra. Unang inirekomenda ang suspensyon ng anim na buwan, ngunit binago ito sa reprimand na lamang sa motion for reconsideration ni Atty. Cefra.

    Ang Pasiya ng Korte Suprema at ang Aral Nito

    Hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa rekomendasyon ng IBP na reprimand lamang. Ayon sa Korte, bagaman maaaring hindi gaanong kalaki ang perwisyong natamo ng mga complainants, malinaw ang kapabayaan ni Atty. Cefra. Binigyang diin ng Korte Suprema ang ilang puntos:

    • Hindi pagsumite ng formal offer of evidence sa tamang oras: Limang buwan ang lumipas bago nakapagsumite si Atty. Cefra, at pagkatapos pa itong ideklara ng RTC na waived na ang karapatan ng mga complainants.
    • Hindi pagsunod sa mga utos ng korte: Hindi lamang isang beses, kundi dalawang beses na inutusan ng RTC si Atty. Cefra na magsumite ng formal offer, ngunit hindi niya ito ginawa.
    • Hindi pag-apela o paghain ng remedial measures: Hindi man lang naghain ng motion for reconsideration o apela si Atty. Cefra para kontrahin ang desisyon ng RTC, na nagdulot ng kapahamakan sa mga complainants na pinagbayad ng P30,000.00 na moral damages.
    • Hindi maayos na komunikasyon sa kliyente: Inamin ni Atty. Cefra na ang reklamo ay dahil lamang sa hindi pagkakaunawa ng mga complainants sa desisyon ng RTC, na nagpapakita ng kakulangan niya sa pakikipag-usap sa kanyang mga kliyente.

    Dagdag pa rito, binatikos din ng Korte Suprema ang pagiging cavalier ni Atty. Cefra sa pagtugon sa mga direktiba ng Korte mismo. Dahil sa lahat ng ito, hinatulan ng Korte Suprema si Atty. Cefra ng suspensyon mula sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng isang (1) taon.

    Ang kasong ito ay nagpapakita na hindi lamang basta reprimand ang maaaring kahinatnan ng kapabayaan ng abogado. Depende sa bigat ng kapabayaan at perwisyong idinulot nito, maaaring mas mabigat ang parusa, tulad ng suspensyon o kahit disbarment.

    Praktikal na Implikasyon at Mga Aral

    Ano ang ibig sabihin nito para sa iyo bilang kliyente? Narito ang ilang mahahalagang aral:

    1. Pumili ng abogado nang maingat: Hindi lahat ng abogado ay pare-pareho. Mag-research, magtanong, at humanap ng abogado na may reputasyon ng kahusayan at dedikasyon.
    2. Maging aktibo sa iyong kaso: Huwag iasa lahat sa iyong abogado. Magtanong, alamin ang estado ng iyong kaso, at magbigay ng kooperasyon.
    3. Panatilihin ang maayos na komunikasyon: Regular na makipag-usap sa iyong abogado. Humingi ng mga paliwanag kung may hindi ka maintindihan.
    4. Alamin ang iyong mga karapatan: Kung sa tingin mo ay nagpabaya ang iyong abogado, may karapatan kang magreklamo sa IBP o sa Korte Suprema.

    Mga Susing Aral

    • Ang abogado ay may tungkuling maglingkod nang may kahusayan at sipag.
    • Ang kapabayaan ng abogado ay may katapat na pananagutan.
    • May mga mekanismo para protektahan ang kliyente laban sa kapabayaan ng abogado.
    • Mahalaga ang maayos na komunikasyon sa pagitan ng abogado at kliyente.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    1. Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay nagpapabaya ang aking abogado?

    Makipag-usap muna sa iyong abogado. Ipahayag ang iyong mga alalahanin at subukang linawin ang sitwasyon. Kung hindi pa rin sapat ang paliwanag, maaari kang magsampa ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP).

    2. Ano ang mga posibleng parusa sa abogado na mapapatunayang nagpabaya?

    Ang parusa ay maaaring mula sa reprimand, suspensyon, hanggang sa disbarment, depende sa bigat ng kapabayaan at perwisyong idinulot nito.

    3. Maaari ba akong humingi ng danyos kung napabayaan ako ng aking abogado?

    Oo, maaari kang magsampa ng hiwalay na kasong sibil para sa danyos laban sa iyong abogado kung mapapatunayan na ang kanyang kapabayaan ay nagdulot sa iyo ng perwisyo.

    4. Ano ang Code of Professional Responsibility?

    Ito ang kodigo ng etika na sinusunod ng lahat ng abogado sa Pilipinas. Naglalaman ito ng mga patakaran at alituntunin tungkol sa tamang pag-uugali at responsibilidad ng mga abogado.

    5. Paano ako makakahanap ng mapagkakatiwalaang abogado?

    Maaari kang magtanong sa mga kaibigan o kamag-anak, mag-research online, o kumonsulta sa IBP para sa listahan ng mga abogado sa iyong lugar. Tandaan na mahalaga ang due diligence sa pagpili ng abogado.

    Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na tulong o may katanungan tungkol sa pananagutan ng abogado, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga usaping may kaugnayan sa propesyonal na pananagutan at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng email hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website dito para sa konsultasyon.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Pamemeke ng Desisyon ng Korte: Dahilan Para Matanggal sa Abogasya

    Pamemeke ng Desisyon ng Korte: Dahilan Para Matanggal sa Abogasya

    A.C. No. 6732, October 22, 2013

    Ang pagiging abogado ay isang marangal na propesyon. Inaasahan na ang mga abogado ay magtataglay ng integridad, katapatan, at mataas na moralidad. Ngunit paano kung ang mismong abogado ang lumalabag sa mga prinsipyong ito? Ang kasong ito ay isang paalala na ang pagtataksil sa tiwala ng korte at publiko ay may mabigat na kapalit – ang pagkakatanggal sa propesyon.

    Ang Kasong Nagpabagsak sa Isang Prosecutor

    Sa kasong Atty. Oscar L. Embido vs. Atty. Salvador N. Pe, Jr., nasangkot ang isang Assistant Provincial Prosecutor sa Antique sa isang napakaseryosong alegasyon: pamemeke ng desisyon ng korte. Ayon sa reklamo ng National Bureau of Investigation (NBI), pinaniniwalaang si Atty. Pe ang responsable sa paggawa ng pekeng desisyon ng Regional Trial Court (RTC) Branch 64 sa Bugasong, Antique. Ang pekeng desisyon na ito, na may petsang Pebrero 12, 1997, ay may titulong In the Matter of the Declaration of Presumptive Death of Rey Laserna. Ngunit sa talaan ng korte, walang ganitong kaso at desisyon. Ang tunay na Special Proceedings Case No. 084 ay tungkol sa deklarasyon ng presumptive death ni Rolando Austria, hindi ni Rey Laserna.

    Ang Pagbubunyag ng Panloloko

    Nagsimula ang lahat nang makatanggap ang RTC ng dalawang magkahiwalay na sulat mula kay Mr. Ballam Delaney Hunt, isang solicitor mula sa United Kingdom (UK). Humingi si Mr. Hunt ng kopya ng desisyon sa Special Proceedings Case No. 084 para sa kaso ni Rey Laserna. Nang hanapin ng korte ang rekord, natuklasan nila na walang ganitong kaso. Ipinagbigay-alam ito kay Mr. Hunt, na nagpadala naman ng kopya ng pekeng desisyon na ipinresenta ni Shirley Quioyo sa korte sa UK. Dito na kinumpirma ang pamemeke.

    Saksi Laban sa Abogado

    Lumantad ang kapatid ni Shirley Quioyo na si Dy Quioyo at nagpahayag na si Atty. Pe ang nagproseso ng pekeng desisyon kapalit ng P60,000. Kinumpirma rin ito ng kapatid ni Shirley na si Mary Rose Quioyo. Bagama’t itinanggi ni Atty. Pe ang mga alegasyon at naghain ng counter-affidavit, hindi ito nakumbinsi ang Korte Suprema.

    Ang Batas at ang Pananagutan ng Abogado

    Ayon sa Canon 1 ng Code of Professional Responsibility, dapat itaguyod ng abogado ang batas. Lalo na sa Rule 1.01, sinasabi na hindi dapat gumawa ang abogado ng ilegal, hindi tapat, imoral o mapanlinlang na gawain. Bukod pa rito, ayon sa Canon 7, dapat ding itaguyod ng abogado ang dignidad at integridad ng propesyon. Ang Rule 7.03 ay nagbabawal sa abogado na gumawa ng anumang conduct na makakasira sa kanyang kakayahan bilang abogado, o maging scandalous na makasisira sa propesyon.

    Sa kasong ito, malinaw na nilabag ni Atty. Pe ang mga panuntunang ito. Ang pamemeke ng desisyon ng korte ay hindi lamang isang ilegal na gawain, kundi isang malaking kasinungalingan at panloloko. Ito ay isang paglapastangan sa sistema ng hustisya at pagtataksil sa tiwala ng publiko sa mga abogado.

    Desisyon ng Korte Suprema: Disbarment

    Matapos ang masusing pagsisiyasat ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) at pag-apela ni Atty. Pe sa Korte Suprema, nagdesisyon ang Kataas-taasang Hukuman na patunayang nagkasala si Atty. Pe ng grave misconduct. Binigyang-diin ng Korte ang bigat ng kasalanan ni Atty. Pe:

    “A lawyer who forges a court decision and represents it as that of a court of law is guilty of the gravest misconduct and deserves the supreme penalty of disbarment.”

    Hindi kinatigan ng Korte ang depensa ni Atty. Pe na itinanggi ang alegasyon at sinisi ang iba. Ayon sa Korte, mas pinaniwalaan nila ang positibong pahayag ng mga saksi laban kay Atty. Pe kaysa sa kanyang blanket denial. Binigyang-diin din ng Korte na ang pekeng desisyon ay halos verbatim na kopya ng tunay na desisyon, maliban sa mga pangalan at petsa, na nagpapahiwatig na may kaalaman si Atty. Pe sa tunay na dokumento.

    Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na DISBAR o tanggalin si Atty. Salvador N. Pe, Jr. sa listahan ng mga abogado. Ipinag-utos din na alisin ang kanyang pangalan sa Roll of Attorneys.

    Praktikal na Aral: Integidad Higit sa Lahat

    Ang kasong ito ay nagtuturo ng mahalagang aral para sa lahat ng abogado: ang integridad ay hindi matutumbasan ng anumang halaga. Ang pagiging tapat at mapagkakatiwalaan ay pundasyon ng propesyon ng abogasya. Kapag nawala ang tiwala ng publiko sa mga abogado, mawawalan din ng saysay ang sistema ng hustisya.

    Mahahalagang Leksyon:

    • Ang pamemeke ng dokumento, lalo na ng desisyon ng korte, ay isang napakaseryosong paglabag sa batas at etika ng abogasya. Ito ay maaaring humantong sa disbarment.
    • Hindi sapat ang pagtanggi sa alegasyon kung walang matibay na ebidensya na sumusuporta dito. Mas pinaniniwalaan ang positibong pahayag ng mga saksi.
    • Ang integridad at katapatan ay esensyal sa propesyon ng abogasya. Dapat itaguyod ng abogado ang mataas na pamantayan ng moralidad at etika sa lahat ng oras.
    • Ang tiwala ng publiko sa mga abogado ay mahalaga sa sistema ng hustisya. Dapat pangalagaan ng mga abogado ang tiwalang ito sa pamamagitan ng pagiging tapat at responsable.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng disbarment?

    Sagot: Ang disbarment ay ang permanenteng pagkakatanggal ng isang abogado sa listahan ng mga abogado (Roll of Attorneys). Ito ang pinakamabigat na parusa na maaaring ipataw sa isang abogado dahil sa serious misconduct.

    Tanong 2: Ano ang mga posibleng dahilan para ma-disbar ang isang abogado?

    Sagot: Ilan sa mga dahilan ay ang paglabag sa Code of Professional Responsibility, paggawa ng krimen na may moral turpitude, dishonesty, panloloko, at iba pang serious misconduct na nagpapakita ng kawalan ng moral na katangian para manatili sa propesyon.

    Tanong 3: Paano nagsisimula ang proseso ng disbarment?

    Sagot: Maaaring magsimula ang proseso sa pamamagitan ng reklamo na ihahain sa Korte Suprema o sa Integrated Bar of the Philippines (IBP). Maaaring magreklamo ang kliyente, kapwa abogado, korte, o kahit sinong may kaalaman sa misconduct ng abogado.

    Tanong 4: May karapatan bang mag-apela ang abogado na na-disbar?

    Sagot: Oo, maaaring maghain ng Motion for Reconsideration sa Korte Suprema ang abogado na na-disbar. Ngunit mahigpit ang Korte sa pag-apela sa mga kaso ng disbarment.

    Tanong 5: Paano mapoprotektahan ang sarili laban sa mga abusadong abogado?

    Sagot: Pumili ng abogado na may magandang reputasyon at track record. Maging mapanuri sa mga pangako at garantiya. Humingi ng written contract o retainer agreement. Kung may problema, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ibang abogado o maghain ng reklamo sa IBP o Korte Suprema.

    Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na representasyon na may integridad at katapatan, ang ASG Law ay handang tumulong. Kami ay eksperto sa mga kasong may kinalaman sa ethical responsibility ng mga abogado at handang magbigay ng konsultasyon. Makipag-ugnayan sa amin ngayon sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page para sa karagdagang impormasyon.



    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Sekswal na Harassment ng Abogado sa Kliyente: Ano ang Parusa at Bakit Mahalaga ang Etika?

    Hindi Dapat Palampasin ang Sekswal na Harassment: Abogado Sinuspinde Dahil sa Ginawa sa Kliyente

    A.C. No. 9401, October 22, 2013

    Bakit mahalagang magtiwala sa iyong abogado? Dahil sila ang inaasahan mong magtatanggol sa iyong mga karapatan at interes. Ngunit paano kung ang mismong abogado mo ang siyang nagiging sanhi ng iyong pagkatakot at pangamba? Ito ang sentro ng kaso ni Jocelyn de Leon laban kay Atty. Tyrone Pedreña. Sa kasong ito, pinatunayan na ang isang abogado ay maaaring masuspinde sa pagsasanay ng abogasya kung mapatunayang nanggahasa siya ng kanyang kliyente. Ang Korte Suprema ay nagbigay ng malinaw na mensahe: ang sekswal na harassment ay hindi katanggap-tanggap at mayroong mabigat na kaparusahan, lalo na kung ito ay ginawa ng isang abogado sa kanyang kliyente.

    Ang Etika ng Abogado: Batayan ng Pananagutan

    Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng Code of Professional Responsibility para sa mga abogado sa Pilipinas. Nakasaad sa code na ito ang mga patakaran ng asal na dapat sundin ng bawat abogado, kapwa sa kanilang propesyonal at personal na buhay. Dalawang mahalagang panuntunan ang nilabag ni Atty. Pedreña:

    • Rule 1.01: “A lawyer shall not engage in unlawful, dishonest, immoral or deceitful conduct.” (Hindi dapat gumawa ang abogado ng labag sa batas, hindi tapat, imoral o mapanlinlang na asal.)
    • Rule 7.03: “A lawyer shall not engage in conduct that adversely reflects on his fitness to practice law, nor shall he, whether in public or private life, behave in a scandalous manner to the discredit of the legal profession.” (Hindi dapat gumawa ang abogado ng asal na nakakasira sa kanyang kakayahang magsanay ng abogasya, ni dapat siyang gumawi sa paraang eskandaloso na nagpapahamak sa propesyon ng abogasya, maging sa pampubliko man o pribadong buhay.)

    Ang mga panuntunang ito ay nagpapakita na ang pagiging abogado ay hindi lamang isang propesyon, kundi isang tungkulin na may kaakibat na mataas na pamantayan ng moralidad at integridad. Ang abogado ay inaasahang magiging huwaran sa paggalang sa batas at sa karangalan ng propesyon.

    Kronolohiya ng Kaso: Mula Reklamo Hanggang Desisyon ng Korte Suprema

    Narito ang mga pangyayari sa kaso ni De Leon laban kay Atty. Pedreña:

    1. Reklamo ni Jocelyn de Leon: Noong Enero 30, 2006, pumunta si Jocelyn de Leon sa opisina ni Atty. Pedreña para kumonsulta tungkol sa kanyang kasong suporta para sa kanyang mga anak. Ayon kay De Leon, sa loob ng kotse ni Atty. Pedreña, siya ay nakaranas ng sekswal na harassment, kabilang ang paghawak sa kanyang kamay, binti, at pagtatangkang hawakan ang kanyang pribadong parte.
    2. Depensa ni Atty. Pedreña: Itinanggi ni Atty. Pedreña ang mga alegasyon ni De Leon. Sabi niya, gawa-gawa lamang ito at may ibang motibo si De Leon. Nagdemanda pa siya ng pagnanakaw laban kay De Leon, na sinasabing ninakaw nito ang kanyang cellphone sa kotse.
    3. Imbestigasyon ng IBP: Nagsagawa ng imbestigasyon ang Integrated Bar of the Philippines (IBP). Sa pagdinig, tanging si De Leon lamang ang humarap. Nakita ng IBP na mas kapanipaniwala ang testimonya ni De Leon.
    4. Rekomendasyon ng IBP: Inirekomenda ng IBP na suspindihin si Atty. Pedreña sa pagsasanay ng abogasya. Una, tatlong buwan, ngunit kalaunan ay itinaas sa anim na buwan.
    5. Desisyon ng Korte Suprema: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Sinuri ng Korte Suprema ang ebidensya at sumang-ayon sa findings ng IBP. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang testimonya ni De Leon na “straightforward and spontaneous.”

      Ayon sa Korte Suprema:
      “There is no doubt that Complainant was able to prove her case against the Respondent. During the clarificatory hearing, she was straightforward and spontaneous in answering the questions propounded on her.” (Walang duda na napatunayan ng Reklamante ang kanyang kaso laban sa Respondente. Sa pagdinig, siya ay prangka at kusang sumagot sa mga tanong na ibinato sa kanya.)

      “We adopt the findings and conclusions of the Investigating Commissioner, as sustained by the IBP Board of Governors, for being substantiated by the evidence on record.” (Pinagtibay namin ang mga findings at konklusyon ng Investigating Commissioner, na sinang-ayunan ng IBP Board of Governors, dahil ito ay sinusuportahan ng ebidensya sa record.)

      Sa huli, pinatawan ng Korte Suprema si Atty. Pedreña ng suspensyon ng dalawang taon mula sa pagsasanay ng abogasya.

    Ano ang Ibig Sabihin Nito Para sa Atin?

    Ang desisyon sa kasong De Leon vs. Pedreña ay may mahalagang implikasyon:

    • Proteksyon ng Kliyente: Ipinapakita nito na seryoso ang Korte Suprema sa pagprotekta sa mga kliyente mula sa pang-aabuso ng mga abogado. Hindi dapat gamitin ng mga abogado ang kanilang posisyon para manamantala sa kanilang mga kliyente.
    • Pananagutan ng Abogado: Ang mga abogado ay hindi lamang dapat maging mahusay sa batas, kundi dapat din silang maging etikal at may integridad. Ang paglabag sa Code of Professional Responsibility ay may seryosong konsekwensya.
    • Pagkilala sa Sekswal na Harassment: Ang kasong ito ay nagpapakita na ang sekswal na harassment ay isang seryosong bagay at hindi dapat palampasin. Kahit hindi ito nagresulta sa pisikal na pananakit, ang emotional at psychological impact nito ay malaki.

    Mahahalagang Aral Mula sa Kaso:

    • Maging Mapagmatyag: Kung ikaw ay kliyente, maging mapagmatyag sa asal ng iyong abogado. Kung mayroon kang nararamdamang hindi tama, huwag mag-atubiling magreklamo.
    • Magsalita: Huwag matakot magsalita kung ikaw ay nakaranas ng sekswal na harassment. May mga mekanismo upang maprotektahan ka at mapanagot ang gumawa nito.
    • Para sa mga Abogado: Laging tandaan ang inyong sinumpaang tungkulin. Ang inyong propesyon ay nangangailangan ng mataas na antas ng etika at integridad. Igalang ang inyong mga kliyente at huwag abusuhin ang inyong posisyon.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    1. Ano ang ibig sabihin ng suspensyon sa abogasya?
      Ang suspensyon ay pansamantalang pagbabawal sa isang abogado na magpraktis ng abogasya. Sa panahon ng suspensyon, hindi siya maaaring humarap sa korte, magbigay ng legal na payo, o kumatawan sa kliyente.
    2. Ano ang pinagkaiba ng suspensyon sa disbarment?
      Ang suspensyon ay pansamantala, samantalang ang disbarment ay permanenteng pagtanggal sa pangalan ng abogado sa Roll of Attorneys. Ang disbarment ang pinakamabigat na parusa para sa isang abogado.
    3. Paano magreklamo laban sa isang abogado?
      Maaaring maghain ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) o direkta sa Korte Suprema. Kailangan ng sinumpaang salaysay at ebidensya para suportahan ang reklamo.
    4. Anong mga paglabag ang maaaring magresulta sa suspensyon o disbarment?
      Kabilang dito ang gross immoral conduct, dishonesty, paglabag sa oath ng abogado, at paglabag sa Code of Professional Responsibility.
    5. Mayroon bang criminal na kaso laban kay Atty. Pedreña?
      Oo, naghain din si De Leon ng criminal na kaso na acts of lasciviousness laban kay Atty. Pedreña. Gayunpaman, ang administrative case para sa disiplina ng abogado ay hiwalay at maaaring umusad kahit walang criminal conviction.

    Kung kayo ay nangangailangan ng legal na tulong o may katanungan tungkol sa etika ng abogasya, huwag mag-atubiling kumonsulta sa mga eksperto. Ang ASG Law ay handang tumulong sa inyo. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay naniniwala na ang hustisya ay para sa lahat.

  • Kapabayaan ng Abogado: Mga Aral sa Responsibilidad at Pagsususpinde Mula sa Kaso Mattus vs. Villaseca

    n

    Ang Kapabayaan ng Abogado ay May Katapat na Suspensyon: Pag-aaral sa Kaso ng Mattus vs. Villaseca

    n

    A.C. No. 7922, Ika-1 ng Oktubre, 2013

    n

    n

    n

    INTRODUKSYON

    n

    Isipin mo na lang na ikaw ay nahatulan sa isang kaso dahil sa kapabayaan ng iyong abogado. Nakakabahala, hindi ba? Ito mismo ang sentro ng kasong Mattus vs. Villaseca. Si Mary Ann Mattus ay nagreklamo laban kay Atty. Albert Villaseca dahil sa umano’y labis na kapabayaan nito sa paghawak ng kanilang kasong kriminal. Ang pangunahing tanong dito: Dapat bang parusahan si Atty. Villaseca sa kapabayaang ito, at ano ang mga aral na mapupulot natin mula sa kasong ito?

    nn

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG RESPONSIBILIDAD NG ABOGADO

    n

    Sa Pilipinas, ang mga abogado ay may mataas na tungkulin hindi lamang sa kanilang kliyente kundi pati na rin sa korte, sa propesyon ng abogasya, at sa buong lipunan. Ang mga tungkuling ito ay nakapaloob sa Code of Professional Responsibility (CPR). Mahalagang maunawaan ang ilang probisyon ng CPR na direktang nauugnay sa kasong ito:

    n

      n

    • Canon 17: “A lawyer owes fidelity to the cause of his client and he shall be mindful of the trust and confidence reposed in him.” Ito ay nangangahulugan na dapat maging tapat ang abogado sa layunin ng kanyang kliyente at dapat pahalagahan ang tiwala na ibinigay sa kanya.

      • n

    • Canon 18: “A lawyer shall serve his client with competence and diligence.” Dapat maging mahusay at masigasig ang abogado sa paglilingkod sa kanyang kliyente.

      • n

    • Rule 18.03: “A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.” Hindi dapat pabayaan ng abogado ang kasong ipinagkatiwala sa kanya, at mananagot siya sa kapabayaang may kaugnayan dito.

      • n

    • Rule 12.03: “[a] lawyer shall not, after obtaining extensions of time to file pleadings, memoranda or briefs, let the period lapse without submitting the same or offering an explanation for his failure to do so.” Hindi dapat hayaan ng abogado na lumipas ang taning na ibinigay sa kanya para magsumite ng mga pleading, memorandum, o brief matapos humingi ng ekstensyon, nang hindi nagpapaliwanag kung bakit hindi niya ito naisumite.

      • n

    n

    Sa madaling salita, inaasahan na ang isang abogado ay magiging maingat, masigasig, at responsable sa paghawak ng kaso ng kanyang kliyente. Ang kapabayaan, lalo na kung ito ay nagdulot ng perwisyo sa kliyente, ay maaaring maging sanhi ng disiplina administratibo laban sa abogado.

    nn

    PAGHIMAY SA KASO: MATTUS VS. VILLASECA

    n

    Nagsimula ang lahat nang kinasuhan sina Mary Ann Mattus at ang kanyang asawa ng estafa thru falsification of public document. Kinuha nila ang serbisyo ni Atty. Villaseca upang sila ay representahan sa korte. Ayon kay Mattus, dahil sa kapabayaan ni Atty. Villaseca, sila ay nahatulan.

    n

    Narito ang ilan sa mga alegasyon ni Mattus laban kay Atty. Villaseca:

    n

      n

    • Madalas na absent si Atty. Villaseca sa mga pagdinig ngunit naniningil pa rin ng appearance fees.

      • n

    • Madalas humingi ng postponement kahit present siya sa korte.

      • n

    • Hindi hiniling sa korte na paimbestigahan sa National Bureau of Investigation (NBI) ang mga pirma sa special power of attorney (SPA).

      • n

    • Hindi naghain ng demurrer to evidence kahit binigyan siya ng sapat na panahon.

      • n

    • Hindi nagpresenta ng ebidensya para sa depensa at naghain na lamang ng memorandum.

      • n

    • Hindi ipinaalam sa kanila ang mga petsa ng presentasyon ng ebidensya at promulgasyon ng desisyon.

      • n

    • Mali ang case number na inilagay sa notice of appeal.

      • n

    n

    Matapos ang reklamo, inutusan ng Korte Suprema si Atty. Villaseca na magkomento. Itinanggi ni Atty. Villaseca ang mga alegasyon at nagpaliwanag. Ayon sa kanya, sinabi niya kay Mattus na kailangan lamang ang eksperto sa sulat-kamay kung maipapakita ang orihinal na kopya ng SPA. Ipinaliwanag din niya na ang kanyang pagliban at paghingi ng postponement ay may basehan. Itinanggi rin niyang naningil siya ng appearance fees sa mga pagdinig na hindi siya dumalo. Inamin niya ang pagkakamali sa case number ngunit agad naman daw niya itong naitama.

    n

    Ang kaso ay dinala sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) para sa imbestigasyon. Inirekomenda ng IBP na suspindihin si Atty. Villaseca ng anim (6) na buwan. Ayon sa IBP, ang kapabayaan ni Atty. Villaseca ay nagdulot ng paglabag sa karapatan ng kanyang kliyente sa due process. Binigyang diin ng IBP ang pagkabigo ni Atty. Villaseca na maghain ng demurrer to evidence at ang pag-waive niya sa karapatang magpresenta ng ebidensya.

    n

    Ngunit hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa rekomendasyon ng IBP. Sa halip, pinataas pa nila ang suspensyon ni Atty. Villaseca sa limang (5) taon. Binigyang diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng katapatan at kasigasigan ng isang abogado sa paglilingkod sa kanyang kliyente. Ayon sa Korte:

    n

    “We stress at the outset that a lawyer “is expected to exert his best efforts and ability to preserve his client’s cause, for the unwavering loyalty displayed to his client likewise serves the ends of justice.” Once a lawyer agrees to take up the cause of a client, the lawyer owes fidelity to such cause and must always be mindful of the trust and confidence reposed in him.”

    n

    Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang kapabayaan ni Atty. Villaseca sa paghawak ng kaso, tulad ng hindi paghain ng demurrer to evidence at hindi pagpresenta ng ebidensya para sa depensa, ay nagpapakita ng kawalan niya ng dedikasyon at sigasig sa pagprotekta sa interes ng kanyang kliyente.

    n

    “To our mind, Atty. Villaseca’s failure to submit a demurrer to evidence to explain such omission constitutes inexcusable negligence; it showed his lack of devotion and zeal in preserving his clients’ cause.”

    n

    Binigyang diin din ng Korte Suprema na bagamat may diskresyon ang abogado sa estratehiya sa kaso, dapat pa rin niyang gamitin ang lahat ng legal na remedyo at depensa para sa kliyente. Ang memorandum ay hindi sapat na kapalit para sa ebidensya, lalo na sa kasong kriminal kung saan nakasalalay ang kalayaan ng akusado.

    nn

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

    n

    Ang kasong Mattus vs. Villaseca ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga kliyente at abogado:

    n

      n

    • Para sa mga Kliyente: Pumili ng abogado nang maingat. Huwag magpadala sa mura o mabilisang serbisyo. Magtanong tungkol sa karanasan at reputasyon ng abogado. Makipag-ugnayan nang regular sa iyong abogado at alamin ang progreso ng iyong kaso. Kung may pagdududa sa serbisyo ng iyong abogado, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ibang abogado.

      • n

    • Para sa mga Abogado: Ang propesyon ng abogasya ay isang pribilehiyo, hindi lamang isang negosyo. Kaakibat ng pribilehiyong ito ang malaking responsibilidad. Maging masigasig, responsable, at tapat sa iyong tungkulin sa kliyente. Huwag pabayaan ang kasong ipinagkatiwala sa iyo. Ang kapabayaan ay maaaring magdulot hindi lamang ng perwisyo sa kliyente kundi pati na rin ng disiplina sa iyo bilang abogado.

      • n

    nn

    MGA MADALAS ITANONG (FAQs)

    n

      n

    1. Ano ang ibig sabihin ng