ASG Law

Tag: Budget Law

  • Limitasyon ng Kapangyarihan ng Pangulo sa Paggastos: Pagsusuri sa Kaso ng Araullo v. Aquino

    Limitasyon sa Paggamit ng Pondo ng Bayan: DAP at ang Saligang Batas

    MARIA CAROLINA P. ARAULLO VS. BENIGNO SIMEON C. AQUINO III
    G.R. NO. 209287 (EN BANC, Hulyo 1, 2014)

    Naranasan mo na bang mapagkaitan ng sariling pera kahit na pinaghirapan mo ito? Sa usapin ng pondo ng bayan, mas mahalaga ang prinsipyong ito. Ang kaso ng Araullo v. Aquino ay nagtuturo sa atin ng mahalagang aral tungkol sa limitasyon ng kapangyarihan ng Pangulo pagdating sa paggastos ng pondo ng taumbayan, at kung paano pinoprotektahan ng Saligang Batas ang kaban ng bayan laban sa labis na paggasta ng gobyerno.

    Kontekstong Legal: Ang Pera ng Bayan at ang Saligang Batas

    Nakasaad sa Seksiyon 29(1), Artikulo VI ng Saligang Batas na: “Hindi dapat magbayad ng anumang salapi mula sa kaban ng bayan maliban na lamang kung naaayon sa isang appropriation na ginawa ng batas.” Ang ibig sabihin nito, kailangan ng permiso mula sa Kongreso, na siyang representante ng taumbayan, bago magastos ang kahit na isang sentimo ng pondo ng gobyerno. Ito ay upang masiguro na ang pera ng bayan ay ginagastos nang tama at para sa kapakanan ng lahat, hindi lamang ng iilan.

    Ang appropriation, sa simpleng salita, ay ang awtorisasyon na ibinibigay ng Kongreso para gastusin ang pera ng bayan para sa tiyak na layunin. Ayon sa Korte Suprema sa kasong Gonzales v. Raquiza, ang appropriation ay “wala nang iba kundi ang awtorisasyon ng lehislatura na inilatag ng Konstitusyon na ang pera ay maaaring bayaran mula sa Kaban ng Bayan.”

    Mayroon ding Seksiyon 25(5), Artikulo VI ng Saligang Batas na nagpapahintulot sa paglilipat-lipat ng pondo sa loob ng isang departamento ng gobyerno: “Hindi dapat magpasa ng batas na nagpapahintulot ng anumang paglilipat ng appropriation; gayunman, ang Pangulo, ang Pangulo ng Senado, ang Ispiker ng Mababang Kapulungan, ang Punong Mahistrado ng Kataas-taasang Hukuman, at ang mga puno ng mga Komisyong Konstitusyonal ay maaaring pahintulutan ng batas na dagdagan ang anumang item sa batas ng pangkalahatang appropriation para sa kanilang mga tanggapan mula sa mga savings sa iba pang mga item ng kanilang mga appropriation.”

    Ang “savings” ayon sa batas, ay ang mga natitirang pondo matapos makumpleto o matapos ipatigil ang isang proyekto, o kaya ay mula sa hindi nagamit na pondo para sa sweldo ng mga bakanteng posisyon.

    Ang Kuwento ng Kaso: DAP at ang Pagtutol sa Konstitusyonalidad Nito

    Ang kasong ito ay nag-ugat sa Disbursement Acceleration Program (DAP) ng administrasyong Aquino, isang programa na nilikha umano upang mapabilis ang paggastos ng gobyerno at mapalakas ang ekonomiya. Ayon sa gobyerno, ang DAP ay pinondohan mula sa “savings” at “unprogrammed funds.”

    Ngunit ayon sa mga petisyoner, kabilang sina Maria Carolina P. Araullo at iba pa, ang DAP ay labag sa Saligang Batas. Ilan sa kanilang mga argumento:

    • Walang batas na nilikha para sa DAP, kaya labag ito sa Seksiyon 29(1), Artikulo VI ng Saligang Batas na nagsasaad na kailangan ng appropriation mula sa batas bago magastos ang pera ng bayan.
    • Ang DAP ay gumamit ng pondo na hindi savings, at naglipat ng pondo sa mga proyekto na wala sa GAA, labag sa Seksiyon 25(5), Artikulo VI ng Saligang Batas.
    • Ang DAP ay lumalabag sa Equal Protection Clause dahil pinapaboran nito ang ilang mambabatas lamang.

    Dahil sa mga alegasyong ito, humingi ang mga petisyoner sa Korte Suprema na ideklarang unconstitutional ang DAP.

    Paglilitis at Desisyon ng Korte Suprema

    Sa pagdinig ng kaso, inamin ng gobyerno na ang DAP ay nilikha at ipinatupad sa pamamagitan ng National Budget Circular No. 541 (NBC 541) at iba pang executive issuances. Sinabi rin nilang ang DAP ay nakatulong sa pagpapalago ng ekonomiya at hindi ito isang appropriation measure.

    Matapos ang masusing pag-aaral at pagdinig, nagdesisyon ang Korte Suprema na bahagyang pabor sa mga petisyoner. Idineklara ng Korte Suprema na unconstitutional ang ilang aspeto ng DAP, partikular na ang mga sumusunod:

    • Ang pag-withdraw ng unobligated allotments at pagdeklara ng mga ito bilang savings bago matapos ang fiscal year.
    • Ang cross-border transfers ng savings mula sa Executive Department patungo sa ibang sangay ng gobyerno.
    • Ang pagpopondo sa mga proyekto na wala sa GAA.

    Ayon sa Korte Suprema, “Hindi maaaring gamitin ang savings para pondohan ang mga program at proyekto na hindi kasama sa GAA.” Idinagdag pa ng Korte na “Ang paggamit ng DAP ng unprogrammed funds kahit hindi pa certified ng National Treasurer na lumampas ang revenue collections sa revenue targets ay labag din sa batas.”

    Gayunpaman, ibinasura ng Korte Suprema ang alegasyon na nilabag ng DAP ang Equal Protection Clause at ang separation of powers sa pamamagitan ng pagbibigay ng pondo sa mga mambabatas. Sinabi rin ng Korte na hindi retroaktibo ang desisyon nito dahil sa “doctrine of operative fact,” na nangangahulugang ang mga proyekto na naipatupad na sa ilalim ng DAP bago ideklara itong unconstitutional ay mananatiling balido.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, idiniin nito ang kahalagahan ng pagsunod sa Saligang Batas pagdating sa paggastos ng pondo ng bayan. “Hindi maaaring labagin ng Executive ang kapangyarihan ng Kongreso pagdating sa appropriation,” ayon sa Korte.

    Praktikal na Implikasyon: Ano ang Leksiyon sa Atin ng Kasong Ito?

    Ang desisyon sa kasong Araullo v. Aquino ay nagpapakita na hindi porke’t maganda ang layunin ng isang programa ay pwede na itong lumabag sa Saligang Batas. Kahit na sinasabi ng gobyerno na ang DAP ay nakatulong sa ekonomiya, hindi pa rin ito sapat na dahilan para balewalain ang mga limitasyon na itinakda ng Konstitusyon pagdating sa paggastos ng pondo ng bayan.

    Para sa mga ahensya ng gobyerno, ang desisyong ito ay nagsisilbing paalala na kailangan nilang sumunod sa mga patakaran at regulasyon pagdating sa paggamit ng pondo. Hindi maaaring basta-basta na lamang gumastos ng pera nang walang legal na basehan.

    Para naman sa mga ordinaryong mamamayan, ang kasong ito ay nagpapakita na mayroon tayong Korte Suprema na handang protektahan ang Konstitusyon at ang pera ng bayan laban sa pang-aabuso ng kapangyarihan.

    Mahahalagang Aral:

    • Limitasyon ng Kapangyarihan: May limitasyon ang kapangyarihan ng Pangulo, lalo na pagdating sa paggastos ng pondo ng bayan. Hindi maaaring labagin ang Saligang Batas para lamang mapabilis ang paggastos.
    • Kahalagahan ng Appropriation: Kailangan ng appropriation mula sa batas bago magastos ang pera ng bayan. Hindi maaaring maglabas ng pera mula sa kaban ng bayan nang walang permiso mula sa Kongreso.
    • Savings ay Savings: Ang savings ay may tiyak na depinisyon sa batas. Hindi basta-basta maituturing na savings ang pondo para lamang magamit ito sa ibang proyekto.
    • Checks and Balances: Pinoprotektahan ng Saligang Batas ang sistema ng checks and balances. Hindi maaaring panghimasukan ng isang sangay ng gobyerno ang kapangyarihan ng ibang sangay.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    Tanong: Ano ang Disbursement Acceleration Program (DAP)?
    Sagot: Ito ay isang programa ng gobyerno na nilikha umano upang mapabilis ang paggastos ng gobyerno at mapalakas ang ekonomiya.

    Tanong: Bakit idineklarang unconstitutional ang DAP?
    Sagot: Dahil nilabag nito ang ilang probisyon ng Saligang Batas pagdating sa paggastos ng pondo ng bayan, partikular na ang paggamit ng pondo na hindi savings at ang cross-border transfer ng pondo.

    Tanong: Ano ang ibig sabihin ng “savings” sa konteksto ng budget?
    Sagot: Ito ay ang mga natitirang pondo matapos makumpleto o matapos ipatigil ang isang proyekto, o kaya ay mula sa hindi nagamit na pondo para sa sweldo ng mga bakanteng posisyon.

    Tanong: Ano ang “cross-border transfer” na binanggit sa kaso?
    Sagot: Ito ay ang paglilipat ng pondo mula sa isang sangay ng gobyerno (Executive Department) patungo sa ibang sangay (Kongreso o Judiciary) o constitutional body (COA, COMELEC).

    Tanong: Ano ang “doctrine of operative fact” at bakit ito ginamit sa kasong ito?
    Sagot: Ito ay isang doktrina na nagsasaad na kahit na unconstitutional ang isang batas o programa, ang mga aksyon na ginawa rito bago ideklara itong unconstitutional ay mananatiling balido, para maprotektahan ang mga taong umasa sa bisa nito.

    Tanong: Ano ang dapat gawin ng gobyerno para maiwasan ang ganitong problema sa hinaharap?
    Sagot: Dapat tiyakin ng gobyerno na sumusunod ang lahat ng programa at proyekto nito sa Saligang Batas at sa mga batas na ipinapasa ng Kongreso. Dapat din maging transparent at accountable ang gobyerno sa paggastos ng pondo ng bayan.

    Dalubhasa ang ASG Law sa mga usapin ng batas konstitusyonal at pondo ng bayan. Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng legal na payo hinggil sa mga appropriation, budget, o iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin.

    Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan dito. Maaari ka rin mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com.

  • Pork Barrel System: Ipinahayag na Unconstitutional ng Korte Suprema – ASG Law

    Wakas sa Pork Barrel: Sistema Ipinahayag na Labag sa Saligang Batas

    G.R. No. 208566, November 19, 2013

    Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong Belgica v. Ochoa ay nagbigay linaw sa limitasyon ng kapangyarihan ng iba’t ibang sangay ng gobyerno at nagtakda ng mas mataas na pamantayan para sa paggamit ng pondo ng bayan. Sa madaling sabi, ang kasong ito ay naghudyat ng pagtatapos ng isang sistema na matagal nang pinagkukunan ng korapsyon at pag-aabuso sa kapangyarihan sa Pilipinas.

    INTRODUKSYON

    Nagsimula ang lahat sa galit ng taumbayan. Sa gitna ng mga alegasyon ng korapsyon at paglustay ng pondo ng bayan, kinuwestiyon sa Korte Suprema ang legalidad ng Pork Barrel System, isang mekanismo ng pagbabadyet na matagal nang ginagamit sa Pilipinas. Ang pangunahing isyu: labag ba sa Saligang Batas ang sistema kung saan nakokontrol ng mga mambabatas at ng Presidente ang paggamit ng bilyun-bilyong pondo ng gobyerno nang halos walang pananagutan?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang kaso ay nakabatay sa mga pangunahing prinsipyo ng Saligang Batas ng Pilipinas: ang separation of powers (paghihiwalay ng kapangyarihan), non-delegability of legislative power (hindi maaaring ipasa ang kapangyarihang lehislatibo), checks and balances (sistema ng pagbabalanse), accountability (pananagutan), political dynasties (dinastiyang politikal), at local autonomy (awtonomiya ng lokal na pamahalaan).

    Ang separation of powers ay ang prinsipyong naghahati sa kapangyarihan ng gobyerno sa tatlong sangay: ang lehislatura (Kongreso), ang ehekutibo (Presidente), at ang hudikatura (Korte Suprema). Bawat sangay ay may kanya-kanyang tungkulin at hindi dapat makialam sa gawain ng iba. Ayon kay Justice Laurel sa kasong Angara v. Electoral Commission, “Each department of the government has exclusive cognizance of matters within its jurisdiction, and is supreme within its own sphere.”

    Ang non-delegability of legislative power ay ang prinsipyong nagsasaad na ang kapangyarihang lehislatibo ay eksklusibong para lamang sa Kongreso. Hindi maaaring ipasa ng Kongreso ang kapangyarihang ito sa ibang sangay ng gobyerno o sa sinumang indibidwal. Nakasaad sa Section 1, Article VI ng Saligang Batas na “[l]egislative power shall be vested in the Congress of the Philippines.”

    Ang checks and balances ay ang sistemang nagbibigay sa bawat sangay ng gobyerno ng kapangyarihang limitahan ang kapangyarihan ng dalawang iba pa. Layunin nitong maiwasan ang labis na paglakas ng isang sangay at mapanatili ang balanse ng kapangyarihan sa gobyerno. Isang halimbawa nito ang item-veto power ng Presidente, na nakasaad sa Section 27(2), Article VI ng Saligang Batas: “The President shall have the power to veto any particular item or items in an appropriation, revenue, or tariff bill…”

    PAGSUSURI NG KASO

    Ang mga petisyoner, kabilang ang mga grupo ng civil society at indibidwal na mamamayan, ay naghain ng kaso sa Korte Suprema upang ideklarang unconstitutional ang Pork Barrel System. Ayon sa kanila, ang sistema ay lumalabag sa prinsipyo ng separation of powers dahil binibigyan nito ang mga mambabatas ng kapangyarihang makialam sa implementasyon ng badyet, isang gawaing dapat sana ay para lamang sa ehekutibo.

    Ipinunto rin ng mga petisyoner na ang Pork Barrel System ay isang pag-abuso sa kapangyarihang lehislatibo dahil nagiging instrumento ito para sa patronage politics at korapsyon. Binigyang-diin nila ang kawalan ng transparency at accountability sa paggamit ng pondo, at ang potensyal nitong magpalakas sa political dynasties.

    Sa kanilang depensa, sinabi ng mga respondents (mga opisyal ng ehekutibo at lehislatura) na ang Pork Barrel System ay isang legal at kinakailangang mekanismo para mapabilis ang pagpapaunlad sa mga distrito at matugunan ang mga pangangailangan ng mga mamamayan sa grassroots level. Iginiit din nila na ang Presidente pa rin ang may huling desisyon sa pagpapatupad ng mga proyekto at programa sa ilalim ng sistema.

    Matapos ang masusing pagdinig at pagsusuri, nagdesisyon ang Korte Suprema na pabor sa mga petisyoner. Ipinahayag ng Korte Suprema na ang Pork Barrel System, partikular na ang 2013 PDAF Article, ay unconstitutional dahil lumalabag ito sa prinsipyo ng separation of powers at non-delegability of legislative power. Ayon sa Korte, “[f]rom the moment the law becomes effective, any provision of law that empowers Congress or any of its members to play any role in the implementation or enforcement of the law violates the principle of separation of powers and is thus unconstitutional.”

    Binigyang-diin din ng Korte Suprema na ang Pork Barrel System ay nagiging sanhi ng paglabag sa checks and balances dahil nagiging instrumento ito para makontrol ng mga mambabatas ang ehekutibo. Bukod pa rito, nilalabag din nito ang prinsipyo ng accountability dahil nagiging mahirap subaybayan at panagutin ang paggamit ng pondo.

    Sa desisyon, sinabi ng Korte Suprema na “[f]or as long as this nation adheres to the rule of law, any of the multifarious unconstitutional methods and mechanisms the Court has herein pointed out should never again be adopted in any system of governance, by any name or form, by any semblance or similarity, by any influence or effect.”

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang desisyon sa Belgica v. Ochoa ay may malaking epekto sa sistema ng pananalapi at pulitika sa Pilipinas. Una, ipinagbawal na ang paggamit ng PDAF at iba pang katulad na mekanismo ng pork barrel. Ikalawa, mas pinagtibay ang prinsipyo ng separation of powers at checks and balances sa pagitan ng ehekutibo at lehislatura. Ikatlo, mas pinaigting ang pananagutan ng mga opisyal ng gobyerno sa paggamit ng pondo ng bayan.

    Para sa mga negosyo at indibidwal, ang desisyon ay nangangahulugan ng mas transparent at accountable na gobyerno. Maaari itong magdulot ng mas mahusay na paggamit ng pondo ng bayan para sa mga proyekto at programang makakatulong sa nakararami. Gayunpaman, mahalagang bantayan kung paano ipapatupad ang desisyon at kung paano maiiwasan ang paglitaw ng ibang mga sistema na katulad ng pork barrel.

    Mahahalagang Aral:

    • Pagbabawal sa Pork Barrel: Ang PDAF at iba pang katulad na sistema ng pork barrel ay labag sa Saligang Batas at hindi na maaaring gamitin.
    • Separation of Powers: Mahalaga ang paggalang sa separation of powers. Hindi dapat makialam ang isang sangay ng gobyerno sa gawain ng iba.
    • Accountability: Dapat panagutan ng mga opisyal ng gobyerno ang paggamit ng pondo ng bayan. Kailangan ang mas transparent at accountable na sistema ng pananalapi.
    • Line-Item Budgeting: Iminumungkahi ang line-item budgeting upang matiyak ang mas malinaw at masusubaybayang paggamit ng pondo.

    MGA KARANIWANG TANONG

    Tanong: Ano ang ibig sabihin ng ‘pork barrel system’?
    Sagot: Ito ay isang sistema kung saan ang mga mambabatas ay binibigyan ng pondo para sa mga proyekto sa kanilang distrito, na madalas gamitin para sa personal na interes o patronage politics.

    Tanong: Bakit idineklarang unconstitutional ang Pork Barrel System?
    Sagot: Dahil lumalabag ito sa separation of powers, non-delegability of legislative power, at checks and balances, at nagiging sanhi ng korapsyon at kawalan ng accountability.

    Tanong: Ano ang PDAF?
    Sagot: Priority Development Assistance Fund, dating kilala bilang Countrywide Development Fund (CDF), ang pinakahuling bersyon ng pork barrel sa Pilipinas.

    Tanong: Ano ang item-veto power ng Presidente at paano ito nauugnay sa kaso?
    Sagot: Ito ang kapangyarihan ng Presidente na tanggalin ang partikular na item sa isang appropriation bill. Sinasabi sa kaso na ang lump-sum nature ng pork barrel ay nagpapahirap sa Presidente na gamitin ang kapangyarihang ito.

    Tanong: Ano ang magiging epekto ng desisyon na ito sa mga ordinaryong mamamayan?
    Sagot: Sa teorya, dapat itong humantong sa mas mahusay at mas accountable na paggamit ng pondo ng bayan, na makikinabang sa lahat ng Pilipino.

    Tanong: Maibabalik pa ba ang Pork Barrel System sa ibang anyo?
    Sagot: Mahirap sabihin, ngunit ang desisyon ng Korte Suprema ay nagtatakda ng malinaw na limitasyon sa anumang sistema na katulad nito.

    Tanong: Ano ang dapat gawin kung mayroon pa ring kahina-hinalang paggamit ng pondo ng bayan?
    Sagot: Dapat ipagbigay-alam sa kinauukulan tulad ng Commission on Audit o Ombudsman, at magsampa ng kaukulang reklamo.

    Tanong: Paano makakatulong ang ASG Law sa mga isyung legal na tulad nito?
    Sagot: Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa constitutional law at public accountability. Kung mayroon kang katanungan o kailangan ng legal na representasyon hinggil sa mga isyung ito, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin.

    Para sa karagdagang impormasyon o konsultasyon, makipag-ugnayan sa ASG Law. Kami ay handang tumulong.

    Email: hello@asglawpartners.com
    Makipag-ugnayan dito.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)