Ang kasong ito ay nagpapakita na ang isang lokal na ordinansa na nagtatakda ng mga limitasyon sa bilis ay hindi maaaring ipatupad kung hindi ito sumusunod sa mga kinakailangan sa publikasyon at hindi umaayon sa pambansang batas trapiko. Ipinasiya ng Korte Suprema na ang Ordinansa Blg. 688 ng Tupi, South Cotabato ay walang bisa dahil hindi ito naipaskil at nailathala nang wasto, at sumasalungat sa Republic Act No. 4136 (Land Transportation and Traffic Code). Dahil dito, hindi maaaring mangolekta ng multa batay sa ordinansang ito, at kailangang ibalik ang anumang multang nakolekta.
Kapag Ang Bilis Ay Naging Problema: Ang Kuwento ng Ordinansa ng Tupi
Sa kasong ito, pinagdedebatihan kung ang Ordinansa Blg. 688 ng Tupi ay naaayon sa mga legal na pamantayan. Ang ordinansang ito ay naglalayong bawasan ang mga aksidente sa pamamagitan ng pagtatakda ng mga limitasyon sa bilis sa kahabaan ng pambansang highway. Gayunman, hindi ito sumunod sa mga kinakailangan sa publikasyon at pag-uuri ng mga kalsada ayon sa Republic Act No. 4136. Ito ang nagtulak kay Atty. Herminio B. Faustino na kuwestiyunin ang legalidad nito matapos siyang maparusahan dahil sa paglabag sa itinakdang limitasyon sa bilis.
Nagsampa si Atty. Faustino ng petisyon sa Regional Trial Court, na nagdedeklarang labag sa batas ang ordinansa. Iginiit niya na hindi ito nailathala sa isang pahayagan na may malawak na sirkulasyon, kaya’t nilabag ang kanyang karapatan sa due process. Sa kabilang banda, nagtanggol ang Municipality of Tupi, na sinasabing ang ordinansa ay naaayon sa Republic Act No. 4136, na nagbibigay ng mga patakaran sa limitasyon ng bilis. Sinabi rin nila na ang Land Transportation Office (LTO) mismo ay hindi kumukuwestiyon sa ordinansa, at nagbigay pa nga ng deputasyon sa mga traffic enforcer upang ipatupad ito. Gayunpaman, binigyang-diin ng Office of the Solicitor General (OSG) na ang ordinansa ay nagpapataw ng mas mabigat na parusa kaysa sa nakasaad sa Republic Act No. 4136, at nagpapahintulot sa pag-kompiska ng lisensya, na tanging mga empleyado lamang ng LTO ang may kapangyarihan na gawin.
Ipinasiya ng RTC na ang ordinansa ay walang bisa mula sa simula. Ayon sa kanila, kahit na may awtoridad ang munisipalidad na gumawa ng ordinansa, sumasalungat ito sa Republic Act No. 4136. Walang naunang pag-uuri ng highway, walang mga markang ipinaskil, at walang sertipikong isinumite sa LTO. Dagdag pa rito, nagtakda ang ordinansa ng parehong limitasyon sa bilis para sa lahat ng uri ng sasakyan, na taliwas sa Republic Act No. 4136 na nagtatakda ng magkakaibang limitasyon para sa mga pribadong sasakyan at motorsiklo, at mga truck at bus. Bagama’t hindi idineklara ng RTC na labag sa Konstitusyon ang ordinansa, nag-utos itong ibalik ang lahat ng multang nakolekta.
Umapela ang Municipality of Tupi sa Korte Suprema, na iginiit na ang ordinansa ay ginawa alinsunod sa Republic Act No. 4136 at mahalaga upang mabawasan ang mga aksidente. Kinatwiran nila na ang LTO ay hindi sumasalungat sa ordinansa at na ang publikasyon ay ipinapalagay na wasto. Sumagot naman si Atty. Faustino, na sinasabing nilabag ng ordinansa ang Republic Act No. 4136 at hindi sumunod sa mga kinakailangan sa publikasyon ayon sa Local Government Code of 1991.
Ang Korte Suprema ay humatol na ang pagdinig sa ilalim ng petisyon para sa declaratory relief ay hindi angkop, dahil ipinatupad na ang ordinansa at nagpataw na ng parusa. Sa ganitong kaso, ang nararapat na remedyo ay ang certiorari at prohibition. Gayunpaman, dahil naisampa ang lahat ng mga alegasyon na mahalaga sa petisyon para sa certiorari at prohibition, itinuring ng Korte ang petisyon bilang isang paghahamon sa legalidad ng ordinansa.
Mahalaga ang paglalathala ng ordinansa para ipaalam sa mga tao ang mga patakaran, lalo na ang mga may penalidad. Ang di-pagtalima sa kinakailangang ito ay nagdudulot ng kawalan ng pagkakataon sa mga apektado na ipahayag ang kanilang mga opinyon. Sa kasong ito, dahil hindi nailathala ang ordinansa sa isang pahayagan, hindi naipaalam sa mga motorista ang mga limitasyon sa bilis. Dahil dito, hindi ito nagkabisa at hindi maaaring ipatupad.
Pinagtibay ng Korte Suprema ang mga patakaran para sa pagpapatupad ng isang ordinansa na may kinalaman sa transportasyon at mga patakaran sa trapiko. Kailangang i-klasipika muna ng LGU ang mga pampublikong highway ayon sa Section 35 ng Republic Act No. 4136, dapat itong markahan, at dapat sertipikahan ng kalihim ng LGU ang mga pangalan, lokasyon, at limitasyon ng lahat ng “through streets” na itinalaga. Ang klasipikasyon ng highway at paglalagay ng mga karatula ay kailangang aprubahan ng Land Transportation Office.
Hindi sumunod ang Ordinansa Blg. 688 sa mga ito. Sumasang-ayon ang Korte sa desisyon sa kasong Primicias v. Municipality of Urdaneta, kung saan pinawalang-bisa ang isang ordinansa dahil hindi nito sinunod ang mga kinakailangan ng pag-uuri ng kalsada, paglalagay ng mga karatula, at pag-apruba ng LTO. Kinikilala ng Korte ang layunin ng munisipalidad na mabawasan ang mga aksidente, ngunit hindi maaaring balewalain ang mga procedural at substantive na pagkakamali na nagpapawalang-bisa sa ordinansa.
Tungkol sa pagpapabalik ng multa, sinabi ng Korte na ito ay isang incidental relief sa pangunahing remedyo ng pagpapawalang-bisa ng ordinansa. Kung idinedeklara na labag sa batas ang pondong kinolekta, dapat itong ibalik. Samakatuwid, tama ang RTC sa pag-uutos na ibalik ang multang ibinayad ni Atty. Faustino. Gayunpaman, nagkamali ang RTC sa pag-uutos na ibalik ang lahat ng iba pang bayarin na kinolekta sa iba pang motorista, dahil hindi sila mga partido sa kaso at walang ebidensyang ipinakita tungkol sa kanilang mga sitwasyon.
Hindi rin maaaring ilapat ang doktrina ng operative fact. Kailangan ang batas o aksyong ehekutibo na mapawalang-bisa. Dagdag pa dito, walang katiyakan na nagtiwala ang publiko sa Ordinansa Blg. 688 sa good faith dahil nagkaroon ng pagtutol dito. Kaya, hindi maaaring ilapat ang doktrinang ito.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung ang Ordinansa Blg. 688 ng Municipality of Tupi ay legal at maaaring ipatupad, lalo na’t may mga kwestyon sa publikasyon at pagsunod sa Republic Act No. 4136. |
Bakit pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang ordinansa? | Dahil hindi ito sumunod sa mga kinakailangan sa publikasyon ng Local Government Code at lumalabag sa mga probisyon ng Republic Act No. 4136, partikular na sa mga patakaran sa limitasyon ng bilis. |
Ano ang epekto ng desisyon sa mga motorista na nagbayad ng multa? | Si Atty. Faustino ay karapat-dapat na makuha ang kanyang ibinayad na multa, ngunit hindi maaaring ireklamo ang ibang motorista ang kanilang multa dahil hindi sila kasali sa petisyon. |
Ano ang declaratory relief at bakit hindi ito ang tamang remedyo sa kasong ito? | Ang declaratory relief ay ginagamit upang malaman ang legalidad ng isang ordinansa bago ito ipatupad. Hindi ito angkop dito dahil naipatupad na ang ordinansa kay Atty. Faustino. |
Ano ang certiorari at prohibition? | Ito ay mga aksyon upang suriin ang legalidad ng aksyon ng isang sangay ng gobyerno na may abuso sa diskresyon o lumampas sa kanilang awtoridad. |
Bakit mahalaga ang publikasyon ng isang ordinansa? | Para ipaalam sa publiko ang nilalaman ng ordinansa, lalo na kung may kinalaman sa mga patakaran o multa. Nagbibigay ito ng pagkakataon sa mga apektado na ipahayag ang kanilang mga opinyon. |
Ano ang Republic Act No. 4136? | Ito ang Land Transportation and Traffic Code, na nagtatakda ng mga pambansang patakaran sa trapiko at transportasyon. |
Ano ang incidental relief at paano ito nauugnay sa refund ng multa? | Ito ay mga karagdagang remedyo na kasama sa pangunahing aksyon. Sa kasong ito, ang pagpapabalik ng multa ay isang karagdagang remedyo sa pagpapawalang-bisa ng ordinansa. |
Ano ang operative fact doctrine? | Ito ay isang doktrina na nagpapahintulot na manatili ang epekto ng isang batas kahit na ito ay mapawalang-bisa kung ang pagpapawalang-bisa nito ay magdudulot ng hindi makatarungang resulta. |
Bakit hindi ito inilapat sa kasong ito? | Dahil walang malinaw na ebidensiya na nagtiwala ang publiko sa Ordinansa sa good faith at mayroong tutol. |
Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagsunod sa mga legal na proseso sa paggawa at pagpapatupad ng mga ordinansa. Kailangan siguraduhin ng mga lokal na pamahalaan na sumusunod ang kanilang mga ordinansa sa mga pambansang batas at naipapaalam ito sa publiko. Bukod dito, kailangan tiyakin ang pagtiyak sa nararapat na proseso bago ang pagpapatupad ng anumang parusa.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Municipality of Tupi v. Faustino, G.R. No. 231896, August 20, 2019