ASG Law

Tag: Batas ng Hapon

  • Pagkilala sa Diborsyo sa Ibang Bansa: Kailangang Patunayan ang Batas ng Dayuhang Bansa

    Sa usapin ng pagkilala ng diborsyo na nakuha sa ibang bansa, kailangan munang mapatunayan sa korte ng Pilipinas ang batas ng bansang nagbigay ng diborsyo. Ayon sa Korte Suprema, hindi sapat na isumite lamang ang diborsyo; kailangan ding patunayan ang batas ng dayuhang bansa ukol sa diborsyo ayon sa ating mga panuntunan ng ebidensya. Ito ay mahalaga upang matiyak na ang diborsyo ay naaayon sa batas ng dayuhang bansa at upang protektahan ang mga karapatan ng mga Pilipino.

    Batas ng Hapon sa Diborsyo: Kailangan Bang Patunayan?

    Ang kasong ito ay nagsimula nang maghain si Genevieve Rosal Arreza ng petisyon sa korte upang kilalanin ang diborsyo nila ng kanyang asawang Hapon, si Tetsushi Toyo, at upang ideklara na siya ay may kapasidad nang magpakasal muli. Ikinasal sila sa Quezon City noong 1991, at pagkatapos ng 19 na taon, naghain sila ng notipikasyon ng diborsyo sa Japan, na tinanggap ng Mayor ng Konohana-ku, Osaka City. Ngunit, nang isumite ni Genevieve ang kopya ng Civil Code ng Japan at ang English translation nito bilang ebidensya, hindi ito tinanggap ng Regional Trial Court (RTC) dahil hindi ito napatunayan ng Philippine Consul sa Japan, Japanese Consul sa Manila, o ng Department of Foreign Affairs. Ang pangunahing tanong dito ay: Kailangan bang patunayan ang batas ng Hapon sa diborsyo upang kilalanin ito sa Pilipinas?

    Ang Korte Suprema ay nagpaliwanag na ang mga korte sa Pilipinas ay hindi automatikong kinikilala ang mga batas at desisyon ng ibang bansa. Ayon sa Artikulo 26 ng Family Code, kung ang isang Pilipino at isang dayuhan ay kasal, at ang dayuhan ay makakuha ng diborsyo sa ibang bansa, ang Pilipino ay maaari nang magpakasal muli basta’t ang diborsyo ay nagbibigay ng kapasidad sa dayuhan na magpakasal muli. Bagama’t nagbibigay ito ng karapatan sa Pilipino na ituring na dissolved ang kanyang kasal, kailangan pa ring patunayan ang bisa ng diborsyo at ang batas ng dayuhang bansa.

    Ang pagpapatunay na ito ay dapat sumunod sa Rule 132, Sections 24 at 25 ng Rules of Court. Ayon sa mga panuntunang ito, ang mga dokumento mula sa ibang bansa ay dapat patunayan ng isang opisyal na publikasyon o isang kopya na pinatutunayan ng isang opisyal na may legal na kustodiya, kasama ang sertipiko mula sa Philippine foreign service officer na nakatalaga sa bansang iyon at may selyo ng kanyang opisina. Sa kasong ito, bagama’t tinanggap ng RTC ang mga dokumento tungkol sa diborsyo mismo, hindi nito tinanggap ang English translation ng Japan Civil Code dahil hindi ito napatunayan ayon sa mga panuntunang ito.

    Iginiit ng petisyuner na ang English translation ng Japan Civil Code ay dapat ituring na isang opisyal na publikasyon dahil ito ay inilathala sa ilalim ng awtorisasyon ng Ministry of Justice. Ngunit, ayon sa Korte Suprema, hindi ito sapat. Ang publikasyon ng Eibun-Horei-Sha, Inc., isang pribadong kumpanya, ay hindi maituturing na opisyal na publikasyon ng gobyerno ng Japan. Bukod pa rito, hindi rin ito maaaring ituring na isang learned treatise dahil walang sapat na ebidensya na ang mga translator at advisor nito ay kinikilala bilang mga eksperto sa larangan.

    Dahil sa mga kakulangan na ito sa ebidensya, ang Korte Suprema ay nagpasya na i-refer ang kaso sa Court of Appeals (CA). Ito ay upang matukoy at maresolba ang mga importanteng isyu ng katotohanan, kabilang na ang pagpapatunay ng batas ng Hapon tungkol sa diborsyo. Sa madaling salita, kailangang suriin ng CA ang mga ebidensya at gumawa ng naaangkop na aksyon upang matiyak na ang diborsyo ay kinikilala ayon sa mga panuntunan ng batas.

    Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga panuntunan ng ebidensya pagdating sa pagkilala ng mga desisyon ng ibang bansa. Hindi sapat na basta isumite ang mga dokumento; kailangan ding patunayan ang kanilang pagiging tunay at ang kanilang bisa ayon sa batas. Ang pagsunod sa mga panuntunang ito ay mahalaga upang protektahan ang mga karapatan ng mga Pilipino at upang matiyak na ang mga desisyon ng korte ay batay sa tamang impormasyon at ebidensya.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung kailangang patunayan ang batas ng Japan tungkol sa diborsyo upang kilalanin ang diborsyo sa Pilipinas. Ito ay mahalaga upang matiyak na ang diborsyo ay naaayon sa batas ng dayuhang bansa at upang protektahan ang mga karapatan ng mga Pilipino.
    Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa pagkilala ng mga batas ng ibang bansa? Ayon sa Korte Suprema, hindi automatikong kinikilala ng mga korte sa Pilipinas ang mga batas at desisyon ng ibang bansa. Kailangan itong mapatunayan ayon sa mga panuntunan ng ebidensya.
    Ano ang Artikulo 26 ng Family Code? Sinasabi sa Artikulo 26 ng Family Code na kung ang isang Pilipino at isang dayuhan ay kasal, at ang dayuhan ay makakuha ng diborsyo sa ibang bansa, ang Pilipino ay maaari nang magpakasal muli basta’t ang diborsyo ay nagbibigay ng kapasidad sa dayuhan na magpakasal muli.
    Ano ang Rule 132, Sections 24 at 25 ng Rules of Court? Ayon sa mga panuntunang ito, ang mga dokumento mula sa ibang bansa ay dapat patunayan ng isang opisyal na publikasyon o isang kopya na pinatutunayan ng isang opisyal na may legal na kustodiya, kasama ang sertipiko mula sa Philippine foreign service officer na nakatalaga sa bansang iyon at may selyo ng kanyang opisina.
    Bakit hindi tinanggap ng RTC ang English translation ng Japan Civil Code? Hindi tinanggap ng RTC ang English translation ng Japan Civil Code dahil hindi ito napatunayan ng Philippine Consul sa Japan, Japanese Consul sa Manila, o ng Department of Foreign Affairs.
    Maaari bang ituring ang English translation bilang opisyal na publikasyon? Hindi, dahil ito ay inilathala ng isang pribadong kumpanya, ang Eibun-Horei-Sha, Inc., at hindi ng gobyerno ng Japan.
    Ano ang pasya ng Korte Suprema sa kasong ito? Ipinasya ng Korte Suprema na i-refer ang kaso sa Court of Appeals (CA) upang matukoy at maresolba ang mga importanteng isyu ng katotohanan, kabilang na ang pagpapatunay ng batas ng Hapon tungkol sa diborsyo.
    Bakit mahalaga ang pagsunod sa mga panuntunan ng ebidensya sa mga kasong ito? Ang pagsunod sa mga panuntunang ito ay mahalaga upang protektahan ang mga karapatan ng mga Pilipino at upang matiyak na ang mga desisyon ng korte ay batay sa tamang impormasyon at ebidensya.

    Sa pangkalahatan, ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin na sa usapin ng pagkilala ng diborsyo sa ibang bansa, kailangan sundin ang mga panuntunan ng batas at magpakita ng sapat na ebidensya. Sa paglipas ng panahon, maaaring magbago ang mga interpretasyon ng batas na ito, kaya mahalagang maging updated sa mga pinakabagong pagbabago.

    Para sa mga katanungan tungkol sa pag-apply ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para sa layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
    Source: Arreza v. Toyo, G.R. No. 213198, July 01, 2019

  • Pagkilala sa Diborsyo na Pinagtibay sa Ibang Bansa: Kapasidad ng Pilipinong Makapag-asawa Muli

    Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang Pilipino ay maaaring magkaroon ng kapasidad na makapag-asawa muli kung siya ay nakakuha ng diborsyo sa ibang bansa, kahit na siya ang naghain ng diborsyo. Ang desisyon ay nagbibigay-linaw sa Artikulo 26 ng Family Code, na naglalayong protektahan ang mga Pilipino mula sa pagiging ‘nakatali’ sa isang kasal kung saan ang kanilang dating asawa ay malaya nang makapag-asawa muli sa ibang bansa. Sa madaling salita, hindi hadlang ang pagiging aktibong partido sa diborsyo para makilala ito sa Pilipinas at magkaroon ng bisa.

    Diborsyo sa Japan, Bisa sa Pilipinas? Pagsusuri sa Kapasidad ng Pilipinong Magpakasal Muli

    Ang kaso ay nagmula sa petisyon ni Marlyn Monton Nullada na humihiling na kilalanin ang diborsyong pinagtibay niya at ng kanyang dating asawang Hapon na si Akira Ito sa Japan. Sila ay nagpakasal noong 1997 at nagdiborsyo noong 2009. Ipinagkaloob ang diborsyo sa Japan batay sa kanilang mutual na kasunduan. Ngunit, tinanggihan ng Regional Trial Court (RTC) ang petisyon ni Marlyn, dahil naniniwala sila na dahil si Marlyn mismo ang naghain ng diborsyo, hindi siya maaaring makinabang sa proteksyon na ibinibigay ng Artikulo 26 ng Family Code.

    Ang isyu sa kasong ito ay nakatuon sa interpretasyon ng Artikulo 26 ng Family Code, partikular na ang ikalawang talata nito:

    Art. 26. Lahat ng kasal na isinagawa sa labas ng Pilipinas, alinsunod sa mga batas na umiiral sa bansang kung saan ito isinagawa, at may bisa doon, ay may bisa rin sa bansang ito, maliban sa mga ipinagbabawal sa ilalim ng Artikulo 35 (1), (4), (5) at (6), [36, 37] at 38.

    Kapag ang kasal sa pagitan ng isang mamamayang Pilipino at isang dayuhan ay may bisa na ipinagdiwang at ang isang diborsyo ay pagkatapos na makukuha nang may bisa sa ibang bansa sa pamamagitan ng dayuhang asawa na nagpapagana sa kanya upang magpakasal muli, ang Pilipinong asawa ay magkakaroon ng kapasidad na magpakasal muli sa ilalim ng batas ng Pilipinas. (Binigyang-diin)

    Ang RTC ay naniniwala na ang probisyon na ito ay limitado lamang sa mga kaso kung saan ang dayuhan ang naghain ng diborsyo. Kaya’t naghain si Marlyn ng petisyon sa Korte Suprema, na sinasabing ang desisyon ng RTC ay isang maling interpretasyon ng batas. Binigyang diin ni Marlyn na ang layunin ng batas ay protektahan ang mga Pilipino mula sa pagiging ‘nakatali’ sa isang kasal kung saan ang kanilang dating asawa ay malaya nang makapag-asawa muli.

    Sinuri ng Korte Suprema ang kaso at binigyang-diin ang kanilang desisyon sa kasong Republic of the Philippines v. Marelyn Tanedo Manalo. Sa kasong Manalo, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang diborsyo na nakuha ng isang Pilipino sa ibang bansa ay dapat kilalanin sa Pilipinas, anuman kung sino ang naghain ng diborsyo. Binigyang-diin ng Korte na ang mahalaga ay ang diborsyo ay may bisa sa bansang kung saan ito ipinagkaloob.

    Sa kaso ni Marlyn, binigyang-diin ng Korte Suprema na ang literal na interpretasyon ng Artikulo 26 ay hindi nagtatakda na ang dayuhan ang dapat naghain ng diborsyo. Ang mahalaga ay mayroong diborsyo na balido na nakuha sa ibang bansa. Ang Korte ay nagbigay ng isang praktikal na rason dito:

    Upang ulitin, ang layunin ng Talata 2 ng Artikulo 26 ay upang maiwasan ang walang katuturang sitwasyon kung saan ang asawang Pilipino ay nananatiling kasal sa asawang dayuhan na, pagkatapos ng isang diborsyo sa ibang bansa na epektibo sa bansa kung saan ito iginawad, ay hindi na kasal sa asawang Pilipino. Ang probisyon ay isang hakbang na pagtutuwid upang tugunan ang isang anomalya kung saan ang asawang Pilipino ay nakatali sa kasal habang ang dayuhang asawa ay malayang magpakasal sa ilalim ng mga batas ng kanyang bansa. Kung ang asawang Pilipino ay nagpasimula ng proseso ng diborsyo sa ibang bansa o hindi, ang isang paborableng dekreto na nagpapawalang-bisa sa bono ng kasal at nagpapagana sa kanyang dayuhang asawa na magpakasal muli ay magkakaroon ng parehong resulta: ang asawang Pilipino ay magiging epektibong walang asawa.

    Gayunpaman, bagama’t ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC, hindi pa rin nila kinilala ang diborsyo ni Marlyn. Kailangan munang patunayan ang batas ng Japan tungkol sa diborsyo. Hindi sapat ang simpleng pagpapakita ng sipi mula sa Japanese Civil Code. Kailangan itong patunayan ayon sa Sections 24 at 25 ng Rule 132 ng Rules of Court. Dahil dito, iniutos ng Korte Suprema na ibalik ang kaso sa RTC upang si Marlyn ay magpakita ng sapat na ebidensya ng batas ng Japan tungkol sa diborsyo.

    Ang Korte Suprema ay nagpaliwanag na sa ganitong mga kaso, ang pagpapatunay ng batas ng dayuhan ay isang mahalagang hakbang. Hindi maaaring basta-basta kilalanin ang isang diborsyo nang walang sapat na patunay na ito ay naaayon sa batas ng bansang kung saan ito ipinagkaloob.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Ang pangunahing isyu ay kung ang isang Pilipino, na nag-initiate ng diborsyo sa ibang bansa, ay maaaring magkaroon ng kapasidad na makapag-asawa muli sa Pilipinas.
    Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol dito? Sinabi ng Korte Suprema na hindi hadlang ang pagiging aktibong partido sa diborsyo para makilala ito sa Pilipinas, basta’t may bisa ito sa bansang pinanggalingan.
    Bakit mahalaga ang Artikulo 26 ng Family Code? Ang Artikulo 26 ay mahalaga dahil pinoprotektahan nito ang mga Pilipino mula sa pagiging ‘nakatali’ sa isang kasal kung saan ang kanilang dating asawa ay malaya nang makapag-asawa muli sa ibang bansa.
    Kailangan bang patunayan ang batas ng ibang bansa? Oo, kailangang patunayan ang batas ng ibang bansa tungkol sa diborsyo ayon sa Rules of Court upang makilala ito sa Pilipinas.
    Anong ebidensya ang kailangan para patunayan ang batas ng ibang bansa? Kailangan ng opisyal na publikasyon o sertipikadong kopya ng batas, na may sertipikasyon mula sa embahada o konsulado ng Pilipinas.
    Ano ang ibig sabihin ng ‘remand’ sa kasong ito? Ang ‘remand’ ay nangangahulugang ibinalik ang kaso sa RTC upang si Marlyn ay makapagpakita ng karagdagang ebidensya tungkol sa batas ng Japan.
    Ano ang dapat gawin ng isang Pilipino na nagdiborsyo sa ibang bansa? Dapat kumuha ng sertipikadong kopya ng divorce decree at magpatunay ng batas ng bansang kung saan nagdiborsyo upang maipakilala ito sa Pilipinas.
    Saan maaaring humingi ng tulong legal tungkol sa diborsyo sa ibang bansa? Maaaring humingi ng tulong legal sa mga abogado na eksperto sa international family law.

    Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagbibigay linaw sa karapatan ng mga Pilipino na nagdiborsyo sa ibang bansa na magkaroon ng kapasidad na makapag-asawa muli sa Pilipinas. Gayunpaman, kinakailangan pa ring patunayan ang batas ng ibang bansa upang tuluyang makilala ang diborsyo.

    Para sa mga katanungan ukol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinigay para sa layuning impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na angkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
    Source: MARLYN MONTON NULLADA v. THE HON. CIVIL REGISTRAR OF MANILA, G.R. No. 224548, January 23, 2019