ASG Law

Tag: Affinity

  • Paghihiwalay ng Deposito: Kailan Hindi Protektado ng PDIC ang Hati-Hating Pera

    Pinagtibay ng Korte Suprema na hindi lahat ng paglilipat ng pera sa bangko ay awtomatikong sakop ng Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC). Ayon sa desisyon, kung ang isang deposito ay nagmula sa ibang account at hahatiin ito, kailangan patunayan na may validong dahilan ang paglilipat, at kailangang may dokumento na nagpapatunay nito na nasa bangko bago pa man ito mapasailalim sa PDIC. Hindi rin sapat na basta kamag-anak ang pinaglipatan ng pera para masiguro ang proteksyon ng PDIC, maliban na lang kung siya ay malapit na kamag-anak na tinutukoy ng batas. Ipinapakita ng kasong ito na mahalagang maging maingat at siguruhin na may sapat na dokumentasyon para sa anumang transaksyon sa bangko, lalo na kung may kinalaman ito sa paglilipat ng malaking halaga ng pera.

    Pera ni Tito, Napunta kay Pamangkin: Insurado Ba Ito sa PDIC?

    Ang kasong ito ay tungkol sa pag-angkin ni Carlito Linsangan sa Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC) para sa kanyang savings account sa Cooperative Rural Bank of Bulacan, Inc. (CRBBI). Matapos isara ang CRBBI, inangkin ni Linsangan ang kanyang deposit insurance. Ngunit, nadiskubre ng PDIC na ang account ni Linsangan ay nagmula sa account ni Cornelio Linsangan, at hindi sila malapit na magkamag-anak. Kaya’t tinanggihan ng PDIC ang claim ni Carlito, dahil ayon sa kanila, ang paglipat ng pera ay maituturing na ‘deposit splitting’. Ang pangunahing tanong dito: Karapat-dapat bang mabayaran ng deposit insurance si Carlito Linsangan, kahit na ang kanyang account ay nagmula sa ibang account na hindi siya ang tunay na may-ari?

    Nilikha ang PDIC upang protektahan ang mga depositor sa pamamagitan ng pagbibigay ng insurance sa kanilang mga deposito sa mga bangko. Sa ilalim ng Republic Act No. 3591, ang insured deposit ay ang halaga na dapat bayaran sa isang bona fide depositor para sa mga lehitimong deposito. Para matukoy kung sino ang tunay na may-ari ng mga deposito na may insurance, ginagamit ang PDIC Regulatory Issuance No. 2009-03.

    III. Determination of Beneficial Ownership of Legitimate Deposits

    1. In determining the depositor entitled to insured deposit payable by the PDIC, the registered owner/holder of a Legitimate Deposit in the books of the issuing bank shall be recognized as the depositor entitled to deposit insurance, except as otherwise provided by this Issuance.
    2. Where a deposit account/s with an outstanding balance of more than the maximum deposit insurance coverage is/are broken up and transferred to one or more account/s, PDIC shall recognize the transferor as the beneficial owner of the resulting deposit accounts entitled to deposit insurance, unless the transferee/s can prove that:

    Ayon sa PDIC, kung ang isang account ay hinati at inilipat sa iba, ang naglipat ang siyang itinuturing na tunay na may-ari, maliban kung mapatunayan ng pinaglipatan na may validong konsiderasyon ang paglipat, o kung siya ay malapit na kamag-anak ng naglipat. Sinabi ni Linsangan na ang paglipat ng pera sa kanyang account ay hindi maituturing na ‘deposit splitting’ dahil nangyari ito higit sa 120 araw bago isara ang bangko.

    Nilinaw ng Korte Suprema na kahit hindi ‘deposit splitting’ ang paglilipat, hindi pa rin awtomatikong makukuha ang deposit insurance. Kahit na ang paglipat sa iba’t ibang account ay hindi ginawa sa loob ng 120 araw bago isara ang bangko, kailangan pa ring patunayan na may validong dahilan ang paglipat sa pamamagitan ng mga dokumento na nasa bangko. Dagdag pa rito, kahit ipagpalagay na donasyon ang paglipat ng pera, walang dokumento na nagpapatunay nito na nasa bangko noong panahon na kunin ng PDIC ang CRBBI. Ipinunto ng Korte na hindi rin malapit na kamag-anak si Carlito ni Cornelio, kaya hindi rin siya maaaring ituring na tunay na may-ari ng account.

    Ang argumento ni Linsangan na hindi siya naabisuhan ng PDIC Regulatory Issuance No. 2009-03 ay hindi rin katanggap-tanggap. Ayon sa Korte, ang kasabihang Ignorantia legis non excusat ay nananatiling wasto. Ang paglalathala ng PDIC Regulatory Issuance No. 2009-03 sa isang pahayagan ay sapat na upang ipaalam sa publiko ang tungkol dito. Hindi kailangan ang personal na abiso sa bawat indibidwal.

    Sa madaling salita, upang maging protektado ang deposit insurance sa mga kaso ng paglilipat ng pondo, kinakailangan ang malinaw at dokumentadong ebidensya ng transaksyon. Importante rin na malaman kung sino ang itinuturing na ‘malapit na kamag-anak’ sa ilalim ng batas para sa mga kasong tulad nito. Ang kapabayaan na magbigay ng tamang dokumentasyon sa bangko ay maaaring magresulta sa pagkawala ng karapatan sa deposit insurance.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung karapat-dapat bang bayaran ng PDIC ang deposit insurance claim ni Carlito Linsangan, na nagmula sa account ng kanyang kamag-anak na hindi niya malapit na kaanak.
    Ano ang ‘deposit splitting’? Ang ‘deposit splitting’ ay ang paghahati ng isang malaking deposito sa mas maliit na deposito upang mapakinabangan ang maximum deposit insurance coverage. Ito ay madalas na pinagbabawal dahil nilalabag nito ang layunin ng PDIC.
    Kailan itinuturing na may ‘validong konsiderasyon’ ang paglipat ng pera? Itinuturing na may ‘validong konsiderasyon’ kung mayroong kontrata, kasunduan, o iba pang dokumento na nagpapatunay na mayroong legal na batayan ang paglilipat ng pera, at ito ay naisumite sa bangko.
    Sino ang itinuturing na ‘malapit na kamag-anak’ para sa PDIC? Ang ‘malapit na kamag-anak’ ay ang mga kamag-anak sa loob ng ikalawang antas ng consanguinity (relasyon sa dugo) o affinity (relasyon sa pamamagitan ng kasal).
    Ano ang ibig sabihin ng Ignorantia legis non excusat? Ito ay isang legal na prinsipyo na nagsasabing hindi maaaring gamiting dahilan ang kawalan ng kaalaman sa batas upang hindi sumunod dito.
    Bakit mahalaga na may dokumento ng paglilipat ng pera sa bangko? Mahalaga ito upang mapatunayan ang tunay na may-ari ng account at upang maiwasan ang mga posibleng pagtatangka na gamitin ang deposit insurance sa hindi tamang paraan.
    Anong batas ang nagtatag sa PDIC? Ang Republic Act No. 3591 ang nagtatag sa PDIC bilang isang korporasyon na may tungkuling magbigay ng insurance sa mga deposito sa bangko.
    Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga depositor? Nagbibigay ito ng babala sa mga depositor na maging maingat sa paglilipat ng malalaking halaga ng pera at siguraduhing mayroong sapat na dokumentasyon upang mapatunayan ang pagiging lehitimo ng transaksyon.

    Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapakita na hindi awtomatiko ang pagkuha ng deposit insurance sa mga account na nagmula sa ibang account. Kailangan patunayan na may validong dahilan ang paglipat at may dokumento na nagpapatunay nito, o kaya’y malapit na kamag-anak ang naglipat at pinaglipatan. Mahalaga ring malaman ang mga regulasyon ng PDIC upang maiwasan ang hindi pagkakaunawaan at upang maprotektahan ang iyong mga deposito sa bangko.

    Para sa mga katanungan tungkol sa pag-apply ng desisyon na ito sa inyong sitwasyon, maari kayong makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa email sa frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para lamang sa layuning impormasyon at hindi dapat ituring na legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na angkop sa iyong sitwasyon, kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
    Source: Carlito B. Linsangan vs. Philippine Deposit Insurance Corporation, G.R. No. 228807, February 11, 2019

  • Kailan Dapat Mag-Inhibit ang Hukom? Pag-unawa sa ‘Affinity’ sa Batas ng Pilipinas

    Kailan Dapat Mag-Inhibit ang Hukom? Pag-unawa sa ‘Affinity’ sa Batas ng Pilipinas

    A.M. OCA IPI No. 09-3243-RTJ, April 01, 2013 (Johnwell W. Tiggangay v. Judge Marcelino K. Wacas)

    Ang pagiging patas at walang kinikilingan ng isang hukom ay pundasyon ng sistema ng hustisya. Kung mawala ang tiwala ng publiko sa impartiality ng hukuman, guguho ang buong sistema. Sa kaso ng Tiggangay v. Wacas, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang tanong: kailan ba dapat mag-inhibit o umalis sa isang kaso ang isang hukom dahil sa relasyon niya sa isa sa mga partido?

    Si Johnwell Tiggangay ay nagreklamo laban kay Judge Marcelino Wacas dahil umano sa pagiging bias nito. Ayon kay Tiggangay, hindi dapat dininig ni Judge Wacas ang kanyang electoral protest case laban kay Rhustom Dagadag dahil magkamag-anak umano sila. Dagdag pa rito, umattend pa raw si Judge Wacas sa victory party ni Dagadag matapos manalo ito sa kaso. Ang sentro ng isyu dito ay kung ang relasyon nga ba ni Judge Wacas kay Dagadag ay sapat na dahilan para mag-inhibit siya, at kung napatunayan ba na nagpakita siya ng pagiging bias.

    Ang Legal na Batayan ng Judicial Inhibition

    Ang Rule 137, Section 1 ng Rules of Court ang pangunahing batas na tumatalakay sa disqualification o inhibition ng mga hukom. Nakasaad dito na hindi dapat umupo ang isang hukom sa isang kaso kung:

    • Siya, ang kanyang asawa, o anak ay may pinansyal na interes sa kaso.
    • Siya ay related sa isa sa mga partido sa loob ng ika-anim na degree ng consanguinity o affinity.
    • Siya ay related sa counsel ng isa sa mga partido sa loob ng ika-apat na degree.
    • Siya ay nag-preside sa isang mababang korte kung saan ang kanyang ruling ay nirerepaso.

    Bukod pa rito, may discretionary inhibition din. Ibig sabihin, kahit wala sa mga nabanggit na grounds, maaaring mag-inhibit ang isang hukom kung sa tingin niya ay may iba pang “just and valid reasons” para dito. Ang layunin ng mga panuntunang ito ay tiyakin na ang hukom ay walang anumang conflict of interest o personal bias na maaaring makaapekto sa kanyang pagdedesisyon.

    Mahalagang maintindihan ang konsepto ng “affinity” o relasyon sa pamamagitan ng kasal. Ayon sa Korte Suprema sa kasong ito, ang affinity ay “the relation that one spouse has to the blood relatives of the other spouse.” Ito ay relasyon dahil sa kasal. Halimbawa, ang biyenan ay kamag-anak mo sa pamamagitan ng affinity. Ngunit, ayon pa sa Korte, “there is no affinity between the blood relatives of one spouse and the blood relatives of the other.” Ibig sabihin, ang mga kamag-anak ng asawa mo ay hindi mo kamag-anak sa pamamagitan ng affinity, at vice versa. Ito ang puntong sentro sa kaso ni Tiggangay.

    Kaugnay nito, mahalaga ring tandaan ang Code of Judicial Conduct, partikular na ang Canon 2 (Integrity) at Canon 3 (Impartiality). Inaatasan nito ang mga hukom na panatilihin ang integridad at impartiality sa lahat ng oras, kapwa sa loob at labas ng korte. Ang pag-attend sa victory party ng isang partido sa isang kaso na kanyang hinahawakan ay maaaring magdulot ng impresyon ng partiality, kahit walang direktang relasyon ang hukom sa partido.

    Ang Kwento ng Kaso: Tiggangay v. Wacas

    Nagsimula ang lahat nang tumakbo si Johnwell Tiggangay para sa mayor ng Tanudan, Kalinga noong 2007. Natalo siya kay Rhustom Dagadag. Dahil dito, naghain si Tiggangay ng electoral protest na napunta sa sala ni Judge Wacas.

    Matapos ang pagdinig, pinaboran ni Judge Wacas si Dagadag. Hindi nasiyahan si Tiggangay kaya umapela siya sa COMELEC, ngunit natalo rin siya. Dito na siya nagdesisyon na maghain ng reklamo laban kay Judge Wacas.

    Ayon kay Tiggangay, pinsan umano ni Dagadag si Judge Wacas “by affinity.” Sinabi niya na ang auntie ni Judge Wacas ay kasal sa uncle ni Dagadag. Dahil dito, dapat daw ay nag-inhibit si Judge Wacas. Bukod pa rito, inakusahan din ni Tiggangay si Judge Wacas na umattend sa victory party ni Dagadag, na lalo raw nagpapakita ng kanyang bias.

    Depensa naman ni Judge Wacas, hindi raw siya related kay Dagadag sa paraang magiging ground para sa mandatory inhibition. Itinanggi rin niya na umattend siya sa victory party. Sabi niya, nasa family gathering siya noong araw na iyon kasama ang kanyang pamilya.

    Para imbestigahan ang kaso, ipinasa ito sa Court of Appeals. Nagkaroon ng pagdinig kung saan nagharap ng ebidensya ang magkabilang panig. Ang pangunahing ebidensya ni Tiggangay ay ang testimony ng kanyang driver na nagsabing nakita niya si Judge Wacas sa victory party. Nagharap naman si Judge Wacas ng mga affidavit mula sa kanyang mga kamag-anak at kaibigan na nagpapatunay na nasa family gathering siya noong araw na iyon.

    Matapos ang imbestigasyon, nagsumite ng report ang Court of Appeals na nagrerekomenda na ibasura ang reklamo laban kay Judge Wacas dahil sa kawalan ng sapat na ebidensya. Sumang-ayon dito ang Korte Suprema.

    Narito ang ilan sa mga mahahalagang punto sa desisyon ng Korte Suprema:

    • Walang relasyon ng affinity sa pagitan ni Judge Wacas at Dagadag na sapat para sa mandatory inhibition. Ayon sa Korte, kahit pa totoo ang sinasabi ni Tiggangay tungkol sa relasyon ng kanilang mga kamag-anak, hindi ito nangangahulugan na related sila ni Dagadag “by affinity” sa paraang nakasaad sa Rule 137. Ipinaliwanag ng Korte ang limitadong saklaw ng affinity. “In short, there is no relationship by affinity between Judge Wacas and Dagadag as they are not in-laws of each other.”
    • Hindi naghain ng motion for inhibition si Tiggangay noong kaso pa ang dinidinig. Binigyang diin ng Korte na kung talagang duda si Tiggangay sa impartiality ni Judge Wacas, dapat ay naghain na siya ng motion for inhibition noong una pa lang. Hindi raw pwede na hihintayin mo munang matalo ka bago ka magreklamo. “a litigant cannot be permitted to speculate upon the action of the court and to raise objections only after an unfavorable decision has already been rendered.”
    • Walang sapat na ebidensya na nagpapatunay na nagpakita ng bias si Judge Wacas. Sinabi ng Korte na ang testimonya lang ng driver ni Tiggangay ay hindi sapat na substantial evidence. Mas pinaniwalaan pa nila ang mga ebidensya ni Judge Wacas na nagpapatunay na wala siya sa victory party. “In administrative proceedings, the burden of proof that respondent committed the acts complained of rests on the complainant.”

    Praktikal na Implikasyon ng Kaso

    Ang kasong Tiggangay v. Wacas ay nagbibigay linaw sa limitasyon ng grounds para sa mandatory judicial inhibition pagdating sa relasyon ng “affinity.” Hindi lahat ng malayong relasyon sa pamamagitan ng kasal ay sapat na dahilan para mag-inhibit ang isang hukom.

    Para sa mga abogado at litigante, mahalagang tandaan ang mga sumusunod:

    • Alamin ang eksaktong degree ng relasyon. Kung may duda sa impartiality ng hukom dahil sa relasyon, suriin muna kung pasok ba ito sa grounds para sa mandatory inhibition sa Rule 137. Huwag basta magbase sa “pinsan” o “kamag-anak” lang.
    • Maghain ng motion for inhibition sa tamang panahon. Kung may ground para sa inhibition, o kahit discretionary inhibition lang ang gusto mong i-request, maghain agad ng motion sa simula pa lang ng kaso. Huwag nang hintayin ang desisyon bago magreklamo.
    • Maghanda ng sapat na ebidensya. Sa mga administrative case laban sa mga hukom, kailangan ng substantial evidence para mapatunayan ang alegasyon. Hindi sapat ang puro alegasyon lang.

    Mahahalagang Aral

    • Ang relasyon “by affinity” ay may limitasyon pagdating sa judicial inhibition. Hindi lahat ng malayong relasyon sa pamamagitan ng kasal ay ground para dito.
    • Kung may duda sa impartiality ng hukom, maghain agad ng motion for inhibition sa simula pa lang ng kaso.
    • Kailangan ng substantial evidence para mapatunayan ang alegasyon ng bias laban sa isang hukom.

    Mga Madalas Itanong (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “judicial inhibition”?
    Sagot: Ito ay ang pag-alis o pag-iwas ng isang hukom na dinggin ang isang kaso dahil may conflict of interest o iba pang dahilan na maaaring makaapekto sa kanyang impartiality.

    Tanong 2: Ano ang “affinity” sa batas?
    Sagot: Ito ay relasyon sa pamamagitan ng kasal. Halimbawa, ang biyenan ay kamag-anak mo sa pamamagitan ng affinity.

    Tanong 3: Kailan mandatory ang judicial inhibition?
    Sagot: Mandatory ang inhibition kung pasok sa grounds na nakasaad sa Rule 137, Section 1, tulad ng relasyon sa partido sa loob ng ika-anim na degree ng consanguinity o affinity.

    Tanong 4: Ano ang “discretionary inhibition”?
    Sagot: Ito ay inhibition na nakadepende sa discretion ng hukom, kahit wala sa mandatory grounds, kung may iba pang “just and valid reasons” para mag-inhibit.

    Tanong 5: Kung pinsan ng asawa ko ang hukom, ground ba ito para sa inhibition?
    Sagot: Hindi automatic. Depende sa degree ng relasyon at kung pasok sa grounds ng Rule 137. Sa kasong Tiggangay, hindi itinuring na sapat ang malayong relasyon “by affinity.”

    Tanong 6: Ano ang dapat gawin kung duda ako sa impartiality ng hukom?
    Sagot: Maghain ng motion for inhibition sa korte sa simula pa lang ng kaso. Magharap ng sapat na ebidensya kung mayroon kang alegasyon ng bias.

    Tanong 7: Ano ang “substantial evidence” sa administrative cases?
    Sagot: Ito ay sapat na relevant evidence na kayang kumbinsihin ang isang reasonable mind na totoo ang alegasyon.

    Eksperto ang ASG Law sa mga usapin tungkol sa judicial ethics at administrative law. Kung mayroon kayong katanungan o nangangailangan ng legal na payo tungkol sa judicial inhibition o iba pang isyu, huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Maaari kayong mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.