ASG Law

Tag: Act No. 3326

  • Pagpapawalang-bisa ng Kaso dahil sa Paglabag sa Karapatan sa Mabilis na Paglilitis: Hermis Carlos Perez vs. Sandiganbayan

    Sa kasong ito, pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang mga resolusyon ng Sandiganbayan dahil sa paglabag sa karapatan ni Hermis Carlos Perez sa mabilis na paglilitis. Natagpuan ng Korte na hindi makatwiran ang pagkaantala sa pagresolba ng Office of the Ombudsman (OMB) sa preliminary investigation laban kay Perez, kaya’t hindi maaaring ituloy ang kaso. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagtugon sa mga kaso sa loob ng makatwirang panahon, at nagpapakita na ang pagkabalam sa paglilitis ay maaaring maging sanhi ng pagbasura ng kaso, kahit na may nakitang probable cause.

    Pagkaantala sa Hustisya: Ang Kwento ni Perez at ang Mabilis na Paglilitis

    Nagsimula ang kaso sa isang reklamo laban kay Hermis Carlos Perez, noon ay Alkalde ng Biñan, Laguna, kaugnay ng isang Memorandum of Agreement (MOA) sa pagitan ng munisipyo at isang pribadong kumpanya. Inakusahan si Perez ng paglabag sa Republic Act No. 3019 o Anti-Graft and Corrupt Practices Act dahil sa umano’y iregularidad sa pagkuha ng serbisyo ng kumpanya. Matapos ang preliminary investigation, nakitaan ng Ombudsman si Perez ng probable cause para sa paglabag sa Section 3(e) ng R.A. No. 3019 at inihain ang impormasyon sa Sandiganbayan.

    Subalit, kinwestyon ni Perez ang impormasyon, iginiit na nagkaroon ng prescription ang krimen at nilabag ang kanyang karapatan sa mabilis na paglilitis. Ipinunto niya na ang diumano’y paglabag ay nangyari noong 2001-2002, at ang impormasyon ay inihain lamang sa Sandiganbayan noong 2018, lagpas sa 15-taong prescriptive period. Bagamat ibinasura ng Sandiganbayan ang kanyang mosyon, naghain si Perez ng petisyon sa Korte Suprema.

    Ang pangunahing isyu sa kaso ay kung nagkaroon ng prescription sa krimen na isinampa laban kay Perez at kung nilabag ang kanyang karapatan sa mabilis na paglilitis. Sinuri ng Korte Suprema ang Section 11 ng R.A. No. 3019, na nagsasaad na ang lahat ng paglabag sa ilalim ng batas na ito ay mayroong 15 taong prescription. Ang Act No. 3326, na namamahala sa prescription ng mga paglabag na pinarurusahan ng mga espesyal na batas, ay nagtatakda na ang prescription ay magsisimula sa araw ng pagkakagawa ng paglabag. Gayunpaman, kung ang pagkakagawa ng paglabag ay hindi alam sa panahong iyon, ang prescription ay magsisimula mula sa pagkatuklas nito.

    Tinukoy ng Korte Suprema na ang pagtatakda ng prescription ay nagsimula sa araw ng pagkakagawa ng MOA noong Nobyembre 12, 2001, dahil ang impormasyon tungkol sa kontrata ay madaling makuha sa publiko. Kahit na ang paghahain ng reklamo sa OMB noong Abril 27, 2016, ay tumigil sa pagtakbo ng prescriptive period, natagpuan ng Korte na mayroong hindi makatwirang pagkaantala sa pagresolba ng OMB sa preliminary investigation.

    Sa Section 3(f), Rule 112 ng Rules of Court, ang investigating officer ay dapat magpasya kung may sapat na dahilan upang ipa-trial ang respondent sa loob ng 10 araw matapos ang imbestigasyon.

    Sa kasong ito, umabot ng halos dalawang taon bago naglabas ng resolusyon ang OMB. Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang karapatan sa mabilis na paglilitis ay hindi lamang para sa mga paglilitis sa korte, kundi pati na rin sa mga pagdinig sa mga quasi-judicial na mga katawan, tulad ng OMB. Ang pagkabalam ay hindi makatwiran dahil hindi nagpakita ang OMB ng sapat na dahilan para sa pagkaantala, tulad ng pagiging kumplikado ng mga isyu o dami ng ebidensya. Dagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte na hindi responsibilidad ng akusado na mag-follow up sa pag-usad ng kanyang kaso.

    Sa madaling salita, ang kasong ito ay nagpapakita ng balanse sa pagitan ng kapangyarihan ng estado na usigin ang mga kriminal at ang karapatan ng isang akusado sa mabilis na paglilitis. Bagaman ang Estado ay may karapatang maglitis, kinakailangan na sundin nito ang mga takdang panahon upang maiwasan ang hindi makatarungang pagkabalam. Samakatuwid, kung hindi natugunan ng prosecution ang tungkulin nitong magsagawa ng mabilisang imbestigasyon at paglilitis, ang kaso ay maaaring ibasura.

    FAQs

    Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? Kung nagkaroon ng prescription sa krimen na isinampa laban kay Perez at kung nilabag ang kanyang karapatan sa mabilis na paglilitis.
    Ano ang prescriptive period para sa paglabag sa Section 3(e) ng R.A. No. 3019? 15 taon, ayon sa Section 11 ng R.A. No. 3019.
    Kailan nagsisimula ang pagtakbo ng prescriptive period? Sa araw ng pagkakagawa ng paglabag, o kung hindi ito alam sa panahong iyon, mula sa pagkatuklas nito.
    Ano ang epekto ng paghahain ng reklamo sa OMB sa prescriptive period? Tumitigil ang pagtakbo ng prescriptive period kapag nagsimula ang preliminary investigation laban sa akusado.
    Ano ang ibig sabihin ng karapatan sa mabilis na paglilitis? Ang karapatan ng isang akusado na malitis sa loob ng makatwirang panahon upang maiwasan ang hindi makatarungang pagkabalam.
    Gaano katagal dapat resolbahin ng OMB ang preliminary investigation? Ayon sa Section 3(f), Rule 112 ng Rules of Court, dapat magpasya ang investigating officer sa loob ng 10 araw matapos ang imbestigasyon.
    Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kaso? Pinawalang-bisa ng Korte Suprema ang mga resolusyon ng Sandiganbayan at iniutos ang pagbasura ng kaso laban kay Perez dahil sa paglabag sa kanyang karapatan sa mabilis na paglilitis.
    Bakit binasura ng Korte Suprema ang kaso laban kay Perez? Dahil nakita ng Korte na mayroong hindi makatwirang pagkaantala sa pagresolba ng OMB sa preliminary investigation.

    Sa kabilang banda, ipinapaalala rin ng kasong ito ang kahalagahan ng mabilis at epektibong pagpapatupad ng hustisya. Kung ang isang kaso ay hindi naisampa o naproseso sa loob ng makatwirang panahon, maaaring mawalan ng pagkakataon ang mga biktima na makamit ang hustisya. Mahalaga ang pagbabalanse sa pagitan ng karapatan ng akusado at ang tungkulin ng estado na panagutin ang mga lumalabag sa batas.

    For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

    Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
    Source: HERMIS CARLOS PEREZ VS. SANDIGANBAYAN AND THE OMBUDSMAN, G.R. No. 245862, November 03, 2020

  • Preskripsyon sa mga Paglabag sa Anti-Graft: Kailan Nagsisimula ang Pagbilang?

    Ang Panahon ng Preskripsyon sa mga Paglabag sa Anti-Graft ay Nagsisimula sa Pagkatuklas, Hindi sa Pagkakasala

    n

    G.R. No. 206357, November 25, 2014

    nn

    Panimula

    n

    Isipin na may isang krimen na nangyari, ngunit natuklasan lamang ito pagkaraan ng maraming taon. Kailan dapat magsimula ang pagbilang ng panahon para sa paghahabla? Ito ang mahalagang tanong na sinagot ng Korte Suprema sa kasong ito. Ang desisyon ay nagbibigay linaw sa kung paano binibilang ang preskripsyon sa mga kaso ng paglabag sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act, lalo na kung ang mga paglabag ay hindi agad-agad na nakikita.

    n

    Ang kasong ito ay nagsimula sa isang reklamo na inihain ng Presidential Commission on Good Government (PCGG) laban sa mga dating opisyal ng Development Bank of the Philippines (DBP) at Resorts Hotels Corporation (RHC) dahil sa mga umano’y behest loan. Ang pangunahing isyu ay kung nag-expire na ba ang panahon para magsampa ng kaso batay sa petsa kung kailan natuklasan ang krimen kumpara sa petsa ng mismong pagkakasala.

    nn

    Kontekstong Legal

    n

    Ang preskripsyon sa batas kriminal ay ang panahon kung saan, pagkatapos lumipas, hindi na maaaring ihabla ang isang akusado para sa isang krimen. Ito ay batay sa ideya na pagkatapos ng mahabang panahon, ang mga ebidensya ay maaaring mawala, ang mga alaala ay kumupas, at hindi na makatarungan na litisin ang isang tao.

    n

    Ayon sa Republic Act No. 3019, o ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act, ang orihinal na panahon ng preskripsyon para sa mga paglabag nito ay sampung (10) taon. Ngunit, ito ay binago at ginawang labinlimang (15) taon sa pamamagitan ng Batas Pambansa Blg. 195. Mahalagang tandaan na ang mas mahabang panahon ng preskripsyon ay hindi retroactive, ibig sabihin, hindi ito maaaring ilapat sa mga krimen na ginawa bago ang pagpapatupad ng batas.

    n

    Ang seksyon 11 ng RA 3019 ay nagsasaad:

    n

    “All offenses punishable under this Act shall prescribe after ten years: Provided, however, That offenses punishable by imprisonment of more than six years, shall prescribe after fifteen years.“

    n

    Ang Act No. 3326 ang nagtatakda kung kailan magsisimula ang pagbilang ng preskripsyon. Sinasabi nito na ang preskripsyon ay magsisimula sa araw ng pagkakagawa ng paglabag. Ngunit, kung ang paglabag ay hindi alam sa panahon na ginawa ito, ang pagbilang ay magsisimula sa araw na ito ay natuklasan. Mahalagang tandaan na ang

  • Nakalimutan ang Oras? Bakit Mahalaga ang Preskripsyon sa Paglabag sa Ordinansa ng Lungsod

    Hindi Ka Nag-iisa sa Orasan: Bakit Mahalaga ang Paghahain sa Tamang Panahon sa Kaso ng Paglabag sa Ordinansa

    G.R. No. 169588, October 07, 2013

    INTRODUKSYON

    Naranasan mo na bang ma-clamp ang sasakyan dahil sa iligal na pagparada? O kaya naman, ikaw ba mismo ang nagtanggal ng clamp dahil sa paniniwalang hindi tama ang pagkakabit nito? Ang simpleng problema sa parking, lalo na sa mga urban na lugar tulad ng Baguio City, ay maaaring humantong sa komplikadong legal na usapin. Sa kaso ng Jadewell Parking Systems Corporation v. Judge Lidua, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang konsepto ng ‘preskripsyon’ sa mga kasong paglabag sa ordinansa ng lungsod. Ang preskripsyon ay ang taning na panahon kung kailan maaaring magsampa ng kaso laban sa isang indibidwal. Ang pangunahing tanong dito: Kailan ba talaga nagsisimula at natatapos ang taning na ito, at ano ang epekto nito sa mga ordinaryong mamamayan at negosyo?

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG PRESKRIPSYON AT ANG BATAS

    Sa ilalim ng batas Pilipino, mayroong limitasyon sa panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Ito ang tinatawag na ‘preskripsyon ng krimen.’ Ang layunin nito ay upang bigyan ng katiyakan ang mga mamamayan na hindi sila hahabulin ng batas habang panahon para sa mga pagkakamali nila sa nakaraan, lalo na kung matagal nang panahon ang lumipas at humina na ang mga ebidensya. Para sa mga paglabag sa ordinansa ng lungsod, ang batas na nagtatakda ng preskripsyon ay ang Act No. 3326, na nagsasaad na ang mga paglabag sa ordinansa ay may preskripsyon na dalawang buwan lamang.

    Mahalaga ring maunawaan kung kailan nagsisimula ang pagtakbo ng preskripsyon. Ayon sa Article 91 ng Revised Penal Code, ito ay nagsisimula sa araw na madiskubre ang krimen. Ngunit ang mas kritikal na tanong ay, ano ang pumipigil o humihinto sa pagtakbo ng preskripsyon? Dito pumapasok ang Rule on Summary Procedure at ang kasong Zaldivia v. Reyes (G.R. No. 102342, July 3, 1992). Ayon sa Zaldivia, para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, ang preskripsyon ay napuputol lamang kapag naisampa na ang impormasyon sa korte, hindi sa paghahain ng reklamo sa prosecutor.

    SUSING PROBISYON NG BATAS:

    Narito ang mahalagang probisyon ng Act No. 3326:

    “Section 2. Prescription shall begin to run from the day of the commission of the violation of the law, and if the same be not known at the time, from the discovery thereof and the institution of judicial proceeding for its investigation and punishment. The prescription shall be interrupted when proceedings are instituted against the guilty person, and shall begin to run again if the proceedings are dismissed for reasons not constituting jeopardy.”

    Sa madaling salita, ang dalawang buwang taning ay maigsi lamang, kaya’t kailangang kumilos agad ang mga awtoridad upang maipakulong ang lumabag sa ordinansa, bago pa man mapaso ang panahon.

    PAGHIMAY SA KASO: JADEWELL V. JUDGE LIDUA

    Ang Jadewell Parking Systems Corporation ay may awtoridad na mag-operate ng parking spaces sa Baguio City. Ayon sa ordinansa ng lungsod, maaari silang magkabit ng clamp sa mga iligal na nakaparadang sasakyan. Noong Mayo 2003, dalawang insidente ang naganap kung saan tinanggal ng mga motorista ang clamp na ikinabit ng Jadewell sa kanilang mga sasakyan. Dahil dito, nagsampa ng kasong Robbery ang Jadewell laban sa mga motorista.

    Ang Office of the Provincial Prosecutor ay nagdesisyon na walang probable cause para sa Robbery, ngunit nakita nilang may probable cause para sa paglabag sa ordinansa ng Baguio City dahil sa pagtanggal ng clamp at hindi pagbabayad ng multa. Kaya naman, noong Hulyo 25, 2003, naghain ng impormasyon sa Municipal Trial Court (MTC) para sa paglabag sa ordinansa. Ngunit, ang impormasyon ay naisampa lamang noong Oktubre 2, 2003.

    Nagmosyon ang mga akusado na ibasura ang kaso dahil umano’y paso na ang preskripsyon. Ayon sa kanila, ang paglabag ay nangyari noong Mayo 2003, at ang dalawang buwang preskripsyon ay natapos noong Hulyo 2003. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa taning.

    Pinaboran ng MTC ang mosyon ng mga akusado at ibinasura ang kaso. Umapela ang Jadewell sa Regional Trial Court (RTC), ngunit kinatigan din ng RTC ang desisyon ng MTC. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

    ARGUMENTO NG JADEWELL:

    • Ang paghahain ng reklamo sa Office of the City Prosecutor noong Mayo 23, 2003 ay sapat na upang maputol ang preskripsyon.
    • Ang kaso ay paglabag sa ordinansa ng lungsod, hindi munisipyo, kaya hindi raw sakop ng Zaldivia ruling.

    DESISYON NG KORTE SUPREMA:

    Hindi kinatigan ng Korte Suprema ang argumento ng Jadewell. Ayon sa Korte, maliwanag ang Rule on Summary Procedure at ang desisyon sa Zaldivia na para sa mga paglabag sa ordinansa na sakop ng Summary Procedure, ang preskripsyon ay napuputol lamang sa paghahain ng impormasyon sa korte.

    “As provided in the Revised Rules on Summary Procedure, only the filing of an Information tolls the prescriptive period where the crime charged is involved in an ordinance. The respondent judge was correct when he applied the rule in Zaldivia v. Reyes.”

    Idinagdag pa ng Korte na walang pagkakaiba kung ordinansa ng lungsod o munisipyo ang nilabag. Ang mahalaga, sakop ito ng Summary Procedure. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa dalawang buwang preskripsyon na nagsimula noong Mayo. Kaya, tama ang MTC at RTC sa pagbasura ng kaso.

    “Respondents were correct in arguing that the petitioner only had two months from the discovery and commission of the offense before it prescribed within which to file the Information with the Municipal Trial Court.”

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL DITO?

    Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging maagap sa paghahain ng kaso, lalo na sa mga paglabag sa ordinansa na may maikling taning na preskripsyon. Para sa mga negosyo at mga awtoridad na nagpapatupad ng mga ordinansa, mahalagang tandaan ang sumusunod:

    • Maikling Taning: Ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ay dalawang buwan lamang. Maikli ito, kaya’t kailangan ang mabilis na aksyon.
    • Impormasyon sa Korte, Hindi Reklamo sa Prosecutor: Para maputol ang preskripsyon, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo, hindi sapat ang paghahain ng reklamo sa prosecutor.
    • Summary Procedure: Kung ang kaso ay sakop ng Rules on Summary Procedure (tulad ng paglabag sa ordinansa), sundin ang patakaran ng Summary Procedure tungkol sa preskripsyon.

    MGA ARAL NA MAAARI NATING MATUTUNAN:

    1. Alamin ang Preskripsyon: Laging alamin ang taning na panahon para sa preskripsyon ng krimen o paglabag. Iba-iba ito depende sa batas.
    2. Kumilos Agad: Huwag magpatumpik-tumpik. Kung may paglabag, agad na kumilos para makasampa ng kaso bago mapaso ang preskripsyon.
    3. Tamang Proseso: Siguraduhing tama ang prosesong sinusunod sa paghahain ng kaso, lalo na kung sakop ito ng Summary Procedure.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘preskripsyon ng krimen’?
    Sagot: Ito ang taning na panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Paglampas ng taning na ito, hindi na maaaring kasuhan ang lumabag.

    Tanong 2: Gaano katagal ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod?
    Sagot: Dalawang buwan lamang.

    Tanong 3: Saan dapat isampa ang kaso para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod para maputol ang preskripsyon?
    Sagot: Direkta sa korte (Municipal Trial Court), sa pamamagitan ng paghahain ng impormasyon.

    Tanong 4: Sapat na ba na maghain ng reklamo sa prosecutor para maputol ang preskripsyon?
    Sagot: Hindi. Para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo.

    Tanong 5: Ano ang mangyayari kung mapaso ang preskripsyon?
    Sagot: Ibabasura ang kaso at hindi na maaaring kasuhan ang akusado para sa paglabag na iyon.

    Tanong 6: May pagkakaiba ba ang preskripsyon ng ordinansa ng lungsod at ordinansa ng munisipyo?
    Sagot: Wala. Pareho silang sakop ng Act No. 3326 at Rules on Summary Procedure pagdating sa preskripsyon.

    Tanong 7: Ano ang Summary Procedure?
    Sagot: Ito ay pinasimple at pinabilis na proseso sa korte para sa mga maliliit na kaso, kabilang ang mga paglabag sa traffic laws, rental law, at municipal o city ordinances.

    Tanong 8: Paano kung hindi agad nadiskubre ang paglabag sa ordinansa? Kailan magsisimula ang preskripsyon?
    Sagot: Magsisimula ang preskripsyon sa araw na madiskubre ang paglabag.

    Tanong 9: May remedyo pa ba kung napaso na ang preskripsyon dahil sa pagkakamali ng prosecutor?
    Sagot: Sa kaso ng Jadewell, wala nang remedyo. Binigyang-diin ng Korte Suprema na kailangang sundin ang batas, at kung nagkamali man ang prosecutor sa pagpapabaya, pasensya na. Ang remedyo ay ang pagbabago sa batas o rules, hindi ang pagbaluktot sa interpretasyon nito.

    May katanungan ka ba tungkol sa preskripsyon at paglabag sa ordinansa? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga usaping legal at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon din!

    Email: hello@asglawpartners.com

    Para sa iba pang impormasyon, bisitahin dito.

  • Huwag Hayaang Mag-Expire ang Iyong Karapatan: Pag-unawa sa Prescriptive Period sa mga Kaso ng Securities Fraud sa Pilipinas

    Ang Oras ay Ginto: Bakit Mahalaga ang Prescriptive Period sa Securities Fraud Cases

    G.R. No. 198444, September 04, 2013
    CITIBANK N.A. AND THE CITIGROUP PRIVATE BANK, PETITIONERS, VS. ESTER H. TANCO-GABALDON, ARSENIO TANCO & THE HEIRS OF KU TIONG LAM, RESPONDENTS.
    [G.R. No. 198469-70]
    CAROL LIM, PETITIONER, VS. ESTER H. TANCO-GABALDON, ARSENIO TANCO & THE HEIRS OF KU TIONG LAM, RESPONDENTS.

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng pamumuhunan, ang panloloko ay isang banta na laging nakabitin. Maraming Pilipino ang nabibiktima ng mga investment scams, kung saan ang kanilang pinaghirapang pera ay biglang nawawala dahil sa mga maling pangako at ilegal na aktibidad. Ngunit ano ang mangyayari kung ikaw ay biktima ng ganitong panloloko? Mayroon bang limitasyon sa oras kung kailan ka maaaring magsampa ng kaso para mabawi ang iyong nawala? Ang kasong Citibank N.A. vs. Tanco-Gabaldon ay nagbibigay linaw sa mahalagang konsepto ng prescriptive period o taning na panahon para magsampa ng kaso sa ilalim ng Securities Regulation Code (SRC) sa Pilipinas. Sa madaling sabi, kung ikaw ay naloko sa iyong investment, hindi ka maaaring maghintay ng walang hanggan para magsampa ng kaso. May takdang oras na itinakda ang batas para dito.

    Sa kasong ito, sinampa ng mga respondents na sina Ester H. Tanco-Gabaldon at iba pa ang kaso laban sa Citibank at mga opisyal nito dahil umano sa pagbebenta ng unregistered securities. Ang pangunahing tanong dito ay: lumagpas na ba sa taning na panahon para magsampa ng kaso ang mga biktima kaya hindi na ito dapat dinggin?

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG PRECRIPTIVE PERIOD AT ANG BATAS

    Ang prescriptive period ay ang takdang panahon na ibinibigay ng batas para magsampa ng kaso. Pagkatapos lumipas ang panahong ito, hindi na maaaring dinggin pa ang kaso. Ito ay mahalaga upang magkaroon ng katiyakan sa batas at hindi maging pabigat sa mga akusado ang mga kaso na matagal nang nangyari. Sa madaling salita, kung hindi ka kikilos sa loob ng takdang panahon, maituturing na binalewala mo na ang iyong karapatan na magsampa ng kaso.

    Sa konteksto ng Securities Regulation Code (SRC), na siyang batas na nangangalaga sa mga transaksyon ng securities sa Pilipinas, mahalagang malaman kung ano ang prescriptive period para sa mga paglabag dito. Ayon sa Section 62 ng SRC, mayroong itinakdang prescriptive period para sa mga civil liabilities na nalikha sa ilalim ng batas na ito. Ang Section 62.2 ng SRC ay nagsasaad:

    “No action shall be maintained to enforce any liability created under any other provision of this Code unless brought within two (2) years after the discovery of the facts constituting the cause of action and within five (5) years after such cause of action accrued.”

    Ibig sabihin, para sa mga civil cases sa ilalim ng SRC, dapat itong isampa sa loob ng dalawang taon mula nang madiskubre ang panloloko, at hindi lalampas ng limang taon mula nang mangyari ang panloloko. Ngunit ang tanong, paano naman ang mga criminal cases sa ilalim ng SRC? Mayroon bang sariling prescriptive period ang SRC para sa mga ito? Kung wala, anong batas ang dapat sundin?

    Dito pumapasok ang Act No. 3326, isang batas na nagtatakda ng prescriptive period para sa mga paglabag sa mga special laws, maliban kung may sariling prescriptive period ang mga batas na ito. Ayon sa Section 1 ng Act No. 3326:

    “Violations penalized by special acts shall, unless otherwise provided in such acts, prescribe in accordance with the following rules: (d) after twelve years for any other offense punished by imprisonment for six years or more…”

    Dahil ang paglabag sa SRC ay may parusang pagkakakulong na higit sa anim na taon, ang prescriptive period para sa criminal cases sa ilalim ng SRC, ayon sa Act No. 3326, ay labindalawang (12) taon. Mahalaga ring malaman kung kailan magsisimula ang pagbilang ng prescriptive period. Ayon sa Section 2 ng Act No. 3326, ito ay magsisimula:

    “…from the day of the commission of the violation of the law, and if the same be not known at the time, from the discovery thereof…”

    Kaya naman, sa mga kaso ng securities fraud, ang prescriptive period ay maaaring magsimula sa araw mismo ng panloloko kung ito ay agad na natuklasan, o mula sa araw na madiskubre ang panloloko kung hindi ito agad nabisto.

    PAGHIMAY SA KASO: CITIBANK N.A. VS. TANCO-GABALDON

    Balikan natin ang kaso ng Citibank N.A. vs. Tanco-Gabaldon. Ayon sa mga respondents, sila ay naengganyo ni Carol Lim, opisyal ng Citigroup, na mag-invest sa unregistered securities noong taong 2000. Nang maglaon, napagtanto nila na ang kanilang investments ay walang halaga at hindi rehistrado sa Securities and Exchange Commission (SEC).

    Nagsampa sila ng reklamo sa SEC-Enforcement and Prosecution Department (EPD) noong September 21, 2007, para sa paglabag sa Revised Securities Act (RSA) at SRC. Depensa ng Citibank at Citigroup, lumagpas na raw sa prescriptive period ang kaso dahil matagal na raw nangyari ang transaksyon at matagal na rin daw nadiskubre ng mga respondents ang panloloko.

    Ang Procedural Journey: Mula SEC-EPD hanggang Korte Suprema

    Narito ang mga mahahalagang pangyayari sa kaso:

    1. September 21, 2007: Nagsampa ng reklamo ang mga respondents sa SEC-EPD.
    2. December 8, 2008: Ibinasura ng SEC-EPD ang reklamo dahil umano lumagpas na sa prescriptive period. Ayon sa SEC-EPD, pitong taon na raw ang lumipas mula nang mangyari ang panloloko.
    3. 2009: Umapela ang mga respondents sa SEC en banc.
    4. October 15, 2009: Binaliktad ng SEC en banc ang desisyon ng SEC-EPD at inutusan ang agarang imbestigasyon ng kaso.
    5. Court of Appeals (CA): Umapela ang mga petitioners sa CA. Kinatigan ng CA ang SEC en banc at inutusan ang SEC-EPD na ituloy ang imbestigasyon.
    6. Korte Suprema: Umapela ang mga petitioners sa Korte Suprema.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema

    Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals at SEC en banc. Ayon sa Korte Suprema, hindi pa lumalagpas sa prescriptive period ang kaso ng mga respondents. Ipinaliwanag ng Korte Suprema na:

    “Given the absence of a prescriptive period for the enforcement of the criminal liability in violations of the SRC, Act No. 3326 now comes into play. Panaguiton, Jr. v. Department of Justice expressly ruled that Act No. 3326 is the law applicable to offenses under special laws which do not provide their own prescriptive periods.”

    Dahil walang sariling prescriptive period ang SRC para sa criminal liability, ang Act No. 3326 ang dapat sundin. At dahil ang paglabag sa SRC ay may parusang pagkakakulong na higit sa anim na taon, ang prescriptive period ay 12 taon.

    Dagdag pa ng Korte Suprema, ang prescriptive period ay magsisimula lamang bilang:

    “…from its discovery, if not then known, and the institution of judicial proceedings for its investigation and punishment.”

    Sa kasong ito, bagamat nangyari ang investment noong taong 2000, nadiskubre lamang ng mga respondents ang panloloko noong November 2004. Nagsampa sila ng reklamo sa prosecutor’s office noong October 23, 2005, at sa SEC noong September 21, 2007. Kaya naman, hindi pa lumalagpas ang 12-taong prescriptive period nang magsampa sila ng kaso sa SEC.

    Tinanggihan din ng Korte Suprema ang depensa ng mga petitioners na laches. Ang laches ay ang pagpapabaya o pagkaantala sa pag-assert ng karapatan na maaaring maging sanhi ng pagkawala ng karapatan na ito. Ayon sa Korte Suprema, hindi maaaring gamitin ang laches dahil mayroon namang batas na nagtatakda ng prescriptive period (Act No. 3326). Bukod dito, ipinakita ng mga respondents na hindi sila nagpabaya sa kanilang karapatan dahil agad silang kumilos matapos madiskubre ang panloloko.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARI MONG MATUTUNAN?

    Ang kasong Citibank N.A. vs. Tanco-Gabaldon ay nagbibigay ng mahahalagang aral, lalo na sa mga investors at maging sa mga negosyo na nasa industriya ng securities.

    Para sa mga Investors:

    • Oras ay Mahalaga: Huwag magpatumpik-tumpik kung ikaw ay nabiktima ng investment scam. Kumilos agad at magsampa ng reklamo sa lalong madaling panahon. Mayroon kang 12 taon mula nang madiskubre ang panloloko para magsampa ng criminal case, ngunit mas maaga mas mabuti.
    • Dokumentasyon ay Kailangan: Panatilihin ang lahat ng dokumento na may kaugnayan sa iyong investments. Ito ay magiging mahalaga sa pagsasampa ng reklamo.
    • Mag-ingat sa Unregistered Securities: Bago mag-invest, siguraduhing rehistrado ang securities at ang nagbebenta nito sa SEC. Maaari kang mag-verify sa SEC website o tumawag sa kanila.

    Para sa mga Negosyo sa Securities Industry:

    • Sumunod sa Batas: Siguraduhing rehistrado ang lahat ng securities na ibinebenta ninyo at rehistrado rin ang inyong kumpanya at mga ahente sa SEC.
    • Maging Transparent: Ipaalam sa mga investors ang lahat ng impormasyon tungkol sa investments, kabilang na ang mga risks.
    • Iwasan ang Panloloko: Maging tapat at etikal sa inyong negosyo. Ang panloloko ay hindi lamang labag sa batas, kundi nakasisira rin sa reputasyon ng buong industriya.

    SUSING ARAL:

    Ang kasong ito ay nagpapakita na ang prescriptive period para sa criminal violations ng Securities Regulation Code ay 12 taon, at ito ay nagsisimula sa araw ng pagdiskubre ng panloloko. Mahalaga ang kaalaman na ito para sa mga investors upang maprotektahan ang kanilang karapatan at para sa mga negosyo upang masigurong sumusunod sila sa batas.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “unregistered securities”?
    Sagot: Ito ay mga securities (tulad ng stocks, bonds, investment contracts) na hindi rehistrado sa SEC. Ilegal na ibenta ang unregistered securities sa publiko.

    Tanong 2: Paano ko malalaman kung rehistrado ang isang security?
    Sagot: Maaari kang mag-verify sa SEC website (www.sec.gov.ph) o tumawag sa SEC para magtanong.

    Tanong 3: Ano ang mangyayari kung lumagpas na sa prescriptive period ang kaso ko?
    Sagot: Kung lumagpas na sa prescriptive period, hindi na maaaring dinggin pa ang iyong kaso sa korte o sa SEC para sa criminal case. Maaaring iba ang sitwasyon sa civil case, na may ibang prescriptive period.

    Tanong 4: Ano ang pagkakaiba ng criminal at administrative case sa securities fraud?
    Sagot: Ang criminal case ay may layuning parusahan ang lumabag sa batas ng pagkabilanggo o multa. Ang administrative case naman, na dinidinig sa SEC, ay may layuning magpataw ng administrative sanctions tulad ng multa, suspensyon o revocation ng lisensya.

    Tanong 5: Kailangan ko bang kumuha ng abogado para magsampa ng kaso?
    Sagot: Hindi mandatory ang abogado, ngunit makakatulong ng malaki ang abogado para gabayan ka sa proseso at masigurong maayos ang iyong kaso.

    Tanong 6: Maaari pa bang magsampa ng civil case kahit lumagpas na sa prescriptive period ng criminal case?
    Sagot: Posible. Ang prescriptive period para sa civil case sa ilalim ng SRC ay iba at maaaring mas maikli o mas mahaba depende sa uri ng paglabag. Kumonsulta sa abogado para sa iyong specific na sitwasyon.

    Tanong 7: Ano ang Act No. 3326?
    Sagot: Ito ay isang batas na nagtatakda ng prescriptive period para sa mga paglabag sa mga special laws kung saan walang sariling prescriptive period na itinakda.

    Tanong 8: Ano ang laches?
    Sagot: Ito ay isang prinsipyo sa equity na nagsasabi na kung ikaw ay nagpabaya o nagkaantala sa pag-assert ng iyong karapatan, maaari kang mawalan ng karapatan na ito.

    Mayroon ka bang katanungan tungkol sa securities law o investment fraud? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usaping legal na may kinalaman sa securities regulations at investment scams. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.