Forum Shopping: Huwag Dumoble sa Paghahain ng Kaso Para Manalo sa Hukuman

Huwag Mag-Forum Shopping: Pag-iwas sa Pagkakadismis ng Kaso Dahil sa Parehong Reklamo

G.R. No. 166660, August 29, 2012

Sa desisyon ng Korte Suprema sa kasong Dorotea Catayas v. Court of Appeals, muling binigyang-diin ang kahalagahan ng pag-iwas sa forum shopping. Ito ay isang maling gawain kung saan ang isang partido ay naghahain ng parehong kaso sa iba’t ibang hukuman upang magbakasakali na manalo sa isa sa mga ito. Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin na ang pagiging tapat at pagsunod sa tamang proseso ng batas ay mas mahalaga kaysa sa paghahanap ng madaliang paraan upang makalamang sa isang legal na laban.

INTRODUKSYON

Isipin ang isang negosyante na natalo sa isang kaso sa mababang hukuman. Sa halip na umapela sa mas mataas na hukuman, naghain siya ng panibagong kaso na may parehong isyu at mga partido sa ibang hukuman. Ito ang tinatawag na forum shopping, isang taktika na maaaring mukhang mapang-akit ngunit mahigpit na ipinagbabawal sa ating sistema ng hustisya. Sa kaso ni Dorotea Catayas, nasubukan niya ang ganitong taktika, ngunit natutunan niya sa mahirap na paraan ang mga negatibong bunga nito.

Ang kasong ito ay nagmula sa isang usaping pagpapaalis sa lupa. Si Dorotea Catayas ay isa sa mga nasasakdal na pinapaalis sa lupa na pagmamay-ari ng Intestate Estate of Juan Caminos. Matapos matalo sa Municipal Trial Court in Cities (MTCC) at Regional Trial Court (RTC), sinubukan ni Catayas na umapela sa Court of Appeals (CA). Ngunit dahil sa mga pagkakamali sa kanyang paghahain ng apela, partikular na ang paglampas sa ibinigay na ekstensyon ng panahon, at ang paggawa ng forum shopping, tuluyang naibasura ang kanyang kaso. Ang pangunahing legal na tanong dito ay kung tama ba ang ginawa ng Court of Appeals sa pagbasura sa apela ni Catayas dahil sa forum shopping at kung may grave abuse of discretion ba sa pagtanggi sa kanyang ikalawang mosyon para sa ekstensyon.

LEGAL NA KONTEKSTO: BAKIT BA BAWAL ANG FORUM SHOPPING?

Ang forum shopping ay itinuturing na masama dahil sinisira nito ang integridad ng sistema ng hustisya. Ayon sa Korte Suprema, ang forum shopping ay ang “act of a party, against whom an adverse judgment or order has been rendered in one forum, of seeking and possibly getting a favorable opinion in another forum, other than by appeal or special civil action for certiorari.” Ibig sabihin, sa halip na sundin ang tamang proseso ng apela, naghahanap ang partido ng ibang hukuman na maaaring magbigay ng paborableng desisyon.

Ang isa pang konsepto na mahalaga dito ay ang litis pendentia. Mayroong litis pendentia kapag may dalawang kaso na pareho ang mga partido, pareho ang mga karapatan na inaangkin, at pareho ang mga isyu. Kung may litis pendentia, ang pagpapasya sa isang kaso ay maaaring makaapekto sa isa pang kaso. Kaugnay nito ang res judicata, na nangangahulugang ang isang kaso na napagdesisyunan na nang pinal ay hindi na maaaring litisin muli sa ibang hukuman.

Ang mga prinsipyong ito ay nakabatay sa mga patakaran ng korte, partikular na sa Rule 42, Section 1 ng Rules of Court na nagsasaad na karaniwang isang ekstensyon lamang ang pinapayagan para sa paghahain ng petisyon para sa review. Layunin nito na mapabilis ang pagresolba ng mga kaso at maiwasan ang pagkaantala ng hustisya. Mahalaga ring tandaan ang tungkol sa forum shopping na ipinagbabawal ito sa ilalim ng Section 5, Rule 7 ng Rules of Court, kung saan ang paglabag dito ay maaaring magresulta sa pagbasura ng parehong kaso.

Sabi nga ng Korte Suprema sa kasong Cruz v. Caraos, “Forum shopping exists where the elements of litis pendentia are present…”. Ito ay nagpapakita na ang forum shopping ay hindi lamang tungkol sa paghahain ng parehong kaso sa iba’t ibang hukuman, kundi pati na rin sa paggamit ng iba’t ibang legal na paraan upang makamit ang parehong layunin, sa pag-aakalang mas paborable ang ibang hukuman.

PAGSUSURI NG KASO: CATAYAS VS. COURT OF APPEALS

Nagsimula ang lahat nang magsampa ng kasong ejectment o pagpapaalis sa lupa ang Intestate Estate of Juan Caminos laban kay Dorotea Catayas at iba pa sa MTCC Escalante City. Si Catayas ay umuukupa sa Lot No. 3928, isa sa mga lupain ni Caminos. Dahil hindi nakapagpakita ng legal na basehan ang mga nasasakdal para manatili sa lupa, nagdesisyon ang MTCC na pabor sa estate of Caminos at inutusan silang umalis.

Umapela si Catayas sa RTC Branch 58, San Carlos City, ngunit kinatigan din ng RTC ang desisyon ng MTCC. Hindi pa rin sumuko si Catayas at naghain ng Motion for Extension of Time to File Petition sa Court of Appeals. Pinagbigyan siya ng CA ng 15 araw na ekstensyon, hanggang April 2, 2004.

Ngunit, muling naghain si Catayas ng second motion for extension noong April 21, 2004. Dito na tumanggi ang Court of Appeals. Ayon sa CA, lumalabag ito sa Section 1, Rule 42 ng Rules of Court na karaniwang nagpapahintulot lamang ng isang ekstensyon. Binigyang-diin din ng CA na may dalawang abogado si Catayas, kaya’t hindi katanggap-tanggap na dahilan ang kakulangan sa oras ng isang abogado para humingi ng pangalawang ekstensyon. “The CA observed that Catayas was represented by two counsels, thus, the inability of one counsel to do the pleadings within the time specified by law was not a compelling reason to grant another extension because Catayas had another counsel who could have completed and filed the petition.”

Nagmosyon for reconsideration si Catayas, ngunit muli itong tinanggihan ng CA. Kaya naman, naghain siya ng Petition for Certiorari sa Korte Suprema, kung saan sinasabi niyang nagkamali ang CA sa pagtanggi sa kanyang ikalawang ekstensyon at na hindi siya dapat madamay sa kapabayaan ng kanyang abogado. Ang nakakalungkot pa, natuklasan ng Korte Suprema na nag-forum shopping si Catayas! Bago pa man ang petisyong ito, naghain na pala siya ng isa pang petisyon sa Korte Suprema (G.R. No. 166396) na may parehong isyu at kinukuwestiyon ang parehong resolusyon ng CA. Ito ay ibinasura na rin ng Korte Suprema noong January 24, 2005.

Dahil dito, walang pag-aalinlangan na ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ni Catayas dahil sa forum shopping. “In this case, Catayas clearly violated the rule on forum shopping when she filed this petition before the Court on February 1, 2005.” Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang forum shopping ay isang “malpractice” na nagpapabigat sa dockets ng korte at humahadlang sa administrasyon ng hustisya.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN DITO?

Ang kaso ni Catayas ay isang malinaw na paalala sa lahat ng litigante na seryosohin ang mga patakaran ng korte at iwasan ang forum shopping. Hindi lamang ito nagdudulot ng pagkaantala sa pagresolba ng mga kaso, ngunit maaari rin itong magresulta sa pagkakadismis ng iyong kaso at pagkasayang ng oras at pera.

Para sa mga negosyo at indibidwal, mahalagang maging maingat sa paghahain ng mga kaso at pag-apela. Siguraduhing sundin ang tamang proseso at mga takdang panahon. Kung hindi sigurado, kumonsulta agad sa isang abogado upang maiwasan ang mga pagkakamali na maaaring makasama sa iyong kaso. Huwag subukan ang forum shopping dahil tiyak na mahuhuli ka at maparusahan.

MGA MAHAHALAGANG ARAL:

**Sundin ang Panahon:** Mahigpit ang korte sa mga takdang panahon. Kung kailangan ng ekstensyon, humingi agad at siguraduhing may sapat na dahilan. Ngunit huwag umasa sa pangalawang ekstensyon maliban na lamang kung may napakabigat na dahilan.

**Iwasan ang Forum Shopping:** Huwag subukan na maghain ng parehong kaso sa iba’t ibang hukuman. Ito ay ilegal at magdudulot lamang ng problema.

**Kumonsulta sa Abogado:** Ang pagkakaroon ng magaling na abogado ay makakatulong upang maiwasan ang mga procedural na pagkakamali at masigurong maayos ang paghahain ng iyong kaso.

**Maging Tapat:** Ang katapatan sa korte at pagsunod sa batas ay mas mahalaga kaysa sa anumang taktika upang manalo.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang eksaktong ibig sabihin ng forum shopping?
nSagot: Ang forum shopping ay ang paghahain ng parehong kaso o halos parehong isyu sa iba’t ibang hukuman para magbakasakali na manalo sa isa sa mga ito. Ito ay ipinagbabawal dahil sinisira nito ang sistema ng hustisya.

Tanong 2: Ano ang litis pendentia at paano ito nauugnay sa forum shopping?
nSagot: Ang litis pendentia ay nangangahulugang may nakabinbing kaso. Ito ay isa sa mga elemento ng forum shopping. Kung may litis pendentia, ibig sabihin may dalawang kaso na pareho ang partido, isyu, at hinihingi na desisyon.

Tanong 3: Ano ang mangyayari kung ako ay mahuhuling nag-forum shopping?
nSagot: Ang iyong kaso ay maaaring ibasura. Maaari ka rin maparusahan ng korte dahil sa paglabag sa mga patakaran.

Tanong 4: Pwede ba akong humingi ng ekstensyon para maghain ng apela? Ilang beses?
nSagot: Oo, maaari kang humingi ng ekstensyon, ngunit karaniwan ay isang beses lamang pinapayagan maliban kung may mabigat na dahilan. Huwag umasa sa pangalawang ekstensyon.

Tanong 5: Paano ko maiiwasan ang forum shopping?
nSagot: Siguraduhing isang kaso lamang ang iyong inihahain para sa isang isyu. Kung natalo ka, sundin ang tamang proseso ng apela sa tamang hukuman. Kumonsulta sa abogado kung hindi ka sigurado.

Tanong 6: Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay biktima ako ng forum shopping?
nSagot: Ipaalam agad sa korte na may forum shopping na nangyayari. Maghain ng Motion to Dismiss batay sa forum shopping.

Eksperto ang ASG Law sa mga usaping ligal tulad nito. Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng konsultasyon tungkol sa forum shopping o iba pang legal na problema, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa hello@asglawpartners.com o mag-contact dito.

n
Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

ASG Law