n

Pagkakamali sa Desisyon ng Korte? May Pag-asa Pang Itama!

n

G.R. No. 179104, February 29, 2008

nn

INTRODUKSYON

n

Isipin mo na nanalo ka sa isang kaso sa korte. Tagumpay! Pero pagtingin mo sa desisyon, may mali sa numero ng lote ng lupa na pinag-aagawan. Nakakalito, nakakainis, at nakakabahala. Maaari pa bang itama ito kahit tapos na ang kaso at pinal na ang desisyon? Ito ang sentro ng kaso ng Anastacio Tuballa Heirs vs. Raul Cabrera, et al., kung saan pinaglaban ng mga tagapagmana ni Tuballa na itama ang isang maliit na pagkakamali na may malaking epekto.

n

Sa kasong ito, si Anastacio Tuballa ay nagdemanda para mabawi ang kanyang lupa na inokupahan ng Cabrera Enterprises. Sa desisyon ng korte, pabor kay Tuballa, pero may typographical error sa numero ng lote. Imbis na Lot No. 5697, naisulat na Lot No. 6597. Ang tanong, pwede pa bang itama ito kahit pinal na ang desisyon?

nn

KONTEKSTONG LEGAL: ANG BAKAS NG BATAS SA PAGTATAMA NG PAGKAKAMALI

n

Sa mundo ng batas, may prinsipyo ng ‘immutability of judgment.’ Ibig sabihin, kapag ang desisyon ng korte ay pinal na, hindi na ito basta-basta mababago pa. Para itong bato na nahulog – tapos na, hindi na maibabalik. Ang layunin nito ay para magkaroon ng katapusan ang mga kaso at hindi na magtagal pa ang mga pagtatalo. Sabi nga ng Korte Suprema, kailangan ng ‘finis to litigation’ para sa maayos na sistema ng hustisya.

n

Pero, hindi naman perpekto ang lahat. Minsan, may mga pagkakamali na hindi sinasadya, tulad ng clerical errors o mga typographical error. Ang clerical error ay pagkakamali sa pagkopya o pagsusulat na hindi nagbabago sa esensya ng desisyon. Halimbawa, mali ang spelling ng pangalan, o tulad sa kaso ni Tuballa, mali ang numero ng lote. Ayon sa Korte Suprema, may tatlong eksepsiyon sa prinsipyo ng ‘immutability of judgment’ kung saan pwede pa ring baguhin ang pinal na desisyon:

n

n
1. Pagwawasto ng clerical errors

n

2. Nunc pro tunc entries (pagtatama na retroactive ang epekto pero hindi nakakasama sa partido)

n

3. Void judgments (mga desisyon na walang bisa mula simula pa lang)

n

n

Ang kaso ni Tuballa ay tumutok sa unang eksepsiyon: ang pagwawasto ng clerical errors. Ang mahalagang tanong dito ay: Maituturing ba na clerical error ang maling numero ng lote at pwede pa ba itong itama kahit pinal na ang desisyon?

nn

PAGBUKAS SA KASO: ANG LABAN NI TUBALLA PARA SA WASTONG NUMERO

n

Nagsimula ang lahat noong 1991, nang si Anastacio Tuballa ay magsampa ng reklamo laban sa Cabrera Enterprises para mabawi ang kanyang lupa. Si Tuballa ay may titulo sa Lot No. 5697, isang lupain sa Negros Oriental na kanyang inalagaan at binungkal mula pa noong una. Bigla na lang daw pumasok ang mga tauhan ng Cabrera Enterprises at inokupahan ang kanyang lupa nang walang paalam.

n

Nanalo si Tuballa sa Regional Trial Court (RTC) noong 1994. Pero, sa desisyon ng RTC, imbes na Lot No. 5697, nakasulat na Lot No. 6597. Inapela ito ng Cabrera Enterprises sa Court of Appeals (CA), pero kinumpirma ng CA ang desisyon ng RTC noong 2002. Pinal na ang desisyon.

n

Pagkatapos, napansin ni Tuballa ang mali sa numero ng lote. Sinubukan niyang ipaalam sa RTC, pero sabi ng RTC, wala na silang kapangyarihan para itama ito dahil desisyon na raw ito ng CA. Kahit kinumpirma lang ng CA ang desisyon ng RTC, parang naghugas-kamay ang RTC.

n

Hindi sumuko si Tuballa. Umakyat siya sa CA ulit, pero natalo na naman dahil sa technicality. Kaya, ang mga tagapagmana na ni Tuballa ang umakyat sa Korte Suprema para ipaglaban ang pagtatama ng maliit na pagkakamali na ito.

n

Sa Korte Suprema, sinabi nila na mali ang RTC. Bagamat pinal na ang desisyon, pwede pa ring itama ang clerical error. Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang pagkakamali sa numero ng lote ay halata namang typographical error lang. Base sa ebidensya, titulo, at reklamo mismo ni Tuballa, Lot No. 5697 talaga ang pinag-uusapan, hindi Lot No. 6597.

n

Ayon sa Korte Suprema:

n

“Under OCT No. FV-16880, the technical description of the land refers to Lot No. 5697, Pls-659-D and not Lot No. 6597. The RTC committed a typographical error in its Decision when it ordered Cabrera Enterprises to vacate Lot No. 6597, Pls-659-D and turn over the possession of the same to Tuballa. And, in accordance with the first exception to modification of final judgment mentioned earlier, this Court hereby modifies the clerical error in the Decision of the RTC.”

n

Kaya, binago ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC at CA. Iniutos nila na itama ang numero ng lote sa Lot No. 5697. Tagumpay para sa mga tagapagmana ni Tuballa!

nn

PRAKTIKAL NA ARAL: ANO ANG MAAARI MONG GAWIN?

n

Ang kaso ni Tuballa ay nagtuturo sa atin ng ilang mahalagang aral:

n

n
• Wag basta maniwala agad sa desisyon, basahin nang maigi. Kahit pabor sa iyo ang desisyon, siguraduhing tama ang lahat ng detalye, lalo na ang mga mahahalagang impormasyon tulad ng numero ng lote, pangalan, petsa, at iba pa.

n

• Agad ipaalam kung may mali. Kapag nakita mo ang pagkakamali, huwag magpatumpik-tumpik. Ipaalam agad sa korte na naglabas ng desisyon. Mas maaga, mas madali itong maitama.

n

• May pag-asa kahit pinal na. Huwag mawalan ng pag-asa kung pinal na ang desisyon at may nakitang clerical error. Ayon sa batas, pwede pa itong itama.

n

• Kumonsulta sa abogado. Kung hindi ka sigurado kung maituturing na clerical error ang pagkakamali, o kung paano ito itatama, kumonsulta agad sa abogado. Sila ang makakatulong sa iyo para masigurong mapoprotektahan ang iyong karapatan.

n

nn

MGA MADALAS ITANONG (FAQs)

np>n

n
1. Tanong: Ano ang ibig sabihin ng ‘clerical error’?
   n Sagot: Ito ay pagkakamali sa pagkopya o pagsusulat na hindi sinasadya at hindi nagbabago sa pangunahing kahulugan ng dokumento o desisyon. Halimbawa, typographical error sa numero, pangalan, o petsa.

n

2. Tanong: Pinal na ang desisyon ng korte sa kaso ko. May mali sa pangalan ko. Pwede pa bang itama?
   n Sagot: Oo, kung ang mali ay clerical error lang, tulad ng maling spelling ng pangalan mo, pwede pa itong itama kahit pinal na ang desisyon.

n

3. Tanong: Paano kung ang mali ay hindi lang typographical error, kundi malaking pagkakamali sa legal na argumento? Pwede pa bang itama kahit pinal na?
   n Sagot: Hindi na. Ang clerical error lang ang pwedeng itama sa pinal na desisyon. Kung ang pagkakamali ay sa legal na basehan mismo ng desisyon, hindi na ito mababago dahil sa prinsipyo ng ‘immutability of judgment.’ Pero, may mga eksepsiyon pa rin tulad ng ‘void judgment’. Kumonsulta sa abogado para mas malinaw.

n

4. Tanong: Ano ang dapat kong gawin kung may nakita akong clerical error sa desisyon ng korte?
   n Sagot: Agad ipaalam sa korte sa pamamagitan ng ‘motion for correction of clerical error.’ Ipaliwanag kung ano ang mali at bakit ito maituturing na clerical error. Maglakip ng ebidensya kung kinakailangan.

n

5. Tanong: Gaano katagal ang proseso para maitama ang clerical error?
   n Sagot: Depende sa korte at sa kaso. Pero, dapat mas mabilis ito kumpara sa ordinaryong pag-apela dahil clerical error lang naman ang itatama. Importante na maging maagap at magsumite agad ng motion.

n

n

May katanungan ka ba tungkol sa pagtatama ng pagkakamali sa desisyon ng korte? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Eksperto kami sa mga usaping legal at handang tumulong sa iyo. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito para sa konsultasyon. ASG Law: Kasama mo sa laban para sa hustisya.

nn

---

n n
Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS) n