n

Prayoridad ng Preliminary Attachment: Pagtiyak sa Pananagutan sa Utang

n

G.R. No. 190028, February 26, 2014

n

INTRODUKSYON

n

Naranasan mo na bang magpautang at mahirapan maningil? Sa mundo ng negosyo at personal na transaksyon, ang hindi pagbabayad ng utang ay isang karaniwang problema. Isipin mo na lang, pinaghirapan mo ang iyong pera, ipinautang mo, tapos bigla na lang parang naglaho ang iyong inutangan at ang iyong pinautang. Ano ang iyong magagawa para masiguro na mababayaran ka? Sa ganitong sitwasyon pumapasok ang konsepto ng preliminary attachment. Ang kaso ng Ligon v. RTC Makati ay nagbibigay linaw sa kung gaano kahalaga ang preliminary attachment sa pagprotekta ng karapatan ng isang nagpautang laban sa mga umuutang na maaaring magtangkang itago o ilipat ang kanilang ari-arian.

n

Sa kasong ito, ang Korte Suprema ay nagpaliwanag kung paano binibigyan ng proteksyon ng preliminary attachment ang isang nagpautang. Nagsimula ang lahat nang magsampa si Leticia Ligon ng kaso para kolektahin ang utang mula sa mag-asawang Baladjay. Para masiguro ang kanyang paniningil, nag-aplay siya at pinagbigyan ng korte ng writ of preliminary attachment laban sa ari-arian ng mga Baladjay. Ang sentrong isyu dito ay kung nanaig ba ang attachment lien ni Ligon kahit na naibenta na ang ari-arian sa ibang tao sa ibang kaso.

nn

LEGAL NA KONTEKSTO: ANO ANG PRELIMINARY ATTACHMENT?

n

Ayon sa Rule 57, Section 1 ng Rules of Court, ang preliminary attachment ay isang remedyo na pansamantala kung saan ang ari-arian ng isang partido ay kinukuha sa kustodiya ng korte. Ito ay nagsisilbing seguridad para sa pagbabayad ng anumang posibleng maging desisyon ng korte pabor sa nagdemanda. Sa madaling salita, parang sinasabi ng korte, “Hold muna natin itong ari-arian para kung manalo ka sa kaso, may mapagkukunan ka ng paniningil.”

n

Napakahalaga ng rehistro ng attachment sa titulo ng lupa. Ayon sa Section 52 ng Presidential Decree (PD) 1529, o ang Property Registration Decree:

n

n

Section 52. Constructive notice upon registration. Every conveyance, mortgage, lease, lien, attachment, order, judgment, instrument or entry affecting registered land shall, if registered, filed or entered in the office of the Register of Deeds for the province or city where the land to which it relates lies, be constructive notice to all persons from the time of such registering, filing or entering. (Emphases and underscoring supplied)

n

n

Ibig sabihin, kapag nairehistro na ang attachment sa Register of Deeds, ito ay nagsisilbing public notice sa lahat. Kahit sino pang magtangkang bumili o mag-angkin ng ari-arian, dapat nilang malaman na may naka-attach na dito. Ang sinumang bumili ng ari-arian pagkatapos mairehistro ang attachment ay bibili nito na may kaalaman at obligasyon sa attachment lien.

n

Ang attachment ay isang proceeding in rem, ibig sabihin, ito ay direktang nakatali sa ari-arian mismo at laban sa buong mundo. Kaya naman, ayon sa Korte Suprema sa kasong Valdevieso v. Damalerio, “the attaching creditor acquires a specific lien on the attached property which nothing can subsequently destroy except the very dissolution of the attachment or levy itself.” Ang lien na ito ay mananatili hangga’t hindi nababayaran ang utang, o naisasagawa ang pagbebenta sa pamamagitan ng execution, o hangga’t hindi na-discharge o na-vacate ang attachment ayon sa batas.

nn

PAGBUKAS SA KASO: LIGON LABAN SA RTC MAKATI

n

Nagsimula ang kwento sa dalawang magkahiwalay na kaso ng paniningil ng pera. Unang nagsampa si Leticia Ligon sa Quezon City RTC laban sa mag-asawang Baladjay dahil sa hindi pagbabayad ng utang na ₱3,000,000. Para masiguro ang kanyang paniningil, nagpahabol si Ligon ng writ of preliminary attachment, at ito ay nairehistro sa titulo ng lupa (TCT No. 9273) noong December 3, 2002.

n

Pangalawa, nagsampa naman ang mag-asawang Vicente sa Makati City RTC laban din sa mga Baladjay dahil sa investment scam. Sa kasong ito, nagpahabol din ang mga Vicente ng writ of preliminary attachment sa parehong ari-arian, at nairehistro ito noong March 12, 2003.

n

Nang maglaon, sa kaso sa Makati City, nagdesisyon ang korte na kanselahin ang paglipat ng ari-arian mula sa mga Baladjay patungo sa Polished Arrow Holdings, Inc. dahil natuklasan na ito ay ginawa para takasan ang obligasyon sa mga creditors. Ipinag-utos ng Makati RTC na ibalik ang titulo sa pangalan ng mga Baladjay (TCT No. 8502).

n

Samantala, sa kaso sa Quezon City, nanalo si Ligon at nagdesisyon ang korte na bayaran siya ng mga Baladjay ng ₱3,000,000. Nang subukan ni Ligon ipa-execute ang desisyon, laking gulat niya nang malaman na ang ari-arian ay naibenta na pala sa public auction sa kaso sa Makati City kay Leonardo Ting noong September 9, 2005. Bukod pa rito, ang attachment lien niya ay tinanggal na sa titulo nang ilipat na ang ari-arian kay Ting. Dahil dito, naghain si Ligon ng petisyon sa Court of Appeals, at kalaunan sa Korte Suprema, para ipadeklarang null and void ang mga order ng Makati RTC na nagtanggal sa kanyang attachment lien.

n

ANG DESISYON NG KORTE SUPREMA

n

Pinanigan ng Korte Suprema si Ligon. Ayon sa Korte, nagkamali ang Court of Appeals sa pagpapasya na walang grave abuse of discretion ang Makati RTC. Nilabag ng Makati RTC ang karapatan ni Ligon nang ipag-utos nito na mag-isyu ng bagong titulo kay Ting na walang anumang liens and encumbrances. Ayon sa Korte Suprema:

n

n

“The grave abuse of discretion of the Makati City RTC lies with its directive to issue a new certificate of title in the name of Ting (i.e., TCT No. 19756),^[47] free from any liens and encumbrances. This course of action clearly negates the efficacy of Ligon’s attachment lien and, also, defies the legal characterization of attachment proceedings.”

n

n

Ipinaliwanag ng Korte na ang attachment lien ni Ligon ay una nang nairehistro bago pa man naisagawa ang public auction sa Makati City case. Kahit na kinansela ang TCT No. 9273 at ibinalik ang TCT No. 8502 sa pangalan ng mga Baladjay, hindi nawala ang attachment lien ni Ligon. Dapat itong manatili at maisama sa anumang susunod na titulo ng ari-arian, kahit pa naibenta na ito kay Ting at kalaunan kay Techico.

n

Kaya naman, ibinasura ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals at ipinadeklara na null and void ang mga order ng Makati RTC na nag-alis sa attachment lien ni Ligon. Inutusan din ang Register of Deeds ng Muntinlupa City na isama ang attachment lien ni Ligon sa kasalukuyang titulo ng ari-arian na nasa pangalan na ni Techico (TCT No. 31001).

n

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARI MONG MATUTUNAN?

n

Ang kasong Ligon v. RTC Makati ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na sa mga negosyante, nagpapautang, at maging sa mga bumibili ng ari-arian:

n

Para sa mga Nagpapautang:

n

n
• Mag-apply ng Preliminary Attachment: Kung ikaw ay nagpapautang at may pangamba na hindi ka mababayaran, huwag mag-atubiling mag-apply ng preliminary attachment sa korte. Ito ay isang mabisang paraan para masiguro ang iyong paniningil.

n

• Ipa-rehistro Kaagad ang Attachment: Siguraduhin na maiparehistro kaagad ang writ of attachment sa Register of Deeds para maging constructive notice sa lahat. Ang unang nagparehistro ang siyang may prayoridad.

n

n

Para sa mga Bumibili ng Ari-arian:

n

n
• Magsagawa ng Due Diligence: Bago bumili ng ari-arian, magsagawa ng masusing due diligence. Magpa-title verification sa Register of Deeds para malaman kung may anumang liens, encumbrances, o attachments na nakarehistro sa titulo.

n

• Maging Maingat sa Pagbili sa Public Auction: Kahit pa bumibili ka sa public auction, hindi ito garantiya na malaya sa problema ang ari-arian. Suriin pa rin ang titulo at alamin ang kasaysayan nito.

n

n

SUSING ARAL:

n

n
• Prayoridad ng Rehistradong Attachment Lien: Ang attachment lien na unang nairehistro ay may prayoridad at mananaig laban sa mga susunod na transaksyon, maliban kung ito ay legal na na-discharge o na-vacate.

n

• Constructive Notice: Ang rehistro ng attachment ay constructive notice sa buong mundo. Hindi maaaring magdahilan ang sinuman na hindi nila alam ang attachment kung ito ay rehistrado.

n

• Kahalagahan ng Due Diligence: Ang masusing pagsusuri at due diligence ay mahalaga sa anumang transaksyon sa ari-arian para maiwasan ang problema sa hinaharap.

n

nn

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

n

Tanong 1: Ano ang Preliminary Attachment at bakit ito mahalaga?
nSagot: Ang preliminary attachment ay isang legal na remedyo kung saan kinukuha ng korte ang ari-arian ng isang umuutang bilang seguridad para sa pagbabayad ng utang. Mahalaga ito para protektahan ang karapatan ng nagpautang na maningil at maiwasan na itago o ilipat ng umuutang ang kanyang ari-arian.

n

Tanong 2: Paano nagiging epektibo ang Preliminary Attachment?
nSagot: Nagiging epektibo ang preliminary attachment kapag naaprubahan ito ng korte at nairehistro sa Register of Deeds sa titulo ng ari-arian. Ang rehistro ang nagbibigay ng constructive notice sa lahat ng tao tungkol sa attachment.

n

Tanong 3: Ano ang ibig sabihin ng