Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na kailangan ng sapat na patunay mula sa Kalihim ng Department of Environment and Natural Resources (DENR) na ang lupa ay talagang maaaring iparehistro bilang pribadong pag-aari. Ito’y upang matiyak na sinusunod ang mga batas sa pagpaparehistro ng lupa at protektahan ang mga lupaing hindi dapat mapunta sa pribadong kamay. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagkuha ng tamang dokumentasyon mula sa DENR bago mag-aplay para sa pagpaparehistro ng lupa.
Lupaing Pamana: Maaari Ba Itong Maging Sariling Atin Kung Walang Patunay mula sa DENR?
Ang kasong ito ay tungkol sa isang aplikasyon para sa pagpaparehistro ng lupa na isinampa ng mga tagapagmana ng kanilang mga magulang. Sila ay nag-aplay sa Regional Trial Court (RTC) ng Pasig City upang kumpirmahin ang kanilang pagmamay-ari sa isang parsela ng lupa sa Taguig, Metro Manila. Ayon sa kanila, minana nila ang lupa at patuloy na nililinang ito bilang sariling pag-aari bago pa ang June 17, 1945. Ang RTC ay pumabor sa kanila, ngunit kinuwestiyon ito ng Republic of the Philippines sa Court of Appeals (CA), na nagpatibay sa desisyon ng RTC. Kaya’t dinala ito sa Korte Suprema upang suriin.
Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung napatunayan ba ng mga nag-aplay na ang lupa ay alienable at disposable, ibig sabihin, maaaring iparehistro bilang pribadong pag-aari. Ayon sa Property Registration Decree (P.D. No. 1529), kailangan patunayan ng mga aplikante na sila o ang kanilang mga ninuno ay nagmay-ari at naglinang ng lupa nang tuloy-tuloy at hayagan bago pa ang June 12, 1945. Bukod pa rito, dapat din nilang patunayan na ang lupa ay idineklara na ngang alienable at disposable sa panahon ng kanilang aplikasyon.
Sa kasong ito, nagsumite ang mga aplikante ng Certification mula sa DENR-NCR na nagsasabing ang lupa ay alienable at disposable. Ngunit hindi ito sapat para sa Korte Suprema. Ayon sa Korte, kailangan nilang ipakita na ang Kalihim ng DENR mismo ang nag-apruba sa pagiging alienable at disposable ng lupa. Mahalaga ito dahil ang pagpapatunay na ito ang magpapatunay na ang lupa ay hindi na bahagi ng lupaing pampubliko at maaaring iparehistro bilang pribadong pag-aari.
Upang maging malinaw, narito ang sinabi ng Korte Suprema hinggil sa patunay na kinakailangan:
Rather, this Court stressed the importance of proving alienability by presenting a copy of the original classification of the land approved by the DENR Secretary and certified as true copy by the legal custodian of the official records.
Dahil hindi naipakita ng mga aplikante ang ganitong patunay, ibinasura ng Korte Suprema ang kanilang aplikasyon. Ipinunto ng Korte na ang Certification mula sa DENR-NCR ay hindi sapat. Kailangan ang dokumento na nagpapakita na ang Kalihim ng DENR mismo ang nag-apruba sa pagiging alienable at disposable ng lupa.
Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran at regulasyon sa pagpaparehistro ng lupa. Hindi sapat na basta’t sinasabi ng isang ahensya ng gobyerno na ang lupa ay alienable at disposable. Kailangan ng patunay na ang Kalihim ng DENR, na may awtoridad sa bagay na ito, ang nag-apruba sa klasipikasyon ng lupa.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung napatunayan ba ng mga aplikante na ang lupa ay alienable at disposable, kaya’t maaari itong iparehistro bilang pribadong pag-aari. |
Ano ang kailangan upang mapatunayan na ang lupa ay alienable at disposable? | Kailangan ipakita ang orihinal na klasipikasyon ng lupa na inaprubahan ng Kalihim ng DENR at pinatunayan ng legal na tagapag-ingat ng opisyal na rekord. |
Sapat na ba ang Certification mula sa DENR-NCR? | Hindi, hindi sapat ang Certification mula sa DENR-NCR. Kailangan ang pag-apruba ng Kalihim ng DENR. |
Bakit mahalaga ang pag-apruba ng Kalihim ng DENR? | Mahalaga ang pag-apruba ng Kalihim ng DENR dahil ito ang magpapatunay na ang lupa ay hindi na bahagi ng lupaing pampubliko at maaari na itong iparehistro bilang pribadong pag-aari. |
Ano ang epekto ng desisyon na ito sa mga nag-aaplay para sa pagpaparehistro ng lupa? | Nagbibigay-diin ang desisyon na ito sa kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran at regulasyon sa pagpaparehistro ng lupa, at ang pangangailangan na magkaroon ng sapat na patunay mula sa Kalihim ng DENR. |
Ano ang ibig sabihin ng ‘alienable and disposable’ na lupa? | Ang ‘alienable and disposable’ na lupa ay tumutukoy sa mga lupaing pampubliko na idineklara na ng gobyerno na hindi na kinakailangan para sa mga pampublikong layunin at maaaring ibenta o ipagkaloob sa pribadong pagmamay-ari. |
Ano ang mangyayari kung hindi makapagpakita ng patunay ng alienability ang aplikante? | Kung hindi makapagpakita ang aplikante ng patunay na ang lupa ay alienable and disposable, ibabasura ng korte ang aplikasyon para sa pagpaparehistro ng lupa. |
Mayroon bang ibang dokumento na maaaring gamitin maliban sa certification mula sa DENR? | Bukod sa certification, mahalaga na ipakita ang orihinal na dokumento ng klasipikasyon ng lupa na inaprubahan mismo ng Kalihim ng DENR. |
Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagkunan: REPUBLIC OF THE PHILIPPINES, G.R. No. 211144, December 13, 2017
Mag-iwan ng Tugon