Kahit Nakagawa Ka ng Krimen, May Limitasyon ang Panahon para Kasuhan Ka

G.R. No. 255740, August 16, 2023

Imagine na may nakaalitan ka noon, nagkasuntukan kayo, at nasaktan mo siya. Pagkatapos ng ilang buwan, bigla kang sinampahan ng kaso. Pero posible ba ‘yun kung matagal na nangyari ‘yun? Ang sagot ay hindi, dahil may tinatawag na ‘prescription’ o pagkalipas ng panahon para magsampa ng kaso. Tatalakayin natin sa kasong ito kung kailan hindi ka na pwedeng kasuhan dahil lipas na ang panahon.

Ano ang Legal na Basehan ng Preskripsyon?

Ang preskripsyon sa krimen ay nakasaad sa Revised Penal Code (RPC). Ibig sabihin, may limitasyon ang gobyerno para litisin at parusahan ang isang tao na nakagawa ng krimen. Kung lumipas na ang panahon na itinakda ng batas, hindi ka na pwedeng kasuhan.

Ayon sa Article 89 ng RPC, ang criminal liability ay totally extinguished o tuluyang nawawala dahil sa prescription ng krimen.

Mahalaga rin ang Article 90 ng RPC na nagsasaad ng mga panahon kung kailan nagpe-prescribe ang iba’t ibang krimen. Halimbawa:

• Ang mga krimen na punishable ng correctional penalty (halimbawa, prision correccional) ay nagpe-prescribe sa loob ng 10 taon.
• Ang mga light offenses ay nagpe-prescribe sa loob ng 2 buwan.

Ang Article 91 ng RPC naman ay nagsasaad kung kailan magsisimula ang pagbilang ng prescription period. Ito ay magsisimula sa araw na nadiskubre ng biktima, ng mga awtoridad, o ng kanilang mga ahente ang krimen. Ang pag-file ng reklamo o impormasyon ay nag-i-interrupt o humihinto sa prescription period.

Halimbawa, si Juan ay sinuntok ni Pedro noong January 1, 2023. Kung ang kaso ay light offense na may prescription period na 2 buwan, dapat kasuhan si Pedro bago mag-March 1, 2023. Kung hindi, hindi na siya pwedeng kasuhan dahil lipas na ang panahon.

Ang Kwento ng Kaso: Corpus vs. People

Sa kasong ito, si Pastor Corpus, Jr. ay kinasuhan ng serious physical injuries dahil umano sa pananakit kay Roberto Amado Hatamosa noong November 25, 2017. Ayon kay Roberto, sinuntok siya ni Pastor sa mukha, na nagresulta sa kanyang pagkasugat.

Ang Senior Assistant City Prosecutor ay nagrekomenda na kasuhan si Pastor ng serious physical injuries dahil sa fracture sa daliri ni Roberto. Kinasuhan si Pastor ng serious physical injuries noong April 30, 2018.

Narito ang naging takbo ng kaso sa iba’t ibang korte:

• Metropolitan Trial Court (MeTC): Napatunayang guilty si Pastor ng slight physical injuries.
• Regional Trial Court (RTC): Kinatigan ang desisyon ng MeTC.
• Court of Appeals (CA): Kinatigan din ang desisyon ng RTC.

Sa apela ni Pastor sa CA, sinabi niyang lipas na ang panahon para kasuhan siya ng slight physical injuries. Pero ayon sa CA, ang kinaso sa kanya ay serious physical injuries, kaya hindi pa nagpe-prescribe ang kaso.

Ngunit, umapela si Pastor sa Korte Suprema. Dito, sinabi ng Korte Suprema na kahit napatunayan na nakagawa si Pastor ng slight physical injuries, lipas na ang panahon para kasuhan siya nito.

Ayon sa Korte Suprema:

“Where an accused has been found to have committed a lesser offense includible within the offense charged, he cannot be convicted of the lesser offense, if it has already prescribed. To hold otherwise would be to sanction the circumvention of the law on prescription by the simple expedient of accusing the defendant of the graver offense.”

Dahil ang slight physical injuries ay nagpe-prescribe sa loob ng 2 buwan, at ang impormasyon ay naisampa lamang pagkatapos ng 2 buwan, tuluyan nang na-extinguish ang criminal liability ni Pastor.

Ano ang Aral ng Kaso na Ito?

Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral:

• Mahalaga ang pag-intindi sa konsepto ng preskripsyon sa krimen.
• Dapat maging maingat ang mga prosecutor na mag-file ng kaso sa loob ng takdang panahon.
• Kung ikaw ay biktima ng krimen, dapat kang kumilos agad para hindi maabutan ng preskripsyon.

Ang implikasyon nito ay kung ikaw ay nakagawa ng light offense, at hindi ka agad kinasuhan, may posibilidad na hindi ka na pwedeng litisin dahil lipas na ang panahon.

Mga Dapat Tandaan

Narito ang ilang mahahalagang punto na dapat tandaan:

• Ang preskripsyon ay isang depensa sa krimen.
• Ang panahon ng preskripsyon ay depende sa uri ng krimen.
• Mahalaga ang papel ng prosecutor sa pag-file ng kaso sa tamang panahon.

Mga Madalas Itanong (Frequently Asked Questions)

1. Ano ang ibig sabihin ng preskripsyon sa krimen?

Ang preskripsyon sa krimen ay ang pagkalipas ng panahon kung saan pwede ka pang kasuhan ng isang krimen.

2. Paano binibilang ang panahon ng preskripsyon?

Magsisimula ang pagbilang sa araw na nadiskubre ang krimen.

3. Anong mga krimen ang may maikling panahon ng preskripsyon?

Ang mga light offenses, tulad ng slight physical injuries, ay may maikling panahon ng preskripsyon (2 buwan).

4. Ano ang mangyayari kung lumipas na ang panahon ng preskripsyon?

Hindi ka na pwedeng kasuhan at litisin para sa krimeng iyon.

5. Paano kung sinampahan ako ng mas mabigat na kaso para maiwasan ang preskripsyon?

Kung napatunayan na ang nagawa mo ay isang lesser offense na nag-prescribe na, hindi ka pwedeng hatulan para dito.

6. Paano kung na-delay ang pag-file ng kaso dahil sa kapabayaan ng prosecutor?

Hindi dapat magdusa ang biktima dahil sa kapabayaan ng prosecutor. Kung nag-prescribe na ang kaso, dapat itong i-dismiss.

7. Ano ang dapat kong gawin kung ako ay biktima ng krimen?

Magsumbong agad sa mga awtoridad at mag-file ng reklamo para hindi maabutan ng preskripsyon.

8. May epekto ba ang preliminary investigation sa pagbilang ng prescription period?

Sa mga kaso na sakop ng Rules on Summary Procedure, ang pag-file ng impormasyon sa korte ang humihinto sa prescription period, hindi ang preliminary investigation.

Kung kailangan mo ng legal na tulong o konsultasyon tungkol sa mga kasong kriminal, nandito ang ASG Law para tulungan ka. Eksperto kami sa mga ganitong usapin at handang magbigay ng payo at representasyon. Kontakin kami sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website sa Contact Us. Magandang araw!