Pagbabayad ng Liquidated Damages Kahit Ipinawalang-bisa ang Kontrata: Ang Aral Mula sa Atlantic Erectors vs. Herbal Cove Realty

G.R. No. 170732, October 11, 2012

INTRODUKSYON

Naranasan mo na bang magpatayo ng bahay o gusali at maantala ang proyekto? Kadalasan, sa mga kontrata ng konstruksyon, may probisyon para sa liquidated damages o danyos perwisyo na babayaran ng contractor kung maantala ang proyekto. Pero paano kung ipawalang-bisa ang kontrata? Kailangan pa rin bang magbayad ng liquidated damages? Ang kasong Atlantic Erectors, Inc. vs. Herbal Cove Realty Corporation ay nagbibigay linaw sa isyung ito.

Sa kasong ito, pumasok sa kontrata ang Atlantic Erectors, Inc. (petitioner) at Herbal Cove Realty Corporation (respondent) para sa konstruksyon ng mga townhouse. Naantala ang proyekto, at ipinawalang-bisa ng Herbal Cove ang kontrata. Humingi ang Herbal Cove ng liquidated damages, habang ang Atlantic Erectors naman ay nagdemanda para sa unpaid services. Ang pangunahing tanong dito ay kung dapat bang magbayad ng liquidated damages ang Atlantic Erectors kahit na ipinawalang-bisa ang kontrata.

LEGAL NA KONTEKSTO

Ang liquidated damages ay napagkasunduang halaga na babayaran sa kaso ng paglabag sa kontrata. Ito ay nakasaad sa Artikulo 2226 ng Civil Code ng Pilipinas, na nagsasaad na: “Liquidated damages are those agreed upon by the parties to a contract, to be paid in case of breach thereof.” Ibig sabihin, kung napagkasunduan sa kontrata na magbabayad ng liquidated damages kung maantala ang proyekto, dapat itong sundin.

Layunin ng liquidated damages na mabayaran ang danyos na natamo ng may-ari dahil sa pagkaantala ng proyekto. Ayon sa Korte Suprema, ang liquidated damages ay may dalawang layunin: (1) magbigay ng danyos perwisyo, at (2) palakasin ang obligasyon sa pamamagitan ng banta ng mas malaking responsibilidad kung sakaling lumabag sa kontrata. Mahalaga rin na may patunay na nagkaroon ng pagkaantala sa pagtupad ng obligasyon para mapagbayad ng liquidated damages.

Sa ilalim ng Artikulo 2227 ng Civil Code, maaaring bawasan ang liquidated damages kung ito ay labis o hindi makatarungan: “Liquidated damages, whether intended as an indemnity or a penalty, shall be equitably reduced if they are iniquitous or unconscionable.” Ngunit sa kasong ito, hindi nakita ng Korte Suprema na labis ang liquidated damages na hinihingi.

PAGSUSURI NG KASO

Nagsimula ang kuwento nang magkontrata ang Herbal Cove Realty Corporation sa Atlantic Erectors, Inc. para magtayo ng mga townhouse sa Tagaytay. Nagkasundo sila sa presyo at takdang panahon na 180 araw para tapusin ang proyekto. May probisyon din sa kontrata na kung maantala, magbabayad ang Atlantic Erectors ng liquidated damages na 1/10 ng 1% ng kontrata kada araw ng antala, pero hindi lalampas sa 10% ng kabuuang kontrata.

Naantala nga ang proyekto. Humingi ng extension ang Atlantic Erectors, at pinayagan naman ng Herbal Cove, ngunit pinaalalahanan sila na magbabayad pa rin sila ng liquidated damages kung lalampas sa extended period. Pero hindi pa rin natapos ng Atlantic Erectors ang proyekto sa loob ng extended period.

Dahil dito, pinadalhan ng Herbal Cove ng sulat ang Atlantic Erectors, binibigyan sila ng pagkakataon na magsumite ng commitment na tatapusin nila ang proyekto. Ngunit dahil hindi nakapagbigay ng sapat na commitment at nakita ang mga depekto sa trabaho, ipinawalang-bisa ng Herbal Cove ang kontrata. Kumuha sila ng ibang contractor para tapusin ang proyekto.

Nagkademandahan. Dumulog ang Herbal Cove sa Construction Industry Arbitration Commission (CIAC) para humingi ng liquidated damages at iba pang danyos. Nag-counterclaim naman ang Atlantic Erectors para sa unpaid services. Pinaboran ng CIAC ang Atlantic Erectors sa ilang counterclaim, ngunit hindi pinagbigyan ang liquidated damages ng Herbal Cove dahil daw iligal ang pagpapawalang-bisa ng kontrata dahil hindi sinunod ang 15-day notice requirement.

Umapela ang Herbal Cove sa Court of Appeals (CA). Binaliktad ng CA ang desisyon ng CIAC sa isyu ng liquidated damages. Ayon sa CA, kahit iligal ang pagpapawalang-bisa ng kontrata, hindi nangangahulugan na hindi na dapat magbayad ng liquidated damages ang Atlantic Erectors dahil naantala naman talaga sila sa proyekto. Sinabi ng CA na:

“The CA explained that the right to liquidated damages is available to respondent whether or not it terminated the contract because delay alone is decisive.”

Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Ang pangunahing argumento ng Atlantic Erectors ay hindi sila dapat pagbayarin ng liquidated damages dahil hindi naman sila binigyan ng pagkakataon na tapusin ang proyekto dahil sa iligal na pagpapawalang-bisa ng kontrata.

Ngunit hindi pumayag ang Korte Suprema. Pinanigan nila ang CA. Ayon sa Korte Suprema, magkaiba ang karapatan sa liquidated damages at ang karapatang ipawalang-bisa ang kontrata. Kahit iligal ang pagpapawalang-bisa, nananatili ang obligasyon ng contractor na magbayad ng liquidated damages kung napatunayang naantala sila sa proyekto. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang probisyon sa kontrata na nagsasaad na:

“Section 4: The obligation of the CONTRACTOR to pay damages due to unexcused delays shall not relieve it from the obligation to complete and finish the performance of the Works…”

Sinabi pa ng Korte Suprema na:

“Clearly, respondent’s entitlement to liquidated damages is distinct from its right to terminate the contract. Petitioner’s liability for liquidated damages is not inconsistent with respondent’s takeover of the project, or termination of the contract or even the eventual completion of the project. What is decisive of such entitlement is the fact of delay in the completion of the works.”

Dahil napatunayan na naantala ang Atlantic Erectors sa proyekto at hindi sila humingi ng karagdagang extension, kinatigan ng Korte Suprema ang CA at pinagbayad sila ng liquidated damages.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang desisyon sa kasong Atlantic Erectors vs. Herbal Cove Realty ay nagbibigay ng mahalagang aral, lalo na sa mga nasa industriya ng konstruksyon. Una, mahalagang malinaw ang probisyon sa kontrata tungkol sa liquidated damages at ang mga kondisyon para dito. Pangalawa, kahit ipawalang-bisa ang kontrata, hindi ito nangangahulugan na awtomatikong tanggal na ang obligasyon sa liquidated damages kung napatunayan ang pagkaantala.

Para sa mga contractor, mahalagang:

• Sundin ang takdang panahon sa kontrata.
• Kung may inaasahang pagkaantala, agad na ipaalam at humingi ng extension nang pormal at nakasulat.
• Dokumentohin ang lahat ng dahilan ng pagkaantala at komunikasyon sa may-ari.

Para naman sa mga may-ari ng proyekto, mahalagang:

• Maging malinaw sa kontrata ang probisyon sa liquidated damages.
• Sundin ang tamang proseso sa pagpapawalang-bisa ng kontrata kung kinakailangan, ngunit tandaan na hindi nito inaalis ang karapatan sa liquidated damages kung may pagkaantala.

MGA MAHAHALAGANG ARAL

• Liquidated Damages ay Hiwalay sa Pagpapawalang-bisa ng Kontrata: Kahit pa ipawalang-bisa ang kontrata, maaari pa ring magbayad ng liquidated damages kung napatunayang nagkaroon ng pagkaantala sa proyekto.
• Pagkaantala ang Susi: Ang mahalaga para mapagbayad ng liquidated damages ay ang napatunayang pagkaantala sa proyekto, hindi ang kung naituloy o naipawalang-bisa ang kontrata.
• Mahalaga ang Kontrata: Ang mga probisyon sa kontrata, lalo na tungkol sa liquidated damages at extension of time, ay dapat sundin at bigyan ng importansya.

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

Tanong 1: Ano ang liquidated damages?
Sagot: Ito ay halaga na napagkasunduan sa kontrata na babayaran kung sakaling may paglabag, tulad ng pagkaantala sa proyekto ng konstruksyon.

Tanong 2: Kailan ako dapat magbayad ng liquidated damages?
Sagot: Magbabayad ka kung napatunayang naantala ka sa pagtupad ng iyong obligasyon sa kontrata, at ito ay nakasaad sa kontrata na may liquidated damages.

Tanong 3: Maiiwasan ko ba ang liquidated damages?
Sagot: Oo, sa pamamagitan ng pagtupad sa takdang panahon sa kontrata. Kung inaasahan ang pagkaantala, agad na ipaalam at humingi ng extension nang pormal.

Tanong 4: Kung iligal ang pagpapawalang-bisa ng kontrata, hindi na ba ako magbabayad ng liquidated damages?
Sagot: Hindi awtomatiko. Ayon sa kasong ito, kahit iligal ang pagpapawalang-bisa, maaari ka pa ring pagbayarin ng liquidated damages kung napatunayang nagkaroon ng pagkaantala.

Tanong 5: Ano ang dapat kong gawin kung may problema ako sa liquidated damages sa kontrata ko?
Sagot: Kumonsulta agad sa abogado para mapayuhan ka nang tama batay sa iyong sitwasyon at sa mga probisyon ng iyong kontrata.

Para sa mas malalim na pag-unawa sa liquidated damages at iba pang isyu sa kontrata ng konstruksyon, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Eksperto kami sa mga usaping legal sa konstruksyon at handang tumulong sa iyo. Mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o kontakin kami dito para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay laging handang maglingkod sa inyo.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)