Nililinaw ng kasong ito ang proseso para sa pagkuha ng benepisyo sa kapansanan para sa mga seaman. Pinagtibay ng Korte Suprema na dapat sundin ang mga panuntunan ng POEA-SEC, kabilang ang pagkonsulta sa ikatlong doktor kung may hindi pagkakasundo sa pagitan ng doktor ng kumpanya at ng doktor ng seaman. Kung hindi susundin ang prosesong ito, maaaring mawalan ng karapatan ang seaman sa benepisyo.

Katarata sa Barko: Kailan Hindi Sapat ang Opinyon ng Iisang Doktor?

Si Juan S. Esplago ay nagtrabaho bilang motorman sa barkong “Arabiyah.” Habang nasa trabaho, nakalanghap siya ng usok na nakaapekto sa kanyang paningin. Matapos siyang mapauwi, natuklasan na mayroon siyang katarata. Nagkaroon ng hindi pagkakasundo sa pagitan ng doktor ng kumpanya, na nagsabing kaya pa niyang magtrabaho, at ng kanyang sariling doktor, na nagsabing hindi na siya kaya. Ang legal na tanong: Kailangan ba niyang dumaan sa ikatlong doktor para makakuha ng benepisyo?

Ayon sa Korte Suprema, ang pagiging karapat-dapat ng isang seaman sa mga benepisyo sa kapansanan ay nakabatay sa Labor Code, mga panuntunan nito, POEA-SEC, at mga naunang desisyon ng korte. Sa mga sitwasyon kung saan naghahabol ang seaman ng kompensasyon at benepisyo sa ilalim ng Seksyon 20-B, kailangan niyang patunayan na siya ay nagkasakit, nagkasakit siya habang may kontrata, sumunod siya sa mga pamamaraan sa ilalim ng Seksyon 20-B, ang kanyang sakit ay isa sa mga nakalistang sakit na may kaugnayan sa trabaho, at sumunod siya sa apat na kondisyon sa ilalim ng Seksyon 32-A para maging karapat-dapat sa kompensasyon ang isang sakit.

Ang kapansanan ay maaaring pansamantala o permanente, bahagyang o total. Ang permanenteng kapansanan ay ang kawalan ng kakayahan ng isang manggagawa na gampanan ang kanyang trabaho nang higit sa 120 araw (o 240 araw). Ang total na kapansanan ay ang kawalan ng kakayahan ng isang empleyado na kumita ng sahod sa parehong uri ng trabaho na pinagsanay sa kanya.

Sa kasong ito, hindi pinagtatalunan na si Esplago ay nagtrabaho bilang motorman at nasaktan siya sa trabaho. Ang hindi pagkakasundo ay tungkol sa antas ng kapansanan at halaga ng mga benepisyo na dapat matanggap. Sinasabi ng mga respondent na ang kondisyon ni Esplago ay dahil sa katandaan at hindi dahil sa insidente sa barko. Sinabi rin nila na hindi siya dapat makakuha ng total at permanenteng benepisyo dahil nagbigay ang doktor ng kumpanya ng assessment sa loob ng 240 araw.

Binigyang-diin ng Korte na kung hindi sumasang-ayon ang doktor ng seaman sa assessment ng doktor ng kumpanya, dapat silang sumang-ayon na kumuha ng ikatlong doktor. Ang desisyon ng ikatlong doktor ang magiging pinal at binding sa parehong partido. Narito ang paglalahad na ito ng 2010 POEA-SEC:

Kung hindi sumasang-ayon ang doktor na hinirang ng seaman sa assessment, maaaring magkasundo ang employer at ang seaman sa ikatlong doktor. Ang desisyon ng ikatlong doktor ay magiging pinal at binding sa parehong partido.

Dahil hindi sumunod si Esplago sa panuntunan tungkol sa ikatlong doktor, pinanigan ng Korte Suprema ang assessment ng doktor ng kumpanya, na nagsabing kaya pa niyang magtrabaho. Ang pasya ng Korte Suprema ay nakabatay sa pagtatanggol ng karapatan ng mga seaman at employer, hindi lamang isa. Kahit may karapatan ang seaman na kumonsulta sa sariling doktor, dapat pa rin sundin ang proseso ng pagkonsulta sa ikatlong doktor kung may hindi pagkakasundo.

Nirerequire sa batas ang pagkuha ng ikatlong doktor kung may hindi pagkakasundo sa medical findings upang masiguro ang impartiality sa pagtatasa ng kondisyon ng seaman. Sa pamamagitan nito, nababalanse ang proteksyon sa kapakanan ng mga seaman at ang interes ng mga employer laban sa mga hindi makatarungang claims.

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nararapat bang ibigay ang permanenteng total disability benefits sa seaman na may katarata, kahit hindi sumunod sa proseso ng pagkonsulta sa ikatlong doktor ayon sa POEA-SEC.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa ikatlong doktor?	Sinabi ng Korte Suprema na kung may hindi pagkakasundo sa pagitan ng doktor ng kumpanya at ng doktor ng seaman, dapat silang sumang-ayon na kumuha ng ikatlong doktor. Ang desisyon ng ikatlong doktor ang magiging pinal at binding.
Bakit hindi nakakuha ng benepisyo si Esplago?	Hindi nakakuha ng benepisyo si Esplago dahil hindi siya sumunod sa panuntunan tungkol sa pagkonsulta sa ikatlong doktor. Ang ginamit na basehan ay ang doktor ng kumpanya.
Ano ang POEA-SEC?	Ang POEA-SEC ay ang Philippine Overseas Employment Administration-Standard Employment Contract. Ito ang kontratang pamantayan para sa mga seaman na nagtatrabaho sa ibang bansa.
Ano ang kahalagahan ng 240-day rule?	Ang 240-day rule ay tumutukoy sa panahon kung saan maaaring magpatuloy ang pagpapagamot ng seaman. Sa loob ng panahong ito, dapat magbigay ng assessment ang doktor ng kumpanya tungkol sa kanyang kondisyon.
Kailan dapat mag-report ang seaman sa company-designated physician?	Dapat mag-report ang seaman sa company-designated physician sa loob ng tatlong araw pagkauwi niya. Kung hindi niya ito magawa, dapat siyang magbigay ng written notice.
Ano ang mangyayari kung hindi magbigay ng assessment ang company-designated physician?	Kung hindi magbigay ng assessment ang company-designated physician sa loob ng 120 araw (o 240 araw kung may sapat na dahilan), maaaring ituring na permanent at total ang kapansanan ng seaman.
May karapatan ba ang seaman na kumonsulta sa sariling doktor?	Oo, may karapatan ang seaman na kumonsulta sa sariling doktor. Ngunit kung may hindi pagkakasundo, kailangan pa ring sundin ang proseso ng pagkonsulta sa ikatlong doktor.

Sa pagtatapos, ang desisyon sa kasong Esplago ay nagpapaalala sa kahalagahan ng pagsunod sa proseso ng POEA-SEC sa paghahabol ng benepisyo. Tinitiyak ng prosesong ito ang pagiging patas at balanse sa pagitan ng mga seaman at mga employer sa mga usapin ng kapansanan.

Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para lamang sa layuning pang-impormasyon at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na naaangkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: JUAN S. ESPLAGO v. NAESS SHIPPING PHILIPPINES, INC., G.R. No. 238652, June 21, 2021