Pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang kundisyonal na pagbabayad ng hatol ay maaaring ituring bilang isang kasunduan sa kompromiso at isang hatol sa merito ng kaso kung ito ay labis na nakapipinsala sa isang partido. Ito ay nangangahulugan na kahit may pagbabayad na, hindi nangangahulugang tapos na ang laban kung ang kasunduan ay hindi patas. Mahalaga itong malaman para sa mga seaman at kanilang pamilya, upang matiyak na hindi sila mapagsasamantalahan sa mga kasunduan sa pagbabayad ng benepisyo.

Sa Gitna ng Dagat at Hustisya: Pagbabayad Ba ay Katapusan?

Ang kaso ay nagsimula nang maghain ng reklamo si Cynthia De Jesus laban sa Magsaysay Maritime Corporation matapos pumanaw ang kanyang asawa, si Bernardine, na nagtrabaho bilang Accommodation Supervisor sa isang cruise ship. Iginiit ni Cynthia na ang pagkamatay ng kanyang asawa ay may kaugnayan sa kanyang trabaho. Pinaboran ng Labor Arbiter at ng National Labor Relations Commission (NLRC) si Cynthia, at iniutos na magbayad ang Magsaysay ng death benefits at iba pang mga benepisyo. Dahil dito, nagbayad ang Magsaysay ng P3,370,514.40 kay Cynthia bilang kundisyonal na pagbabayad, habang hinihintay ang desisyon ng Court of Appeals sa kanilang apela.

Ikinatwiran ng Magsaysay na ang pagbabayad ay hindi nangangahulugang moot na ang kaso, binigyang-diin nila ang desisyon sa kasong Leonis Navigation v. Villamater na nagsasaad na kahit magbayad ang employer, hindi pa rin tapos ang laban. Ayon sa kanila, hindi dapat binasura ng Court of Appeals ang kanilang apela. Dagdag pa nila, hindi raw dapat bayaran ang kamatayan ni Bernardine dahil pumanaw ito matapos matapos ang kanyang kontrata at hindi rin siya nagpa-eksamin sa loob ng tatlong araw pagkauwi.

Sa kabilang banda, iginiit ni Cynthia na ang kaso ay dapat ituring na moot dahil sa boluntaryong pagbabayad ng Magsaysay. Tinukoy niya ang kaso ng Career Philippines Ship Management Inc. v. Madjus, kung saan sinabi ng Korte Suprema na ang kundisyonal na pagbabayad ng hatol ay maaaring ituring na isang amicable settlement na nagtatapos sa kaso. Dito pumasok ang argumento na kapag tinanggap na ni Cynthia ang pera, wala na siyang ibang remedyo, samantalang mayroon pa ring paraan para sa Magsaysay na ipagpatuloy ang paglaban.

Sinuri ng Korte Suprema ang Conditional Satisfaction of Judgment Award at natuklasang naglalaman ito ng mga probisyon na nagbabawal kay Cynthia na magsampa ng anumang karagdagang demanda laban sa Magsaysay. Dahil dito, kinatigan ng Korte Suprema ang Court of Appeals sa pagbasura sa petisyon ng Magsaysay. Binigyang-diin na ang kasunduan ay labis na nakapipinsala kay Cynthia. Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang pagbabawal kay Cynthia na humingi ng karagdagang redress ay naglalagay sa kanya sa masamang posisyon.

Ayon sa Korte, sa Article 2028 ng Civil Code, ang compromise agreement ay isang kontrata kung saan ang mga partido, sa pamamagitan ng paggawa ng mga reciprocal concessions, ay iniiwasan ang isang paglilitis o tinatapos ang isa na nagsimula na. Kapag malaya ang mga partido na pumasok sa isang compromise agreement, nagiging hatol ito sa merito ng kaso na may epekto ng res judicata sa kanila. Bagaman ang pangkalahatang tuntunin ay ang isang valid compromise agreement ay may kapangyarihan na gawing moot at academic ang isang nakabinbing kaso, ang mga partido ay maaaring mag-opt na baguhin ang mga legal na epekto ng kanilang compromise agreement upang maiwasan ang pagiging moot ng nakabinbing kaso.

Dagdag pa rito, kahit na binasura na ng Korte Suprema ang argumento ng Magsaysay tungkol sa mootness, sinuri pa rin nila kung may basehan ba ang paggawad ng death benefits kay Cynthia. Natuklasan ng Korte Suprema na ang mga natuklasan ng Labor Arbiter at NLRC ay naaayon sa katotohanan na si Bernardine ay namatay dahil sa cardiovascular disease dalawang buwan lamang matapos siyang pauwiin. Ayon sa mga labor tribunals, nakaranas na si Bernardine ng pananakit ng dibdib noong siya ay nasa barko pa, at paulit-ulit na hindi pinansin ang kanyang mga hiling na magpagamot.

Ayon sa Korte, "It is quite improbable for him to develop cardio-vascular disease which caused his death during that short span of time. Medical studies cited on record recognize the fact that it is medically impossible to acquire cardiovascular illnesses merely days or weeks prior to one’s death…"

Sa madaling salita, nagbigay-diin ang Korte Suprema na kapag ang isang kasunduan ay labis na dehado sa isang partido, maaari itong balewalain. Bagaman may karapatan ang bawat isa na magbayad at tumanggap ng bayad, hindi ito dapat gamitin para lamang pigilan ang isang partido na ipagpatuloy ang kanyang laban para sa hustisya.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang kundisyonal na pagbabayad ng hatol ay nangangahulugang tapos na ang kaso, kahit may apela pa sa korte, at kung may basehan ba ang paggawad ng death benefits.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa kundisyonal na pagbabayad?	Sinabi ng Korte na ang kundisyonal na pagbabayad ay maaaring ituring na isang compromise agreement, ngunit kung ito ay labis na nakapipinsala sa isang partido, hindi ito magiging pinal na desisyon.
Bakit sinabi ng Korte na nakapipinsala kay Cynthia ang kasunduan?	Dahil pinagbawalan si Cynthia na magsampa ng anumang karagdagang demanda laban sa Magsaysay, kahit pa baliktarin ng korte ang naunang desisyon.
Kailan maaaring ituring ang cardiovascular disease bilang occupational disease?	Sa ilalim ng POEA-SEC, maaaring ituring ito kung napatunayan na ang trabaho ay nagpalala ng sakit, o kung nagpakita ng sintomas ang isang tao habang nagtatrabaho.
Ano ang substantial evidence?	Ayon sa Korte Suprema, ito ay ang dami ng ebidensya na maaaring tanggapin ng isang makatwirang pag-iisip upang patunayan ang isang konklusyon.
Nakapagbigay ba ng substantial evidence si Cynthia?	Oo, dahil napatunayan niya na nakaranas na ng pananakit ng dibdib si Bernardine noong siya ay nagtatrabaho pa sa barko, at hindi siya nabigyan ng atensyong medikal.
Ano ang naging basehan ng labor tribunals sa pagpabor kay Cynthia?	Batay sa mga labor tribunals, nakita nila na hindi kapani-paniwala na magkakaroon ng cardiovascular disease si Bernardine sa loob lamang ng dalawang buwan matapos siyang umuwi.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga seaman at kanilang pamilya?	Mahalaga itong malaman para sa mga seaman at kanilang pamilya, upang matiyak na hindi sila mapagsasamantalahan sa mga kasunduan sa pagbabayad ng benepisyo. Kung sa tingin nila ay hindi patas ang kasunduan, may karapatan silang ipaglaban ang kanilang kaso.

Sa huli, nagdesisyon ang Korte Suprema na dapat protektahan ang karapatan ng mga seaman at kanilang pamilya. Bagaman may karapatan ang bawat isa na magbayad at tumanggap ng bayad, hindi ito dapat gamitin upang pigilan ang isang partido na ipagpatuloy ang kanyang laban para sa hustisya. Pinagtibay ng Korte Suprema na ang hatol ng Court of Appeals ay tama.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: MAGSAYSAY MARITIME CORPORATION VS. CYNTHIA DE JESUS, G.R. No. 203943, August 30, 2017