Ang desisyon na ito ay naglilinaw sa saklaw ng limitadong pananagutan ng may-ari ng barko sa ilalim ng batas maritima ng Pilipinas. Ipinapaliwanag nito na ang limitadong pananagutan ay hindi nalalapat sa mga paghahabol ng benepisyo sa kamatayan sa ilalim ng kontrata sa pagtatrabaho ng POEA (Philippine Overseas Employment Administration). Nililinaw ng kaso na habang ang may-ari ng barko ay maaaring limitahan ang kanilang pananagutan sa halaga ng barko sa mga kaso ng kapabayaan, ang panuntunang ito ay hindi nalalapat sa mga obligasyong kontraktwal na protektahan ang mga mandaragat sa ibang bansa.

Paglubog ng MV Mahlia: Sino ang Dapat Magbayad sa Pagkawala ng Buhay?

Ang kasong ito ay nag-ugat sa paglubog ng MV Mahlia, isang Ro-Ro vessel, noong 2003. Walo sa mga tripulante nito, kabilang sina Edwin Gudelosao at Virgilio Tancontian, ang nasawi. Ang mga naulila ay naghain ng kaso laban sa Phil-Nippon Kyoei, ang may-ari ng barko, kasama ang iba pang mga partido, para sa mga benepisyo sa kamatayan. Ang pangunahing tanong ay kung maaari bang takasan ng Phil-Nippon Kyoei ang pananagutan sa pamamagitan ng paggamit ng doktrina ng limitadong pananagutan sa batas maritima.

Ang doktrina ng limitadong pananagutan, na nakapaloob sa Kodigo ng Komersyo, ay naglilimita sa pananagutan ng may-ari ng barko sa halaga ng barko, mga kagamitan nito, at anumang kinita sa paglalayag. Gayunpaman, may mga pagbubukod sa panuntunang ito. Ang isa sa mga pagbubukod na ito ay nalalapat sa mga paghahabol sa kompensasyon ng mga manggagawa. Tinukoy ng korte na ang mga benepisyo sa kamatayan sa ilalim ng kontrata ng POEA-SEC ay katulad ng kompensasyon ng mga manggagawa, at samakatuwid, ang limitadong pananagutan ay hindi maaaring gamitin upang iwasan ang pagbabayad ng mga benepisyong ito.

Pinagtibay ng Korte Suprema ang pasya ng Court of Appeals (CA) na nag-uutos sa Phil-Nippon Kyoei na magbayad ng mga benepisyo sa kamatayan sa mga benepisyaryo ng mga nasawing tripulante. Binigyang-diin ng korte na ang kontrata sa pagtatrabaho ng POEA-SEC ay nilayon upang protektahan ang mga Pilipinong manggagawa sa ibang bansa. Sinabi pa nito na ang POEA-SEC ay may kapangyarihang tiyakin ang pinakamahusay na mga tuntunin at kundisyon ng trabaho para sa mga Pilipinong manggagawa sa kontrata. Dahil dito, hindi maaaring takasan ng may-ari ng barko ang pananagutan na nakapaloob sa POEA-SEC gamit ang doktrina ng limitadong pananagutan.

Art. 587. The ship agent shall also be civilly liable for the indemnities in favor of third persons which arise from the conduct of the captain in the care of the goods which the vessel carried; but he may exempt himself therefrom by abandoning the vessel with all her equipment and the freightage he may have earned during the voyage.

Gayunpaman, ang Korte Suprema ay nagdagdag ng paglilinaw. Dahil sa Release and Quitclaim na isinagawa sa pagitan ng mga naulila at ng Top Ever Marine Management Company Ltd., Top Ever Marine Management Philippine Corporation, at Captain Oscar Orbeta, ang pananagutan ng Phil-Nippon Kyoei ay natapos din. Ipinaliwanag ito dahil ang Phil-Nippon Kyoei ay solidarily liable sa nasabing mga partido, at ang pagpapalaya sa isa sa mga solidary debtors ay nakikinabang din sa iba.

Sa madaling salita, dahil nakapagbayad na ang Top Ever Marine Management Company Ltd., Top Ever Marine Management Philippine Corporation, at Captain Oscar Orbeta, sa pamamagitan ng kasunduan, at solidarily silang responsable sa Phil-Nippon Kyoei, ang naulila ay hindi na maaaring manghingi ng dagdag na kabayaran mula sa Phil-Nippon. Ito ay hindi nangangahulugan na ang Phil-Nippon ay exempted sa limitadong pananagutan; bagkus, nangangahulugan lamang na natapos na ang pananagutan nito dahil sa kabayarang ibinigay ng kapwa nito solidary debtors.

Mahalaga ring bigyang-diin na ang NLRC (National Labor Relations Commission) ay may hurisdiksyon sa pagdinig ng mga kaso na may kaugnayan sa Personal Accident Policies ng mga tripulante. Pinaninindigan ng korte na ang Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995 ay nagbibigay sa mga Labor Arbiter ng NLRC ng orihinal at eksklusibong hurisdiksyon upang dinggin at pagdesisyunan ang mga paghahabol na nagmumula sa relasyon ng employer-employee o sa pamamagitan ng anumang batas o kontrata na kinasasangkutan ng mga Pilipinong manggagawa sa ibang bansa. Ang award ng insurance proceeds sa kasong ito ay nagmula sa personal accident insurance na nakuha ng Phil-Nippon bilang lokal na principal para sa mga nasawing seafarers.

Sa kabilang banda, ang pananagutan ng South Sea Surety & Insurance Co., Inc. (SSSICI) bilang insurer sa ilalim ng Personal Accident Policies ay direkta. Ayon sa Insurance Code, ang personal accident insurance ay tumutukoy sa insurance laban sa kamatayan o pinsala sa pamamagitan ng aksidente o accidental means. Sa kasong ito, ang policyholder ay ang Phil-Nippon, ang insurer ay ang SSSICI, at ang mga crewmembers ang cestui que vie. Kaya naman, direktang mananagot ang SSSICI sa mga benepisyaryo ng mga tripulante sa sandaling mapatunayang naganap ang accidental death.

Ang desisyon ng Korte Suprema ay nagbibigay linaw sa ugnayan sa pagitan ng kontrata ng POEA-SEC, ang doktrina ng limitadong pananagutan sa batas maritima, at ang mga personal accident insurance policies. Nilinaw nito na ang mga karapatan ng mga Pilipinong mandaragat sa ibang bansa ay dapat protektahan at hindi maaaring basta na lamang balewalain sa pamamagitan ng paggamit ng teknikalidad sa batas maritima. Higit pa rito, sinisigurado nito na ang mga naulila ng mga nasawing manggagawa ay makakatanggap ng mga nararapat na benepisyo sa pamamagitan ng kontrata ng POEA-SEC, release and quitclaim at ang personal accident insurance policies.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang doktrina ng limitadong pananagutan ay maaaring magamit upang takasan ng may-ari ng barko ang pananagutan para sa mga benepisyo sa kamatayan sa ilalim ng kontrata ng POEA-SEC.
Ano ang doktrina ng limitadong pananagutan sa batas maritima?	Nililimitahan nito ang pananagutan ng may-ari ng barko sa halaga ng barko, mga kagamitan nito, at anumang kinita sa paglalayag.
Kailan hindi nalalapat ang doktrina ng limitadong pananagutan?	Hindi ito nalalapat sa mga kaso ng kompensasyon ng mga manggagawa, at ang mga benepisyo sa kamatayan sa ilalim ng kontrata ng POEA-SEC ay katulad ng kompensasyon ng mga manggagawa.
Ano ang kontrata ng POEA-SEC?	Ito ay isang kontrata sa pagtatrabaho sa pagitan ng mga Pilipinong mandaragat at kanilang mga employer na nagtatakda ng mga minimum na tuntunin at kundisyon ng trabaho.
Ano ang ibig sabihin ng solidary liability?	Ang bawat isa sa mga debtors ay mananagot sa buong halaga ng utang, at ang creditor ay maaaring mangolekta sa alinman sa kanila.
Ano ang epekto ng Release and Quitclaim sa kasong ito?	Dahil sa Release and Quitclaim na pinirmahan ng Top Ever Marine Management Co., natapos ang obligasyon ng PNKC dahil co-debtor nito ang mga naunang nabanggit at napagbayaran na nila ang mga naulila.
Sino ang mananagot sa personal accident policies?	Direktang mananagot ang insurer (SSSICI) sa mga benepisyaryo sa pagkamatay ng mga seafarer.
May hurisdiksyon ba ang NLRC sa kasong ito?	Oo, dahil nagmumula ang kaso sa kontrata sa pagtatrabaho ng isang Pilipinong manggagawa sa ibang bansa.

Ang kasong ito ay isang mahalagang paalala na ang proteksyon ng mga Pilipinong manggagawa sa ibang bansa ay prayoridad. Ang limitadong pananagutan ay hindi dapat gamitin upang takasan ang mga obligasyong kontraktwal. Ang patakarang ito ay nagpapanatili ng katarungan sa pagitan ng mga seafarers, beneficiaries at kumpanya.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PHIL-NIPPON KYOEI, CORP. VS. ROSALIA T. GUDELOSAO, G.R. No. 181375, July 13, 2016