INTRODUKSYON

Isipin mo na nagmamay-ari ka ng resort o swimming pool. Bigla kang sinabihan ng lokal na pamahalaan na magbabayad ka ng buwis sa libangan para sa mga pumapasok na bisita. Tama ba ito? Sa Pilipinas, hindi lahat ng buwis na ipinapataw ng lokal na pamahalaan ay otomatikong wasto. Ang kaso ng Pelizloy Realty Corporation v. Province of Benguet ay nagpapakita kung paano nililimitahan ng Korte Suprema ang kapangyarihan ng mga probinsya sa pagpataw ng buwis, lalo na sa mga lugar tulad ng resorts at swimming pools.

Ang Pelizloy Realty Corporation ay nagmamay-ari ng Palm Grove Resort sa Benguet. Sinubukan ng probinsya ng Benguet na patawan sila ng 10% amusement tax batay sa kanilang Revenue Code of 2005. Kinuwestiyon ito ng Pelizloy Realty sa korte, dahil naniniwala silang hindi sakop ng kapangyarihan ng probinsya ang pagpataw ng ganitong buwis sa resorts at swimming pools.

KONTEKSTONG LEGAL

Ayon sa Local Government Code (LGC), partikular sa Seksyon 133(i), hindi maaaring magpataw ang mga lokal na pamahalaan ng percentage tax o value-added tax (VAT) sa benta ng serbisyo, maliban kung pinahihintulutan ng LGC mismo. Mahalagang tandaan ito: “Seksyon 133. Mga Karaniwang Limitasyon sa Kapangyarihang Magpataw ng Buwis ng mga Lokal na Pamahalaan. – Maliban kung iba ang nakasaad dito, ang paggamit ng kapangyarihang magpataw ng buwis ng mga probinsya, lungsod, munisipalidad, at barangay ay hindi dapat umabot sa pagpapataw ng sumusunod: … (i) Porsyento o value-added tax (VAT) sa mga benta, barter o palitan o katulad na transaksyon sa mga kalakal o serbisyo maliban kung iba ang nakasaad dito.”

Gayunpaman, mayroong Seksyon 140 ng LGC na nagpapahintulot sa mga probinsya na magpataw ng amusement tax. Sinasabi rito: “SEKSYON 140. Buwis sa Libangan – (a) Ang probinsya ay maaaring magpataw ng buwis sa libangan na kokolektahin mula sa mga may-ari, lessee, o operator ng mga sinehan, sinehan, concert hall, sirko, boxing stadia, at iba pang mga lugar ng libangan sa rate na hindi hihigit sa tatlumpung porsyento (30%) ng gross receipts mula sa admission fees.”

Ang tanong dito ay kung sakop ba ang resorts, swimming pools, bath houses, hot springs, at tourist spots sa terminong “other places of amusement” na binabanggit sa Seksyon 140. Kung sakop ito, maaaring magpataw ng amusement tax ang probinsya. Kung hindi, labag sa limitasyon ng LGC ang pagpataw ng buwis na ito.

Para mas maintindihan, tingnan natin ang kahulugan ng “amusement places” ayon sa LGC, Seksyon 131(c): “(c) ‘Amusement Places’ includes theaters, cinemas, concert halls, circuses and other places of amusement where one seeks admission to entertain oneself by seeing or viewing the show or performances.” Ito ang magiging batayan sa pagtukoy kung kasama ba ang resorts at swimming pools sa kategoryang ito.

PAGSUSURI NG KASO

Nagsimula ang lahat nang ipasa ng probinsya ng Benguet ang Provincial Tax Ordinance No. 05-107, kung saan nakasaad sa Seksyon 59, Artikulo X ang pagpapataw ng 10% amusement tax sa “resorts, swimming pools, bath houses, hot springs, and tourist spots.” Dahil naniniwala ang Pelizloy Realty na labag ito sa LGC, umapela sila sa Department of Justice. Ngunit dahil hindi agad nagdesisyon ang DOJ, dumulog sila sa Regional Trial Court (RTC) para sa declaratory relief at injunction.

Iginiit ng Pelizloy Realty na ang buwis na ipinapataw ay isang percentage tax na ipinagbabawal ng Seksyon 133(i) ng LGC. Depensa naman ng probinsya, sakop daw ng “other places of amusement” ang resorts at swimming pools dahil ang “amusement” ayon sa LGC ay “pleasurable diversion and entertainment.” Binigyang diin din nila na ang buwis ay sa admission fees lamang, hindi sa kabuuang kita ng resort.

Nagdesisyon ang RTC pabor sa probinsya ng Benguet. Ayon sa RTC, bagama’t percentage tax ang buwis, mayroong exception sa Seksyon 133(i). Sinabi rin nilang sakop ng “other places of amusement” ang resorts at swimming pools. Hindi sumang-ayon ang Pelizloy Realty at umakyat sila sa Korte Suprema.

Sa Korte Suprema, ang pangunahing tanong ay: “Sakop ba ng ‘other places of amusement’ sa Seksyon 140 ng LGC ang resorts, swimming pools, bath houses, hot springs, at tourist spots?”

Ginamit ng Korte Suprema ang prinsipyong ejusdem generis. Ayon dito, kapag ang isang pangkalahatang termino ay sumusunod sa mga tiyak na termino na magkakauri, ang pangkalahatang termino ay dapat bigyang-kahulugan na limitado lamang sa mga bagay na katulad ng mga tiyak na termino. Sa madaling salita, dapat tingnan kung anong uri ng mga lugar ang unang binanggit sa Seksyon 140 (theaters, cinemas, concert halls, circuses, boxing stadia).

Binanggit din ng Korte Suprema ang kahulugan ng “amusement places” sa Seksyon 131(c) ng LGC, na tumutukoy sa mga lugar kung saan pumupunta ang isang tao para “entertain oneself by seeing or viewing the show or performances.” Ayon sa Korte Suprema, ang mga lugar na binanggit sa Seksyon 140 ay karaniwang mga lugar kung saan mayroong “spectacles or the holding of public shows, exhibitions, performances, and other events meant to be viewed by an audience.”

Dahil dito, sinabi ng Korte Suprema na “resorts, swimming pools, bath houses, hot springs and tourist spots cannot be considered venues primarily ‘where one seeks admission to entertain oneself by seeing or viewing the show or performances’.” Hindi sila kauri ng theaters, cinemas, concert halls, at iba pa na nabanggit sa Seksyon 140. Kaya naman, hindi sakop ng kapangyarihan ng probinsya na magpataw ng amusement tax sa admission fees sa mga lugar na ito.

Kinuha rin ng Korte Suprema ang prinsipyo ng strictissimi juris sa pagbibigay-kahulugan sa kapangyarihan ng lokal na pamahalaan na magbuwis. Ayon dito, anumang pagdududa sa interpretasyon ng batas sa pagbubuwis ay dapat pabor sa taxpayer at laban sa lokal na pamahalaan. “Any doubt or ambiguity arising out of the term used in granting that power must be resolved against the [province]. Inferences, implications, deductions – all these – have no place in the interpretation of the taxing power of a [province].”

Kaya naman, pinaboran ng Korte Suprema ang Pelizloy Realty. Idineklara nilang null and void ang ikalawang talata ng Seksyon 59, Artikulo X ng Benguet Provincial Revenue Code of 2005, na nagpapataw ng amusement tax sa admission fees sa resorts, swimming pools, bath houses, hot springs, at tourist spots. Injunction din ang ipinataw sa probinsya ng Benguet para pigilan silang ipatupad ang buwis na ito.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang desisyon na ito ay mahalaga dahil nililinaw nito ang limitasyon ng kapangyarihan ng mga probinsya sa pagpataw ng amusement tax. Hindi basta-basta masasabing “other places of amusement” ang lahat ng lugar na may libangan. Dapat tingnan kung ang lugar ay kauri ng mga sinehan, concert halls, at iba pang lugar na pangunahing nagpapakita ng “shows or performances.”

Para sa mga negosyo tulad ng resorts at swimming pools, ang desisyong ito ay proteksyon laban sa posibleng maling pagpapataw ng buwis ng mga lokal na pamahalaan. Kung sakaling makatanggap ng kahalintulad na pagpapataw ng buwis, maaari nilang gamitin ang kasong Pelizloy bilang basehan para kuwestiyunin ito.

Mga Mahalagang Aral:

• Limitado ang Kapangyarihan ng Lokal na Pamahalaan Magbuwis: Hindi absolute ang kapangyarihan ng mga probinsya at iba pang lokal na pamahalaan sa pagpataw ng buwis. May mga limitasyon na nakasaad sa Local Government Code.
• Hindi Lahat ng Libangan ay Sakop ng Amusement Tax: Ang terminong “other places of amusement” ay mayroong limitasyon. Hindi basta masasabing lahat ng lugar na may libangan ay sakop nito. Dapat itong bigyang-kahulugan ayon sa uri ng mga lugar na unang binanggit sa batas.
• Prinsipyo ng Strictissimi Juris: Sa pag-interpret ng batas sa pagbubuwis, lalo na sa kapangyarihan ng lokal na pamahalaan, dapat pabor sa taxpayer ang interpretasyon kung may pagdududa.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

1. Ano ang amusement tax?
Ito ay buwis na ipinapataw sa mga lugar ng libangan tulad ng sinehan, concert halls, at iba pa, batay sa admission fees.

2. Maaari bang magpataw ng amusement tax ang lahat ng lokal na pamahalaan?
Hindi. Ayon sa LGC, probinsya lamang ang may kapangyarihang magpataw ng amusement tax.

3. Sakop ba ng amusement tax ang lahat ng uri ng libangan?
Hindi. Limitado lamang ito sa mga lugar ng libangan na tinukoy sa Seksyon 140 ng LGC at mga kauri nito.

4. Ano ang dapat gawin kung pinatawan ng lokal na pamahalaan ng buwis na sa tingin ko ay mali?
Maaaring umapela sa Secretary of Justice sa loob ng 30 araw mula sa pagkabisa ng ordinansa. Kung hindi pa rin sumasang-ayon sa desisyon, maaaring dumulog sa korte.

5. Paano makakatulong ang kasong Pelizloy sa mga negosyo?
Ang kasong Pelizloy ay nagbibigay linaw sa limitasyon ng kapangyarihan ng probinsya sa pagpataw ng amusement tax. Maaari itong gamitin bilang basehan para kuwestiyunin ang mga maling pagpapataw ng buwis sa mga resorts, swimming pools, at iba pang katulad na negosyo.

Nalilito ka ba sa usapin ng buwis at lokal na pamahalaan? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa eksperto. Ang ASG Law ay may kaalaman at karanasan sa batas sa pagbubuwis at lokal na pamahalaan. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan dito o mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa iyo!