Sa isang desisyon ng Korte Suprema, pinagtibay ang pananagutan ng mga notaryo publiko na sina Atty. Miguel G. Padernal at Atty. Delfin R. Agcaoili, Jr. dahil sa paglabag sa Code of Professional Responsibility (CPR) at sa 2004 Rules on Notarial Practice. Napatunayang nagkasala ang mga abogadong ito nang notarized nila ang mga dokumento nang hindi matiyak ang pagkakakilanlan ng mga lumagda, lalo na si Felicitas Dionisio-Juguilon na nasa labas ng bansa noong petsa ng notarisasyon. Dahil dito, pinatawan sila ng mga parusa gaya ng suspensyon sa pagsasanay ng abogasya, pagbabawal sa pagiging notaryo publiko, at pagpapawalang-bisa ng kanilang kasalukuyang komisyon bilang notaryo.

Kung Paano Naloko ang Notaryo: Pagsisiyasat sa Kasong Dionisio

Ang kaso ay nagsimula sa isang reklamo na isinampa nina Fortunato C. Dionisio, Jr. at Franklin C. Dionisio laban kina Attys. Miguel G. Padernal at Delfin R. Agcaoili, Jr. Nag-ugat ang reklamo sa ginawang notarisasyon ng mga abugado sa isang Real Estate Mortgage at Partner’s Certificate kung saan ginamit bilang seguridad ang isang ari-arian ng FCDionisio General Merchandising Company para sa utang ng Sunyang Mining Corporation. Ayon sa mga complainant, hindi sila personal na humarap sa mga abugado kasama ang kanilang kapatid na si Felicitas noong petsa ng notarisasyon, at napatunayan na si Felicitas ay nasa ibang bansa nang panahong iyon. Dito lumabas ang kapabayaan ng mga notaryo publiko sa pagtiyak ng pagkakakilanlan ng mga humaharap sa kanila.

Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung nilabag ba ng mga respondents ang Code of Professional Responsibility at ang 2004 Rules on Notarial Practice sa pamamagitan ng hindi wastong pagpapatunay ng pagkakakilanlan ng mga nagpakilalang complainant at kanilang kapatid. Sa ilalim ng Section 2(b)(1) at (2), Rule IV ng Notarial Rules, mahigpit na ipinagbabawal sa isang notaryo publiko na magsagawa ng notarial act kung ang taong lumagda sa dokumento ay hindi personal na humarap sa kanya sa oras ng notarisasyon o hindi personal na kilala ng notaryo publiko o hindi napatunayan ang pagkakakilanlan sa pamamagitan ng “competent evidence of identity.”

Ayon sa Section 12, Rule II ng Notarial Rules, ang “competent evidence of identity” ay tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang indibidwal batay sa hindi bababa sa isang kasalukuyang identification document na inisyu ng isang opisyal na ahensya na naglalaman ng larawan at pirma ng indibidwal, o sa pamamagitan ng panunumpa ng isang kapani-paniwalang saksi na personal na kilala ng notaryo publiko at ng indibidwal. Sa kasong ito, lumalabas na nagkamali ang mga respondents nang umasa lamang sila sa Community Tax Certificate o sedula upang patunayan ang pagkakakilanlan ng mga nagpakilalang complainant at kanilang kapatid.

Itinatakda ng jurisprudence na ang sedula ay hindi itinuturing na isang balido at sapat na katibayan ng pagkakakilanlan dahil hindi ito naglalaman ng larawan at pirma ng taong humaharap sa notaryo publiko. Ang pag-asa lamang sa sedula ay maituturing na isang kapabayaan na mayroong kaakibat na parusa para sa isang notaryo publiko. Dahil dito, nilabag ng mga respondents ang Notarial Rules, at dahil ang isang abogadong nagkamali sa kanyang tungkulin bilang notaryo publiko ay itinuturing din na lumabag sa kanyang panunumpa bilang abogado, napatunayan din silang nagkasala sa paglabag sa Code of Professional Responsibility.

Ang Code of Professional Responsibility ay nagtatakda ng mga pamantayan ng etika na dapat sundin ng mga abogado sa kanilang propesyon. Partikular na nilabag nina Atty. Padernal at Atty. Agcaoili, Jr. ang Canon 1 (pagtataguyod sa Saligang Batas at pagsunod sa mga batas), Rule 1.01 (pag-iwas sa ilegal, hindi tapat, imoral, o mapanlinlang na pag-uugali), Canon 10 (pagkakaroon ng katapatan, pagiging patas, at mabuting pananampalataya sa korte), at Rule 10.01 (pag-iwas sa paggawa ng kasinungalingan o pagpapahintulot na malinlang ang korte). Ang kanilang kapabayaan sa pagtitiyak ng pagkakakilanlan ng mga lumagda sa mga dokumento ay hindi lamang nagdulot ng pinsala sa mga partido na direktang apektado ng mga dokumento, kundi nagpababa rin sa integridad ng opisina ng isang notaryo publiko.

Dahil sa napatunayang paglabag, pinatawan ng Korte Suprema ang mga sumusunod na parusa: kay Atty. Miguel G. Padernal, suspensyon mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng isang (1) taon at pagbabawal sa pagiging notaryo publiko sa loob ng dalawang (2) taon. Kay Atty. Delfin R. Agcaoili, Jr., suspensyon mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng limang (5) taon at permanenteng diskwalipikasyon sa pagiging notaryo publiko. Bukod pa rito, pinawalang-bisa rin ang kanilang kasalukuyang komisyon bilang notaryo publiko, kung mayroon man, at binigyan ng mahigpit na babala na ang pag-uulit ng parehong pagkakasala ay papatawan ng mas mabigat na parusa.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nilabag ba ng mga respondents ang Code of Professional Responsibility at ang 2004 Rules on Notarial Practice sa pamamagitan ng hindi wastong pagpapatunay ng pagkakakilanlan ng mga nagpakilalang complainant at kanilang kapatid.
Ano ang “competent evidence of identity” ayon sa Notarial Rules?	Ayon sa Section 12, Rule II ng Notarial Rules, ang “competent evidence of identity” ay tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang indibidwal batay sa hindi bababa sa isang kasalukuyang identification document na inisyu ng isang opisyal na ahensya na naglalaman ng larawan at pirma ng indibidwal, o sa pamamagitan ng panunumpa ng isang kapani-paniwalang saksi.
Bakit hindi itinuring na sapat ang sedula bilang katibayan ng pagkakakilanlan?	Hindi itinuturing na sapat ang sedula dahil hindi ito naglalaman ng larawan at pirma ng taong humaharap sa notaryo publiko, na itinuturing ng Notarial Rules na mas angkop at sapat na paraan upang matiyak ang pagkakakilanlan ng isang tao.
Anong mga Canon at Rule ng Code of Professional Responsibility ang nilabag ng mga respondents?	Nilabag ng mga respondents ang Canon 1 (pagtataguyod sa Saligang Batas at pagsunod sa mga batas), Rule 1.01 (pag-iwas sa ilegal, hindi tapat, imoral, o mapanlinlang na pag-uugali), Canon 10 (pagkakaroon ng katapatan, pagiging patas, at mabuting pananampalataya sa korte), at Rule 10.01 (pag-iwas sa paggawa ng kasinungalingan o pagpapahintulot na malinlang ang korte).
Ano ang mga parusang ipinataw kay Atty. Miguel G. Padernal?	Si Atty. Miguel G. Padernal ay sinuspinde mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng isang (1) taon at pinagbawalan sa pagiging notaryo publiko sa loob ng dalawang (2) taon.
Ano ang mga parusang ipinataw kay Atty. Delfin R. Agcaoili, Jr.?	Si Atty. Delfin R. Agcaoili, Jr. ay sinuspinde mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng limang (5) taon at permanenteng diskwalipikado sa pagiging notaryo publiko.
Mayroon bang naunang kaso si Atty. Agcaoili na katulad ng kasong ito?	Oo, si Atty. Agcaoili ay mayroon nang naunang kaso na kinasasangkutan ng notarisasyon ng dokumento nang wala ang presensya ng mga partido, kung saan siya ay nasuspinde rin sa pagsasanay ng abogasya.
Ano ang kahalagahan ng tungkulin ng isang notaryo publiko?	Malaki ang kahalagahan ng tungkulin ng isang notaryo publiko dahil ginagawa nitong publiko ang isang pribadong dokumento, na nagpapahintulot dito na tanggapin nang walang karagdagang patunay ng pagiging tunay nito.

Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng notaryo publiko na dapat nilang gampanan ang kanilang tungkulin nang may mataas na antas ng pag-iingat at responsibilidad. Ang kapabayaan sa pagtitiyak ng pagkakakilanlan ng mga humaharap sa kanila ay maaaring magdulot ng malaking pinsala sa mga partido at makasira sa integridad ng propesyon ng abogasya.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: FORTUNATO C. DIONISIO, JR. VS. ATTYS. MIGUEL G. PADERNAL AND DELFIN R. AGCAOILI, JR., A.C. No. 12673, March 15, 2022