Pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang abogadong notaryo publiko ay may pananagutan kung mapatunayang hindi sumunod sa mga alituntunin ng notarial practice. Sa kasong ito, sinuspinde ang isang abogadong nag-notaryo ng mga dokumento kahit hindi personal na humarap sa kanya ang mga nagpapatunay. Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa lahat ng notaryo publiko na mahigpit na sundin ang mga patakaran upang mapangalagaan ang integridad ng kanilang tungkulin at ang tiwala ng publiko sa mga dokumentong notarisado.

Paglabag sa Tungkulin: Nang Notaryuhan ang mga Dokumento Kahit Wala ang mga Nagpapatunay?

Inihain nina Henrietta Piczon-Hermoso at Bezalel Piczon Hermoso ang kasong ito laban kay Atty. Sylvester C. Parado dahil umano sa pag-notaryo niya ng dalawang Deed of Absolute Sale nang hindi personal na humarap sa kanya ang mga nagpapatunay. Ayon sa mga nagreklamo, imposible na humarap ang mga nagpapatunay dahil sa kanilang kalagayan: si Estrella Piczon-Patalinghug ay kagagaling lamang sa ospital at humihina na ang kaisipan dahil sa chemotherapy, habang ang kanyang asawang si Michelangelo C. Patalinghug ay nakaratay na sa banig ng karamdaman. Hindi umano sumagot si Atty. Parado sa mga inihaing reklamo laban sa kanya, kaya dinala ang kaso sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) para sa imbestigasyon.

Natuklasan ng IBP na lumabag si Atty. Parado sa mga alituntunin ng Code of Professional Responsibility dahil sa kanyang ginawa. Bukod pa rito, nabigo rin siyang sumunod sa mga utos ng Korte Suprema at ng IBP, hindi nagsumite ng kanyang MCLE compliance, at hindi nag-update ng kanyang personal na impormasyon sa IBP. Dahil dito, inirekomenda ng IBP na suspindihin siya sa pagsasagawa ng abogasya ng isang taon, bawiin ang kanyang notarial commission, at diskwalipikahin siyang maitalaga bilang notaryo publiko sa loob ng dalawang taon.

Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng IBP. Binigyang-diin ng Korte na ang notarisasyon ay hindi lamang isang simpleng gawain, kundi isang mahalagang tungkulin na may kinalaman sa interes ng publiko. Ginagawang pampublikong dokumento ang isang pribadong dokumento sa pamamagitan ng notarisasyon, kaya’t dapat tiyakin ng isang notaryo publiko na sinusunod niya ang lahat ng mga kinakailangan sa pagganap ng kanyang tungkulin. Hindi maaaring notarisahan ang isang dokumento maliban kung ang mga lumagda ay personal na humarap sa notaryo publiko at kinilala ang kanilang sarili.

Ayon sa Section 2 (b), Rule IV ng 2004 Rules on Notarial Practice, kailangan na ang taong nagpapatunay ay: (a) personal na humarap sa notaryo sa oras ng notarisasyon; at (b) personal na kilala ng notaryo o kaya’y nakapagpakita ng sapat na katibayan ng pagkakakilanlan.

Ang paglabag sa mga alituntuning ito ay hindi lamang pagsuway sa 2004 Rules on Notarial Practice, kundi pati na rin sa Code of Professional Responsibility. Bilang isang abogadong notaryo publiko, sinira ni Atty. Parado ang kanyang panunumpa na susundin ang mga batas at legal na proseso. Bukod pa rito, gumawa rin siya ng kasinungalingan at nagpakita ng hindi tapat at mapanlinlang na pag-uugali.

Ayon sa Rule 1.01, Canon 1 ng CPR, “Ang abogado ay hindi dapat gumawa ng ilegal, hindi tapat, imoral o mapanlinlang na pag-uugali.” Dagdag pa, ayon sa Rule 10.01, Canon 10, “Ang abogado ay hindi dapat gumawa ng anumang kasinungalingan, ni pumayag sa paggawa ng anumang kasinungalingan sa Korte; ni hindi niya dapat iligaw, o pahintulutang mailigaw ang Korte sa pamamagitan ng anumang panlilinlang.”

Sa kasong ito, malinaw na nagkasala si Atty. Parado. Hindi siya sumagot sa mga reklamo at hindi rin siya humarap sa pagdinig. Pinatunayan ng IBP na hindi personal na humarap sa kanya sina Estrella at Michelangelo noong Pebrero 15, 2007 dahil sa kanilang karamdaman. Higit pa rito, lumalabas na hindi rin naman pala siya isang notaryo publiko noong 2007. Dahil dito, sinuspinde ng Korte Suprema si Atty. Parado sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng dalawang taon, pinagbawalan siyang maitalaga bilang notaryo publiko sa loob ng dalawang taon, at binawi ang kanyang notarial commission.

Mahalaga ang naging desisyon ng Korte upang muling bigyang-diin ang responsibilidad at integridad na dapat taglayin ng isang notaryo publiko. Sa pamamagitan ng mahigpit na pagpapatupad ng mga patakaran, mapapanatili ang tiwala ng publiko sa sistema ng notarisasyon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung dapat bang managot si Atty. Parado dahil sa pag-notaryo niya ng mga dokumento kahit hindi personal na humarap sa kanya ang mga nagpapatunay. Kasama rin sa isyu kung lumabag siya sa mga alituntunin ng notarial practice at Code of Professional Responsibility.
Ano ang ginawa ni Atty. Parado na itinuring na paglabag?	Nag-notaryo si Atty. Parado ng mga Deed of Absolute Sale kahit hindi personal na humarap sa kanya ang mga nagpapatunay na dapat sana ay naroroon. Bukod pa rito, lumalabas na hindi rin siya isang notaryo publiko nang gawin niya ang notarisasyon.
Ano ang parusa na ipinataw kay Atty. Parado?	Sinuspinde siya sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng dalawang taon, pinagbawalan siyang maitalaga bilang notaryo publiko sa loob ng dalawang taon, at binawi ang kanyang notarial commission.
Bakit mahalaga ang tungkulin ng isang notaryo publiko?	Mahalaga ang tungkulin ng isang notaryo publiko dahil ginagawa niyang pampublikong dokumento ang isang pribadong dokumento. Dapat tiyakin ng isang notaryo publiko na sinusunod niya ang lahat ng mga kinakailangan sa pagganap ng kanyang tungkulin upang mapangalagaan ang integridad ng kanyang tungkulin at ang tiwala ng publiko sa mga dokumentong notarisado.
Ano ang sinasabi ng 2004 Rules on Notarial Practice tungkol sa personal na pagharap?	Ayon sa Section 2 (b), Rule IV ng 2004 Rules on Notarial Practice, kailangan na ang taong nagpapatunay ay personal na humarap sa notaryo sa oras ng notarisasyon at personal na kilala ng notaryo o kaya’y nakapagpakita ng sapat na katibayan ng pagkakakilanlan.
Ano ang epekto ng paglabag sa Code of Professional Responsibility?	Ang paglabag sa Code of Professional Responsibility ay maaaring magresulta sa suspensyon, pagtanggal ng lisensya, o iba pang mga parusa. Ito ay dahil inaasahan na ang mga abogado ay susunod sa mataas na pamantayan ng moralidad, katapatan, at integridad.
Ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga utos ng Korte Suprema at ng IBP?	Ang pagsunod sa mga utos ng Korte Suprema at ng IBP ay nagpapakita ng respeto sa batas at sa mga legal na proseso. Ang pagkabigo na sumunod sa mga utos na ito ay maaaring magresulta sa karagdagang mga parusa.
Paano nakaaapekto sa publiko ang hindi pagsunod sa tungkulin ng isang notaryo publiko?	Ang hindi pagsunod sa tungkulin ng isang notaryo publiko ay maaaring magdulot ng pagkawala ng tiwala ng publiko sa mga dokumentong notarisado. Maaari rin itong magresulta sa mga legal na komplikasyon at pagkawala ng ari-arian.

Ang kasong ito ay isang paalala sa lahat ng mga notaryo publiko na dapat nilang gampanan ang kanilang tungkulin nang may integridad at pagsunod sa mga alituntunin. Ang hindi pagsunod sa mga patakaran ay maaaring magresulta sa malubhang mga parusa at pagkawala ng tiwala ng publiko.

Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na patnubay na angkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: HENRIETTA PICZON-HERMOSO AND BEZALEL PICZON HERMOSO, COMPLAINANTS, VS. ATTY. SYLVESTER C. PARADO, RESPONDENT., A.C. No. 8116, September 16, 2020