Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang notaryo publiko ay mananagot kung mapatunayang nilabag niya ang kanyang tungkulin, partikular na ang pagnotaryo ng dokumento nang hindi personal na humarap ang taong lumagda. Ang desisyon ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga alituntunin ng notarial practice upang mapangalagaan ang integridad ng mga dokumentong pampubliko at ang tiwala ng publiko sa sistema ng legal.

Kaso ng Affidavit of Desistance: Katotohanan sa Likod ng Paglabag

Ang kaso ay nagsimula sa isang sumbong na inihain laban kay Atty. Benedicto D. Tabaquero ni Atty. Mylene S. Yumul-Espina. Ayon kay Atty. Espina, nilabag ni Atty. Tabaquero ang Code of Professional Responsibility sa pagkatawan kay Derek Atkinson, isang dayuhan, sa mga kasong kriminal laban sa kanya. Iginigiit ni Atty. Espina na ginamit ni Atty. Tabaquero ang mga kaso upang ipilit ang di-umano’y karapatan ni Derek sa lupa, na labag sa Konstitusyon.

Sinabi naman ni Atty. Tabaquero na siya ay kinuhang abogado ni Derek matagal na matapos mabili ang mga ari-arian at wala siyang kinalaman sa pagbili nito. Ang mga kaso ay isinampa dahil sa utos at desisyon ni Derek, matapos malaman ang tungkol sa mga mortgage at Affidavit of Waiver of Rights na di-umano’y pinirmahan ni Derek sa harap ni Atty. Espina. Kapwa silang naghain ng Affidavit of Desistance, ngunit hindi ito naging hadlang upang ipagpatuloy ang imbestigasyon.

Ang Korte Suprema ay hindi sumang-ayon sa naging desisyon ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) na ibasura ang kaso batay sa mga affidavits of desistance. Ayon sa Korte, ang mga kaso ng disbarment ay sui generis at mayroong interes ng publiko. Ang layunin nito ay alamin kung karapat-dapat pa ba ang isang abogado na magpatuloy bilang isang opisyal ng korte at upang protektahan ang publiko at ang mga korte. Hindi dapat hayaan na ang mga ganitong kaso ay madikta ng kapritso ng mga nagrereklamo.

Hindi awtomatikong nagreresulta sa pagtatapos ng isang kasong administratibo ang paghain ng affidavit of desistance. Maaaring ibasura ang kaso kung walang sapat na ebidensya upang mapatunayan ang mga alegasyon, ngunit sa kasong ito, naisumite na ang mga affidavits ng desistance matapos makumpleto ang imbestigasyon. Samakatuwid, napagbigyan na ang mga isyu sa reklamo at sa counter-complaint. Ayon sa Section 5, Rule 139-B ng Rules of Court, hindi dapat matigil ang isang imbestigasyon dahil lamang sa desistance, maliban kung walang sapat na dahilan upang ipagpatuloy ang kaso.

Bagama’t hindi napatunayang nagkasala si Atty. Tabaquero, natuklasang nagkasala si Atty. Espina sa paglabag sa Notarial Law. Ang mga ebidensya ay nagpapakita na hindi maaaring humarap si Derek sa harap ni Atty. Espina noong October 25, 1999 dahil siya ay nasa labas ng bansa. Binigyang-diin ng Korte na ang 2004 Rules on Notarial Practice ay nagbabawal sa isang notaryo publiko na magsagawa ng notarial act kung ang taong lumagda sa dokumento ay hindi personal na humarap sa oras ng notarisasyon at hindi personal na kilala ng notaryo publiko o hindi napatunayan ang pagkakakilanlan sa pamamagitan ng mga dokumento.

Dahil dito, sinuspinde ng Korte Suprema si Atty. Espina mula sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng anim (6) na buwan, kinansela ang kanyang kasalukuyang komisyon bilang isang notaryo publiko, at pinagbawalan siyang maitalaga bilang isang notaryo publiko sa loob ng dalawang (2) taon. Ang ganitong kapabayaan sa tungkulin bilang isang notaryo publiko ay mayroong malaking epekto sa integridad ng mga dokumentong pinapatunayan nito. Tandaan, ang mga kasong administratibo laban sa mga abogado ay hiwalay at maaaring tumakbo nang independyente sa mga kasong sibil at kriminal.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nilabag ba ni Atty. Espina ang kanyang tungkulin bilang notaryo publiko nang notaryuhan niya ang isang dokumento nang hindi personal na humarap ang lumagda. Ang isa pang isyu ay kung ang affidavit of desistance ay sapat na dahilan upang ibasura ang kaso.
Bakit hindi tinanggap ang Affidavit of Desistance?	Hindi tinanggap ang affidavit of desistance dahil natapos na ang imbestigasyon at nakapagsumite na ng mga ebidensya ang mga partido. Ang pagbasura sa kaso dahil lamang sa affidavit ay labag sa interes ng publiko.
Ano ang parusa kay Atty. Espina?	Si Atty. Espina ay sinuspinde mula sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng anim na buwan, kinansela ang kanyang komisyon bilang notaryo publiko, at pinagbawalan siyang maitalaga bilang notaryo publiko sa loob ng dalawang taon.
Ano ang kahalagahan ng personal na pagharap sa notaryo publiko?	Ang personal na pagharap ay mahalaga upang matiyak na ang lumagda ay ang mismong taong nagpapanggap at malayang lumagda sa dokumento. Nakakatulong ito upang maiwasan ang panloloko at maprotektahan ang integridad ng dokumento.
Ano ang responsibilidad ng isang notaryo publiko?	Responsibilidad ng notaryo publiko na tiyakin ang pagkakakilanlan ng mga lumalagda, personal silang iharap sa notaryo, at siguraduhing malaya nilang ginagawa ang kanilang mga aksyon. Dapat din nilang itala ang mga transaksyon sa isang notarial registry.
Ano ang epekto ng kasong ito sa mga notaryo publiko?	Ang kasong ito ay nagpapaalala sa mga notaryo publiko na dapat nilang sundin ang mga alituntunin at regulasyon ng notarial practice. Ang paglabag sa mga ito ay maaaring magresulta sa suspensyon, pagkansela ng komisyon, at pagbabawal na maitalaga bilang notaryo publiko.
Ano ang pagkakaiba ng kasong administratibo sa kasong kriminal o sibil?	Ang kasong administratibo ay hiwalay at maaaring tumakbo nang independyente sa mga kasong kriminal at sibil. Ito ay nakatuon sa pagtukoy kung ang isang abogado ay karapat-dapat na magpatuloy sa pagsasagawa ng abogasya.
Ano ang aral na makukuha sa kasong ito?	Ang kasong ito ay nagtuturo na ang pagsunod sa batas at regulasyon ay mahalaga sa lahat ng panahon. Dagdag pa nito, pinaaalalahanan din nito ang mga abogado na maging maingat sa paghahain ng mga reklamo, at unawain ang katotohanan at batayan ng mga ito upang maiwasan ang pag-aaksaya ng oras ng mga korte at mga partido.

Ang desisyon na ito ay nagpapahiwatig ng mahigpit na paninindigan ng Korte Suprema sa mga tungkulin ng mga notaryo publiko. Dapat silang maging masigasig sa pagpapatupad ng kanilang mga tungkulin upang matiyak ang katumpakan at integridad ng mga dokumentong notarial. Sa pamamagitan ng ganitong paraan, mapapangalagaan natin ang tiwala ng publiko sa sistema ng legal.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Atty. Mylene S. Yumul-Espina vs. Atty. Benedicto D. Tabaquero, A.C. No. 11238, September 21, 2016