Pera ng Kliyente, Sagrado Dapat sa Abogado: Aral Mula sa Viray vs. Sanicas

A.C. No. 7337, September 29, 2014

INTRODUKSYON

Isipin mo na lang, pinaghirapan mo ang bawat sentimo, tapos ipagkatiwala mo sa abogado para sa kaso mo. Pero imbes na makatulong, aba’y parang mas lalo pang nagkagulo dahil sa pera. Nakakagalit, di ba? Ganito ang sentro ng kaso ni Rolando Viray laban kay Atty. Eugenio Sanicas. Nagsampa si Viray ng reklamo dahil hindi raw maayos na naibalik ni Atty. Sanicas ang pera na nakolekta nito para sa kanya mula sa kalaban sa kaso. Ang tanong dito, lumabag ba si Atty. Sanicas sa tungkulin niya bilang abogado, at kung oo, ano ang nararapat na parusa?

KONTEKSTONG LEGAL

Sa mundo ng batas, napakahalaga ng tiwala. Lalo na sa relasyon ng abogado at kliyente. Bilang abogado, may tungkulin kang pangalagaan ang interes ng kliyente mo nang higit sa lahat. Kasama na rito ang pagiging tapat at maingat sa pera na ipinagkatiwala sa iyo. Ito ang pundasyon ng fiduciary duty – ang espesyal na responsibilidad ng abogado na maging mapagkakatiwalaan at kumilos para sa pinakamabuting interes ng kliyente.

Ayon mismo sa Code of Professional Responsibility (CPR), partikular sa Rule 16.01, “A lawyer shall account for all money or property collected or received for or from the client.” Ibig sabihin, obligasyon ng abogado na i-lista at ipaliwanag kung saan napunta ang lahat ng perang hawak niya para sa kliyente. Dagdag pa rito, sinasabi sa Rule 16.03 na, “A lawyer shall deliver the funds x x x of his client when due or upon demand.” Kapag sinabi ng kliyente na ibalik na ang pera, dapat ibalik ito agad, maliban na lang kung may legal na dahilan para hindi gawin ito.

Para mas maintindihan, isipin natin na parang ahente ka ng kliyente mo. Kung ikaw ang inutusan na kumolekta ng bayad para sa kliyente, dapat mong i-report kung magkano ang nakolekta at agad itong ibigay sa kanya. Hindi pwedeng gamitin mo muna ang pera, o kaya’y basta na lang itago nang walang paliwanag. Kung hindi mo ito gagawin, parang niloloko mo na ang kliyente mo, at lumalabag ka sa tiwalang ibinigay niya sa’yo.

PAGSUSURI SA KASO

Nagsimula ang lahat nang kinuha ni Rolando Viray si Atty. Eugenio Sanicas para sa kaso niya sa labor laban kina Ester at Teodoro Lopez III. Nanalo si Viray sa kaso, at inutusan ang mga Lopez na magbayad sa kanya ng halos P190,000. Kalaunan, nagulat si Viray nang malaman niyang kinolekta na pala ni Atty. Sanicas ang P95,000 mula sa mga Lopez. Ang masama pa, hindi man lang siya sinabihan ni Atty. Sanicas tungkol dito.

Paulit-ulit na nagbayad ang mga Lopez kay Atty. Sanicas mula Pebrero hanggang Abril 2004. Narito ang breakdown:

• Pebrero 5, 2004: P20,000 (Attorney’s fees)
• Pebrero 13, 2004: P10,000 (Partial payment for judgment)
• Pebrero 26, 2004: P10,000 (Partial payment for judgment)
• Marso 12, 2004: P20,000 (Partial payment for judgment)
• Abril 2, 2004: P5,000 (Partial payment for judgment)
• Abril 6, 2004: P5,000 (Partial payment for judgment)
• Abril 13, 2004: P5,000 (Partial payment for judgment)
• Abril 16, 2004: P10,000 (Partial payment for judgment)
• Abril 30, 2004: P10,000 (Partial payment for judgment)
• KABUUAN: P95,000

Nang singilin ni Viray si Atty. Sanicas, hindi raw ito nagbigay ng maayos na accounting at hindi rin agad ibinalik ang pera. Depensa naman ni Atty. Sanicas, may usapan daw sila ni Viray na bibigyan siya ng karagdagang 25% attorney’s fees at reimbursement sa gastos. Kaya raw binawas niya ang P20,000 para sa attorney’s fees, P17,000 na nauna nang ibinigay kay Viray, at P2,000 para sa sheriff. Ang natira na lang daw sa kanya ay P56,000, na kulang pa raw sa dapat niyang makuha.

Pero hindi kumbinsido ang Korte Suprema. Ayon sa Korte, “The Code of Professional Responsibility demands the utmost degree of fidelity and good faith in dealing with the moneys entrusted to lawyers because of their fiduciary relationship.” Binigyang-diin ng Korte na walang sapat na ebidensya si Atty. Sanicas na pinayagan siya ni Viray na kolektahin ang pera at ibawas ito agad sa kanyang fees. Kahit pa raw pinayagan siyang kolektahin, hindi pa rin ito dahilan para hindi niya agad ipaalam kay Viray ang tungkol sa mga bayad at magbigay ng accounting.

Dagdag pa ng Korte, “His unjustified withholding of the funds also warrants the imposition of disciplinary action against him.” Ang pagtanggi ni Atty. Sanicas na mag-account at ibalik ang pera ay nagpapakita raw na ginamit niya ito para sa sarili niyang kapakinabangan. Kaya naman, nararapat lang daw na parusahan siya.

IMPLIKASYON SA PRAKTIKAL

Ang kasong ito ay malinaw na paalala sa lahat ng abogado tungkol sa kanilang responsibilidad sa pera ng kliyente. Hindi porke’t abogado ka, pwede mo nang basta-basta gamitin o itago ang pera ng kliyente mo. Kailangan ang transparency at accountability. Dapat agad mong ipaalam sa kliyente kung may nakolekta kang pera para sa kanya, at dapat handa kang magbigay ng accounting at ibalik ang pera kapag hiniling.

Para naman sa mga kliyente, mahalagang malaman ninyo ang inyong karapatan. Huwag matakot na singilin ang abogado ninyo kung hindi malinaw kung saan napupunta ang pera ninyo. Kung may duda kayo, magtanong at humingi ng accounting. Kung kinakailangan, pwede kayong magsampa ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) o sa Korte Suprema.

MGA MAHAHALAGANG ARAL

• Integridad Una sa Lahat: Ang tiwala ng kliyente ay mahalaga. Pangalagaan ito sa pamamagitan ng pagiging tapat at maingat sa pera nila.
• Agad na Accounting: Ipaalam agad sa kliyente kung may natanggap na pera para sa kanila at magbigay ng maayos na accounting.
• Ibalik Kapag Hiningi: Ibalik agad ang pera ng kliyente kapag hiniling nila ito, maliban na lang kung may valid legal na dahilan para hindi gawin ito.
• Dokumentasyon ay Mahalaga: Magkaroon ng maayos na dokumentasyon ng lahat ng transaksyon sa pera ng kliyente.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong: Ano ang mangyayari kung hindi agad ibalik ng abogado ko ang pera ko?
Sagot: Pwede kang magsampa ng reklamo sa IBP o sa Korte Suprema. Pwede silang mag-imbestiga at parusahan ang abogado mo, tulad ng suspensyon o disbarment.

Tanong: Pwede bang ibawas agad ng abogado ko ang attorney’s fees niya sa perang nakolekta para sa akin?
Sagot: Hindi basta-basta. Kailangan muna ng malinaw na kasunduan tungkol sa attorney’s fees. Kahit may kasunduan, kailangan pa rin niyang magbigay ng accounting at ipaalam sa’yo.

Tanong: Paano kung may disagreement kami ng abogado ko tungkol sa attorney’s fees?
Sagot: Subukang makipag-usap sa abogado mo para maayos ang disagreement. Kung hindi pa rin maayos, pwede kang humingi ng tulong sa IBP o sa korte.

Tanong: Ano ang ibig sabihin ng “suspensyon” sa abogado?
Sagot: Ang suspensyon ay parusa kung saan pansamantalang pinagbabawalan ang abogado na magpractice ng law. Sa kasong ito, sinuspinde si Atty. Sanicas ng isang taon.

Tanong: Ano ang “disbarment”?
Sagot: Ang disbarment ang pinakamabigat na parusa sa abogado. Ito ay permanenteng pagtanggal ng lisensya niya para magpractice ng law.

Eksperto ang ASG Law sa mga kasong may kinalaman sa ethical responsibility ng mga abogado. Kung may problema ka sa iyong abogado, huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Bisitahin ang aming website dito o mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)