Pinagtibay ng Korte Suprema na ang mga korporasyong kontrolado ng gobyerno (GOCC) ay hindi maaaring magbigay ng bagong mga benepisyo o taasan ang mga benepisyo nang walang pahintulot ng Presidente ng Pilipinas. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin na ang mga kolektibong kasunduan (CBA) ay dapat sumunod sa mga batas at regulasyon. Ito ay upang masiguro na ang paggamit ng pondo ng gobyerno ay naaayon sa mga panuntunan at hindi magdulot ng labis-labis na paggasta.

Pagtaas ng Benepisyo sa GOCC: Kaya Ba Kahit Walang Basbas ng Presidente?

Ang kaso ay nagmula sa isang CBA sa pagitan ng Social Housing Finance Corporation (SHFC) at ng kanilang unyon, ang Social Housing Employees Association, Inc. (SOHEAI). Nagkaroon ng mga bagong benepisyo at pagtaas sa mga benepisyo. Sinabi ng Governance Commission for GOCCs (GCG) na walang bisa ang mga ito dahil labag sa Executive Order (EO) No. 7 at Republic Act (RA) No. 10149 na nagbabawal sa pagtaas ng suweldo at benepisyo sa mga GOCC nang walang pahintulot ng Presidente.

Ang SOHEAI ay umapela, ngunit kinatigan ng Korte Suprema ang posisyon ng SHFC. Ayon sa Korte Suprema, ang lahat ng GOCC, anuman ang paraan ng kanilang paglikha, ay sakop ng EO No. 7 at RA No. 10149. Hindi maaaring magkaroon ng anumang bagong kasunduan na hindi naaayon sa batas o pampublikong patakaran. Kaya naman, hindi maaaring ipatupad ang mga benepisyo sa CBA na walang pag-apruba ng Presidente. Ito ay para protektahan ang pondo ng bayan.

Binigyang-diin din ng Korte Suprema na kahit may kasunduan sa pagitan ng SHFC at SOHEAI, hindi ito maaaring labag sa batas. Ang RA No. 10149 ay nagbibigay sa Presidente ng awtoridad na magtakda ng mga regulasyon sa kompensasyon sa mga GOCC. Samakatuwid, kahit na may mga napagkasunduan sa CBA, kailangan pa rin itong dumaan sa pag-apruba ng Presidente upang maging legal at ipatupad.

Dagdag pa rito, sinabi ng Korte Suprema na ang SONA bonus ay hindi dapat ituring na regular na benepisyo. Ang SONA bonus ay ibinibigay bilang isang regalo o kusang-loob na pagbibigay ng employer. Hindi ito nakasaad sa anumang batas o sa CBA. Samakatuwid, hindi ito maaaring ituring na isang obligasyon na dapat bayaran ng SHFC.

Bilang karagdagan, kinatigan ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals na walang writ of execution o garnishment na dapat na inisyu pabor sa SOHEAI dahil ang mga pondo ng SHFC ay itinuturing na pampubliko. Ang mga pondo ng gobyerno ay hindi maaaring basta-basta galawin o gamitin nang walang kaukulang appropriation. Ito ay upang matiyak na hindi maaantala ang mga serbisyo ng gobyerno.

Sa huli, nagdesisyon ang Korte Suprema na bawal ang pagbibigay ng dagdag na benepisyo sa GOCC nang walang pahintulot ng Presidente. Kaya, ang pondo ng gobyerno ay ligtas. Ang CBA ay hindi dapat labag sa mga batas at regulasyon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung maaaring magbigay o magtaas ng mga benepisyo ang GOCC nang walang pahintulot ng Presidente.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa isyu?	Ayon sa Korte Suprema, ang GOCC ay hindi maaaring magbigay o magtaas ng mga benepisyo nang walang pahintulot ng Presidente.
Sakop ba ng EO No. 7 at RA No. 10149 ang lahat ng GOCC?	Oo, sakop ng EO No. 7 at RA No. 10149 ang lahat ng GOCC, anuman ang paraan ng kanilang paglikha.
Maaari bang labagin ng CBA ang mga batas at regulasyon?	Hindi, hindi maaaring labagin ng CBA ang mga batas at regulasyon.
Itinuturing bang regular na benepisyo ang SONA bonus?	Hindi, ang SONA bonus ay hindi itinuturing na regular na benepisyo.
Maaari bang basta-basta galawin ang pondo ng gobyerno?	Hindi, hindi maaaring basta-basta galawin ang pondo ng gobyerno.
Ano ang dapat gawin ng GOCC kung gustong magbigay ng dagdag na benepisyo?	Kung gustong magbigay ng dagdag na benepisyo, dapat munang humingi ng pahintulot sa Presidente ang GOCC.
Ano ang epekto ng desisyon na ito sa mga empleyado ng GOCC?	Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin na ang mga benepisyong matatanggap ng mga empleyado ng GOCC ay dapat sumunod sa mga batas at regulasyon.

Ang desisyon na ito ay nagpapakita na ang batas ay dapat sundin sa lahat ng pagkakataon. Ito ay nagsisilbing paalala sa mga GOCC na ang paggamit ng pondo ng gobyerno ay dapat naaayon sa mga panuntunan at regulasyon upang maiwasan ang paglabag sa batas.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Social Housing Employees Association, Inc. vs. Social Housing Finance Corporation, G.R. No. 237729, October 14, 2020