Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang hindi pagbibigay ng bagong assignment sa isang empleyado matapos mapaso ang kontrata ng kanyang employer sa isang kliyente ay maituturing na constructive dismissal o ilegal na pagpapaalis. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa obligasyon ng employer na tuparin ang kanilang responsibilidad sa mga empleyado kahit na may pagbabago sa kanilang operasyon.

Trabaho Nawala, Tungkulin Ba’y Wala? Pagtatapos ng Kontrata at Ilegal na Pagpapaalis

Ang kasong ito ay tungkol kay Arnulfo M. Egos, isang janitor na nagtatrabaho sa Airborne Maintenance and Allied Services, Inc. (Airborne). Si Egos ay na-hire noong 1992 at naitalaga sa Meralco-Balintawak Branch, na isa sa mga kliyente ng Airborne. Noong Hunyo 30, 2011, nagtapos ang kontrata sa pagitan ng Airborne at Meralco-Balintawak Branch, at ang isang bagong kontrata ay iginawad sa Landbees Corporation. Inako ng Landbees ang lahat ng empleyado ng Airborne maliban kay Egos, na umano’y may sakit sa puso.

Dahil dito, nagpakonsulta si Egos sa ibang doktor at napatunayang malusog at kayang magtrabaho. Ipinakita niya ang kanyang medical certificate sa Airborne, ngunit hindi ito pinansin. Nagreport din siya sa trabaho ngunit hindi siya binigyan ng assignment. Dahil dito, naghain siya ng reklamo para sa constructive/illegal dismissal. Ayon sa Airborne, hindi raw nila tinanggal si Egos sa trabaho. Sabi nila, pinapunta nila si Egos sa kanilang opisina para maitalaga sa ibang lugar nang matapos ang kontrata nila sa Meralco-Balintawak Branch. Nang hindi raw siya sumipot, pinadalhan nila siya ng sulat, ngunit bumalik ito sa kanila dahil “RTS unknown” o hindi matagpuan. Muli raw nila siyang pinadalhan ng sulat, ngunit bumalik din ito sa kanila na may parehong dahilan.

Sa mga kaso ng pagtanggal ng empleyado, ang umiiral na patakaran ay walang manggagawa na tatanggalin maliban sa makatarungan o awtorisadong dahilan na itinatadhana ng batas at pagkatapos ng angkop na proseso. Ang pagtanggal sa mga empleyado ay may dalawang aspeto: una, ang legalidad ng pagtanggal, na bumubuo sa substantive due process; at pangalawa, ang legalidad sa paraan ng pagtanggal, na bumubuo sa procedural due process.

“Malinaw, ang pagkabigong sundin ang dalawang kinakailangan ng abiso at pagdinig ay hindi lamang ginagawang ilegal ang pagtanggal sa isang empleyado anuman ang kanyang sinasabing paglabag, ngunit paglabag din sa karapatan ng empleyado sa angkop na proseso.”

Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals (CA), na nagpawalang-bisa sa desisyon ng Labor Arbiter at nagdeklara na si Egos ay constructively dismissed. Ipinunto ng Korte na ang Airborne ay hindi sumunod sa mga mandatory provisions ng batas paggawa. Nabigo ang Airborne na magpakita ng sapat na ebidensya na ang mga sulat/abiso ay natanggap ni Egos. Ipinunto rin ng Korte na ang mga sulat/abiso ay gawa-gawa lamang dahil alam na ng Airborne ang reklamo bago pa man ipadala ang mga sulat.

Hindi rin napatunayan ng Airborne na nagkaroon ng bona fide na suspensyon ng operasyon ng negosyo upang maitalaga si Egos sa floating status. Ang suspensyon ng trabaho sa ilalim ng Article 301 ng Labor Code ay pansamantala lamang at hindi dapat lumampas sa anim na buwan. Dapat din ipaalam ng employer sa Department of Labor and Employment (DOLE) at sa apektadong empleyado ang suspensyon ng operasyon ng negosyo, isang buwan bago ang nilalayon na petsa ng suspensyon.

Para sa madaling pag-unawa, narito ang kahulugan ng ilang terminong legal na ginamit:

Constructive Dismissal:	Ito ay nangyayari kapag ang mga pagbabago sa mga kondisyon ng trabaho (tulad ng pagbaba sa sahod, pagbabago sa posisyon, o hindi makatarungang pagtrato) ay nagtutulak sa empleyado na magbitiw dahil ang patuloy na pagtatrabaho ay nagiging imposible, hindi makatwiran, o hindi kanais-nais.
Substantive Due Process:	Kinakailangan na mayroong sapat at makatarungang dahilan para sa pagtanggal ng empleyado.
Procedural Due Process:	Kinakailangan na ang pagtanggal ay naisagawa sa tamang proseso, kasama ang pagbibigay ng sapat na abiso at pagkakataon para sa empleyado na magpaliwanag.
Floating Status:	Ito ay sitwasyon kung saan ang isang empleyado ay pansamantalang walang takdang trabaho o assignment. Kadalasan itong nangyayari kapag natapos ang isang proyekto o kontrata, at ang employer ay naghahanap pa ng bagong assignment para sa empleyado.

“Ang constructive dismissal ay umiiral kung saan may paghinto ng trabaho dahil ‘ang patuloy na pagtatrabaho ay ginawang imposible, hindi makatwiran o malamang, bilang isang alok na nagsasangkot ng pagbaba sa ranggo o pagbawas sa suweldo’ at iba pang benepisyo. Angkop na tinawag na pagtanggal na nakabalatkayo o isang gawa na katumbas ng pagtanggal ngunit ginawang lumabas na hindi ito, ang constructive dismissal ay maaari ding umiral kung ang isang gawa ng malinaw na diskriminasyon, kawalang-pakiramdam, o paghamak ng isang employer ay nagiging napakatindi sa bahagi ng empleyado na maaari nitong isara ang anumang pagpipilian sa kanya maliban sa pagtalikod sa kanyang patuloy na pagtatrabaho.”

Samakatuwid, ang mga aksyon ng Airborne ay nagpapakita na ang pagtanggal kay Egos ay maituturing na constructive dismissal, kung saan ang employer ay mananagot.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang hindi pagbibigay ng bagong assignment sa empleyado matapos mapaso ang kontrata ng employer sa kliyente ay maituturing na constructive dismissal.
Ano ang constructive dismissal?	Ito ay isang sitwasyon kung saan ang mga aksyon ng employer (tulad ng pagbaba sa sahod, hindi makatarungang pagtrato, o pagbabago sa mga kondisyon ng trabaho) ay nagtutulak sa empleyado na magbitiw.
Ano ang responsibilidad ng employer kapag natapos ang kontrata sa isang kliyente?	Ang employer ay may responsibilidad na maghanap ng bagong assignment para sa kanilang empleyado o patunayan na mayroong bona fide na suspensyon ng operasyon ng negosyo.
Ano ang dapat gawin ng empleyado kung hindi siya binibigyan ng bagong assignment?	Ang empleyado ay maaaring maghain ng reklamo para sa constructive dismissal kung naniniwala siyang ang kanyang patuloy na pagtatrabaho ay naging imposible o hindi makatwiran.
Kailangan bang ipaalam sa DOLE ang suspensyon ng operasyon ng negosyo?	Oo, dapat ipaalam ng employer sa DOLE ang suspensyon ng operasyon ng negosyo, isang buwan bago ang nilalayon na petsa ng suspensyon.
Ano ang ibig sabihin ng floating status?	Ito ay sitwasyon kung saan ang isang empleyado ay pansamantalang walang takdang trabaho o assignment.
Ano ang dapat patunayan ng employer para maitalaga ang empleyado sa floating status?	Dapat patunayan ng employer na mayroong bona fide na suspensyon ng operasyon ng negosyo at walang available na posisyon kung saan maaaring italaga ang empleyado.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga employer?	Nagbibigay-diin ang desisyong ito sa obligasyon ng employer na tuparin ang kanilang responsibilidad sa mga empleyado kahit na may pagbabago sa kanilang operasyon.

Ang kasong ito ay nagpapaalala sa mga employer na dapat nilang gampanan ang kanilang obligasyon sa mga empleyado at sundin ang tamang proseso sa pagtanggal. Dapat din tandaan ng mga empleyado ang kanilang karapatan at huwag mag-atubiling humingi ng tulong kung sa tingin nila ay nilalabag ito.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Airborne Maintenance and Allied Services, Inc. v. Arnulfo M. Egos, G.R No. 222748, April 03, 2019