Pinagtibay ng Korte Suprema na ang mas mataas na pamantayan sa edukasyon, tulad ng pagtatapos ng master’s degree, ay dapat manaig sa mga probisyon ng Collective Bargaining Agreement (CBA) kung ang mga ito ay sumasalungat sa batas o sa polisiya ng publiko. Sa madaling salita, hindi maaaring gamitin ang CBA para gawing permanente ang isang guro kung hindi nito natutugunan ang mga minimum na kwalipikasyon na itinakda ng gobyerno. Ang desisyong ito ay nagpapakita na ang kalidad ng edukasyon at ang pagsunod sa mga regulasyon ng gobyerno ay mas mahalaga kaysa sa mga kasunduan sa pagitan ng unibersidad at unyon ng mga guro.

Guro ba o Kontrata? Pananagutan ng Unibersidad sa Kalidad ng Edukasyon

Ang kasong Raymond A. Son, et al. v. University of Santo Tomas, et al. ay nag-ugat sa pagpapasya ng University of Santo Tomas (UST) na hindi na i-renew ang kontrata ng mga petitioner, na mga full-time professor, dahil hindi nila natapos ang kanilang master’s degree. Bagama’t mayroong CBA sa pagitan ng UST at ng UST Faculty Union na nagsasaad na ang isang faculty member na naglingkod ng anim na semestre ay maaaring magkaroon ng tenure, ang CHED Memorandum Order No. 40-08 ay nag-uutos na dapat may master’s degree ang mga guro sa undergraduate programs. Ang mga petitioner ay hindi nakatapos ng kanilang master’s degree sa loob ng itinakdang panahon, ngunit patuloy pa rin silang nagturo.

Nang maglabas ang CHED ng memorandum na nag-uutos ng mahigpit na pagpapatupad ng minimum na kwalipikasyon, nagpasya ang UST na hindi na i-renew ang appointment ng mga guro na hindi nakasunod. Naghain ng kaso ang mga petitioner, na iginiit na nagkaroon na sila ng tenure dahil sa CBA. Nanalo sila sa Labor Arbiter at sa NLRC, ngunit binaliktad ito ng Court of Appeals (CA), na nagpasiyang ang CHED Memorandum Order No. 40-08 ay mas mahalaga kaysa sa CBA. Kaya’t napunta ang usapin sa Korte Suprema.

Sa pagsusuri ng Korte Suprema, pinanigan nito ang CA. Ayon sa Korte, ang CBA ay hindi maaaring labagin ang batas o ang polisiya ng publiko. Ang pagpapatupad ng CHED Memorandum Order No. 40-08 ay isang hakbang upang matiyak ang kalidad ng edukasyon, kaya’t dapat itong manaig sa anumang kasunduan na sumasalungat dito. Ipinunto ng Korte na kahit noong 1992 pa ay mayroon nang regulasyon na nag-uutos na dapat may master’s degree ang mga guro sa kolehiyo. Kaya naman, hindi maaaring isama sa CBA ang probisyon tungkol sa tenure by default dahil labag ito sa Revised Manual of Regulations for Private Schools.

Binigyang-diin din ng Korte na ang operasyon ng mga institusyong pang-edukasyon ay may kinalaman sa interes ng publiko. Dahil dito, may karapatan ang gobyerno na tiyakin na ang mga guro ay may sapat na kaalaman at kasanayan. Hindi makatuwiran na payagan ang mga hindi kuwalipikadong guro na magturo, kahit pa may kasunduan ang unibersidad at unyon. Dagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte na ang academic freedom ng unibersidad ay may limitasyon. Hindi nito maaaring labagin ang karapatan ng mga guro sa security of tenure, ngunit hindi rin nito maaaring ipilit na magpatuloy ang mga hindi kuwalipikadong guro.

Tinukoy rin ng Korte na parehong nagkasala ang UST at ang mga petitioner. Ang UST ay nagkasala sa pagpapanatili ng mga guro na walang master’s degree, habang ang mga petitioner naman ay nagkasala sa pagtanggap ng trabaho kahit alam nilang hindi sila kuwalipikado. Dahil dito, hindi maaaring pumanig ang Korte sa alinmang partido. Ang Korte Suprema ay nagdesisyon na ang mas mahalaga ay ang pagsunod sa batas at ang pagtiyak sa kalidad ng edukasyon.

Sa ilalim ng Civil Code, ang mga kontrata na labag sa batas ay walang bisa mula sa simula pa lamang. Kaya naman, ang CBA provision na nagbibigay ng tenure sa mga guro na walang master’s degree ay hindi maaaring ipatupad. Ang kasong ito ay nagpapakita na ang mga unibersidad at mga unyon ay dapat tiyakin na ang kanilang mga kasunduan ay naaayon sa batas at sa mga regulasyon ng gobyerno.

Hindi rin kinatigan ng Korte ang argumentong estoppel ng mga petitioner. Ayon sa Korte, ang estoppel ay hindi maaaring gamitin upang bigyang-bisa ang isang gawa na walang bisa. Sa madaling salita, hindi maaaring sabihin ng UST na pumapayag ito sa pagtuturo ng mga petitioner kahit wala silang master’s degree. Ang pagpapahintulot sa mga hindi kuwalipikadong guro na magturo ay labag sa batas at sa interes ng publiko. Dahil dito, hindi maaaring pumanig ang Korte sa mga petitioner.

Ipinunto pa ng Korte na binigyan ng UST ang mga petitioner ng sapat na panahon at oportunidad upang tapusin ang kanilang master’s degree, ngunit hindi nila ito nagawa. Kaya naman, hindi makatarungan na parusahan ang UST dahil sa sitwasyon na hindi nito kontrolado. Sa madaling salita, hindi maaaring sabihin ng mga petitioner na hindi sila nabigyan ng pagkakataon na maging kuwalipikado.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang Collective Bargaining Agreement (CBA) ay mas matimbang kaysa sa mga regulasyon ng Commission on Higher Education (CHED) tungkol sa kwalipikasyon ng mga guro. Pinagdesisyunan kung kinakailangan ang master’s degree para magkaroon ng tenure ang isang guro.
Ano ang desisyon ng Korte Suprema?	Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals (CA) na ang CHED Memorandum Order No. 40-08, na nag-uutos ng master’s degree para sa mga guro, ay mas mahalaga kaysa sa CBA. Ang kawalan ng master’s degree ay sapat na dahilan para hindi i-renew ang kontrata ng isang guro.
Ano ang kahalagahan ng CHED Memorandum Order No. 40-08?	Ang CHED Memorandum Order No. 40-08 ay nagtatakda ng minimum na kwalipikasyon para sa mga guro sa kolehiyo. Tinitiyak nito na may sapat na kaalaman at kasanayan ang mga guro upang magbigay ng kalidad na edukasyon.
Nagkaroon ba ng tenure ang mga petitioner?	Hindi. Ayon sa Korte Suprema, hindi maaaring magkaroon ng tenure ang mga petitioner dahil hindi nila natapos ang kanilang master’s degree sa loob ng itinakdang panahon. Ang CBA provision na nagbibigay ng tenure ay walang bisa dahil labag ito sa batas.
Ano ang ibig sabihin ng academic freedom sa kasong ito?	Kinikilala ng Korte Suprema ang academic freedom ng mga unibersidad na pumili kung sino ang kanilang mga guro. Gayunpaman, hindi nito maaaring labagin ang batas o ang karapatan ng mga guro sa due process.
Ano ang sinasabi ng Korte Suprema tungkol sa estoppel?	Hindi maaaring gamitin ang estoppel upang bigyang-bisa ang isang gawa na labag sa batas. Hindi maaaring sabihin ng UST na pumapayag ito sa pagtuturo ng mga petitioner kahit wala silang master’s degree.
Ano ang kahulugan ng in pari delicto?	Ang in pari delicto ay nangangahulugang parehong nagkasala ang dalawang partido. Sa kasong ito, parehong nagkasala ang UST at ang mga petitioner dahil nilabag nila ang regulasyon tungkol sa master’s degree.
May epekto ba ang kasong ito sa ibang unibersidad at guro?	Oo. Ang desisyon na ito ay nagbibigay ng gabay sa lahat ng unibersidad at guro sa Pilipinas. Dapat tiyakin ng mga unibersidad na sinusunod nila ang mga regulasyon ng gobyerno tungkol sa kwalipikasyon ng mga guro. Dapat tiyakin din ng mga guro na natutugunan nila ang mga kwalipikasyon na ito upang magkaroon ng tenure.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Raymond A. Son, et al. v. University of Santo Tomas, et al., G.R. No. 211273, April 18, 2018