Sa kasong ito, sinabi ng Korte Suprema na hindi makatarungan ang pagtanggal sa trabaho ni Zaida R. Inocente dahil sa paglabag umano sa patakaran ng kanyang kumpanya na nagbabawal sa relasyon sa pagitan ng mga empleyado. Ipinunto ng Korte na ang relasyon ni Zaida kay Marlon ay hindi immoral dahil kapwa sila walang hadlang sa pagpapakasal, at ang patakaran ng kumpanya ay hindi naman tahasang nagbabawal sa relasyon, kundi hinihikayat lamang ang mga empleyado na iwasan ito. Ang desisyon na ito ay nagbibigay proteksyon sa mga empleyado laban sa arbitraryong pagtanggal sa trabaho dahil sa kanilang personal na buhay.

Nang Mahulog ang Puso sa Kapwa Empleyado: Katwiran ba para sa Pagtanggal sa Trabaho?

Si Zaida R. Inocente ay isang Program Officer sa St. Vincent Foundation for Children and Aging, Inc. Nagkaroon siya ng relasyon kay Marlon, na noon ay nagtatrabaho rin sa parehong foundation. Ngunit, pinagtibay ng St. Vincent Foundation ang isang Non-Fraternization Policy na humihikayat sa mga empleyado na iwasan ang relasyon sa kanilang mga katrabaho. Sa kabila nito, itinago nina Zaida at Marlon ang kanilang relasyon. Nang magbuntis si Zaida, natuklasan ng kumpanya ang kanilang relasyon, at siya ay tinanggal sa trabaho dahil umano sa imoralidad at paglabag sa patakaran. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay: Tama bang tanggalin sa trabaho ang isang empleyado dahil sa kanyang relasyon sa kapwa empleyado, lalo na kung ito ay itinago?

Ang desisyon ng Korte Suprema ay nakabatay sa dalawang pangunahing argumento. Una, tinukoy ng Korte ang kahulugan ng immorality (imoralidad). Sinabi ng Korte na ang imoralidad ay tumutukoy sa mga kilos na labag sa moralidad ng komunidad, at hindi sa personal na paniniwala ng isang organisasyon. Sa kaso ni Zaida, walang batas na nagbabawal sa relasyon niya kay Marlon dahil kapwa sila nasa legal na edad at walang hadlang sa pagpapakasal.

“Immorality pertains to a course of conduct that offends the morals of the community. It connotes conduct or acts that are willful, flagrant or shameless, and that shows indifference to the moral standards of the upright and respectable members of the community.”

Bukod dito, binigyang-diin ng Korte na dapat isaalang-alang ang mga sekular na pamantayan ng moralidad, at hindi ang mga panrelihiyong pamantayan, sa pagtukoy kung ang isang kilos ay imoral. Ang relasyon nina Zaida at Marlon ay pribado, may paggalang, at hindi nakakasama sa interes ng kumpanya. Sa madaling salita, hindi ito maituturing na imoral batay sa sekular na pananaw. Itinuturo nito ang kahalagahan ng paghihiwalay ng relihiyon at sekular na moralidad sa mga legal na desisyon, lalo na sa mga usaping may kinalaman sa karapatan ng mga indibidwal.

Pangalawa, sinuri ng Korte ang patakaran ng Non-Fraternization Policy ng St. Vincent Foundation. Ipinunto ng Korte na ang patakaran ay hindi tahasang nagbabawal sa relasyon sa pagitan ng mga empleyado, kundi hinihikayat lamang ang mga ito na iwasan ito. Ang patakaran ay gumagamit lamang ng salitang “strongly discouraged”, na hindi kasing bigat ng pagbabawal. Hindi rin obligasyon ng mga empleyado na ipaalam ang kanilang relasyon sa kumpanya. Kaya naman, hindi maaaring gamitin ang patakaran bilang basehan para tanggalin si Zaida sa trabaho.

Sa kasong ito, binigyang-diin din ng Korte Suprema ang kahalagahan ng due process (nararapat na proseso) sa pagtanggal sa trabaho. Ayon sa Korte, hindi sapat na nagbigay ng notice to explain ang kumpanya kay Zaida. Dapat ding tukuyin ng kumpanya ang mga specific na kilos ni Zaida na nagdudulot ng undue influence sa kanyang mga katrabaho. Dahil hindi ito ginawa ng kumpanya, nilabag nito ang karapatan ni Zaida sa due process.

Dagdag pa rito, ikinonsidera rin ng Korte na bago pa man pinagtibay ng St. Vincent Foundation ang Non-Fraternization Policy, matagal nang may relasyon sina Zaida at Marlon. Hindi makatuwirang asahan na bigla nilang wawakasan ang kanilang relasyon dahil lamang sa bagong patakaran ng kumpanya. Mahalagang tandaan na hindi dapat ipatupad ang mga patakaran ng kumpanya nang retroactive (pabalik), lalo na kung ito ay makakasama sa karapatan ng mga empleyado.

Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagpapakita ng proteksyon sa karapatan ng mga empleyado sa privacy (pagkapribado) at freedom of association (kalayaan sa pakikipag-ugnayan). Hindi maaaring basta-basta tanggalin sa trabaho ang isang empleyado dahil lamang sa kanyang personal na relasyon, maliban na lamang kung ito ay nakakasama sa interes ng kumpanya o labag sa batas. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-linaw sa mga kumpanya na dapat maging maingat sa paggawa at pagpapatupad ng mga patakaran na maaaring makaapekto sa personal na buhay ng kanilang mga empleyado. Ang ganitong paglilinaw ay makakatulong sa pagbalanse ng karapatan ng mga empleyado at ng prerogatibo ng pamamahala.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung tama ba ang pagtanggal sa trabaho ni Zaida R. Inocente dahil sa paglabag sa patakaran ng kumpanya na nagbabawal sa relasyon sa pagitan ng mga empleyado. Kasama rin dito ang pagsuri kung ang relasyon ay maituturing na imoral at kung nilabag ang karapatan ni Zaida sa due process.
Ano ang Non-Fraternization Policy?	Ito ay patakaran na humihikayat sa mga empleyado na iwasan ang relasyon sa kanilang mga katrabaho upang maiwasan ang mga problema tulad ng sexual harassment, uncomfortable working relationships, at morale problems. Ngunit, hindi nito tahasang ipinagbabawal ang nasabing relasyon.
Bakit sinabi ng Korte na hindi immoral ang relasyon ni Zaida?	Sinabi ng Korte na ang relasyon ni Zaida ay hindi immoral dahil kapwa sila nasa legal na edad, walang hadlang sa pagpapakasal, at ang kanilang relasyon ay pribado at hindi nakakasama sa interes ng kumpanya. Ang pagtukoy ng moralidad ay dapat nakabase sa sekular na pananaw.
Ano ang due process sa pagtanggal ng empleyado?	Ang due process ay nangangailangan ng written notice na naglalaman ng mga dahilan ng pagtanggal, pagkakataon para sa empleyado na magpaliwanag, at written notice ng termination kung napatunayang may basehan ang pagtanggal. Ang mga notice na ito ay kailangang malinaw at tiyak.
Ano ang kahalagahan ng desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito?	Ang desisyon ng Korte Suprema ay nagbibigay proteksyon sa mga empleyado laban sa arbitraryong pagtanggal sa trabaho dahil sa kanilang personal na buhay. Itinuturo rin nito na dapat maging maingat ang mga kumpanya sa paggawa at pagpapatupad ng mga patakaran na maaaring makaapekto sa karapatan ng mga empleyado.
Maaari bang tanggalin ang isang empleyado dahil sa pagbubuntis sa labas ng kasal?	Hindi, maliban na lamang kung may iba pang kadahilanan na nagpapatunay na ang kanyang kilos ay nakakasama sa interes ng kumpanya. Ang pagbubuntis sa labas ng kasal ay hindi otomatikong maituturing na imoral o basehan para sa pagtanggal.
Ano ang dapat gawin ng mga kumpanya sa paggawa ng Non-Fraternization Policy?	Dapat tiyakin ng mga kumpanya na ang kanilang patakaran ay malinaw, makatwiran, at hindi lumalabag sa karapatan ng mga empleyado. Dapat ding ipatupad ang patakaran nang walang diskriminasyon.
Ano ang dapat gawin ng empleyado kung tinanggal siya sa trabaho dahil sa paglabag sa Non-Fraternization Policy?	Dapat kumonsulta sa isang abogado upang malaman ang kanyang mga karapatan at kung may basehan para maghain ng reklamo laban sa kumpanya. Mahalagang magkaroon ng ebidensya na magpapatunay na ang pagtanggal ay hindi makatarungan.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapaalala sa mga employer na kailangang balansehin ang kanilang mga interes sa pagpapatakbo ng negosyo at ang karapatan ng kanilang mga empleyado. Hindi lahat ng patakaran na ipinatutupad ng isang kumpanya ay awtomatikong naaayon sa batas at moralidad. Mahalagang maging mapanuri at siguraduhin na ang mga desisyon ay nakabatay sa katotohanan at katarungan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Inocente vs. St. Vincent Foundation, G.R. No. 202621, June 22, 2016