Ipinasiya ng Korte Suprema na ilegal ang pagpapaalis kay Gregorio “Tongee” Balais, Jr. dahil hindi sinunod ng kanyang employer ang tamang proseso at walang sapat na basehan. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa karapatan ng mga empleyado sa seguridad ng trabaho at nagpapaalala sa mga employer na dapat nilang sundin ang tamang proseso sa pagpapaalis.

Sa Kuwento ng Buhok, Katarungan ay Hahanapin: Ilegal ba ang Pagpapaalis?

Ang kasong ito ay nag-ugat sa reklamo ni Gregorio “Tongee” Balais, Jr., isang hairstylist, laban sa kanyang employer, Se’lon by Aimee. Ayon kay Balais, basta na lamang siyang tinanggal sa trabaho nang walang abiso o pagdinig. Iginiit naman ng employer na hindi nila tinanggal si Balais; sa halip, siya ang nag-abandona sa kanyang trabaho. Lumabas din na mayroon silang hindi pagkakasunduan tungkol sa patakaran ng salon kung sino ang dapat tumulong sa mga senior hairstylist. Ang legal na tanong dito: Ilegal ba ang pagpapaalis kay Balais?

Sa isang kaso ng ilegal na pagpapaalis, ang employer ang dapat magpatunay na mayroong makatarungang dahilan sa pagpapaalis. Kung hindi ito mapatunayan, ang pagpapaalis ay maituturing na ilegal. Ayon sa Korte Suprema, nabigo ang Se’lon by Aimee na patunayan na mayroong abandonment sa parte ni Balais. Para masabi na mayroong abandonment, dapat na mayroong: (a) pagliban sa trabaho nang walang sapat na dahilan, at (b) malinaw na intensyon na putulin ang relasyon sa employer-employee. Sa kasong ito, hindi napatunayan na mayroong intensyon si Balais na iwanan ang kanyang trabaho.

Upang maituring na abandonment, kailangang magtugma ang dalawang elemento: (a) ang pagliban sa trabaho o pag-absent nang walang balido o makatwirang dahilan, at (b) isang malinaw na intensyon na wakasan ang relasyon ng employer at empleyado, kung saan ang pangalawang elemento ang mas tumutukoy at ipinapakita ng ilang hayag na kilos.

Bukod pa rito, iginiit ng Se’lon by Aimee na kahit na tanggalin si Balais, mayroon silang balidong dahilan dahil sa kanyang insubordination. Sinabi nila na hindi sumunod si Balais sa patakaran ng salon tungkol sa pag-ikot ng mga junior stylist. Gayunpaman, hindi rin ito kinatigan ng Korte Suprema. Para maituring na makatarungang dahilan ang insubordination, kailangan na: (1) ang pagsuway ay sinasadya, at (2) ang utos na nilabag ay makatwiran at ayon sa batas.

Ang sadyang pagsuway sa mga legal na utos ng employer, bilang isang makatarungang dahilan para sa pagpapaalis ng isang empleyado, ay naglalarawan ng pagsasama ng hindi bababa sa dalawang kinakailangan: (1) ang asal ng empleyado na tinutulan ay dapat na sadyain o intensyonal, ang pagiging kusang-loob ay nailalarawan sa pamamagitan ng isang “mali at perverse na pag-uugali;” at (2) ang utos na nilabag ay dapat na makatwiran, legal, ipinaalam sa empleyado at dapat na tumutukoy sa mga tungkulin na siya ay inatasan na gampanan.

Bagamat makatwiran ang patakaran ng salon, hindi napatunayan na sinadya ni Balais na suwayin ito. Ang kanyang paliwanag ay maaaring salungat sa patakaran, ngunit hindi ito maituturing na kusang paglabag. Isa pa, hindi rin sinunod ng Se’lon by Aimee ang tamang proseso sa pagpapaalis kay Balais. Ayon sa Labor Code, kailangan na bigyan ang empleyado ng dalawang written notices: (a) abiso na naglalaman ng dahilan ng pagpapaalis, at (b) abiso ng desisyon na tanggalin siya sa trabaho.

(b) Alinsunod sa karapatang konstitusyonal ng mga manggagawa sa seguridad ng panunungkulan at ang kanilang karapatang protektahan laban sa pagpapaalis maliban sa isang makatarungan at awtorisadong dahilan at abiso sa ilalim ng Artikulo 283 ng Kodigong ito, ang employer ay dapat magbigay sa manggagawa na ang trabaho ay tinatapos ng isang nakasulat na abiso na naglalaman ng isang pahayag ng mga dahilan para sa pagwawakas at dapat bigyan ang huli ng sapat na pagkakataon upang marinig at ipagtanggol ang kanyang sarili sa tulong ng kanyang kinatawan kung nais niya ito alinsunod sa mga panuntunan at regulasyon ng kumpanya na ipinahayag alinsunod sa mga alituntunin na itinakda ng Kagawaran ng Paggawa at Trabaho. x x x

Sa kasong ito, basta na lamang sinabi kay Balais na umalis na siya sa trabaho. Dahil dito, nagdesisyon ang Korte Suprema na ilegal ang pagpapaalis kay Balais. Dahil dito, may karapatan siya sa separation pay, backwages, at attorney’s fees. Kaya naman, hindi dapat basta-basta na lamang tinatanggal ang isang empleyado sa trabaho. Dapat na sundin ang tamang proseso at mayroong sapat na dahilan ayon sa batas. Ang karapatan sa seguridad ng trabaho ay pinoprotektahan ng batas at dapat itong igalang.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ilegal ba ang pagpapaalis kay Gregorio “Tongee” Balais, Jr. ng kanyang employer, Se’lon by Aimee. Ang pagtatalo ay nakasentro sa kung sinunod ba ng employer ang tamang proseso at mayroong makatarungang dahilan sa pagpapaalis.
Ano ang ibig sabihin ng “ilegal na pagpapaalis”?	Ang “ilegal na pagpapaalis” ay nangyayari kapag tinanggal ang isang empleyado sa trabaho nang walang makatarungang dahilan o hindi sinusunod ang tamang proseso na nakasaad sa Labor Code. Kabilang dito ang hindi pagbibigay ng sapat na abiso at hindi pagdinig sa panig ng empleyado.
Ano ang dapat gawin ng isang employer bago tanggalin ang isang empleyado?	Bago tanggalin ang isang empleyado, dapat na magbigay ang employer ng dalawang written notices: (1) abiso na naglalaman ng dahilan ng pagpapaalis, at (2) abiso ng desisyon na tanggalin siya sa trabaho. Kailangan din na bigyan ng pagkakataon ang empleyado na magpaliwanag at magtanggol sa kanyang sarili.
Ano ang karapatan ng isang empleyado kung ilegal siyang tinanggal?	Kung ilegal ang pagtanggal sa isang empleyado, may karapatan siya sa reinstatement (ibabalik sa trabaho), backwages (mga sahod na hindi naibigay), separation pay (kung hindi na posible ang reinstatement), at attorney’s fees. Ang eksaktong halaga ay depende sa mga pangyayari ng kaso.
Ano ang ibig sabihin ng “abandonment” sa konteksto ng trabaho?	Ang “abandonment” ay nangyayari kapag kusang-loob na iniwan ng isang empleyado ang kanyang trabaho nang walang pahintulot o sapat na dahilan, at may malinaw na intensyon na hindi na bumalik. Ito ay dapat mapatunayan ng employer sa pamamagitan ng ebidensya.
Ano ang mga kailangan para maituring na “insubordination” bilang dahilan ng pagpapaalis?	Para maituring na insubordination bilang dahilan ng pagpapaalis, kailangan na ang pagsuway ay sinasadya at ang utos na nilabag ay makatwiran at ayon sa batas. Kailangan din na ang utos ay may kaugnayan sa mga tungkulin ng empleyado.
Paano kinakalkula ang separation pay sa kaso ng ilegal na pagpapaalis?	Sa kaso ng ilegal na pagpapaalis, ang separation pay ay karaniwang katumbas ng isang buwang sahod para sa bawat taon ng serbisyo. Ang mga fraction ng taon na hindi bababa sa anim na buwan ay itinuturing na isang buong taon.
Ano ang layunin ng “attorney’s fees” sa isang kaso ng paggawa?	Ang attorney’s fees ay ibinibigay upang mabayaran ang mga gastos ng empleyado sa pagkuha ng abogado upang ipagtanggol ang kanyang karapatan. Ito ay karaniwang ibinibigay kapag napatunayan na mayroong ilegal na pagpapaalis o iba pang paglabag sa karapatan ng empleyado.

Sa kabilang banda, ipinapaalala ng kasong ito na kailangang sumunod ang mga employer sa batas pagdating sa pagpapaalis ng empleyado. Mahalagang bigyan ng pagkakataon ang empleyado na magpaliwanag at magtanggol sa kanyang sarili. Sa ganitong paraan, maiiwasan ang hindi pagkakaunawaan at mapapanatili ang maayos na relasyon sa pagitan ng employer at empleyado.

Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinibigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na patnubay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Balais, Jr. v. Se’lon by Aimee, G.R. No. 196557, June 15, 2016