Ipinagtanggol ng Korte Suprema ang karapatan ng mga babaeng manggagawa, lalo na ang mga flight attendant, laban sa diskriminasyon dahil sa pagbubuntis. Nilinaw ng Korte na ang pagpapaalis sa trabaho dahil lamang sa pagbubuntis ay isang anyo ng diskriminasyon na labag sa Konstitusyon at mga batas ng Pilipinas. Ang desisyong ito ay nagpapatibay sa proteksyon ng kababaihan sa lugar ng trabaho at nagbibigay diin sa tungkulin ng estado na tiyakin ang pantay na karapatan para sa lahat, anuman ang kasarian.

Paglipad na Naputol: Ilegal na Pagpapaalis sa mga Flight Attendant Dahil sa Pagbubuntis

Nagsampa ng kaso ang mga flight attendant ng Saudi Arabian Airlines (Saudia) matapos silang tanggalin sa trabaho dahil sa kanilang pagbubuntis. Ayon sa kontrata nila, ang pagbubuntis ay sapat na dahilan upang wakasan ang kanilang employment contract. Iginiit ng Saudia na dapat sundin ang batas ng Saudi Arabia, kung saan sila nakabase, at hindi ang batas ng Pilipinas. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung may hurisdiksyon ba ang mga korte sa Pilipinas sa kaso, at kung ilegal ba ang pagpapaalis sa mga flight attendant dahil sa kanilang pagbubuntis.

Sa pagsusuri ng Korte Suprema, kinilala nito ang hurisdiksyon ng mga Labor Arbiter at ng National Labor Relations Commission (NLRC) dahil ang mga nagrereklamo ay mga Overseas Filipino Workers (OFWs). Sinabi ng Korte na ang Saudia, bilang isang foreign corporation na may Philippine office, ay doing business sa Pilipinas at maaaring kasuhan dito. Tungkol sa forum non conveniens, na iginigiit ng Saudia, sinabi ng Korte na ito ay hindi awtomatikong nag-aalis ng hurisdiksyon ng mga korte sa Pilipinas. Ang forum non conveniens ay isang doktrina kung saan maaaring tanggihan ng korte na dinggin ang isang kaso kung mas maginhawa at nararapat na dinggin ito sa ibang bansa.

Idinagdag pa ng Korte na kahit mayroong choice of law clause sa kontrata na nagsasabing batas ng Saudi Arabia ang dapat sundin, hindi ito nangangahulugan na hindi maaaring umiral ang batas ng Pilipinas, lalo na kung ito ay labag sa public policy. Binigyang diin ng Korte na ang pagpapaalis sa mga flight attendant dahil sa pagbubuntis ay isang anyo ng gender discrimination, na labag sa Konstitusyon at sa Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW).

“Ang konstitusyonal na panawagan upang tiyakin ang pangunahing pagkakapantay-pantay, na nililiwanagan ng batas nito, ang CEDAW, ay dapat magbigay-alam at magpasigla sa lahat ng mga aksyon ng lahat ng personalidad na kumikilos sa ngalan ng Estado. Samakatuwid, ito ay tungkulin ng korte na ito, sa pagpapataw ng hatol sa mga hindi pagkakaunawaan na dinala sa harap nito, upang matiyak na walang diskriminasyon na pinagsama-sama sa kababaihan sa simpleng batayan ng kanilang pagiging babae.”

Bukod dito, sinabi ng Korte na ang relasyon sa pagitan ng kapital at paggawa ay may kinalaman sa public interest, at hindi maaaring talikuran ng mga partido ang mga probisyon ng batas na may kinalaman dito. Sa kasong ito, ang pagpapaalis sa mga flight attendant ay hindi boluntaryo, kundi constructive dismissal, dahil sila ay pinilit na magbitiw sa trabaho dahil sa banta ng pagkatanggal at pagkawala ng mga benepisyo.

Dahil sa ilegal na pagpapaalis sa mga flight attendant, sila ay may karapatan sa backwages, separation pay, moral damages, exemplary damages, at attorney’s fees. Nilinaw din ng Korte na ang corporate officers ay hindi dapat managot maliban na lamang kung sila ay nagpakita ng bad faith o malice, na hindi napatunayan sa kasong ito.

Sa huli, pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals, na may mga pagbabago. Ipinag-utos sa Saudia na bayaran ang mga flight attendant ng backwages, separation pay, moral damages, exemplary damages, at attorney’s fees. Ang desisyong ito ay isang malaking tagumpay para sa mga manggagawang Pilipino, lalo na sa mga kababaihan, dahil pinoprotektahan nito ang kanilang karapatan sa trabaho laban sa diskriminasyon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung may hurisdiksyon ba ang korte sa Pilipinas na dinggin ang kaso ng illegal dismissal, at kung ang pagpapaalis sa mga flight attendant dahil sa pagbubuntis ay labag sa batas.
Ano ang forum non conveniens?	Ito ay isang doktrina kung saan maaaring tanggihan ng korte na dinggin ang isang kaso kung mas maginhawa at nararapat na dinggin ito sa ibang bansa.
Ano ang constructive dismissal?	Ito ay nangyayari kapag ang empleyado ay pinipilit na magbitiw sa trabaho dahil sa mga hindi kanais-nais na kondisyon sa trabaho.
Ano ang gender discrimination?	Ito ay ang pagtrato sa isang tao nang hindi pantay batay sa kanyang kasarian, na labag sa Saligang Batas at iba pang batas.
Ano ang CEDAW?	Ito ay ang Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women, isang international treaty na naglalayong protektahan ang karapatan ng kababaihan.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals, na may pagbabago, at iniutos sa Saudia na bayaran ang mga flight attendant ng backwages, separation pay, moral damages, exemplary damages, at attorney’s fees.
Sino si Brenda J. Betia sa kaso?	Siya ay isa sa mga opisyal ng Saudia na kinasuhan, ngunit hindi siya pinanagot ng Korte dahil walang ebidensya na nagpapakita na siya ay nagpakita ng bad faith o malice.
Ano ang kahalagahan ng desisyong ito?	Pinoprotektahan nito ang karapatan ng kababaihan sa trabaho laban sa diskriminasyon dahil sa pagbubuntis at nagpapatibay sa tungkulin ng estado na tiyakin ang pantay na karapatan para sa lahat.

Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagprotekta sa karapatan ng mga babaeng manggagawa at nagbibigay diin sa tungkulin ng mga korte na tiyakin na ang mga batas ay sinusunod. Ang desisyong ito ay magsisilbing gabay sa mga employer upang maiwasan ang diskriminasyon sa trabaho at itaguyod ang isang patas at pantay na kapaligiran sa paggawa.

Para sa mga katanungan hinggil sa aplikasyon ng ruling na ito sa mga specific na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para lamang sa impormasyon at hindi dapat ituring na legal na payo. Para sa legal na gabay na angkop sa iyong sitwasyon, kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Saudi Arabian Airlines v. Rebesencio, G.R. No. 198587, January 14, 2015