Paano Masisiguro ang Pagiging Regular na Guro: Gabay Mula sa Kaso ng Universidad de Sta. Isabel

G.R. Nos. 196280 & 196286, Abril 02, 2014

INTRODUKSYON

Naranasan mo na bang magtrabaho nang maraming taon sa isang pribadong paaralan ngunit hindi pa rin tiyak kung ikaw ay regular na empleyado? O ikaw ba ay isang administrador ng paaralan na naguguluhan sa tamang proseso ng pagpapatibay ng mga guro? Ang kaso ng Universidad de Sta. Isabel laban kay Marvin-Julian L. Sambajon, Jr. ay nagbibigay-linaw sa mga katanungang ito, lalo na sa usapin ng probationary period at kung paano ito nakaaapekto sa pagiging regular na empleyado ng mga guro sa mga pribadong paaralan sa Pilipinas.

Sa kasong ito, si Marvin-Julian Sambajon, Jr., isang propesor sa Universidad de Sta. Isabel, ay tinanggal sa trabaho matapos ang halos tatlong taon ng serbisyo. Ang pangunahing tanong dito ay: Ilegal ba ang pagtanggal kay Sambajon? Naging regular na ba siya sa kanyang posisyon bago siya tinanggal? Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagbigay ng mahalagang gabay para sa mga guro at mga institusyong pang-edukasyon tungkol sa mga karapatan at obligasyon pagdating sa probationary employment at pagiging regular na empleyado.

KONTEKSTONG LEGAL

Ayon sa Artikulo 281 ng Labor Code, ang probationary employment ay hindi dapat lumagpas sa anim (6) na buwan, maliban kung ito ay sakop ng isang apprenticeship agreement na nagtatakda ng mas mahabang panahon. Gayunpaman, para sa mga guro sa pribadong paaralan, mayroong espesyal na panuntunan sa Manual of Regulations for Private Schools (MRPS). Sinasabi sa Seksyon 92 ng MRPS na ang probationary period para sa mga akademikong tauhan sa antas tersyarya ay hindi dapat lumagpas sa anim (6) na magkakasunod na regular na semestre ng kasiya-siyang serbisyo.

Mahalagang tandaan na ang MRPS, hindi ang Labor Code, ang pangunahing batayan sa pagtukoy kung regular na ang isang guro sa pribadong paaralan. Ayon sa Seksyon 93 ng MRPS, ang mga full-time na guro na matagumpay na nakakumpleto ng kanilang probationary period ay dapat ituring na regular o permanente. Ito ay nangangahulugan na kahit lumagpas pa sa anim na buwan ang probationary period ng isang guro, basta’t hindi ito lumagpas sa anim na semestre at may kasiya-siyang serbisyo, naaayon ito sa regulasyon.

Ang DOLE-DECS-CHED-TESDA Order No. 01, series of 1996 ay nagbibigay din ng karagdagang linaw sa katayuan ng mga guro. Ayon dito, ang isang full-time na guro ay may mga sumusunod na katangian: may minimum na kwalipikasyon, binabayaran buwanan o oras-oras batay sa normal na teaching load, nakatalaga sa paaralan nang hindi hihigit sa walong oras sa isang araw, walang ibang trabaho na maaaring sumalungat sa oras ng paaralan, at hindi nagtuturo ng full-time sa ibang institusyon.

PAGBUKAS NG KASO

Si Marvin-Julian Sambajon, Jr. ay unang tinanggap bilang probationary na propesor sa Universidad de Sta. Isabel noong Nobyembre 2002. Matapos ang unang kontrata, patuloy siyang binigyan ng teaching load sa loob ng limang semestre. Naitaas pa ang kanyang ranggo mula Assistant Professor patungong Associate Professor matapos niyang makumpleto ang kanyang Master of Arts in Education.

Nagkaroon ng hindi pagkakasundo nang hilingin ni Sambajon na maging retroactive ang kanyang pagtaas ng suweldo simula noong Hunyo 2003, nang makumpleto niya ang kanyang master’s degree. Ipinaliwanag ng paaralan na hindi sila nagre-rank ng mga probationary na guro maliban kung tapos na ang kanilang probationary period na dalawang taon. Hindi nasiyahan si Sambajon sa paliwanag na ito at nagpatuloy sa kanyang kahilingan.

Noong Pebrero 26, 2005, natanggap ni Sambajon ang kanyang termination letter na nagsasaad na hindi na ire-renew ang kanyang probationary appointment pagkatapos ng Marso 31, 2005. Dahil dito, nagsampa si Sambajon ng kasong illegal dismissal.

Narito ang naging takbo ng kaso sa iba’t ibang korte:

• Labor Arbiter: Ipinasiya na illegally dismissed si Sambajon dahil walang just o authorized cause. Ipinag-utos ang pagbabayad ng backwages at separation pay.
• National Labor Relations Commission (NLRC): Pinagtibay ang desisyon ng Labor Arbiter ngunit batay sa ibang dahilan. Ayon sa NLRC, naging regular na empleyado na si Sambajon dahil pinahintulutan siyang magtrabaho pagkatapos ng unang kontrata.
• Court of Appeals (CA): Sinang-ayunan ang NLRC na regular na si Sambajon at illegally dismissed. Binago ang desisyon ng NLRC sa pamamagitan ng pag-utos ng reinstatement at pagbabayad ng full backwages.
• Korte Suprema: Bahagyang pinaboran ang petisyon ng Universidad de Sta. Isabel. Ayon sa Korte Suprema, “The probationary employment of teachers in private schools is not governed purely by the Labor Code. The Labor Code is supplemented with respect to the period of probation by special rules found in the Manual of Regulations for Private Schools.” Hindi naging regular si Sambajon dahil hindi pa siya nakakumpleto ng anim na semestre ng probationary period. Gayunpaman, ilegal ang kanyang pagtanggal dahil walang just o authorized cause.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na kahit na probationary pa si Sambajon, mayroon siyang karapatan sa seguridad ng panunungkulan sa loob ng probationary period. Hindi siya maaaring tanggalin maliban sa just o authorized causes, o kung hindi siya pumasa sa makatwirang pamantayan ng paaralan para maging regular.

Ayon sa Korte Suprema, “…while no vested right to a permanent appointment had as yet accrued in favor of respondent since he had not completed the prerequisite three-year period (six consecutive semesters) necessary for the acquisition of permanent status as required by the Manual of Regulations for Private Schools… — which has the force of law — he enjoys a limited tenure. During the said probationary period, he cannot be terminated except for just or authorized causes, or if he fails to qualify in accordance with reasonable standards prescribed by petitioner for the acquisition of permanent status of its teaching personnel.”

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang kasong ito ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral para sa mga pribadong paaralan at mga guro:

• Para sa mga Pribadong Paaralan: Mahalagang sundin ang MRPS pagdating sa probationary period ng mga guro. Siguraduhing malinaw sa kontrata ng guro ang kanyang probationary status at ang panahon nito, na hindi dapat lumagpas sa anim na semestre para sa antas tersyarya. Kung tatanggalin ang isang probationary na guro, kailangan pa rin itong may just o authorized cause o dahil hindi pumasa sa makatwirang pamantayan ng paaralan.
• Para sa mga Guro: Alamin ang inyong katayuan sa trabaho. Kung kayo ay probationary, tiyaking alam ninyo ang probationary period na nakasaad sa MRPS at sa inyong kontrata. Bagama’t probationary pa lamang, hindi kayo maaaring tanggalin nang walang sapat na dahilan. Kung kayo ay pinahintulutang magtrabaho pagkatapos ng probationary period, maaaring maging regular na kayo, maliban kung may malinaw na kasunduan na iba.

SUSING ARAL

• Ang probationary period para sa mga guro sa antas tersyarya sa pribadong paaralan ay hindi dapat lumagpas sa anim na semestre.
• Kahit probationary pa, may karapatan ang guro sa seguridad ng panunungkulan at hindi maaaring tanggalin nang walang just o authorized cause.
• Ang MRPS ang pangunahing batas na sinusunod pagdating sa probationary employment ng mga guro sa pribadong paaralan, hindi lamang ang Labor Code.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang pagkakaiba ng probationary period sa Labor Code at sa MRPS para sa mga guro?
Sagot: Sa Labor Code, ang probationary period ay karaniwang anim na buwan. Sa MRPS, para sa mga guro sa antas tersyarya, ito ay maaaring umabot hanggang anim na semestre.

Tanong 2: Regular na ba ako kung lumagpas na ako sa anim na buwan na probationary period pero hindi pa ako nakakumpleto ng anim na semestre?
Sagot: Hindi pa awtomatiko. Para sa mga guro sa pribadong paaralan, ang batayan ay ang anim na semestre, hindi lamang ang anim na buwan.

Tanong 3: Maaari bang paikliin ng paaralan ang probationary period?
Sagot: Oo, maaaring paikliin ng paaralan ang probationary period batay sa pagtatasa ng kwalipikasyon at pagganap ng guro.

Tanong 4: Ano ang dapat kong gawin kung tinanggal ako sa trabaho habang probationary pa lamang?
Sagot: Kung tinanggal ka nang walang just o authorized cause, maaaring ilegal ang iyong pagtanggal. Maaari kang magsampa ng kaso sa NLRC.

Tanong 5: Paano ko masisiguro na ako ay magiging regular na empleyado?
Sagot: Magpakita ng mahusay na pagganap sa trabaho at tiyaking makumpleto mo ang probationary period nang may kasiya-siyang serbisyo. Alamin ang pamantayan ng paaralan para sa pagiging regular.

Nais mo bang masiguro ang iyong mga karapatan bilang guro o kailangan mo ng legal na payo para sa iyong paaralan? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usaping pang-empleyo at relasyong industriyal. Huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin! Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)