INTRODUKSYON

Sa Pilipinas, ang seguridad sa trabaho ay mahalaga, lalo na sa sektor ng gobyerno. Ngunit paano kung ang iyong pagganap sa trabaho ay hindi umaabot sa inaasahan? Ang kaso ni Joylyn R. Dupaya, isang Court Stenographer III, ay nagbibigay linaw sa mga empleyado ng gobyerno tungkol sa maaaring kahinatnan ng hindi kasiya-siyang pagganap, at kung ano ang nararapat na proseso na dapat sundin bago tanggalin sa serbisyo ang isang empleyado.

Si Dupaya ay natanggal sa serbisyo dahil sa dalawang magkasunod na “unsatisfactory” na performance ratings. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung tama ba ang ginawang pagtanggal sa kanya batay sa umiiral na mga alituntunin ng Civil Service Commission at kung naibigay ba sa kanya ang tamang proseso.

LEGAL NA KONTEKSTO: ANG OMNIBUS RULES ON APPOINTMENTS AT ANG KARAPATAN NG EMPLEYADO

Ang legal na batayan sa kasong ito ay ang Section 2, Rule XII ng Omnibus Rules on Appointments and Other Personnel Actions, na nagtatakda ng mga patakaran tungkol sa pagtanggal ng empleyado dahil sa hindi kasiya-siyang pagganap. Mahalagang maunawaan ang ilang termino dito. Ang “dropping from the rolls” o pagtanggal sa serbisyo ay nangangahulugan ng pagtatanggal sa pangalan ng isang empleyado mula sa listahan ng mga empleyado ng gobyerno. Ito ay maaaring mangyari sa iba’t ibang kadahilanan, kabilang na ang hindi kasiya-siyang pagganap.

Ayon sa Section 2.2 ng Omnibus Rules:

“2.2 Unsatisfactory or Poor Performance

a. An official or employee who is given two (2) consecutive unsatisfactory ratings may be dropped from the rolls after due notice. Notice shall mean that the officer or employee concerned is informed in writing of his unsatisfactory performance for a semester and is sufficiently warned that a succeeding unsatisfactory performance shall warrant his separation from the service. Such notice shall be given not later than 30 days from the end of the semester and shall contain sufficient information which shall enable the employee to prepare an explanation. x x x”

Ang probisyong ito ay malinaw: maaaring tanggalin sa serbisyo ang isang empleyado kung makakuha ito ng dalawang magkasunod na “unsatisfactory” na rating, ngunit kinakailangan ang “due notice” o tamang abiso. Ang “due notice” ay hindi lamang simpleng abiso; ito ay nangangahulugan na dapat ipaalam sa empleyado sa pamamagitan ng sulat ang kanyang hindi kasiya-siyang pagganap sa isang semester at babalaan na ang susunod na “unsatisfactory” na rating ay maaaring magresulta sa kanyang pagtanggal sa serbisyo. Dapat din itong ibigay hindi lalampas sa 30 araw pagkatapos ng semester at dapat maglaman ng sapat na impormasyon upang makapaghanda ang empleyado ng kanyang paliwanag.

Ang konsepto ng “due process” o nararapat na proseso ay mahalaga rito. Hindi basta-basta maaaring tanggalin ang isang empleyado. May karapatan siyang malaman kung bakit hindi kasiya-siya ang kanyang pagganap at magkaroon ng pagkakataong magpaliwanag at magbago. Kung walang “due notice,” maaaring mapawalang-bisa ang pagtanggal sa serbisyo.

PAGSUSURI NG KASO: ANG LANDAS TUNGO SA PAGKATANGGAL NI DUPAYA

Sa kaso ni Dupaya, nagsimula ang lahat nang iulat ni Judge Pablo M. Agustin ang kanyang hindi kasiya-siyang pagganap sa Office of the Court Administrator (OCA). Ayon sa report, nakakuha si Dupaya ng “unsatisfactory” na rating sa dalawang magkasunod na semestre—Enero hanggang Hunyo 2011 at Hulyo hanggang Disyembre 2011. Ito ay dahil sa kanyang madalas na pagliban at pagkabigong mag-transcribe ng stenographic notes, na nagdulot ng pagkaantala sa paghahanda ng mga desisyon.

Noong Mayo 8, 2012, binigyan ni Judge Agustin si Dupaya ng Memorandum na nag-uutos sa kanya na magpaliwanag sa kanyang mga pagliban at pagkabigo sa trabaho. Sa memorandum na ito, binanggit din ang kanyang dalawang magkasunod na “unsatisfactory” na ratings at ang kawalan niya ng inisyatiba na pagbutihin ang kanyang pagganap.

Sa kabila ng memorandum, hindi nagsumite ng paliwanag si Dupaya at hindi rin nagpakita ng pagbabago sa kanyang trabaho. Dahil dito, noong Oktubre 25, 2012, inirekomenda ni Judge Agustin sa OCA na tanggalin na si Dupaya sa serbisyo.

Sumang-ayon ang OCA sa rekomendasyon ni Judge Agustin. Sa kanilang Memorandum noong Enero 29, 2013, kinatigan nila ang report at inirekomenda rin ang pagtanggal kay Dupaya at pagdedeklara sa kanyang posisyon bilang bakante.

Ang Korte Suprema, sa kanilang resolusyon, ay sumang-ayon sa OCA. Binigyang-diin ng Korte na nasunod ang mga rekisito ng Section 2, Rule XII ng Omnibus Rules. Ang Memorandum noong Mayo 8, 2012 ay naglalaman ng sapat na babala at impormasyon tungkol sa kanyang hindi kasiya-siyang pagganap. Gayunpaman, hindi nagpaliwanag o nagpakabuti si Dupaya.

Dagdag pa rito, binanggit ng Korte Suprema ang mga naunang pagkakataon na nasangkot si Dupaya sa mga kaparehong isyu.

“It is worthy to note that in its Resolution, dated July 30, 2007, in A.M. No. 07-0-327-RTC, 5 the Court had the occasion to direct Dupaya to explain why no administrative sanction should be imposed on her for her failure to transcribe the stenographic notes in Criminal Case No. 9184 within the prescribed period. On March 17, 2008, she was admonished and warned by the Court 6 that a repetition of the same offense would be dealt with accordingly. Again, on July 26, 2010,^[7] the Court issued a reprimand against Dupaya for violation of Section 2 of Administrative Circular No. 2-99,^[8] and for her failure to comply with the rules on her application for sick leave, with a stern warning that a repetition of the same or similar infraction would be dealt with more severely.”

Ipinapakita nito na hindi lamang sa dalawang “unsatisfactory” ratings nakabatay ang desisyon. Mayroon nang kasaysayan ng hindi magandang pagganap si Dupaya at mga babala mula sa Korte Suprema mismo.

Sa huli, nagdesisyon ang Korte Suprema:

“Accordingly, the Court RESOLVES to:

3) DECLARE her position VACANT.”

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN DITO?

Ang kaso ni Dupaya ay isang paalala sa lahat ng empleyado ng gobyerno tungkol sa kahalagahan ng maayos na pagganap sa trabaho. Hindi lamang basta seguridad sa trabaho ang mahalaga, kundi pati na rin ang responsibilidad na kaakibat nito. Ipinapakita nito na seryoso ang gobyerno sa pagpapanatili ng mataas na pamantayan ng serbisyo publiko.

Mahahalagang Leksyon:

• Alamin ang mga pamantayan ng pagganap sa iyong trabaho. Siguraduhing alam mo kung ano ang inaasahan sa iyo at kung paano sinusukat ang iyong pagganap.
• Kung makatanggap ng abiso ng hindi kasiya-siyang pagganap, agad na kumilos. Humingi ng feedback, magpaliwanag, at gumawa ng konkretong hakbang para mapabuti ang iyong pagganap.
• Huwag balewalain ang mga babala. Ang mga babala ay hindi lamang pormalidad. Ito ay pagkakataon para magbago at maiwasan ang mas malalang konsekwensya.
• Alamin ang iyong mga karapatan. May karapatan kang malaman kung bakit hindi kasiya-siya ang iyong pagganap at magkaroon ng pagkakataong magpaliwanag. Siguraduhing nasusunod ang “due process.”

Ang desisyon sa kaso ni Dupaya ay nagpapakita na hindi lamang basta-basta ang pagtanggal sa serbisyo. Kinakailangan ang sapat na batayan at pagsunod sa tamang proseso. Ngunit ito rin ay nagpapaalala na ang hindi kasiya-siyang pagganap, lalo na kung paulit-ulit at binabalewala ang mga babala, ay maaaring humantong sa pagkatanggal sa serbisyo.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

Tanong: Maaari ba akong tanggalin agad sa trabaho kung isang beses lang ako makakuha ng “unsatisfactory” na rating?
Sagot: Hindi. Ayon sa batas, kinakailangan ang dalawang magkasunod na “unsatisfactory” ratings bago ka maaaring tanggalin sa serbisyo dahil sa hindi kasiya-siyang pagganap.

Tanong: Ano ang dapat kong gawin kung nakatanggap ako ng memorandum tungkol sa hindi kasiya-siyang pagganap ko?
Sagot: Huwag balewalain ang memorandum. Basahin itong mabuti, humingi ng klaripikasyon kung may hindi malinaw, at maghanda ng maayos na paliwanag. Ipakita ang iyong kahandaang magpabuti.

Tanong: May karapatan ba akong mag-apela kung natanggal ako sa serbisyo dahil sa hindi kasiya-siyang pagganap?
Sagot: Oo, may karapatan kang mag-apela. Alamin ang proseso ng apela sa Civil Service Commission at sundin ang mga alituntunin.

Tanong: Maaari pa ba akong muling ma-empleyo sa gobyerno kung natanggal ako dahil sa hindi kasiya-siyang pagganap?
Sagot: Oo. Ayon sa desisyon sa kaso ni Dupaya, siya ay “still qualified to receive the benefits she may be entitled to under existing laws, and may still be reemployed in the government.” Ang pagkatanggal sa serbisyo dahil sa hindi kasiya-siyang pagganap ay hindi nangangahulugan ng permanenteng diskwalipikasyon sa pagtatrabaho sa gobyerno.

Tanong: Ano ang papel ng Office of the Court Administrator (OCA) sa mga kaso ng empleyado ng korte?
Sagot: Ang OCA ay may mahalagang papel sa pangangasiwa sa mga empleyado ng korte. Sila ang nag-iimbestiga at nagrerekomenda sa Korte Suprema tungkol sa mga usaping administratibo, kabilang na ang mga kaso ng hindi kasiya-siyang pagganap.

May katanungan ka ba tungkol sa mga karapatan mo bilang empleyado o employer? Eksperto ang ASG Law sa mga usaping employment law. Huwag mag-atubiling kumonsulta sa amin. Bisitahin ang aming contact page o sumulat sa hello@asglawpartners.com para sa konsultasyon.