Hindi Awtomatiko ang Retirement Pay Kapag Boluntaryong Nagbitiw Dahil sa Sakit

G.R. No. 199338, Enero 21, 2013 – Eleazar S. Padillo vs. Rural Bank of Nabunturan, Inc. at Mark S. Oropeza

INTRODUKSYON

Maraming Pilipino ang humaharap sa mahirap na desisyon na magbitiw sa trabaho dahil sa lumalalang kalusugan. Ngunit alam mo ba kung ano ang mga karapatan mo pagdating sa retirement pay kung ikaw mismo ang nagdesisyon na huminto sa pagtatrabaho dahil dito? Ang kaso ng Padillo vs. Rural Bank of Nabunturan, Inc. ay nagbibigay linaw sa usaping ito. Dito, tinalakay ng Korte Suprema kung karapat-dapat ba sa retirement benefits ang isang empleyado na nagbitiw dahil sa sakit, lalo na kung hindi niya naabot ang mandatory retirement age. Suriin natin ang kasong ito upang maunawaan ang mga batayan at limitasyon ng retirement pay sa konteksto ng boluntaryong pagbibitiw dahil sa kalusugan.

LEGAL NA KONTEKSTO: ANG LABOR CODE AT RETIREMENT PAY

Ang pangunahing batas na namamahala sa relasyon ng empleyado at employer sa Pilipinas ay ang Labor Code. Pagdating sa retirement, Artikulo 300 ng Labor Code (dating Artikulo 287) ang nagtatakda ng mga kondisyon para sa retirement pay. Ayon sa batas, kung walang retirement plan o agreement ang kompanya, ang isang empleyado na umabot na sa edad na 60 (optional retirement) hanggang 65 (compulsory retirement) at nakapagserbisyo ng hindi bababa sa limang (5) taon ay maaaring magretiro at makatanggap ng retirement pay. Mahalagang tandaan na ang edad at serbisyo ay parehong dapat matugunan upang maging kwalipikado para sa retirement pay sa ilalim ng batas na ito.

Sinasabi sa Artikulo 300 ng Labor Code:

Art. 300. Retirement. — Any employee may be retired upon reaching the retirement age established in the collective bargaining agreement or other applicable employment contract.

In case of retirement, the employee shall be entitled to receive such retirement benefits as he may have earned under existing laws and any collective bargaining agreement and other agreements: Provided, however, That an employee’s retirement benefits under any collective bargaining and other agreements shall not be less than those provided herein.

In the absence of a retirement plan or agreement providing for retirement benefits of employees in the establishment, an employee upon reaching the age of sixty (60) years or more, but not beyond sixty-five (65) years which is hereby declared the compulsory retirement age, who has served at least five (5) years in the said establishment, may retire and shall be entitled to retirement pay equivalent to at least one-half (1/2) month salary for every year of service, a fraction of at least six (6) months being considered as one whole year.

Unless the parties provide for broader inclusions, the term one half (1/2) month salary shall mean fifteen (15) days plus one-twelfth (1/12) of the 13th month pay and the cash equivalent of not more than five (5) days of service incentive leaves.

Bukod dito, mayroon ding probisyon sa Labor Code tungkol sa pagtanggal sa trabaho dahil sa sakit, Artikulo 297 (dating Artikulo 284). Ngunit mahalagang unawain na ang Artikulo 297 ay tumutukoy sa sitwasyon kung saan ang employer ang nagtanggal sa empleyado dahil sa sakit, hindi kung ang empleyado mismo ang nagbitiw. Sa ganitong kaso, maaaring makatanggap ang empleyado ng separation pay, ngunit hindi ito awtomatikong retirement pay.

PAGHIMAY SA KASO NG PADILLO VS. RURAL BANK

Si Eleazar Padillo ay nagtrabaho sa Rural Bank of Nabunturan, Inc. (Bank) bilang Bookkeeper sa loob ng 29 na taon. Dahil sa problema sa pananalapi ng Bank noong 2003, kumuha sila ng Philam Life insurance plan para sa mga empleyado bilang paghahanda sa posibleng pagsasara. Ngunit bumuti ang sitwasyon ng Bank noong 2004 nang mapalitan ang management.

Noong 2007, nagkaroon ng stroke si Padillo at nahirapan na siyang magtrabaho. Nagsumite siya ng liham noong Setyembre 2007 na nagpapahayag ng kanyang intensyon na mag-early retirement. Gayunpaman, hindi ito pinansin ng Bank. Nahiwalay siya sa trabaho noong Oktubre 2007 dahil sa kanyang kalusugan.

Dahil hindi niya natanggap ang retirement benefits na inaasahan niya, nagreklamo si Padillo sa National Labor Relations Commission (NLRC). Iginiit niya na may polisiya ang Bank na magbigay ng early retirement package, binanggit ang kaso ng isang co-employee na nabigyan ng retirement benefits sa edad na 53. Depensa naman ng Bank na walang basehan para bigyan si Padillo ng retirement benefits.

Desisyon ng Labor Arbiter (LA): Ibinasura ng LA ang reklamo ni Padillo ngunit inutusan ang Bank na magbigay ng P100,000 bilang financial assistance, na ibabawas sa Philam Life Plan. Ayon sa LA, hindi kwalipikado si Padillo sa retirement pay sa ilalim ng Labor Code dahil 55 taong gulang pa lamang siya nang magbitiw, mas bata sa 60 taong gulang na optional retirement age.

Desisyon ng NLRC: Binaliktad ng NLRC ang desisyon ng LA. Inutusan nito ang Bank na magbayad kay Padillo ng separation pay na P164,903.70 bukod pa sa Philam Life Plan. Ginamit ng NLRC ang kaso ng Abaquin Security and Detective Agency, Inc. v. Atienza, na nagsasabing kahit nag-resign si Padillo, ito ay dahil sa kanyang kalusugan kaya dapat siyang bigyan ng separation pay.

Desisyon ng Court of Appeals (CA): Pinaboran ng CA ang Bank. Ibinasura nito ang desisyon ng NLRC at ibinalik ang desisyon ng LA, ngunit binago ang financial assistance sa P50,000. Ayon sa CA, hindi maaaring makatanggap si Padillo ng retirement benefits sa ilalim ng Labor Code dahil 55 taong gulang pa lamang siya. Hindi rin umano sapat ang ebidensya na may polisiya ang Bank na magbigay ng early retirement. Binanggit din ng CA ang kaso ng Villaruel v. Yeo Han Guan, na nagsasabing hindi dapat bigyan ng separation pay dahil sa sakit kung ang empleyado mismo ang nagdesisyon na magbitiw.

Desisyon ng Korte Suprema: Bahagyang pinaboran ng Korte Suprema si Padillo. Kinatigan nito ang CA na hindi karapat-dapat si Padillo sa retirement pay sa ilalim ng Artikulo 300 ng Labor Code dahil hindi niya naabot ang 60 taong gulang. Sumang-ayon din ang Korte Suprema na hindi applicable ang Artikulo 297 dahil boluntaryo siyang nagbitiw. Binanggit ng Korte Suprema ang Villaruel case, na nagpapaliwanag na ang Artikulo 297 ay para lamang sa mga empleyadong tinanggal ng employer dahil sa sakit.

“A plain reading of the [Article 297 of the Labor Code] clearly presupposes that it is the employer who terminates the services of the employee found to be suffering from any disease and whose continued employment is prohibited by law or is prejudicial to his health as well as to the health of his co-employees. It does not contemplate a situation where it is the employee who severs his or her employment ties.”

Bagama’t hindi retirement pay o separation pay ang ibinigay, itinaas ng Korte Suprema ang financial assistance mula P50,000 patungong P75,000, bukod pa sa Philam Life Plan. Ito ay dahil sa 29 na taon ng serbisyo ni Padillo at sa prinsipyo ng social justice.

PRAKTICAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral para sa mga empleyado at employer:

• Boluntaryong Pagbibitiw Dahil sa Sakit Hindi Katumbas ng Retirement Pay: Kung ikaw mismo ang nagdesisyon na magbitiw dahil sa sakit at hindi mo paabot ang 60 taong gulang, hindi ka awtomatikong entitled sa retirement pay sa ilalim ng Artikulo 300 ng Labor Code.
• Separation Pay Dahil sa Sakit Para Lamang sa Employer-Initiated Termination: Ang separation pay dahil sa sakit (Artikulo 297) ay para lamang sa mga sitwasyon kung saan ang employer ang nagtanggal sa empleyado dahil sa kanyang kalusugan. Hindi ito applicable kung ang empleyado mismo ang nag-resign.
• Financial Assistance Bilang Tulong: Bagama’t walang legal na obligasyon, maaaring magbigay ng financial assistance ang employer bilang tulong, lalo na kung matagal na ang serbisyo ng empleyado at ang dahilan ng paghihiwalay ay hindi dahil sa kapabayaan ng empleyado.
• Kahalagahan ng Company Policy o Collective Bargaining Agreement (CBA): Kung may company policy o CBA na nagbibigay ng mas paborableng retirement benefits, ito ang masusunod. Kaya mahalagang alamin at unawain ang mga ito.

Pangunahing Aral: Ang boluntaryong pagbibitiw dahil sa sakit, bagama’t mahirap na desisyon, ay hindi awtomatikong magbibigay sa iyo ng retirement pay sa ilalim ng Labor Code kung hindi mo paabot ang minimum age requirement. Ngunit maaari pa ring magkaroon ng financial assistance depende sa sitwasyon at diskresyon ng employer.

MGA KARANIWANG TANONG (FREQUENTLY ASKED QUESTIONS)

Tanong 1: Kung nagbitiw ako dahil sa sakit sa edad na 58 at 10 taon akong nagserbisyo, makakatanggap ba ako ng retirement pay?
Sagot: Hindi po awtomatiko. Sa ilalim ng Artikulo 300 ng Labor Code, kailangan umabot ka ng 60 taong gulang para maging entitled sa retirement pay kung walang ibang retirement plan o agreement. Gayunpaman, maaaring magbigay ang employer ng financial assistance.

Tanong 2: Ano ang pagkakaiba ng retirement pay at separation pay?
Sagot: Ang retirement pay ay ibinibigay sa empleyado pagkatapos niyang magretiro, karaniwan ay pag-abot sa retirement age. Ang separation pay naman ay ibinibigay sa empleyado kapag tinanggal siya sa trabaho dahil sa authorized causes (tulad ng redundancy o sakit na employer ang nag-terminate) o illegal dismissal.

Tanong 3: Kung ang employer ko ang nagtanggal sa akin dahil sa sakit, ano ang karapatan ko?
Sagot: Kung ang employer mo ang nagtanggal sa iyo dahil sa sakit na pinatunayan ng competent public health authority, ikaw ay entitled sa separation pay sa ilalim ng Artikulo 297 ng Labor Code. Maaaring katumbas ito ng isang buwang sweldo o kalahating buwang sweldo sa bawat taon ng serbisyo, alinman ang mas mataas.

Tanong 4: May company policy kami na nagbibigay ng early retirement sa edad na 55. Kung mag-resign ako sa edad na 55 dahil sa sakit, makukuha ko ba ang early retirement benefits?
Sagot: Depende po sa company policy ninyo. Kung malinaw na nakasaad sa company policy na entitled ka sa early retirement benefits kahit boluntaryo kang mag-resign dahil sa sakit sa edad na 55, maaaring makakuha ka nito. Kailangan suriin ang company policy o CBA para malaman ang eksaktong kondisyon.

Tanong 5: Ano ang financial assistance at kailan ito ibinibigay?
Sagot: Ang financial assistance ay tulong pinansyal na ibinibigay ng employer sa empleyado, kahit walang legal na obligasyon. Karaniwan itong ibinibigay sa mga kaso kung saan hindi qualified ang empleyado para sa retirement pay o separation pay pero may humanitarian considerations, tulad ng mahabang serbisyo at paghihiwalay na hindi dahil sa kapabayaan ng empleyado.

Tanong 6: Paano kung pakiramdam ko ay hindi ako binigyan ng tamang benepisyo?
Sagot: Maaari kang kumunsulta sa isang abogado para masuri ang iyong kaso at mabigyan ka ng payo kung ano ang mga legal na hakbang na maaari mong gawin. Maaari ka ring lumapit sa Department of Labor and Employment (DOLE) para sa tulong.

Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usapin ng Labor Law at handang tumulong sa iyo. Kung may katanungan ka o nangangailangan ng legal na konsultasyon, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.