Kusang Pagbibitiw o Ilegal na Pagtanggal? Alamin ang Iyong Karapatan

G.R. No. 175481, November 21, 2012 – DIONISIO F. AUZA, JR., ET AL. VS. MOL PHILIPPINES, INC., ET AL.

INTRODUKSYON

Naranasan mo na bang mapilitang mag-resign sa trabaho dahil sa pangamba na mawalan ng benepisyo? O kaya naman, pinapirma ka ba ng quitclaim matapos mong magbitiw? Sa mundo ng paggawa, madalas na nagiging usapin ang pagkakaiba ng kusang pagbibitiw (voluntary resignation) at ilegal na pagtanggal (illegal dismissal). Ang kasong Auza vs. MOL Philippines, Inc. ay nagbibigay linaw sa paksang ito, lalo na kung kailan masasabing balido ang isang pagbibitiw at ang kasamang quitclaim.

Sa kasong ito, tatlong empleyado ng MOL Philippines, Inc. sa Cebu branch ang naghain ng reklamo para sa ilegal na pagtanggal matapos silang mag-resign at tumanggap ng separation pay. Ayon sa kanila, napilitan lamang silang mag-resign dahil sa maling impormasyon na ibinigay sa kanila tungkol sa umano’y pagsasara ng sangay sa Cebu. Ang pangunahing tanong sa kasong ito: Kusang loob ba silang nagbitiw, o maituturing ba itong konstruktibong pagtanggal?

LEGAL NA KONTEKSTO: VOLUNTARY RESIGNATION AT QUITCLAIM

Mahalagang maunawaan ang pagkakaiba ng voluntary resignation at illegal dismissal. Ayon sa Korte Suprema, ang voluntary resignation ay ang pormal na pagbibitiw o pag-alis sa isang posisyon. Ito ay dapat na may kusang loob at intensyon na lisanin ang trabaho. Sa kabilang banda, ang illegal dismissal ay ang pagtanggal sa empleyado nang walang sapat na basehan o hindi sumusunod sa tamang proseso na ayon sa batas.

Ang Artikulo 285(b) ng Labor Code (dating Artikulo 286(b)) ay nagtatakda ng obligasyon ng empleyado na magbigay ng abiso sa employer kung siya ay magbibitiw. Bagama’t hindi ito mahigpit na pormalidad, ang pagbibigay ng resignation letter ay nagpapakita ng intensyon ng empleyado na kusang loob na lisanin ang trabaho.

Artikulo 285 [286]. Pagbibitiw ng Empleyado. Ang isang empleyado ay maaaring magbitiw mula sa trabaho anumang oras. Kinakailangan lamang na magbigay siya ng abiso sa employer niya nang hindi bababa sa isang buwan bago ang inaasahang petsa ng pagbibitiw, maliban kung may mas maikling panahon na napagkasunduan sa pagitan ng employer at empleyado.

Kaugnay nito, madalas ding kasama sa proseso ng pagbibitiw ang pagpirma ng quitclaim. Ang quitclaim ay isang dokumento kung saan inaalis ng empleyado ang anumang posibleng habol o reklamo laban sa employer kaugnay ng kanyang pagtatrabaho. Bagama’t pinoprotektahan ng batas ang karapatan ng mga manggagawa, kinikilala rin nito ang bisa ng mga quitclaim kung ito ay pinirmahan nang malaya at may lubos na pag-unawa sa mga nilalaman nito. Gayunpaman, hindi lahat ng quitclaim ay balido. Maaari itong mapawalang-bisa kung napatunayang pinirmahan ito sa pamamagitan ng panloloko, pananakot, o kung ang halaga ng settlement ay napakababa at hindi makatarungan.

PAGHIMAY SA KASO: AUZA VS. MOL PHILIPPINES, INC.

Nagsimula ang kaso nang maghain ng reklamo ang mga petisyoner na sina Dionisio Auza, Jr., Adessa Otarra, at Elvie Jeanjaquet laban sa MOL Philippines, Inc. at Cesar Tiutan, ang Presidente ng kumpanya. Sila ay dating mga empleyado ng MOL Cebu branch at nag-resign noong 2002. Matapos ang labinlimang buwan, nagreklamo sila ng illegal dismissal, sinasabing napilitan silang mag-resign dahil sa maling representasyon ng kumpanya.

Narito ang mga mahahalagang pangyayari:

• Oktubre 2002: Nagsumite ng resignation letters sina Otarra, Auza, at Jeanjaquet matapos umano silang mapaniwala na isasara ang Cebu branch at magiging ‘skeletal force’ na lamang.
• Nobyembre 2002: Tumanggap sila ng separation pay at iba pang benepisyo, pumirma ng Release and Quitclaim, at nag-isyu ng Separation Clearances.
• Pebrero 2004: Nagsampa sila ng reklamo para sa illegal dismissal sa NLRC, sinasabing ang kanilang pagbibitiw ay hindi voluntary kundi resulta ng panloloko at pamimilit.
• Labor Arbiter: Ibinasura ang reklamo dahil sa technicality (late filing ng position paper), ngunit kalaunan ay binawi ito ng NLRC.
• NLRC: Pinaboran ang mga empleyado, sinabing illegal dismissal ang nangyari dahil hindi totoong nagsara ang Cebu branch at may mga bagong empleyado pa ngang tinanggap. Ipinawalang-bisa ang resignation letters at quitclaims.
• Court of Appeals (CA): Binaliktad ang desisyon ng NLRC. Pinanigan ang MOL, sinabing voluntary resignation ang nangyari at balido ang quitclaims. Walang sapat na ebidensya ng pamimilit.
• Korte Suprema (SC): Sinang-ayunan ang CA. Ipinahayag na voluntary resignation ang nangyari.

Sa desisyon ng Korte Suprema, binigyang diin na ang pagbibitiw ay dapat na kusang loob. Sa kasong ito, nakita ng korte na: