Sa isang desisyon na may malaking epekto sa mga manggagawa sa Pilipinas, ipinasiya ng Korte Suprema na ang pagiging regular ng isang empleyado ay hindi nakadepende lamang sa uri ng gawaing kanilang ginagawa, kundi sa mga napagkasunduan sa kontrata. Nilinaw ng Korte na ang pagkakaroon ng fixed term na kontrata ay hindi nangangahulugang nilalabag nito ang karapatan ng isang manggagawa na maging regular, basta’t ang kontrata ay pinasok nang malaya at walang pagpwersa. Ito’y mahalaga para sa parehong mga empleyado at employer upang maging malinaw ang mga termino ng kanilang kasunduan at matiyak na walang paglabag sa mga karapatan ng bawat isa. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng malinaw at kusang-loob na kasunduan sa pagitan ng employer at empleyado, lalo na sa mga usapin ng seguridad sa trabaho.

Trabaho sa Innodata: Kontrata ba Talaga ang Basehan ng Pagiging Regular?

Ang kaso ay nagsimula nang magreklamo ang ilang empleyado ng Innodata Philippines, Inc. na sila ay iligal na tinanggal sa trabaho. Sabi nila, ginawa silang project employees ng kumpanya para hindi sila maging regular. Iginiit ng mga empleyado na ang kanilang trabaho, gaya ng pag-encode ng datos, ay kailangan para sa negosyo ng Innodata. Kaya, dapat silang ituring na regular employees. Binigyang-diin nila na may mga nauna nang desisyon ang Korte Suprema na nagsasabing regular ang empleyo sa Innodata dahil kailangan ang kanilang trabaho sa kumpanya. Sa madaling salita, ang pangunahing tanong ay kung ang kontrata ba ng empleyo, na may nakatakdang panahon, ay mas matimbang kaysa sa uri ng trabaho na ginagawa nila sa pagtukoy ng kanilang employment status.

Dito nagpasya ang Korte Suprema na ang prinsipyo ng stare decisis, kung saan dapat sundin ang mga naunang desisyon, ay hindi naaangkop sa kasong ito. Ito ay dahil ang mga kontrata sa mga naunang kaso, tulad ng Villanueva v. National Labor Relations Commission at Servidad v. National Labor Relations Commission, ay may mga probisyon na wala sa kontrata ng mga nagrereklamo. Sa mga naunang kaso, may mga kondisyon na nagpapahirap sa mga empleyado na maging regular, tulad ng pagkakaroon ng “double probation”. Kaya, sinabi ng Korte na ang bawat kaso ay dapat suriin batay sa sarili nitong mga katotohanan at kontrata.

Mahalaga ring idiin na hindi tinutulan ng Korte ang paggamit ng fixed term na kontrata. Ayon sa Artikulo 280 ng Labor Code, ang isang empleyado ay maituturing na regular kung ang kanyang trabaho ay kailangan sa negosyo ng employer. Ngunit mayroong exception dito: kung ang empleyo ay para sa isang tiyak na proyekto o gawain na alam ng empleyado noong siya ay tinanggap. Kaya, kung ang isang kontrata ay may fixed term, hindi ito nangangahulugang labag na ito sa batas, basta’t ang kontrata ay kusang-loob na pinasok ng parehong partido.

Art. 280. Regular and Casual Employment. – The provisions of written agreement to the contrary notwithstanding and regardless of the oral agreements of the parties, an employment shall be deemed to be regular where the employee has been engaged to perform activities which are usually necessary or desirable in the usual business or trade of the employer except where the employment has been fixed for a specific project or undertaking the completion or termination of which has been determined at the time of the engagement of the employee or where the work or service to be performed is seasonal in nature and the employment is for the duration of the season.

Ayon sa Korte, ang mga kontrata ng mga empleyado ng Innodata ay malinaw na nagsasaad na sila ay employed para sa isang taon. Wala ring ebidensya na sila ay pinilit na pumirma sa kontrata o na hindi nila alam ang mga kondisyon nito. Samakatuwid, ang pagtatakda ng Innodata ng isang fixed term ay hindi nagpapahiwatig ng masamang motibo na iwasan ang kanilang karapatan sa seguridad ng trabaho.

Ang pagiging “kailangan” ng trabaho ay hindi rin sapat para ituring na regular ang isang empleyado. Ayon sa Korte, mas mahalaga ang “day certain” o ang petsa ng pagtatapos ng kontrata na kusang-loob na napagkasunduan ng mga partido. Sa kaso ng Innodata, ang kanilang negosyo ay nakadepende sa mga proyekto mula sa mga dayuhang kliyente. Kaya, ang mga empleyado ay ina-assign sa mga proyekto na may fixed term, depende sa tinatayang oras ng pagkumpleto ng proyekto.

Sa madaling salita, ipinasiya ng Korte Suprema na ang pagiging regular ng isang empleyado ay nakadepende sa mga napagkasunduan sa kontrata at sa uri ng kanilang empleyo. Kung ang isang empleyado ay tinanggap para sa isang tiyak na proyekto na may fixed term, at ang kontrata ay pinasok nang malaya, hindi sila maituturing na regular employees. Kaya, ang reklamo ng mga empleyado ng Innodata na sila ay iligal na tinanggal sa trabaho ay walang basehan.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang mga empleyado ng Innodata ay maituturing na regular employees o project employees na may fixed term na kontrata. Ang isyu ay umiikot sa interpretasyon ng Article 280 ng Labor Code tungkol sa regular at casual employment.
Ano ang kahalagahan ng fixed term na kontrata sa kasong ito?	Ang fixed term na kontrata ay mahalaga dahil ito ang nagtatakda ng panahon ng empleyo. Ayon sa Korte, basta’t ang kontrata ay pinasok nang malaya at walang pagpwersa, ito ay valid at dapat sundin.
Ano ang ibig sabihin ng “stare decisis” at bakit hindi ito ginamit sa kasong ito?	Ang “stare decisis” ay ang prinsipyo na dapat sundin ang mga naunang desisyon ng Korte Suprema sa mga kasong may parehong katangian. Hindi ito ginamit dahil ang mga naunang kaso na binanggit ng mga empleyado ay may magkakaibang kontrata na may mga probisyon na wala sa kanilang kontrata.
Ano ang sinasabi ng Article 280 ng Labor Code tungkol sa regular na empleyo?	Sinasabi ng Article 280 na ang isang empleyado ay maituturing na regular kung ang kanyang trabaho ay kailangan sa negosyo ng employer. Ngunit may exception dito kung ang empleyo ay para sa isang tiyak na proyekto o gawain na alam ng empleyado noong siya ay tinanggap.
Kailangan bang regular ang isang empleyado kung kailangan ang kanyang trabaho sa negosyo ng employer?	Hindi palagi. Kahit kailangan ang trabaho, kung ang empleyo ay para sa isang tiyak na proyekto na may fixed term, hindi siya maituturing na regular employee.
Ano ang kahalagahan ng kusang-loob na pagpasok sa kontrata?	Mahalaga ang kusang-loob na pagpasok sa kontrata dahil ito ang nagpapatunay na ang empleyado ay alam at sang-ayon sa mga kondisyon ng kanyang empleyo. Kung walang pagpwersa o panlilinlang, ang kontrata ay valid at dapat sundin.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga employer sa Pilipinas?	Nagbibigay ito ng linaw na maaari silang gumamit ng fixed term na kontrata basta’t ito ay pinasok nang malaya at walang paglabag sa mga karapatan ng mga empleyado. Mahalaga na maging malinaw ang mga termino ng kontrata at tiyakin na alam ito ng mga empleyado.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga empleyado sa Pilipinas?	Nagbibigay ito ng impormasyon na dapat nilang suriin ang kanilang mga kontrata at tiyakin na alam nila ang kanilang mga karapatan at obligasyon. Dapat din nilang tiyakin na ang kontrata ay pinasok nang malaya at walang pagpwersa.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng malinaw at kusang-loob na kasunduan sa pagitan ng employer at empleyado. Ang mga fixed term na kontrata ay valid, ngunit dapat tiyakin na hindi nito nilalabag ang mga karapatan ng mga manggagawa. Ang Korte Suprema ay patuloy na magbabalanse sa pagitan ng proteksyon ng mga manggagawa at ang karapatan ng mga employer na pamahalaan ang kanilang negosyo.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Jamias vs. NLRC, G.R. No. 159350, March 09, 2016