Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang operator ng isang pampublikong sasakyan ay direktang mananagot sa mga pinsalang natamo ng kanyang pasahero dahil sa kapabayaan. Ang operator ay may tungkuling tiyakin ang kaligtasan ng mga pasahero. Hindi sapat na nagpakita siya ng diligence sa pagpili at pagsubaybay sa kanyang mga empleyado; kailangan niyang patunayan na nagpakita siya ng extraordinary diligence upang maiwasan ang insidente. Ang pagpapabaya sa pagtiyak na ligtas ang sasakyan at ang hindi pagpapaliwanag ng nilalaman ng isang waiver sa isang taong hindi nakakaintindi ng Ingles ay nagpapawalang-bisa sa waiver na iyon.

Pasanin ng Pasahero: Kwento ng Kapabayaan sa Pampublikong Sasakyan

Ang kasong ito ay tungkol sa pananagutan ng operator ng pampublikong sasakyan sa isang pasaherong nasugatan. Si Werherlina P. Colipano ay nakaupo sa isang beer case sa likod ng jeepney nang ito ay umatras sa isang paakyat na daan. Nasugatan ang kanyang binti at kinailangan itong putulin. Ang pangunahing tanong dito ay kung mananagot ba ang operator ng jeepney sa kanyang pinsala, kahit na may Affidavit of Desistance na pinirmahan si Colipano.

Ang Korte Suprema ay nagpasiya na ang kontrata ng pagbiyahe ay sa pagitan lamang ni Jose Sanico, ang operator ng jeepney, at ni Werherlina Colipano. Dahil dito, si Vicente Castro, ang drayber, ay hindi direktang mananagot dahil hindi siya partido sa kontrata. Gayunpaman, si Sanico bilang operator, ay may mas mataas na obligasyon. Ayon sa Artikulo 1733 ng Civil Code:

ART. 1733. Common carriers, from the nature of their business and for reasons of public policy, are bound to observe extraordinary diligence in the vigilance over the goods and for the safety of the passengers transported by them, according to all the circumstances of each case.

Ang ibig sabihin nito, kailangan niyang gawin ang lahat ng makakaya upang protektahan ang kanyang mga pasahero. Dahil nasugatan si Colipano habang siya ay pasahero, inaasahan na si Sanico ay nagpabaya. Ayon sa Artikulo 1756 ng Civil Code:

ART. 1756. In case of death of or injury to passengers, common carriers are presumed to have been at fault or to have acted negligently, unless they prove that they observed extraordinary diligence as prescribed in Articles 1733 and 1755.

Hindi nagawang patunayan ni Sanico na nagpakita siya ng extraordinary diligence. Ang pagpapaupo kay Colipano sa isang beer case sa likod ng jeepney ay naglagay sa kanya sa mas malaking panganib. Ito ay kapabayaan, ayon sa Korte. Dagdag pa, ang pagpalya ng makina ay nagpapakita ng kakulangan sa regular na pagpapanatili ng sasakyan, lalo na’t daanan nito ay maburol.

Tinangka ni Sanico na umiwas sa pananagutan sa pamamagitan ng pagpapakita ng Affidavit of Desistance. Subalit, pinagtibay ng Korte Suprema na ang Affidavit na ito ay walang bisa. Una, hindi napatunayan na naipaliwanag nang maayos kay Colipano ang nilalaman nito, lalo na’t hindi siya nakakaintindi ng Ingles. Para maging balido ang isang waiver, kailangan na malinaw at nauunawaan ng nagbibigay nito ang kanyang mga karapatan at ang epekto ng kanyang pagbibigay. Pangalawa, ang pagpapawalang-bisa sa pananagutan ng common carrier sa pamamagitan ng isang waiver na hindi nauunawaan ng pasahero ay labag sa public policy. Ayon sa Korte sa kasong Gatchalian v. Delim:

To uphold a supposed waiver of any right to claim damages by an injured passenger, under circumstances like those exhibited in this case, would be to dilute and weaken the standard of extraordinary diligence exacted by the law from common carriers and hence to render that standard unenforceable. We believe such a purported waiver is offensive to public policy.

Tungkol naman sa damyos, binago ng Korte ang halaga ng compensatory damages. Ginamit ng Court of Appeals ang edad ni Colipano noong siya ay nagtestigo, ngunit ayon sa Korte Suprema, dapat gamitin ang edad niya noong siya ay nasugatan. Gamit ang tamang formula, ang net earning capacity ni Colipano ay P212,000.00.

Bukod pa rito, nagpasiya ang Korte na dapat ding magbayad si Sanico ng interest sa halaga ng damyos. Ang interest ay isang uri ng compensatory damages. Magsisimula ang interest sa araw ng desisyon ng RTC, at ang halaga nito ay 6% kada taon hanggang sa maging pinal ang desisyon. Pagkatapos maging pinal ang desisyon, magiging 6% kada taon ang interest hanggang sa mabayaran ang buong halaga.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung mananagot ang operator ng jeepney sa mga pinsalang natamo ng pasaherong nasugatan, at kung balido ba ang isang waiver na pinirmahan ng pasahero.
Sino ang mananagot sa pinsala ni Colipano?	Si Jose Sanico, ang operator ng jeepney, ang napatunayang mananagot dahil sa kanyang kapabayaan bilang common carrier. Si Vicente Castro, ang drayber, ay hindi idineklarang mananagot dahil hindi siya partido sa kontrata ng pagbiyahe.
Bakit walang bisa ang Affidavit of Desistance?	Walang bisa ang Affidavit of Desistance dahil hindi napatunayan na naipaliwanag kay Colipano ang nilalaman nito at labag ito sa public policy.
Paano kinakalkula ang compensatory damages para sa nawalang kita?	Ang compensatory damages ay kinakalkula gamit ang formula: Net Earning Capacity = Life Expectancy x [Gross Annual Income – Living Expenses (50% of gross annual income)].
Ano ang kahulugan ng extraordinary diligence para sa isang common carrier?	Ang extraordinary diligence ay nangangahulugang kailangan gawin ng common carrier ang lahat ng makakaya para protektahan ang kaligtasan ng kanyang mga pasahero.
Maaari bang umiwas ang isang common carrier sa pananagutan sa pamamagitan ng pagpapakita ng diligence sa pagpili ng empleyado?	Hindi sapat ang diligence sa pagpili ng empleyado. Kailangan pa rin patunayan ng common carrier na nagpakita siya ng extraordinary diligence para maiwasan ang insidente.
Anong ebidensya ang kinakailangan upang patunayan ang pagkawala ng kita?	Kadalasan, kinakailangan ang documentary evidence upang patunayan ang pagkawala ng kita, ngunit maaaring tanggapin ang testimonial evidence kung ang biktima ay kumikita ng mas mababa sa minimum wage.
Ano ang legal interest na ipapataw sa damyos?	Ang legal interest ay 6% kada taon mula sa petsa ng desisyon ng RTC hanggang sa maging pinal ang desisyon, at 6% kada taon mula sa finality hanggang sa ganap na mabayaran ang halaga.

Sa madaling salita, ang desisyong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang extraordinary diligence para sa mga operator ng pampublikong sasakyan. Kailangan nilang tiyakin na ligtas ang kanilang mga sasakyan at hindi nila maaaring gamitin ang isang waiver na hindi nauunawaan ng pasahero upang umiwas sa kanilang pananagutan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Jose Sanico and Vicente Castro v. Werherlina P. Colipano, G.R. No. 209969, September 27, 2017