Ipinahayag ng Korte Suprema na ang Pondo ng Coco Levy ay pampublikong pondo na dapat gamitin lamang para sa kapakinabangan ng mga magsasaka ng niyog at pagpapaunlad ng industriya ng niyog. Bagamat kinikilala ang awtoridad ng Pangulo na pangasiwaan ang mga pondo, nililimitahan ng desisyon na ito ang kapangyarihan ng Pangulo na magdesisyon nang walang batayan sa batas hinggil sa paggamit ng mga pondo, upang matiyak na ang paggasta ay naaayon sa layunin at mandato ng Kongreso. Ang pasyang ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng paghihiwalay ng kapangyarihan at pagiging tapat sa paggamit ng pondo ng bayan.
Paglilinaw sa Paggamit ng Coco Levy: Sino ang Dapat Magpasya at Paano?
Ang kasong ito ay umiikot sa isyu ng coco levy funds, mga pondo na kinolekta mula sa mga magsasaka ng niyog sa layuning mapaunlad ang industriya ng niyog. Matagal nang pinagtatalunan kung paano dapat gamitin ang mga pondong ito. Ang petitioner, Confederation of Coconut Farmers Organizations of the Philippines, Inc. (CCFOP), ay kumukuwestiyon sa legalidad ng Executive Order (E.O.) Nos. 179 at 180 na inilabas ni dating Pangulong Benigno Aquino III. Naniniwala ang CCFOP na ang mga E.O. na ito ay lumalabag sa Konstitusyon dahil nagbibigay ang mga ito sa Pangulo ng kapangyarihang mag-desisyon tungkol sa paggamit ng pondo nang walang pahintulot ng Kongreso.
Ayon sa CCFOP, ang Pangulo ay umaangkin ng kapangyarihang eksklusibong nakatalaga sa PCA (Philippine Coconut Authority) na siyang mangasiwa at gumamit ng coco levy funds. Iginiit din nila na nilalabag ng mga E.O. ang kapangyarihan ng Hudikatura na ipatupad ang mga pinal na desisyon nito. Ang mga respondent naman, sa pamamagitan ng OSG (Office of the Solicitor General), ay nagtanggol sa mga E.O., iginigiit na ang coco levy funds ay pampublikong pondo at maaaring pamahalaan ng Pangulo alinsunod sa umiiral na batas.
Sinabi ng Korte Suprema na ang coco levy funds ay pampublikong pondo. Itinuro nito na ang pondong ito ay nakolekta sa pamamagitan ng kapangyarihang pagbubuwis ng estado at nakalaan para sa pagpapaunlad ng buong industriya ng niyog. Dahil dito, sinabi ng Korte na ang pondong ito ay dapat ituring na pampubliko. Ngunit, binigyang-diin ng Korte na kahit ang pondong ito ay pampubliko, hindi ito nangangahulugan na maaaring gamitin ang mga ito nang walang limitasyon. Ayon sa Konstitusyon, walang pera ang maaaring ilabas mula sa Treasury maliban kung may appropriation law o batas na nagpapahintulot dito.
Napag-alaman ng Korte Suprema na ang ilang bahagi ng E.O. No. 180 ay hindi naaayon sa batas. Sinabi ng Korte na ang mga Seksyon 6, 7, 8, at 9 ng E.O. No. 180 ay nagbibigay sa Pangulo ng labis na kapangyarihan sa paggamit ng coco levy funds. Halimbawa, pinahihintulutan ng mga seksyon na ito ang Pangulo na aprubahan ang isang “Roadmap” para sa pagpapaunlad ng industriya ng niyog at gamitin ang coco levy funds para sa mga proyektong nakapaloob dito. Ang mga probisyong ito ay masyadong malawak at hindi nagbibigay ng sapat na patnubay sa Pangulo sa paggamit ng pondo. Dahil dito, idineklara ng Korte na walang bisa ang mga nabanggit na seksyon.
Ang desisyon ng Korte Suprema ay nagbibigay-linaw sa mga limitasyon ng kapangyarihan ng Pangulo sa paggamit ng pampublikong pondo. Kahit may awtoridad ang Pangulo na pangasiwaan ang pondo ng bayan, dapat itong gawin alinsunod sa batas at may sapat na patnubay mula sa Kongreso. Sa kaso ng coco levy funds, ang Korte Suprema ay nagpasya na ang Pangulo ay hindi maaaring maglabas ng pondo nang walang batas na nagtatakda ng mga partikular na layunin at pamantayan para sa paggamit nito. Mahalagang isaalang-alang na ang Pondo ng Coco Levy ay dapat gamitin para sa ikabubuti ng mga magsasaka at ng industriya, at hindi dapat mapunta sa mga maling kamay.
FAQs
| Ano ang coco levy funds? | Ito ay mga pondo na kinolekta mula sa mga magsasaka ng niyog sa ilalim ng iba’t ibang kautusan upang mapaunlad ang industriya ng niyog. |
| Bakit pinagtatalunan ang paggamit ng coco levy funds? | Dahil matagal nang pinaghihinalaan na ang pondo ay ginamit sa maling paraan at hindi para sa tunay na kapakinabangan ng mga magsasaka ng niyog. |
| Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito? | Idineklara ng Korte Suprema na ang ilang seksyon ng Executive Order No. 180 ay hindi naaayon sa batas dahil nagbibigay ito sa Pangulo ng labis na kapangyarihan sa paggamit ng pondo. |
| Ano ang epekto ng desisyon sa kapangyarihan ng Pangulo? | Nililimitahan ng desisyon ang kapangyarihan ng Pangulo na magdesisyon nang walang batayan sa batas hinggil sa paggamit ng coco levy funds. |
| Para saan dapat gamitin ang coco levy funds? | Dapat gamitin ang coco levy funds para sa kapakinabangan ng mga magsasaka ng niyog at pagpapaunlad ng industriya ng niyog. |
| Ano ang papel ng Kongreso sa paggamit ng coco levy funds? | Dapat magpasa ang Kongreso ng batas na nagtatakda ng mga partikular na layunin at pamantayan para sa paggamit ng coco levy funds. |
| Ano ang papel ng Philippine Coconut Authority (PCA) sa kasong ito? | Dapat makipag-ugnayan ang PCA sa tanggapan ng Presidential Assistant for Food, Security, at Agricultural Modernization upang bumuo at magsumite ng Roadmap, para sa pag-apruba ng Pangulo. |
| Paano masisiguro na hindi na maaabuso ang coco levy funds? | Sa pamamagitan ng pagpasa ng batas na nagtatakda ng malinaw na patakaran at proseso para sa paggamit ng pondo, at pagtiyak na ang paggasta ay naaayon sa layunin at mandato ng Kongreso. |
Ang desisyon na ito ay nagpapaalala sa lahat ng sangay ng gobyerno na dapat silang kumilos alinsunod sa batas at igalang ang paghihiwalay ng kapangyarihan. Sa pamamagitan ng pagtiyak sa pagsunod sa batas, masisiguro natin na ang coco levy funds ay tunay na mapakinabangan ng mga magsasaka ng niyog at ng buong industriya.
Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: CCFOP vs. Aquino, G.R. No. 217965, August 08, 2017
Mag-iwan ng Tugon