Ipinasiya ng Korte Suprema na ang mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas sa loob ng tatlong taon ay maaaring mag-aplay para sa domestic adoption sa ilalim ng Domestic Adoption Act. Pinagtibay nito na ang layunin ng batas sa pag-aampon ay ang kapakanan ng bata. Ipinag-utos ng Korte Suprema na ipagpatuloy ng RTC ang pagdinig sa kaso ng pag-aampon, na isinasaalang-alang ang lahat ng ebidensya. Hindi dapat ilipat ang kaso sa Inter-Country Adoption Board (ICAB) dahil magdudulot ito ng pagkaantala sa proseso at hindi makakatulong sa kapakanan ng bata.

Pag-aampon ng Dayuhan: Kailan Dapat Sundin ang Batas sa Domestic Adoption?

Ang kasong ito ay nag-ugat sa petisyon para sa pag-aampon ng mag-asawang Joon Hyung Park at Kyung Ah Lee, mga Amerikanong mamamayan na naninirahan sa Pilipinas. Nais nilang ampunin ang batang si Innah Alegado. Ipinagkaloob ng DSWD sa mag-asawa ang pangangalaga kay Innah. Humiling ang DSWD na maghain sila ng petisyon para sa domestic adoption. Ipinag-utos ng RTC na ilipat ang kaso sa ICAB, dahil ang mga nag-aampon ay mga dayuhan. Kinuwestiyon ito ng mga mag-asawa. Ang pangunahing legal na tanong ay: Maaari bang mag-aplay ang mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas para sa domestic adoption, o dapat ba silang sumailalim sa inter-country adoption?

Ang Korte Suprema ay nagpaliwanag ng pagkakaiba sa pagitan ng Domestic Adoption Act of 1998 (RA 8552) at ng Inter-Country Adoption Act of 1995 (RA 8043). Ayon sa Domestic Adoption Act, ang mga dayuhan na may parehong mga kwalipikasyon tulad ng mga Pilipino ay maaaring mag-ampon, basta’t sila ay naninirahan sa Pilipinas ng hindi bababa sa tatlong taon bago maghain ng petisyon. Sa kabilang banda, ang Inter-Country Adoption Act ay para sa mga dayuhan o Pilipinong permanenteng naninirahan sa ibang bansa. Mahalaga ring isaalang-alang ang kapakanan ng bata sa proseso ng pag-aampon.

SECTION 4. Who may adopt. – The following may adopt :

(2) Any alien possessing the same qualifications as above-stated for Filipino nationals: Provided, that his country has diplomatic relations with the Republic of the Philippines, that he has been living in the Philippines for at least three (3) continuous years prior to the filing of the petition for adoption and maintains such residence until the adoption decree is entered.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang mag-asawang Park ay naninirahan sa Pilipinas nang higit sa tatlong taon bago isampa ang petisyon. Samakatuwid, angkop na isampa ang petisyon sa ilalim ng Domestic Adoption Act. Sinabi pa ng Korte Suprema na dapat ituring na liberal ang mga batas sa pag-aampon para maisakatuparan ang mga layunin nito at para sa pinakamabuting interes ng bata. Sa kasong ito, ang kapakanan ni Innah ang pinakamahalaga.

Pinagtibay rin ng Korte Suprema ang kasunduan sa pagitan nito at ng ICAB tungkol sa pagtrato sa mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas na naghain ng petisyon para sa pag-aampon. Nakasaad sa kasunduan na kahit na ilipat ng korte ang kaso sa ICAB, malaki ang posibilidad na maghain ang ICAB ng isang paghahayag upang maipagpatuloy ang domestic adoption sa korte. Ito ay upang maiwasan ang pagkaantala na maaaring makapinsala sa bata at sa mga nag-aampon.

Sa pagpapasya na ipagpatuloy ang pagdinig ng RTC sa domestic adoption, isinaalang-alang din ng Korte Suprema ang mga pagsisikap ng mag-asawang Park na magsumite ng mga dokumento, tulad ng mga authenticated na kopya ng batas ng California tungkol sa pag-aampon, immigration laws ng US, at ang deposition ng isang eksperto sa batas. Binigyang-pansin din ng Korte Suprema na si Innah ay nakatira kasama ang mag-asawa sa loob ng anim na taon at kinikilala sila bilang kanyang mga magulang.

Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso sa pag-aampon. Bagamat sinusunod ang mga panuntunan, dapat ring isaalang-alang ang pinakamabuting interes ng bata. Sa mga pagkakataong tulad nito, mas makabubuti na liberal na bigyang-kahulugan ang mga batas sa pag-aampon upang magawa ang pinakamakabubuti para sa bata.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas ay maaaring mag-aplay para sa domestic adoption sa ilalim ng Domestic Adoption Act, o dapat bang isampa ang inter-country adoption?
Sino ang mga petitioner sa kasong ito?	Sina Spouses Joon Hyung Park at Kyung Ah Lee, mga Amerikanong mamamayan na naninirahan sa Pilipinas.
Ano ang posisyon ng Regional Trial Court (RTC)?	Ipinag-utos ng RTC na ilipat ang petisyon sa Inter-Country Adoption Board (ICAB) dahil ang mga petitioner ay mga dayuhan.
Ano ang desisyon ng Korte Suprema?	Ipinasiya ng Korte Suprema na angkop na isampa ang petisyon sa ilalim ng Domestic Adoption Act at dapat ipagpatuloy ng RTC ang pagdinig sa kaso.
Ano ang Domestic Adoption Act?	Ito ay batas na nagpapahintulot sa mga Pilipino at mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas ng hindi bababa sa tatlong taon na mag-ampon.
Ano ang Inter-Country Adoption Act?	Ito ay batas na namamahala sa pag-aampon ng mga batang Pilipino ng mga dayuhan o Pilipinong permanenteng naninirahan sa ibang bansa.
Bakit hindi dapat ilipat ang kaso sa ICAB?	Dahil ito ay magdudulot ng pagkaantala at hindi makakatulong sa pinakamabuting interes ng bata.
Anong mga dokumento ang isinumite ng petitioners?	Authenticated copies ng California laws tungkol sa pag-aampon, U.S. immigration laws, at ang deposition ng isang legal expert.
Ano ang binigyang-diin ng Korte Suprema sa kasong ito?	Ang kapakanan ng bata ang pinakamahalaga sa mga kaso ng pag-aampon.

Sa kabuuan, pinagtibay ng kasong ito na ang mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas ay maaaring mag-aplay para sa domestic adoption, basta’t natutugunan nila ang mga kinakailangan sa ilalim ng Domestic Adoption Act at ang pag-aampon ay makabubuti sa bata.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: SPOUSES JOON HYUNG PARK AND KYUNG AH LEE VS. HON. RICO SEBASTIAN D. LIWANAG, G.R. No. 248035, November 27, 2019