Sa kasong ito, pinanigan ng Korte Suprema ang karapatan sa malayang pamamahayag ng Diocese of Bacolod, na nagpapawalang-bisa sa pagbabawal ng COMELEC sa kanilang malaking tarpaulin na nagpapakita ng kanilang pananaw sa mga kandidato noong 2013 elections. Iginiit ng Korte na ang regulasyon ng COMELEC ay labag sa konstitusyon. Nilinaw ng Korte na ang pamamahayag ng mga pribadong indibidwal o grupo sa mga isyung panlipunan ay hindi dapat basta-basta supilin. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng malayang talakayan sa mga usaping pampulitika at panlipunan, lalo na sa panahon ng halalan.

Nang Magtagpo ang Relihiyon, Politika, at Kalayaan sa Pagpapahayag: Ang Tarpaulin ng Diocese

Sa gitna ng mainit na usapin ng Reproductive Health (RH) Law at papalapit na 2013 elections, nagpaskil ang Diocese of Bacolod ng malaking tarpaulin sa harap ng kanilang simbahan. Ang tarpaulin ay naglalaman ng mga pangalan ng mga senador at kongresista na bumoto para sa o laban sa RH Law, na may markang “Team Buhay” para sa mga laban, at “Team Patay” para sa mga pabor. Dahil sa laki nito, inutusan ng COMELEC ang Diocese na tanggalin ang tarpaulin dahil lumalabag umano ito sa regulasyon sa laki ng election propaganda. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung ang pagpaskil ng tarpaulin ay maituturing na election propaganda at kung ang regulasyon ng COMELEC ay labag sa karapatan sa malayang pamamahayag ng Diocese.

Iginiit ng COMELEC na ang tarpaulin ay election propaganda dahil naglalaman ito ng mga pangalan ng kandidato at nagpapahiwatig kung sino ang dapat iboto o hindi iboto batay sa kanilang posisyon sa RH Law. Sinabi rin ng COMELEC na ang limitasyon sa laki ng campaign materials ay naaangkop sa lahat, kandidato man o hindi. Ayon sa COMELEC, kailangan lang ay mayroong “substantial governmental interest” para sa mga ganitong klaseng regulasyon.

Sa kabilang banda, iginiit ng Diocese na ang kanilang tarpaulin ay hindi election propaganda kundi isang pagpapahayag ng kanilang pananaw sa isang mahalagang isyu. Sinabi nila na ang kanilang layunin ay hindi ang mag-endorso ng partikular na kandidato kundi ang magbigay ng impormasyon sa mga botante upang makaboto sila ayon sa kanilang konsensya. Iginiit din nila na ang pagbabawal sa kanilang tarpaulin ay paglabag sa kanilang karapatan sa malayang pamamahayag.

Ang Korte Suprema, sa pagpanig sa Diocese, ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng malayang pamamahayag, lalo na sa mga isyung pampulitika at panlipunan. Sinabi ng Korte na ang regulasyon ng COMELEC ay dapat na balansehin sa karapatan ng mga mamamayan na magpahayag ng kanilang mga pananaw. Dito, nagkaroon ng chilling effect sa kanilang Constitutional Right to Freedom of Expression.

Binigyang diin din ng Korte na hindi lahat ng uri ng pamamahayag na may kaugnayan sa eleksyon ay maituturing na election propaganda.

Sinabi ng Korte na ang tarpaulin ng Diocese ay mas malapit sa isang pagpapahayag ng pananaw sa isang isyung panlipunan kaysa sa isang pag-eendorso ng kandidato. Ipinaliwanag din ng Korte na ang limitasyon sa laki ng campaign materials ay dapat na iangkop lamang sa mga kandidato at partido politikal, at hindi sa mga pribadong indibidwal o grupo na nagpapahayag ng kanilang mga pananaw.

Higit pa rito, sinabi ng Korte na ang regulasyon ng COMELEC ay maituturing na “content-based” restriction, na nangangailangan ng mas mataas na antas ng pagsusuri. Upang mapatunayan ang legalidad ng isang content-based restriction, kailangang ipakita ng gobyerno na ito ay “narrowly tailored” upang maisulong ang isang “compelling state interest.” Sa kasong ito, hindi umano naipakita ng COMELEC na ang kanilang regulasyon ay nakakatugon sa mga kinakailangang ito.

Sa madaling salita, ang desisyon sa kasong Diocese of Bacolod ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng proteksyon sa malayang pamamahayag, lalo na sa mga usaping pampulitika at panlipunan. Nililimitahan nito ang kapangyarihan ng COMELEC na regulahin ang pamamahayag ng mga pribadong indibidwal o grupo, at nagbibigay-diin na ang ganitong uri ng regulasyon ay dapat na masusing suriin upang matiyak na hindi nito lalabagin ang karapatan sa malayang pamamahayag.

Mahalaga ring tandaan na bagama’t pinoprotektahan ng Korte Suprema ang malayang pamamahayag, hindi ito nangangahulugan na walang limitasyon ang karapatang ito. Maaaring magtakda ang gobyerno ng mga reasonable na regulasyon sa pamamahayag, lalo na sa panahon ng eleksyon, upang matiyak ang isang patas at maayos na proseso. Ngunit, ang mga regulasyon na ito ay dapat na iangkop lamang sa mga kandidato at partido politikal at dapat na masusing suriin upang matiyak na hindi nito lalabagin ang karapatan sa malayang pamamahayag.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung labag sa karapatan sa malayang pamamahayag ng Diocese of Bacolod ang pagbabawal ng COMELEC sa kanilang malaking tarpaulin. Ito ay may kaugnayan sa mga kandidato at kanilang posisyon sa RH Law noong 2013 elections.
Ano ang desisyon ng Korte Suprema?	Nagpasyahan ang Korte Suprema na labag sa konstitusyon ang aksyon ng COMELEC, pinapanigan ang karapatan ng Diocese sa malayang pamamahayag. Ibinasura ng korte ang pagbabawal sa tarpaulin.
Bakit pinanigan ng Korte Suprema ang Diocese?	Sinabi ng Korte na ang tarpaulin ay mas malapit sa pagpapahayag ng pananaw sa isang isyung panlipunan. Hindi ito maituturing na election propaganda. Binigyang diin na ang limitasyon sa laki ng campaign materials ay dapat iangkop lamang sa mga kandidato at partido politikal.
Ano ang ibig sabihin ng “content-based restriction”?	Ang “content-based restriction” ay isang regulasyon na naglilimita sa pamamahayag batay sa nilalaman ng mensahe. Ito ay kailangang masusing suriin ng korte upang matiyak na ito ay “narrowly tailored” upang maisulong ang isang “compelling state interest”.
Maaari bang magtakda ng limitasyon sa malayang pamamahayag sa panahon ng eleksyon?	Oo, maaaring magtakda ang gobyerno ng mga reasonable na regulasyon sa pamamahayag. Ito ay lalo na sa panahon ng eleksyon upang matiyak ang isang patas at maayos na proseso. Ngunit, ang mga regulasyon na ito ay dapat na masusing suriin.
Ano ang kahalagahan ng kasong ito sa malayang pamamahayag?	Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng proteksyon sa malayang pamamahayag. Lalo na sa mga usaping pampulitika at panlipunan. Nililimitahan nito ang kapangyarihan ng COMELEC na regulahin ang pamamahayag ng mga pribadong indibidwal o grupo.
Ano ang papel ng COMELEC sa panahon ng eleksyon?	Ang COMELEC ay may kapangyarihan na pangasiwaan at ipatupad ang mga batas at regulasyon na may kaugnayan sa eleksyon. Dapat nilang balansehin ito sa karapatan ng mga mamamayan sa malayang pamamahayag.
Ano ang magiging epekto ng desisyong ito sa hinaharap na eleksyon?	Maaaring maging mas malaya ang mga pribadong indibidwal at grupo sa pagpapahayag ng kanilang mga pananaw sa mga isyung pampulitika at panlipunan sa panahon ng eleksyon. Gayunpaman, dapat pa ring sundin ang mga reasonable na regulasyon na itinakda ng COMELEC.

Ang kasong Diocese of Bacolod vs. COMELEC ay nagpapakita ng balanse sa pagitan ng kalayaan sa pamamahayag at regulasyon ng halalan. Dapat na masiguro na ang mga batas ay hindi makakasagabal sa malayang pagpapahayag. Makikita rin na kailangan ang masusing pag-aaral sa bawat kaso. Dapat tandaan ng bawat isa ang responsibilidad ng paggamit ng ating karapatan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: THE DIOCESE OF BACOLOD VS. COMMISSION ON ELECTIONS, G.R. No. 205728, July 05, 2016