Sa desisyon ng Korte Suprema sa kasong Kabataan Party-List v. COMELEC, pinagtibay ang konstitusyonalidad ng Republic Act No. 10367 (RA 10367) o ang “Mandatory Biometrics Voter Registration Act.” Ipinahayag ng Korte na ang pagkuha ng biometrics ay hindi isang karagdagang kwalipikasyon upang makaboto, kundi isang makatwirang regulasyon sa proseso ng rehistrasyon. Layunin nitong magkaroon ng malinis, kumpleto, at updated na listahan ng mga botante sa pamamagitan ng paggamit ng biometric technology. Ang desisyong ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng estado na magpatupad ng mga regulasyon para sa maayos at tapat na halalan.

Biometrics: Regulasyon o Paglabag sa Karapatang Bumoto?

Ang kaso ay nag-ugat sa pagtutol ng Kabataan Party-List sa RA 10367, na nag-uutos sa COMELEC na ipatupad ang mandatory biometrics registration para sa mga bagong botante. Ayon sa petitioners, ang hindi pagkuha ng biometrics, na nagreresulta sa deactivation, ay lumalabag sa karapatang bumoto. Iginiit nila na ito’y isang karagdagang kwalipikasyon na hindi pinapayagan ng Konstitusyon. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung ang RA 10367, kasama ang mga resolusyon ng COMELEC, ay konstitusyonal o hindi.

Ang Korte Suprema ay nagbigay-diin na ang karapatang bumoto ay hindi isang natural na karapatan, kundi isang karapatang nilikha ng batas. Dahil dito, maaaring regulahin ng estado ang karapatang ito sa pamamagitan ng pagtatakda ng mga diskwalipikasyon, basta’t hindi ito lalabag sa probisyon ng Konstitusyon na nagbabawal sa pagpataw ng “literacy, property, o ibang substantive requirement.” Ang rehistrasyon ay kinikilala bilang isang paraan ng regulasyon, hindi bilang isang kwalipikasyon sa karapatang bumoto.

Upang mapanatili ang integridad ng halalan, ipinatupad ang RA 10367 na nag-institutionalize ng biometrics validation bilang bahagi ng registration process. Tinukoy ng RA 10367 ang “validation” bilang proseso ng pagkuha ng biometrics ng mga botante na hindi pa nakunan. Ang “deactivation” naman ay ang pagtanggal ng pangalan ng botante sa listahan dahil sa hindi pagsunod sa validation process. Ayon sa Korte Suprema, ang mga probisyong ito ay hindi lumalabag sa Konstitusyon.

Section 1. Suffrage may be exercised by all citizens of the Philippines not otherwise disqualified by law, who are at least eighteen years of age, and who shall have resided in the Philippines for at least one year and in the place wherein they propose to vote for at least six months immediately preceding the election. No literacy, property, or other substantive requirement shall be imposed on the exercise of suffrage.

Sa pagsusuri ng Korte, ang biometrics validation ay nakapasa sa “strict scrutiny test.” Ito ay dahil mayroong compelling state interest sa likod ng RA 10367, na siyang pagpapadali sa maayos, tapat, at kapani-paniwalang halalan. Ito’y sa pamamagitan ng pagpigil, kung hindi man pag-alis, sa problema ng mga “flying voters,” patay na botante, at multiple registrants. Isa itong hakbang upang linisin ang national voter registry upang matiyak na ang resulta ng halalan ay tunay na sumasalamin sa kagustuhan ng taumbayan.

Bukod dito, ang Korte ay nagbigay-diin na hindi nilalabag ng RA 10367 ang due process. Nag-utos ang COMELEC sa mga Election Officers na ipaskil ang listahan ng mga botanteng walang biometrics sa mga bulletin boards at magpadala ng individual notices. Nagbigay din ng pagkakataon na maghain ng oposisyon sa deactivation. Isinaalang-alang din ang lawak ng impormasyon tungkol sa RA 10367, na naipaskil noong Pebrero 22, 2013, at ang malawakang public information campaign, ang “NoBio-NoBoto”.

Ang desisyon na ito ay nagpapatibay sa kapangyarihan ng estado na magpatupad ng mga batas at regulasyon na may layuning mapabuti ang sistema ng halalan. Pinoprotektahan nito ang karapatan ng mga botante sa pamamagitan ng pagtiyak na ang mga proseso ng halalan ay tapat at maaasahan. Mahalaga itong tandaan dahil nagbibigay linaw ito sa balanse ng karapatan at tungkulin sa demokrasya. Sa kabuuan, ang kaso ay nagpapakita kung paano ang teknolohiya ay maaaring gamitin upang palakasin ang integridad ng halalan nang hindi nilalabag ang mga karapatang konstitusyonal.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang RA 10367, na nag-uutos ng mandatory biometrics voter registration, ay labag sa Konstitusyon dahil umano sa paglabag sa karapatang bumoto.
Ano ang biometrics validation?	Ang biometrics validation ay ang proseso ng pagkuha ng mga biometric data (litrato, signature, at fingerprints) ng mga botante upang ma-verify ang kanilang pagkakakilanlan sa voter registration system.
Ano ang deactivation?	Ang deactivation ay ang pagtanggal ng pangalan ng isang botante sa listahan ng mga botante dahil sa hindi pagsunod sa mandatory biometrics validation.
Bakit kailangan ang biometrics validation?	Kailangan ang biometrics validation upang magkaroon ng malinis at updated na listahan ng mga botante, pigilan ang electoral fraud, at tiyakin na ang mga proseso ng halalan ay tapat at maaasahan.
Nilabag ba ang karapatan sa due process ng RA 10367?	Hindi. Nagbigay ang COMELEC ng sapat na abiso at pagkakataon para sa mga botante na sumunod sa biometrics validation, kaya walang paglabag sa due process.
Anong uri ng pagsusuri ang ginamit ng Korte Suprema?	Ginamit ng Korte Suprema ang “strict scrutiny test” upang matiyak na ang RA 10367 ay mayroong compelling state interest at least restrictive means.
Ano ang compelling state interest?	Ito ang mahalagang layunin ng estado na nagbibigay-katwiran sa pagpapatupad ng batas, katulad ng pagpapadali sa maayos at tapat na halalan.
Ano ang least restrictive means?	Ito ang pamamaraan na pinakakaunti ang paghihigpit sa karapatan, habang epektibo pa rin sa pagkamit ng layunin. Sa kasong ito, ang biometrics validation ang least restrictive means para malinis ang listahan ng botante.

Sa desisyon ng Korte Suprema, muling naipaalala ang kahalagahan ng balanse sa pagitan ng karapatan at tungkulin sa isang demokratikong lipunan. Bagaman mahalaga ang karapatang bumoto, kinakailangan ding sumunod sa makatwirang mga regulasyon upang matiyak ang integridad ng halalan at mapangalagaan ang interes ng publiko.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Kabataan Party-List v. COMELEC, G.R. No. 221318, December 16, 2015