Ipinasiya ng Korte Suprema na hindi dapat hatulan ang isang taong gumamit ng puwersa upang ipagtanggol ang kanyang sarili o ang kanyang kamag-anak kung makatwiran ang kanyang ginawa batay sa sitwasyon. Hindi kailangang maging perpekto ang pagpapasya sa gitna ng panganib. Ang desisyong ito ay nagbibigay-linaw sa hangganan ng pagtatanggol sa sarili at nagbibigay proteksyon sa mga indibidwal na napipilitang gumamit ng puwersa upang iligtas ang kanilang buhay o ang buhay ng kanilang mahal sa buhay.
Kailan ang Pagtatanggol sa Sarili ay Hindi Krimen? Pagsusuri sa Kaso ni Leo Abuyo
Sa kasong Leo Abuyo y Sagrit vs. People of the Philippines, sinuri ng Korte Suprema kung makatwiran ba ang pagtatanggol sa sarili ni Leo Abuyo nang mapatay niya si Cesar Tapel. Ayon sa mga pangyayari, tinangka ni Cesar, kasama ang kanyang anak, na saktan si Leo, na humantong sa pagkakapatay ni Leo kay Cesar. Ang pangunahing tanong dito ay kung ang ginawang pagtatanggol ni Leo ay naaayon sa batas, lalo na’t naipakita niyang may panganib sa kanyang buhay at sa buhay ng kanyang ama.
Inamin ni Leo Abuyo na siya ang pumatay kay Cesar Tapel, ngunit iginiit niya na ginawa niya ito bilang pagtatanggol sa sarili at sa kanyang kamag-anak. Ayon sa kanya, si Cesar at ang anak nito ang nagsimula ng agresyon, kaya’t kinailangan niyang protektahan ang kanyang sarili at ang kanyang ama. Sa ilalim ng Revised Penal Code, may mga kondisyon upang ituring na legal ang pagtatanggol sa sarili. Kailangang may unlawful aggression o ilegal na paglusob, reasonable necessity of the means employed o makatwirang paraan ng pagtatanggol, at lack of sufficient provocation o kawalan ng sapat na pang-uudyok mula sa nagtatanggol.
Unang kondisyon, mahalagang na mayroong unlawful aggression. Ito ang pinakamahalagang elemento sa pagtatanggol sa sarili. Sa kasong ito, kinilala ng Korte Suprema na mayroong unlawful aggression nang atakihin ni Cesar si Leonardo at tangkaing saksakin si Leo. Ikalawa, kailangang makatwiran ang paraan ng pagtatanggol. Hindi ibig sabihin nito na dapat magkapareho ang armas ng nagtatanggol at ng umaatake, kundi dapat na ang paraan ng pagtatanggol ay rational equivalence batay sa sitwasyon. At ikatlo, walang sapat na provokasyon mula sa nagtatanggol. Ibig sabihin, hindi dapat nagsimula ang gulo sa taong nagtatanggol sa kanyang sarili. Sa kasong ito, si Cesar at ang kanyang anak ang nagpasimula ng agresyon.
Binigyang-diin ng Korte Suprema na sa gitna ng kaguluhan at panganib, hindi makatuwiran na asahan ang isang tao na mag-isip nang malinaw at gumawa ng perpektong pagpapasya. Ang mahalaga ay kung ang paniniwala ng taong nagtatanggol sa kanyang sarili na siya ay nasa panganib ay makatwiran batay sa kanyang perspektibo sa oras na iyon. Sa kaso ni Leo, isinaalang-alang ng Korte Suprema na kahit na nahawakan na ni Leo ang bolo at nasugatan si Cesar, hindi pa rin tumigil si Cesar sa pag-atake. Bukod pa rito, nariyan din ang banta ni Charles na may baril, na nagdagdag sa panganib na kinakaharap ni Leo at ng kanyang ama.
The courts ought to remember that a person who is assaulted has neither the time nor the sufficient tranquility of mind to think, calculate and choose the weapon to be used. For, in emergencies of this kind, human nature does not act upon processes of formal reason but in obedience to the instinct of self-preservation; and when it is apparent that a person has reasonably acted upon this instinct, it is the duty of the courts to hold the actor not responsible in law for the consequences.
Dahil dito, ibinasura ng Korte Suprema ang hatol ng CA at RTC at pinawalang-sala si Leo Abuyo sa kasong Homicide. Ayon sa Korte, ang ginawang pagtatanggol ni Leo sa kanyang sarili at sa kanyang ama ay makatwiran at naaayon sa batas. Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang kusang pagsuko ni Leo sa mga awtoridad pagkatapos ng insidente ay nagpapatunay na wala siyang intensyong gumawa ng krimen.
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung ang pagtatanggol sa sarili ni Leo Abuyo ay makatwiran at naaayon sa batas, lalo na’t napatay niya si Cesar Tapel sa gitna ng pagtatalo. |
| Ano ang tatlong elemento ng self-defense? | Ang tatlong elemento ng self-defense ay unlawful aggression, reasonable necessity of the means employed, at lack of sufficient provocation. |
| Ano ang ibig sabihin ng ‘unlawful aggression’? | Ang ‘unlawful aggression’ ay ang ilegal na paglusob o pagtatangka na saktan ang isang tao. Ito ang pinakamahalagang elemento sa self-defense. |
| Paano sinusukat ang ‘reasonable necessity’? | Ang ‘reasonable necessity’ ay sinusukat batay sa sitwasyon at kung ang paraan ng pagtatanggol ay makatwiran batay sa panganib na kinakaharap. Hindi kailangang magkapareho ang armas ng nagtatanggol at ng umaatake. |
| Ano ang epekto ng kusang pagsuko sa kaso? | Ang kusang pagsuko ay maaaring magpababa ng hatol o maging dahilan upang mapawalang-sala ang akusado, lalo na kung ito ay nagpapatunay na wala siyang intensyong gumawa ng krimen. |
| Ano ang kaibahan ng self-defense at defense of relative? | Pareho silang may unlawful aggression at reasonable necessity. Sa defense of relative, ang titingnan ay kung ang nagtatanggol na kamag-anak ay walang kinalaman sa provokasyon. |
| Maaari bang gumamit ng lethal force sa self-defense? | Oo, kung ang panganib sa buhay ay tunay at malapit na, at kung ang paggamit ng lethal force ay ang tanging paraan upang maprotektahan ang sarili. |
| Ano ang naging batayan ng Korte Suprema sa pagpawalang sala kay Leo Abuyo? | Naging batayan ng Korte Suprema ang ginawang pagtatanggol ni Leo sa kanyang sarili at sa kanyang ama ay makatwiran at naaayon sa batas. Kasama din ang kaniyang kusang pagsuko. |
Ang kasong ito ay nagpapakita na ang pagtatanggol sa sarili ay isang karapatan na protektado ng batas. Mahalaga na suriin ang lahat ng mga pangyayari upang malaman kung ang paggamit ng puwersa ay makatwiran at naaayon sa batas.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Leo Abuyo Y Sagrit vs. People of the Philippines, G.R. No. 250495, July 06, 2022
Mag-iwan ng Tugon