Ipinawalang-sala ng Korte Suprema sina Librado at Fe Cabrera sa kasong paglabag sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act. Ayon sa Korte, hindi napatunayan ng prosekusyon na may masamang intensyon ang mga Cabrera nang bumili ng gamot nang walang public bidding. Ang desisyon na ito ay nagpapakita na hindi lahat ng paglabag sa procurement law ay otomatikong nangangahulugan ng korapsyon, at kailangang patunayan na may layuning makapanlamang o makasama sa gobyerno.

Pagbili ng Gamot: Pagkakamali Lang Ba o Korapsyon?

Nagsimula ang kasong ito nang akusahan sina Librado at Fe Cabrera, dating mga mayor ng Taal, Batangas, ng paglabag sa Section 3(e) ng Republic Act No. 3019 (RA 3019), o ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act. Sila ay kinasuhan dahil sa pagbili ng gamot mula sa Diamond Laboratories, Inc. (DLI) nang walang public bidding, at sa hindi wastong pag-reimburse ng kanilang travel expenses. Ang legal na tanong dito ay kung ang kanilang mga aksyon ay nagpapakita ng “manifest partiality, evident bad faith, o gross inexcusable negligence” na siyang elemento ng paglabag sa RA 3019. Mahalaga ring malaman kung ang paglabag sa procurement laws ay otomatikong nangangahulugan ng paglabag sa anti-graft law.

Sa ilalim ng Section 3(e) ng RA 3019, kailangang mapatunayan na ang akusado ay isang public officer, na kumilos nang may manifest partiality, evident bad faith, o gross inexcusable negligence, at ang kanyang aksyon ay nagdulot ng undue injury sa gobyerno o nagbigay ng unwarranted benefits sa isang pribadong partido. Ayon sa jurisprudence, ang “manifest partiality” ay tumutukoy sa malinaw at hayagang pagpabor sa isang panig, habang ang “evident bad faith” ay nangangahulugan ng masama at mapanlinlang na layunin. Ang “gross inexcusable negligence” naman ay tumutukoy sa kawalan ng kahit katiting na pag-iingat.

Binigyang-diin ng Korte na para mapatunayang may evident bad faith o manifest partiality, kailangang ipakita na ang akusado ay may malicious motive o fraudulent intent. Hindi sapat na basta nagkamali o nagpabaya ang akusado; kailangang may malinaw na pagpapakita na siya ay may layuning manlamang o gumawa ng mali. Sa kasong ito, hindi napatunayan ng prosekusyon na ang mga Cabrera ay may corrupt intent nang bumili ng gamot nang walang bidding. Ayon sa kanila, naniniwala sila na ang pagbili ng gamot ay sakop ng emergency purchase at direktang pagbili mula sa manufacturer, na pinapayagan sa ilalim ng Local Government Code (LGC).

Ipinakita ng mga Cabrera ang isang Purchase Request mula sa Municipal Health Office na nagsasaad na kailangan ang gamot para maiwasan ang peligro sa buhay. Ipinakita rin nila ang resolusyon na nagpapatunay na ang DLI ay isang lisensyadong manufacturer. Kahit na hindi nila nasunod ang lahat ng requirements para sa emergency purchase, nagkaroon ng reasonable doubt kung may manifest partiality sa kanilang panig. Dagdag pa rito, walang ebidensya na mas mahal ang presyo ng gamot mula sa DLI kumpara sa ibang suppliers.

Sa isyu ng travel reimbursements, sinabi ng Korte na may merit ang argumento ng mga Cabrera na naniniwala silang sapat na ang verbal permission mula sa gobernador. Ayon sa Section 96 ng LGC, hindi malinaw kung kailangan ang written permission para sa mayors na mag-travel sa labas ng probinsya. Bukod dito, nagtestigo ang dating gobernador na may “freedom of travel” policy siya at rinaratipika niya ang mga travels na ito. Dahil dito, hindi mapapatunayan na ang mga Cabrera ay may evident bad faith o gross inexcusable negligence.

Binigyang diin ng Korte Suprema na ang RA 3019 ay isang anti-graft law at dapat gamitin para protektahan ang interes ng publiko laban sa korapsyon, hindi para parusahan ang mga opisyal na nagkakamali dahil sa honest mistake. Ang pagpawalang-sala sa mga Cabrera ay nagpapakita na ang paglabag sa procurement law ay hindi awtomatikong nangangahulugan ng paglabag sa anti-graft law; kailangang patunayan na may layuning makapanlamang o makasama sa gobyerno. Kung hindi mapapatunayan ang ganitong layunin, dapat protektahan ang mga akusado mula sa unjust conviction.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang pagbili ng gamot nang walang public bidding at ang hindi wastong travel reimbursements ay nagpapakita ng paglabag sa Section 3(e) ng Anti-Graft and Corrupt Practices Act.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema?	Ipinawalang-sala ng Korte Suprema sina Librado at Fe Cabrera dahil hindi napatunayan na may corrupt intent sa kanilang mga aksyon.
Ano ang ibig sabihin ng “manifest partiality”?	Ito ay ang malinaw at hayagang pagpabor sa isang panig o tao kaysa sa iba.
Ano ang “evident bad faith”?	Ito ay ang pagkakaroon ng masama at mapanlinlang na layunin, na may motibo ng self-interest o ill will.
Kailangan ba ng written permission para mag-travel ang mayors?	Ayon sa Korte, hindi malinaw sa Local Government Code kung kailangan ang written permission, kaya may basehan ang paniniwala ng mga Cabrera na sapat na ang verbal permission.
Ano ang kahalagahan ng desisyon na ito?	Nagpapakita ito na hindi lahat ng paglabag sa procurement law ay nangangahulugan ng korapsyon, at kailangang patunayan na may layuning makapanlamang.
Sino ang mga akusado sa kaso?	Sina Librado M. Cabrera at Fe M. Cabrera, na dating mga mayor ng Taal, Batangas.
Ano ang RA 3019?	Ito ay ang Republic Act No. 3019, o ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act, na naglalayong sugpuin ang korapsyon sa gobyerno.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapaalala na mahalagang suriin ang bawat kaso ng paglabag sa procurement law nang may pag-iingat. Kailangan tingnan kung may corrupt intent o layuning makapanlamang bago hatulan ang isang opisyal ng gobyerno.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Cabrera v. People, G.R. No. 191611-14, April 6, 2022