Pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol sa kasong People of the Philippines vs. Jose L. Centeno, kung saan napatunayang nagkasala ang akusado sa syndicated illegal recruitment at estafa. Ipinapakita sa kasong ito na kahit hindi direktang nagmamay-ari ng isang recruitment agency, maaaring managot ang isang indibidwal kung siya ay nakikipagsabwatan at nagpapakita ng kapasidad na magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa nang walang kaukulang lisensya. Nagbigay-linaw rin ang Korte sa tamang pagpataw ng interes sa mga kaso ng estafa, na nagbibigay-diin sa pangangailangan ng pagkakapareho sa pagresolba ng mga katulad na kaso sa hinaharap.

Pangako ng Trabaho sa Ibang Bansa: Kailan Ito Nagiging Krimen?

Umakyat sa Korte Suprema ang kaso ni Jose L. Centeno matapos mapatunayang nagkasala sa syndicated illegal recruitment at estafa. Nag-ugat ito sa mga reklamo ng ilang indibidwal na umaplay para sa trabaho sa ibang bansa sa Frontline Manpower Resources & Placement Company. Ayon sa kanila, nakipag-usap sila kay Centeno at sa iba pang mga akusado na nagpakilalang may kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa Canada at Australia. Matapos magbayad ng mga placement fees, hindi natuloy ang kanilang pag-alis at hindi rin naibalik ang kanilang pera.

Sa ilalim ng batas, ang illegal recruitment ay ginagawa ng mga taong, nang walang pahintulot mula sa gobyerno, ay nagpapakita ng kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa. Kapag ang gawaing ito ay isinagawa ng tatlo o higit pang tao na nagkakasundo, ito ay tinatawag na syndicated illegal recruitment. At kung ito ay ginawa laban sa tatlo o higit pang mga indibidwal, ito ay itinuturing na large scale. Ayon sa Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995 (R.A. 8042):

(b) The penalty of life imprisonment and a fine of not less than five hundred thousand pesos (P500,000.00) nor more than one million pesos (P1,000,000.00) shall be imposed if illegal recruitment constitutes economic sabotage as defined herein.

Pinagtibay ng Korte ang hatol ng CA, na nagsasaad na si Centeno ay may pananagutan sa krimen ng syndicated illegal recruitment dahil sa kanyang papel sa pangangalap ng mga aplikante, pagbibigay ng impormasyon tungkol sa proseso ng aplikasyon, at pagpapakita na ang kanilang kumpanya ay may kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa. Sa kasong ito, itinuring ng Korte na ang mga aksyon ni Centeno, kasama ang iba pang mga akusado, ay nagpakita ng iisang layunin at nagkakasundong aksyon. Bawat isa sa kanila ay may ginampanan sa proseso ng aplikasyon, na nagbigay ng impresyon sa mga aplikante na ang manpower company ay may kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa.

Dagdag pa rito, pinagtibay rin ng Korte ang pagkakasala ni Centeno sa krimen ng estafa. Ang mga elemento ng estafa sa pamamagitan ng panloloko ay ang mga sumusunod: (a) mayroong maling pagpapanggap o panlolokong representasyon; (b) ang maling pagpapanggap ay ginawa bago o kasabay ng paggawa ng panloloko; (c) ang biktima ay naniwala sa maling pagpapanggap at napapayag na magbigay ng pera; at (d) bilang resulta, ang biktima ay nagdusa ng pinsala. Sa kasong ito, napatunayan na nagkaroon ng panloloko sa pamamagitan ng pagpapanggap na may kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa, na nagresulta sa pagbabayad ng mga aplikante ng placement fees at hindi natuloy ang kanilang pag-alis.

Kaugnay nito, nagbigay-linaw ang Korte Suprema tungkol sa tamang pagpataw ng interes sa mga kaso ng estafa. Ayon sa desisyon, ang pagbabayad ng placement fee ay hindi isang pautang o pagpapahiram ng pera, kundi isang konsiderasyon para sa pagganap ng isang serbisyo, na kung saan ay ang pagpapadala ng mga aplikante sa ibang bansa. Dahil dito, ang interes ay magsisimulang tumakbo mula sa panahon ng paghingi, o ang paghahain ng mga impormasyon sa korte, dahil ang halaga ng placement fees ay tiyak at hindi pinagtatalunan. Ipinataw ng Korte ang interes sa halaga ng placement fees sa rate na 12% kada taon mula Pebrero 11, 2008 hanggang Hunyo 30, 2013, at 6% kada taon mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa pagiging pinal ng desisyon. Pagkatapos nito, ang kabuuang halaga ay magkakaroon din ng interes sa rate na 6% kada taon hanggang sa ganap na pagbabayad, dahil ang panahong ito ay itinuturing na isang pagpapahiram ng kredito.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nagkasala ba si Jose L. Centeno sa syndicated illegal recruitment at estafa dahil sa kanyang papel sa Frontline Manpower Resources & Placement Company at sa mga reklamo ng mga aplikante.
Ano ang ibig sabihin ng syndicated illegal recruitment?	Ang Syndicated illegal recruitment ay tumutukoy sa pangangalap ng manggagawa nang walang lisensya, na isinagawa ng tatlo o higit pang tao na nagkakasundo.
Ano ang parusa sa syndicated illegal recruitment?	Ayon sa R.A. 8042, ang parusa sa syndicated illegal recruitment ay habambuhay na pagkabilanggo at multa na hindi bababa sa P500,000 at hindi hihigit sa P1,000,000.
Ano ang mga elemento ng estafa sa kasong ito?	Ang mga elemento ng estafa ay ang maling pagpapanggap na may kakayahang magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa, ang paniniwala ng mga aplikante sa maling pagpapanggap, at ang pagbabayad ng placement fees na hindi naman natupad.
Paano kinakalkula ang interes sa mga kaso ng estafa?	Ang interes ay kinakalkula batay sa uri ng transaksyon. Kung hindi ito isang pautang, ang interes ay magsisimula mula sa panahon ng paghingi o paghahain ng impormasyon sa korte, at magkakaroon ng iba’t ibang rate ng interes ayon sa petsa.
Ano ang epekto ng R.A. 10951 sa parusa sa estafa?	Binago ng R.A. 10951 ang parusa sa estafa, na nagresulta sa pagbaba ng parusa sa kasong ito dahil sa pagtaas ng threshold amounts.
Maari bang kasuhan ng illegal recruitment at estafa ang isang tao sa parehong insidente?	Oo, maari. Ayon sa Korte Suprema, ang pagkakasala sa isa ay hindi humahadlang sa pagkakasala sa isa pa, dahil ang mga ito ay independenteng offenses.
Ano ang naging papel ni Jose L. Centeno sa krimen?	Nakita ng Korte na nakipagsabwatan si Centeno at napatunayang siya’y may gampanin sa illegal recruitment, kaya siya’y napatunayang may sala sa batas.

Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagiging maingat sa pagpili ng recruitment agency at pagtiyak na mayroon itong kaukulang lisensya. Ipinapaalala rin nito na ang sinumang may papel sa pangangalakal ng mga manggagawa nang walang pahintulot, kahit hindi direktang nagmamay-ari ng kumpanya, ay maaaring managot sa ilalim ng batas.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PEOPLE OF THE PHILIPPINES VS. CECILLE AMARA @ CECILLE ALAMA, @ CECILLE ALMA-TAIRI, @ LORIE REMUDO, JOSE L. CENTENO, ADORA CENTENO, CRISTY CELIS AND BERNARDINO NAVALLO, G.R. No. 225960, October 13, 2021