Ipinasiya ng Korte Suprema na ang mga empleyado ng hukuman na gumamit ng pondo ng korte para sa personal na pangangailangan ay nagkasala ng dishonesty at gross misconduct. Ang pagbabalik ng pera ay hindi nagpapawalang-sala sa kanila. Dahil dito, ang mga respondent ay nararapat lamang na patawan ng kaukulang parusa. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng integridad at pananagutan sa pamahalaan, lalo na sa mga nagtatrabaho sa sistema ng hustisya.

Pangungutang sa Kaban ng Hukuman: Maaari Bang Pagtakpan ng Pagbabayad ang Kasalanan?

Ang kasong ito ay tungkol sa dalawang empleyado ng Municipal Trial Court in Cities (MTCC) ng Iloilo City. Si Marite E. Peniero, ang Clerk of Court III, at si Salvacion D. Sermonia, isang Clerk IV, ay inireklamo matapos matuklasan ang mga iregularidad sa pangangasiwa ng pondo ng korte. Nadiskubre na si Peniero, bilang Officer-in-Charge ng Office of the Clerk of Court (OCC), ay pinahintulutan si Sermonia na humiram ng pera mula sa koleksyon ng korte para sa personal na gamit. Dagdag pa rito, umamin din si Peniero na gumamit siya ng pondo ng korte para sa sarili niyang pangangailangan. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung ang pag-amin at pagbabalik ng pera ay sapat na upang mapawalang-sala ang mga empleyado sa kanilang mga pagkakamali.

Ayon sa Korte Suprema, ang pagiging katiwala ng pondo ng hukuman ay isang malaking responsibilidad. Bilang Clerk of Court, si Peniero ay may tungkuling pangalagaan ang lahat ng perang nakolekta para sa korte, at mananagot siya sa anumang pagkawala o kakulangan nito. Ang hindi napapanahong pagdedeposito ng mga koleksyon at ang paggamit ng pondo para sa personal na pangangailangan ay kapwa itinuturing na gross neglect of duty.

Ang Clerk of Court ay may pangkalahatang administrative supervision sa lahat ng mga tauhan ng Hukuman. As regards the Court’s funds and revenues, records, properties and premises, said officer is the custodian. Thus, the Clerk of Court is generally also the treasurer, accountant, guard and physical plant manager thereof.

Ang dishonesty ay tumutukoy sa pagtatago o pagbaluktot ng katotohanan na may kaugnayan sa tungkulin ng isang empleyado. Ito ay kawalan ng integridad, katapatan, at pagiging tuwid. Ang grave misconduct naman ay paglabag sa mga itinakdang patakaran, lalo na kung may kasamang korapsyon o pagwawalang-bahala sa mga alituntunin.

Sa kasong ito, malinaw na nagkasala sina Peniero at Sermonia ng dishonesty at grave misconduct. Ginamit nila ang kanilang posisyon upang makakuha ng personal na benepisyo mula sa pondo ng korte, at tinangka nilang itago ang kanilang mga pagkakamali sa pamamagitan ng hindi agad pag-uulat at pagdeposito ng perang natanggap. Ang pagbabalik ng pera ay hindi sapat upang mapawalang-sala sila sa kanilang pananagutan.

Ipinunto ng Korte Suprema na ang serbisyo publiko ay nangangailangan ng lubos na integridad at disiplina. Ang mga empleyado ng hudikatura ay dapat na magpakita ng pinakamataas na pamantayan ng katapatan at integridad sa lahat ng oras. Gaya ng nakasaad sa Konstitusyon, ang isang pampublikong posisyon ay isang pampublikong tiwala, at lahat ng mga opisyal at empleyado ng pamahalaan ay dapat maglingkod nang may pinakamataas na antas ng responsibilidad, integridad, katapatan, at kahusayan. Dahil dito, ang mga nasasangkot sa pangangasiwa ng hustisya ay dapat na sumunod sa pinakamahigpit na pamantayan ng katapatan at integridad sa serbisyo publiko.

Dahil sa mga paglabag na ito, nagpasya ang Korte Suprema na nararapat lamang na patawan ng kaukulang parusa sina Peniero at Sermonia. Ayon sa sinusog na Rule 140 ng Rules of Court, ang dishonesty at grave misconduct ay mga seryosong paglabag na maaaring magresulta sa dismissal from the service, forfeiture of benefits, at perpetual disqualification from re-employment in any government instrumentality.

Bilang resulta, si Peniero ay natagpuang nagkasala ng dishonesty at gross misconduct, at siya ay tinanggal sa serbisyo, kinumpiska ang lahat ng kanyang benepisyo maliban sa accrued leave credits, at pinagbawalan na muling magtrabaho sa anumang ahensya ng gobyerno. Dahil si Sermonia ay nagretiro na, ang parusa sa kanya ay pagkakakumpiska ng lahat ng kanyang retirement benefits maliban sa accrued leave credits, at perpetual disqualification from re-employment.

Sa huli, ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng empleyado ng gobyerno na ang pananagutan at integridad ay hindi dapat ipinagwawalang-bahala. Ang paglustay ng pondo ng bayan ay isang seryosong paglabag na may malaking epekto sa tiwala ng publiko sa pamahalaan.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung ang mga empleyado ng hukuman na gumamit ng pondo ng korte para sa personal na pangangailangan ay nagkasala ng dishonesty at gross misconduct, at kung ang pagbabalik ng pera ay sapat na upang mapawalang-sala sila.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Ipinasiya ng Korte Suprema na nagkasala ang mga empleyado ng dishonesty at gross misconduct, at ang pagbabalik ng pera ay hindi nagpapawalang-sala sa kanila.
Ano ang mga parusang ipinataw sa mga respondent?	Si Peniero ay tinanggal sa serbisyo, kinumpiska ang kanyang mga benepisyo, at pinagbawalan na muling magtrabaho sa gobyerno. Si Sermonia naman ay kinumpiska ang kanyang retirement benefits at pinagbawalan din na muling magtrabaho sa gobyerno.
Ano ang ibig sabihin ng “gross neglect of duty”?	Ang gross neglect of duty ay tumutukoy sa kapabayaan na may kasamang malinaw na kawalan ng pag-iingat o paggawa ng isang bagay o hindi paggawa nito kung mayroong tungkuling gawin ito.
Ano ang kaibahan ng dishonesty at grave misconduct?	Ang dishonesty ay tumutukoy sa pagtatago o pagbaluktot ng katotohanan, samantalang ang grave misconduct ay paglabag sa mga itinakdang patakaran na may kasamang korapsyon o pagwawalang-bahala.
Bakit mahalaga ang integridad sa serbisyo publiko?	Dahil ang isang pampublikong posisyon ay isang pampublikong tiwala, at ang mga opisyal at empleyado ng gobyerno ay dapat maglingkod nang may pinakamataas na antas ng responsibilidad, integridad, katapatan, at kahusayan.
Mayroon bang ibang kaso kung saan pinatawan ng dismissal ang isang empleyado dahil sa paglustay ng pondo ng hukuman?	Oo, mayroong ilang kaso kung saan pinatawan ng dismissal ang isang empleyado dahil sa paglustay ng pondo ng hukuman, tulad ng OCA v. Dequito at OCA v. Villanueva.
Ano ang Rule 140 ng Rules of Court?	Ang Rule 140 ng Rules of Court ay tumutukoy sa mga panuntunan hinggil sa disiplina ng mga huwes at iba pang empleyado ng hudikatura.

Ang desisyon na ito ay nagpapakita ng seryosong paninindigan ng Korte Suprema laban sa anumang uri ng korapsyon at paglustay sa pondo ng bayan. Ito ay isang paalala sa lahat ng mga naglilingkod sa pamahalaan na ang kanilang tungkulin ay dapat gampanan nang may integridad at katapatan. Dapat nilang pangalagaan ang tiwala na ibinigay sa kanila ng publiko at panatilihin ang pinakamataas na pamantayan ng serbisyo publiko.

Para sa mga katanungan tungkol sa pagkakapit ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: EXECUTIVE JUDGE ANNE BEATRICE G. AGUANA-BALMACEDA VS. MARITE E. PENIERO, G.R No. 67858, June 15, 2021