Nilinaw ng Korte Suprema na hindi awtomatikong lusot sa kasong kriminal ang isang akusado kapag nagdepensa sa sarili. Kailangan pa ring patunayan nang malinaw at убеждащо na mayroong unlawful aggression, reasonable necessity ng depensa, at walang sapat na provocation sa bahagi ng nagdedepensa. Ibig sabihin, ang pag-amin na pumatay o nanakit ay hindi sapat; dapat itong bigyang-katwiran sa mata ng batas upang makalaya sa pananagutan.

Pagtatanggol sa Peryahan: Kailan ang Pagtatanggol ay Nagiging Krimen?

Ang kasong ito ay umiikot sa insidente sa isang peryahan sa Marinduque, kung saan nasawi si Maximo Saludes sa kamay ni Geronimo Labosta. Ayon sa salaysay ng nag-iisang saksi, nakita niya kung paano itinulak ni Labosta si Saludes gamit ang isang silya at sinaksak nang ilang ulit. Depensa naman ni Labosta, nagawa niya lamang ang pananaksak dahil siya ang unang inatake ni Saludes. Ang legal na tanong dito: Maituturing bang self-defense ang ginawa ni Labosta, o isa itong pag-amin sa krimen ng homicide?

Sa paglilitis, iginiit ni Labosta na nagdepensa lamang siya matapos siyang atakihin ni Saludes gamit ang isang kutsilyo. Subalit, hindi ito pinaniwalaan ng korte. Pinanigan ng Korte Suprema ang desisyon ng mababang hukuman, na nagpawalang-bisa sa depensa ni Labosta. Iginiit ng Korte na sa pag-ako ng self-defense, inaamin ng akusado ang pagpatay o pananakit, ngunit sinasabing walang kriminal na pananagutan dahil dito. Kaya naman, ang акusado ang may pasan na patunayan na ang kanyang aksyon ay naaayon sa mga elemento ng self-defense.

ART. 249. Homicide. —Any person who, not falling within the provisions of Article 246 shall kill another without the attendance of any of the circumstances enumerated in the next preceding article, shall be deemed guilty of homicide and be punished by reclusion temporal.

Ayon sa Korte, hindi napatunayan ni Labosta na may unlawful aggression mula kay Saludes. Mas pinaniwalaan nila ang pahayag ng saksi na si Labosta ang nag-umpisa ng gulo. Dagdag pa rito, ang dami ng sugat na tinamo ni Saludes ay nagpapahiwatig ng intensyon ni Labosta na patayin ang biktima, at hindi lamang depensahan ang sarili. Sinabi rin ng Korte na ang pagkakaroon ng motibo ni Labosta, dahil sa alitan sa lupa, ay nagpapatibay na siya ang aggressor. Ang mga puntong ito ay sapat upang mabigong mapatunayan ni Labosta ang kanyang depensa.

Mahalagang tandaan na sa ilalim ng batas, may tatlong elemento para maituring na self-defense ang isang aksyon: (1) unlawful aggression; (2) reasonable necessity ng paraan ng pagdepensa; at (3) walang sapat na provocation sa bahagi ng nagdedepensa. Kung isa sa mga ito ay kulang, hindi maituturing na self-defense ang ginawa.

Sa kasong ito, nabigo si Labosta na patunayan ang unlawful aggression. Mas pinaniwalaan ng korte ang pahayag ng saksi at ang dami ng sugat na nagpapatunay na siya ang nag-umpisa ng atake. Bukod pa rito, nabigo siyang ipakita na ang paraan ng kanyang pagdepensa ay makatwiran sa sitwasyon. Dahil dito, nanatili siyang responsable sa krimen ng homicide.

Bukod sa pagkakakulong, iniutos din ng Korte na magbayad si Labosta ng P50,000 bilang civil indemnity at P50,000 bilang moral damages sa mga tagapagmana ni Saludes. Ang mga halagang ito ay papatungan pa ng 6% na interes kada taon simula sa pagiging pinal ng desisyon hanggang sa lubusang mabayaran. Idinagdag ng Korte Suprema na bagama’t may mitigating circumstances gaya ng voluntary surrender at edad ni Labosta, hindi nito maaalis ang kanyang pananagutan sa krimen.

Ang kasong ito ay nagpapaalala na ang depensa sa sarili ay hindi isang awtomatikong lusot sa kaso. Kinakailangan itong patunayan nang may matibay na ebidensya. Kailangan ring isaalang-alang ang proporsyon ng depensa sa banta, at ang intensyon ng nagdedepensa. Ang paglabag sa mga panuntunang ito ay maaaring magresulta sa pagkakakulong at pagbabayad ng danyos.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang pag-amin ni Labosta na sinaksak niya si Saludes ay maituturing na self-defense, at kung nakasunod ba siya sa mga legal na elemento nito.
Ano ang tatlong elemento ng self-defense?	Ang tatlong elemento ng self-defense ay unlawful aggression, reasonable necessity ng paraan ng pagdepensa, at walang sapat na provocation sa bahagi ng nagdedepensa.
Bakit nabigo ang depensa ni Labosta?	Nabigo ang depensa ni Labosta dahil hindi niya napatunayan ang unlawful aggression mula kay Saludes. Mas pinaniwalaan ng korte ang pahayag ng saksi at ang dami ng sugat na nagpapatunay na siya ang nag-umpisa ng atake.
Ano ang parusa kay Labosta?	Si Labosta ay hinatulang guilty sa krimen ng homicide at pinatawan ng indeterminate penalty na tatlong (3) taon, apat (4) na buwan at isang (1) araw ng prision correccional bilang minimum hanggang walong (8) taon at isang (1) araw ng prision mayor bilang maximum.
Magkano ang danyos na kailangang bayaran ni Labosta?	Kailangang bayaran ni Labosta ang mga tagapagmana ni Saludes ng P50,000 bilang civil indemnity at P50,000 bilang moral damages, na may 6% na interes kada taon.
Ano ang epekto ng mitigating circumstances sa kaso ni Labosta?	Bagama’t may mitigating circumstances gaya ng voluntary surrender at edad ni Labosta, hindi nito naaalis ang kanyang pananagutan sa krimen, bagkus binabawasan lamang ang kanyang parusa.
Ano ang mahalagang aral sa kasong ito?	Ang kasong ito ay nagpapaalala na ang depensa sa sarili ay hindi isang awtomatikong lusot sa kaso. Kinakailangan itong patunayan nang may matibay na ebidensya at naaayon sa batas.
Saan nangyari ang insidente?	Ang insidente ay nangyari sa isang peryahan sa Barangay Lipata, Buenavista, Marinduque.
Ano ang ginamit na sandata ni Labosta?	Ginamit ni Labosta ang isang balisong para saksakin si Saludes.

Ang hatol na ito ay nagbibigay-diin sa responsibilidad ng bawat indibidwal na maingat na suriin ang kanilang mga aksyon at siguraduhin na ito ay naaayon sa batas, lalo na sa mga sitwasyon na maaaring magresulta sa pananakit o pagkawala ng buhay.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Labosta v. People, G.R. No. 243926, June 23, 2020