Pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol sa mga akusado na nagkasala sa paglabag sa Republic Act No. 9208 o Anti-Trafficking in Persons Act of 2003. Ang kasong ito ay nagpapakita na ang mga indibidwal na may papel sa operasyon ng isang sindikato ng trafficking, kahit hindi direktang nagre-recruit, ay mananagot din sa krimen. Pinagtibay ng Korte ang kahalagahan ng proteksyon sa mga biktima ng trafficking at ang pagpaparusa sa mga nagpapalaganap nito.

Pagsagip sa mga Biktima: Kailan Hahanapan ng Warrant sa ibang Hukuman?

Ang kaso ay nagsimula sa reklamong natanggap ng mga awtoridad hinggil sa isang establisyemento na umano’y sangkot sa prostitusyon. Ayon sa impormasyon, may mga babae roon na inaalok sa mga parokyano kapalit ng bayad. Isang operasyon ang ikinasa na nagresulta sa pagkaaresto ng mga akusado na sina Jonathan Westlie Kelley, Carlota Cerera Dela Rosa, at Cherrie Nudas Datu, at pagsagip sa labing-anim na biktima. Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung napatunayang lampas sa makatwirang pagdududa ang kanilang pagkakasala sa qualified trafficking in persons at kung balido ang search warrant na inisyu ng korte sa labas ng siyudad kung saan naganap ang krimen.

Ayon sa Republic Act No. 9208, ang trafficking in persons ay tumutukoy sa pagre-recruit, pagkuha, pag-empleyo, pagbigay, pag-alok, pag-transportasyon, paglipat, pagpapanatili, pagkupkop, o pagtanggap ng mga tao, nang may pahintulot man o wala, para sa layuning pagsamantalahan sila. Ito ay maaaring sa pamamagitan ng pagbabanta, paggamit ng puwersa, panlilinlang, pang-aabuso ng kapangyarihan, o pagtanggap ng bayad upang makamit ang kanilang pagsang-ayon. Ang qualified trafficking ay nangyayari kapag ang biktima ay isang bata o kung ang krimen ay isinagawa ng isang sindikato. Ang sinumang mapatunayang nagkasala sa qualified trafficking ay papatawan ng parusang habambuhay na pagkakakulong at multa.

Sa ilalim ng Revised Rules of Criminal Procedure, ang application para sa search warrant ay dapat isampa sa hukuman kung saan naganap ang krimen. Ngunit, mayroon itong exception. Seksyon 2(b) ng Rule 126 ay nagsasaad: “Para sa mahahalagang dahilan na nakasaad sa aplikasyon, anumang korte sa loob ng judicial region kung saan naganap ang krimen, kung alam ang lugar kung saan ginawa ang krimen, o anumang korte sa loob ng judicial region kung saan ipapatupad ang warrant.” Sa kasong ito, binigyang-diin ng Korte na ang confidentiality ng operasyon at pag-iwas sa leakage ng impormasyon ay sapat na dahilan para mag-apply ng search warrant sa ibang korte.

Pinanindigan ng Korte Suprema ang hatol ng mababang hukuman dahil nakita nilang may sapat na ebidensya upang patunayang nagkasala ang mga akusado. Ibinatay ito sa testimonya ng isang biktima na nagdetalye kung paano siya narekrut at pinagsamantalahan sa establisyemento. Hindi rin kinatigan ng Korte ang mga depensa ng mga akusado na sila ay inosente at walang kinalaman sa operasyon ng prostitusyon. Ang kanilang pagtanggi ay hindi nakahihigit sa testimonya ng mga testigo at sa mga ebidensyang iprinisinta ng prosekusyon.

Dagdag pa rito, ibinasura ng Korte ang argumento ng mga akusado tungkol sa search warrant dahil hindi nila ito agad na kinuwestiyon sa Regional Trial Court. Ayon sa omnibus motion rule, ang lahat ng available na objection ay dapat isama sa motion ng isang partido, kung hindi, ang mga objection na iyon ay maituturing na waived na. Maliban na lang kung mayroong kakulangan sa jurisdiction, may nakabinbing ibang kaso, o kaya’y barred na ng judgment o statute of limitations.

Sa desisyon nito, iniutos ng Korte Suprema na magbayad ang bawat akusado ng moral damages sa bawat isa sa labing-anim na biktima na nasagip. Ang hatol ay nagpapakita ng pagkilala sa pagdurusa ng mga biktima at ang responsibilidad ng mga nagkasala na magbayad para sa kanilang kasalanan. Bilang karagdagan, lahat ng damages ay papatawan ng interest na 6% kada taon simula sa finality ng desisyon hanggang sa ito ay ganap na mabayaran. Ipinapakita nito ang commitment ng korte sa pagbibigay ng hustisya at proteksyon sa mga biktima ng trafficking.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung napatunayang nagkasala ang mga akusado sa qualified trafficking in persons at kung balido ang search warrant na inisyu ng korte.
Ano ang ibig sabihin ng “trafficking in persons”?	Ang trafficking in persons ay ang pagre-recruit, pagkuha, pag-empleyo, at iba pang mga aktibidad na may layuning pagsamantalahan ang isang tao. Ito ay isang malubhang krimen na may kinalaman sa paglabag sa karapatang pantao.
Ano ang parusa para sa qualified trafficking?	Ang sinumang mapatunayang nagkasala sa qualified trafficking ay papatawan ng parusang habambuhay na pagkakakulong at multa.
Kailan maaaring mag-apply ng search warrant sa ibang korte?	Maaaring mag-apply ng search warrant sa ibang korte kung may mahalagang dahilan tulad ng confidentiality ng operasyon at pag-iwas sa leakage ng impormasyon.
Ano ang omnibus motion rule?	Ang omnibus motion rule ay nagsasaad na ang lahat ng available na objection ay dapat isama sa motion ng isang partido. Kung hindi, ang mga objection na iyon ay maituturing na waived na.
Sino ang dapat magbayad ng moral damages sa mga biktima?	Ang bawat akusado na napatunayang nagkasala ay dapat magbayad ng moral damages sa bawat isa sa mga biktima.
May interest ba ang moral damages?	Oo, lahat ng damages ay papatawan ng interest na 6% kada taon simula sa finality ng desisyon hanggang sa ito ay ganap na mabayaran.
Ano ang implikasyon ng kasong ito sa Anti-Trafficking Law?	Ipinapakita ng kasong ito ang commitment ng korte sa pagbibigay ng hustisya at proteksyon sa mga biktima ng trafficking, at ang pananagutan ng mga kasabwat sa sindikato.

Ang desisyong ito ay nagpapakita ng mahigpit na paninindigan ng Korte Suprema laban sa trafficking in persons at ang proteksyon ng mga biktima nito. Nagbibigay ito ng aral na hindi lamang ang mga direktang sangkot sa pagre-recruit ang mananagot, kundi pati na rin ang mga may papel sa operasyon ng sindikato. Ang Anti-Trafficking Law ay patuloy na magiging sandigan sa paglaban sa krimeng ito.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PEOPLE vs. KELLEY, G.R. No. 243653, June 22, 2020