Ipinasiya ng Korte Suprema na nagkasala ang isang opisyal ng pamahalaan sa paglabag sa Section 3(e) ng Republic Act No. 3019 (Anti-Graft and Corrupt Practices Act) dahil sa pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong kumpanya. Ang pagpapasya ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagsunod sa mga regulasyon sa procurement at pag-iwas sa mga transaksyon na may conflict of interest. Ito ay nagpapaalala sa lahat ng mga opisyal ng publiko na ang kanilang mga aksyon ay sinusuri at pananagutan sila sa pagprotekta ng interes ng publiko at pagpigil sa korapsyon.

Kapag ang Pabor ay Nagbubunga ng Pananagutan: Ang Kuwento ng Kontrata at Conflict of Interest

Ang kasong ito ay tungkol sa akusasyon laban kay Raquel Austria Naciongayo, isang Department Head II sa Pasig City Environment and Natural Resources Office (CENRO). Siya ay inakusahan ng paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019 dahil sa pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa Enviserve, Inc., isang pribadong kumpanya. Ayon sa sumbong, nagawa umano ito ni Naciongayo sa pamamagitan ng pagkuha sa serbisyo ng Enviserve para sa isang environmental congress nang walang kinakailangang competitive public bidding, na labag sa RA 9184 o Government Procurement Reform Act. Bukod dito, ang kumpanya ay nasingil ng registration fees sa mga dumalo para sa 2006 at 2007 environmental congress, at ang certificate of participation ay ginawang rekisito para sa pagkuha ng Environmental Permit at renewal ng Business Permit to Operate.

Depensa naman ni Naciongayo, wala umanong budget ang kanyang opisina para sa mga seminar at ang Enviserve lamang ang nag-alok na magsagawa nito nang walang gastos sa Pasig City Government. Sinabi niya na nakipag-ugnayan siya sa Enviserve sa mabuting pananampalataya. Kaya naman, ang pangunahing legal na tanong sa kasong ito ay kung nagkasala ba si Naciongayo sa paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019, na nagbabawal sa pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong partido sa pamamagitan ng manifest partiality, evident bad faith, o gross inexcusable negligence.

Para masagot ang tanong, tinalakay ng Korte Suprema ang mga elemento ng paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019: una, na ang akusado ay isang opisyal ng publiko na gumaganap ng kanyang tungkulin; pangalawa, na siya ay kumilos nang may manifest partiality, evident bad faith, o inexcusable negligence; at pangatlo, na ang kanyang aksyon ay nagdulot ng undue injury sa gobyerno o nagbigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong partido. Tungkol sa ikalawang elemento, ipinaliwanag ng Korte ang kahulugan ng manifest partiality, evident bad faith, at gross inexcusable negligence. Ayon sa Korte, ang partiality ay nangangahulugang pagkiling, habang ang bad faith ay nagpapahiwatig ng dishonest purpose o moral obliquity. Ang gross negligence naman ay negligence na nagpapakita ng kawalan ng kahit katiting na pag-iingat.

“Partiality” is synonymous with “bias” which “excites a disposition to see and report matters as they are wished for rather than as they are.” “Bad faith does not simply connote bad judgment or negligence; it imputes a dishonest purpose or some moral obliquity and conscious doing of a wrong; a breach of sworn duty through some motive or intent or ill will; it partakes of the nature of fraud.” “Gross negligence has been so defined as negligence characterized by the want of even slight care, acting or omitting to act in a situation where there is a duty to act, not inadvertently but [willfully] and intentionally with a conscious indifference to consequences in so far as other persons may be affected. It is the omission of that care which even inattentive and thoughtless men never fail to take on their own property.”

Sa kasong ito, natuklasan ng Korte na si Naciongayo ay kumilos nang may manifest partiality at evident bad faith sa pagkuha sa serbisyo ng Enviserve. Ito ay dahil tinanggap niya ang proposal ng Enviserve para magsagawa ng Environmental Congress kahit na walang competitive bidding, alam niyang hindi pa rehistrado ang Enviserve sa SEC noong panahon ng transaksyon, at malapit siya sa kumpanya. Kabilang sa mga katibayan na nagpapakita ng kanyang koneksyon sa Enviserve ay ang kanyang pagiging contact person ng kumpanya at ang pag-uutos niya sa kanyang staff na irehistro ang articles of incorporation ng Enviserve.

Tungkol sa ikatlong elemento, ipinaliwanag ng Korte na sapat na ang pagpapatunay ng isa sa dalawang paraan ng paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019: ang pagdulot ng undue injury sa gobyerno o ang pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong partido. Sa kasong ito, nagbigay si Naciongayo ng hindi nararapat na benepisyo sa Enviserve sa pamamagitan ng pagkuha sa serbisyo nito nang walang competitive bidding, na labag sa RA 9184. Dahil dito, nakakuha ng income ang Enviserve sa pamamagitan ng paniningil ng registration fees sa mga dumalo sa Environmental Congress. Iginiit naman ni Naciongayo na hindi applicable ang competitive bidding dahil tinanggap lamang niya ang proposal ng Enviserve nang walang gastos sa gobyerno.

Ngunit ayon sa Korte, mali ang argumento ni Naciongayo. Malinaw na nakasaad sa Section 10 ng RA 9184 na ang lahat ng acquisition ng goods, consulting services, at ang contracting para sa infrastructure projects ay dapat gawin sa pamamagitan ng competitive bidding. Dagdag pa rito, ayon sa Section 4 ng RA 9184, ang batas ay applicable sa procurement ng consulting services, regardless kung saan nanggaling ang pondo. Binigyang-diin din ng Korte na ang agreement sa pagitan ni Naciongayo at Enviserve ay maituturing na “procurement” ng “consulting services”. Ang Environmental Congress ay para sa kapakinabangan ng Pasig City Government dahil layunin nito na bigyan ng kaalaman ang Pasig CENRO personnel at mga negosyo sa lungsod tungkol sa environmental protection. Dahil dito, ang transaksyon ay sakop ng RA 9184 at dapat na dumaan sa competitive bidding.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung nagkasala ba ang akusado sa paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019 sa pamamagitan ng pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong kumpanya. Ang paglabag ay nagawa umano sa pamamagitan ng pagkuha sa serbisyo ng kumpanya nang walang competitive bidding.
Sino ang akusado sa kasong ito?	Si Raquel Austria Naciongayo, isang Department Head II sa Pasig City Environment and Natural Resources Office (CENRO).
Ano ang RA 3019?	Ito ang Anti-Graft and Corrupt Practices Act, na naglalayong sugpuin ang korapsyon sa pamahalaan.
Ano ang Section 3(e) ng RA 3019?	Ito ang probisyon na nagbabawal sa pagbibigay ng hindi nararapat na benepisyo sa isang pribadong partido sa pamamagitan ng manifest partiality, evident bad faith, o gross inexcusable negligence.
Ano ang RA 9184?	Ito ang Government Procurement Reform Act, na nagtatakda ng mga patakaran sa pagkuha ng goods, services, at infrastructure projects ng gobyerno.
Ano ang ibig sabihin ng competitive bidding?	Ito ang proseso ng pagkuha ng mga goods, services, o infrastructure projects sa pamamagitan ng pagpili ng pinakamahusay na bid mula sa iba’t ibang suppliers o contractors.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito?	Pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol ng Sandiganbayan na nagkasala si Naciongayo sa paglabag sa Section 3(e) ng RA 3019.
Ano ang parusa kay Naciongayo?	Siya ay sinentensyahan ng pagkakulong ng anim (6) na taon at isang (1) buwan, bilang minimum, hanggang sampung (10) taon, bilang maximum, na may perpetual disqualification mula sa paghawak ng anumang posisyon sa gobyerno.

Sa kabuuan, ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran sa procurement at pag-iwas sa conflict of interest sa mga transaksyon ng gobyerno. Nagpapaalala rin ito sa mga opisyal ng publiko na mananagot sila sa kanilang mga aksyon at kailangang protektahan ang interes ng publiko. Ang sinumang may mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito ay maaaring makipag-ugnayan sa ASG Law.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: People vs. Naciongayo, G.R. No. 243897, June 08, 2020