Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na sa mga kaso ng iligal na pag-aari ng droga, ang kawalan ng kaalaman o animus possidendi ay dapat patunayan ng nasasakdal. Kung mahuli ang isang tao na may pag-aari ng iligal na droga, inaakala na mayroon siyang kaalaman dito, at tungkulin niyang patunayan na wala siyang intensyon o kaalaman sa pag-aari nito. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa responsibilidad ng mga akusado na ipaliwanag kung bakit hindi sila dapat managot, sa halip na hayaan lamang ang prosekusyon na patunayan ang kanilang kaalaman o intensyon. Ito ay mahalaga dahil pinoprotektahan nito ang publiko mula sa mga taong maaaring magtago sa likod ng pagpapanggap na walang malay upang makaiwas sa pananagutan sa batas.

Paano Nagbago ang Hinala ng Pagiging Inosente? Kwento ng Isang Bag sa Bilangguan

Ang kasong ito ay nagsimula nang mahuli si Allan Quijano y Sanding sa loob ng Manila City Jail na may pag-aari ng 735.8 gramo ng shabu. Hindi niya itinanggi na nasa kanya ang droga, ngunit iginiit niyang wala siyang kaalaman sa nilalaman ng bag na ipinasa lamang sa kanya ni Marivic Tulipat. Ayon sa kanya, hiniling lamang sa kanya ni Tulipat na hawakan ang bag nang tawagin siya ng jail officer na si JO2 Arthur Briones. Dito nag-ugat ang legal na tanong: sapat na ba ang pagtanggi ng akusado upang maalis ang hinala ng batas na mayroon siyang animus possidendi?

Ang Korte Suprema, sa pagsusuri ng kaso, ay nagbigay-diin sa naunang mga kilos at kasabay na pangyayari na nagpabulaan sa depensa ni Quijano. Ipinaliwanag ng Korte na ang animus possidendi ay isang estado ng pag-iisip na kailangang suriin batay sa mga tiyak na detalye ng bawat kaso. Hindi sapat ang basta pagtanggi sa kaalaman sa pag-aari ng iligal na droga. Dahil dito, dapat ipakita ng akusado na walang sapat na basehan upang siya ay maparusahan dahil sa pag-aari ng iligal na droga.

“Animus possidendi is a state of mind. It is determined on a case-to-case basis taking into consideration the prior and contemporaneous acts of the accused and the surrounding circumstances. It must be inferred from the attendant events in each particular case. A mere unfounded assertion of the accused that he or.she did not know that he or she had possession of the illegal drug is insufficient, Animus possidendi is then presumed because he or she was thereby shown to have performed an act that the law prohibited and penalized.”

Ayon sa Korte, kahina-hinala ang mga kilos ni Quijano. Sa kabila ng kaguluhan at pagtawag ni JO2 Briones kay Tulipat, agad niyang tinanggap ang bag. Nang siya naman ang tawagin, nag-atubili pa siyang lumapit at tanggihan ang ibalik ang bag kay Tulipat. Dagdag pa rito, hindi agad niya isinuko ang bag kay JO2 Briones o itinanggi ang kanyang pag-aari o kaalaman sa droga. Ang mga kilos na ito ay nagpapakita ng pagkakasala, taliwas sa kanyang pagpapanggap ng kawalan ng malay. Idinagdag pa ng Korte na ang pagtanggi ng nasasakdal ay itinuturing na isang mahinang depensa maliban na lamang kung mayroon itong karagdagang basehan.

Binigyang-diin din ng Korte Suprema ang kahalagahan ng chain of custody sa mga kaso ng droga. Ito ay tumutukoy sa wastong pagtatala ng mga gumagalaw at kustodiya ng mga nasamsam na droga mula sa oras ng pagkakasamsam hanggang sa pagpresenta nito sa korte. Ang Seksyon 21 ng Republic Act No. 9165 (Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002) ay nagtatakda ng mga alituntunin sa wastong paghawak ng mga droga. Ito ay binago ng RA 10640 na nagbibigay ng mga susog na dapat sundin upang mapanatili ang integridad at evidentiary value ng mga nasamsam na droga.

SEC. 21. Custody and Disposition of Confiscated, Seized, and/or Surrendered Dangerous Drugs, Plant Sources of Dangerous Drugs, Controlled Precursors and Essential Chemicals, Instruments/Paraphernalia and/or Laboratory Equipment. – The PDEA shall take charge and have custody of all dangerous drugs, plant sources of dangerous drugs, controlled precursors and essential chemicals, as well as instruments/paraphernalia and/or laboratory equipment so confiscated, seized and/or surrendered, for proper disposition in the following manner:

Sa kasong ito, napatunayan ng prosekusyon na ang chain of custody ay hindi nasira. Ang mga droga ay agad na minarkahan, inbentaryo, at kinunan ng litrato sa presensya ng akusado at mga kinakailangang testigo. Bagamat may pagkakaiba sa timbang ng droga sa chemistry report at sa aktwal na pagtimbang sa korte, naipaliwanag naman ito ng forensic chemist na si Sweedy Kay Perez dahil sa iba’t ibang kagamitan sa pagtimbang at iba pang mga salik. Dahil dito, ang Korte Suprema ay nagdesisyon na walang basehan upang pagdudahan ang integridad ng mga ebidensya. Sa katapusan, pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol na pagkakasala kay Quijano sa paglabag sa Seksyon 11, Artikulo II ng RA 9165, at siya ay hinatulan ng habambuhay na pagkakulong at multa na P500,000.00.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung napatunayan ba ng prosekusyon na si Allan Quijano ay may animus possidendi o intensyong magmay-ari ng iligal na droga na nakuha sa kanyang pag-aari. Ang Korte Suprema ay nagbigay-diin sa mga pagkilos ni Quijano bago at kasabay ng insidente, na nagpapakita ng kanyang kaalaman sa nilalaman ng bag.
Ano ang animus possidendi?	Ang animus possidendi ay ang intensyon na magmay-ari ng isang bagay. Sa konteksto ng mga kaso ng droga, ito ay nangangahulugan na ang akusado ay may kaalaman at intensyon na magmay-ari ng iligal na droga. Ang kaalaman ay pinapatunayan sa pamamagitan ng mga aksyon ng akusado bago at pagkatapos mangyari ang insidente.
Ano ang chain of custody?	Ang chain of custody ay ang proseso ng pagpapanatili at pagtatala ng lahat ng indibidwal na humawak sa ebidensya mula sa pagkakasamsam hanggang sa pagpresenta sa korte. Layunin nito na protektahan ang integridad at pagiging maaasahan ng ebidensya. Ito ay binubuo ng pagmarka, pagdala sa forensic chemist, at pagdala nito sa korte.
Bakit mahalaga ang marking ng ebidensya?	Mahalaga ang marking ng ebidensya upang matukoy ang mismong droga na nakuha sa akusado. Sa pamamagitan ng pagmamarka, maiiwasan ang pagpapalit o kontaminasyon ng ebidensya, na makasisiguro na ang ipinresenta sa korte ay ang orihinal na droga. Mahalaga rin itong sangkap sa chain of custody.
Ano ang responsibilidad ng nasasakdal sa mga kaso ng iligal na pag-aari ng droga?	Responsibilidad ng nasasakdal na patunayan na wala siyang kaalaman o intensyon na magmay-ari ng droga. Ito ay dahil kapag nahuli ang isang tao na may pag-aari ng droga, inaakala ng batas na mayroon siyang kaalaman dito. Hindi sapat ang simpleng pagtanggi at kinakailangan ng karagdagang basehan upang pabulaanan ang mga akusasyon.
Ano ang epekto ng bahagyang pagkakaiba sa timbang ng droga sa kaso?	Ang bahagyang pagkakaiba sa timbang ng droga ay hindi awtomatikong magpapawalang-bisa sa kaso. Kailangang ipaliwanag ng prosekusyon ang dahilan ng pagkakaiba. Sa kasong ito, naipaliwanag na ang pagkakaiba ay dahil sa iba’t ibang kagamitan sa pagtimbang at iba pang salik.
Ano ang naging batayan ng Korte sa pagpapatibay ng hatol?	Batayan ng Korte ang mga kilos ni Quijano bago at kasabay ng insidente. Kabilang dito ang pagtanggap ng bag sa kabila ng kaguluhan, pag-aatubiling lumapit kay JO2 Briones, at hindi agad pag-amin sa kanyang pag-aari. Binigyan diin din ng korte ang chain of custody.
Ano ang kaparusahan sa paglabag sa Seksyon 11, Artikulo II ng RA 9165?	Ang kaparusahan sa paglabag sa Seksyon 11, Artikulo II ng RA 9165 ay habambuhay na pagkakulong at multa na P500,000.00. Ang tiyak na haba ng sentensiya ay nakadepende sa dami ng ilegal na droga na nasa pag-aari ng akusado.

Ang kasong ito ay nagpapaalala sa responsibilidad ng bawat isa na maging mapanuri sa mga bagay na ating tinatanggap at iniingatan. Sa pagiging maingat, hindi tayo magiging biktima ng mga taong gumagamit sa atin para sa kanilang iligal na gawain.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: THE PEOPLE OF THE PHILIPPINES, VS. ALLAN QUIJANO Y SANDING, G.R. No. 247558, February 19, 2020