Ang desisyon na ito ay nagpapakita na kailangan ng warrant bago halughugin ang gamit ng isang indibidwal. Hindi pwedeng baligtarin ang proseso, kaya dapat may sapat na dahilan ang paghalughog maliban sa pagdakip.

Ang Iligal na Paghahalughog: Nasaan ang Linya ng Katwiran?

Isang akusado ang nahuli dahil sa pagdadala ng marijuana, ngunit ang pagdakip sa kanya ay walang warrant. Ang isyu dito ay kung legal ba ang paghalughog at pagdakip sa kanya, lalo na’t walang warrant na ipinakita. Dito pinagtibay ng Korte Suprema na ilegal ang paghalughog at pagdakip kay Rosemarie Gardon-Mentoy dahil labag ito sa kanyang karapatan laban sa hindi makatwirang paghahalughog.

Ang Artikulo III, Seksyon 2 ng Konstitusyon ay nagsasaad na hindi dapat labagin ang karapatan ng mga mamamayan laban sa hindi makatwirang paghahalughog at pagdakip. Maliban kung may warrant na inisyu ng hukom matapos ang pagsusuri at pagpapatotoo sa ilalim ng panunumpa ng nagrereklamo. Ang probable cause ang kailangan para magkaroon ng warrant, ibig sabihin, may sapat na katibayan na nagpapakita na may ginawang krimen ang isang tao. Para masigurong protektado ang karapatang ito, ipinagbabawal ng Konstitusyon ang paggamit ng anumang ebidensya na nakuha sa pamamagitan ng paglabag sa karapatan laban sa hindi makatwirang paghahalughog.

May mga pagkakataon na pinapayagan ang paghalughog kahit walang warrant, tulad ng sa mga checkpoint. Ngunit limitado lamang ang inspeksyon sa mga checkpoint, dapat ay visual search lamang at walang pisikal na panghihimasok. Pero ang malalimang paghalughog ay dapat may probable cause na magtuturo na may ebidensya ng krimen sa loob ng sasakyan. Sa kasong ito, nagkaroon ng checkpoint dahil sa impormasyon na may nagdadala ng droga sa isang shuttle van. Pero ang impormasyong ito ay hindi sapat para magkaroon ng probable cause para halughugin ang gamit ng akusado.

Ang mga pulis ay nakatanggap ng impormasyon mula sa isang informant na may magdadala ng marijuana sa isang shuttle van. Ang impormante ay nagbigay ng pangalan, ngunit wala silang sapat na impormasyon para patunayan ito. Hindi sapat ang tip para bigyan ng karapatan ang mga pulis na halughugin ang gamit ni Rosemarie. Ito ay double hearsay, kaya kailangan munang beripikahin bago magkaroon ng aksyon. Kaya’t hindi dapat agad umasa ang mga pulis sa impormasyon mula sa hindi pa nakikilalang informant para magsagawa ng pagdakip o paghalughog.

Seksyon 5. Pagdakip na walang warrant; kailan legal. – Ang isang alagad ng batas o isang pribadong tao, nang walang warrant, ay maaaring dakpin ang isang tao:

(a) Kapag, sa kanyang presensya, ang taong dadakpin ay nakagawa, kasalukuyang gumagawa, o nagtatangkang gumawa ng isang paglabag;

(b) Kapag ang isang paglabag ay kagagawa pa lamang at mayroon siyang probable cause’1 upang maniwala batay sa personal na kaalaman sa mga katotohanan o pangyayari na ang taong dadakpin ay nakagawa nito; at

(c) Kapag ang taong dadakpin ay isang bilanggo na tumakas mula sa isang penal na establisyimento o lugar kung saan siya nagsisilbi ng pangwakas na paghatol o pansamantalang nakakulong habang nakabinbin ang kanyang kaso, o tumakas habang inililipat mula sa isang pagkapiit patungo sa isa pa.

Sa mga kasong saklaw ng mga talata (a) at (b) sa itaas, ang taong dinakip nang walang warrant ay agad na ihahatid sa pinakamalapit na istasyon ng pulisya o kulungan at dapat ituloy alinsunod sa seksyon 7 ng Rule 112. (5a)

Kailangang may personal na kaalaman ang mga pulis na may krimeng nangyari bago sila magdakip ng walang warrant. Hindi sapat na may impormasyon lang sila, kailangan nilang makita mismo ang krimen. Ayon sa Korte Suprema, hindi sakop ng Seksyon 5(b) ang kaso ni Rosemarie dahil walang personal na kaalaman ang mga pulis na may krimeng nangyari. Para sa pag-aresto in flagrante delicto, kinakailangan na mahuli ang akusado sa mismong akto ng paggawa ng krimen at na positibong nakilala siya ng mga testigo. Ngunit sa kasong ito, walang direktang ebidensya na nagpapakita na si Rosemarie ang nagdala ng marijuana.

Ipinunto rin ng Korte na ang paghalughog ay dapat mauna sa pagdakip. Kung walang legal na pagdakip, hindi rin legal ang paghalughog. Sa kasong ito, ang paghalughog kay Rosemarie ay hindi legal dahil walang probable cause na magpapatunay na may krimeng nangyari. Kaya’t ang marijuana na nakuha sa kanya ay hindi pwedeng gamitin bilang ebidensya laban sa kanya. Dahil dito, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Rosemarie Gardon-Mentoy.

Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa lahat na dapat protektahan ang karapatan ng mga mamamayan laban sa hindi makatwirang paghahalughog. Hindi pwedeng basta-basta na lang halughugin ang gamit ng isang tao nang walang warrant o sapat na dahilan.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung legal ba ang paghalughog at pagdakip kay Rosemarie Gardon-Mentoy na walang warrant.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa paghalughog?	Sinabi ng Korte Suprema na ilegal ang paghalughog dahil walang probable cause na magpapatunay na may krimeng nangyari.
Ano ang ibig sabihin ng ‘probable cause’?	Ang probable cause ay sapat na katibayan na nagpapakita na may ginawang krimen ang isang tao.
Kailan pinapayagan ang paghalughog kahit walang warrant?	Pinapayagan ang paghalughog kahit walang warrant sa ilang sitwasyon, tulad ng sa mga checkpoint at kung may personal na kaalaman ang pulis na may krimeng nangyari.
Ano ang ibig sabihin ng ‘double hearsay’?	Ang double hearsay ay impormasyon na nanggaling sa isang informant na hindi personal na nakasaksi sa krimen.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa ebidensya na nakuha sa paghalughog?	Sinabi ng Korte Suprema na ang marijuana na nakuha sa paghalughog ay hindi pwedeng gamitin bilang ebidensya laban kay Rosemarie.
Ano ang resulta ng kaso?	Pinawalang-sala ng Korte Suprema si Rosemarie Gardon-Mentoy dahil sa ilegal na paghalughog at pagdakip sa kanya.
Ano ang aral na makukuha sa kasong ito?	Dapat protektahan ang karapatan ng mga mamamayan laban sa hindi makatwirang paghahalughog.

Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa mga alagad ng batas na dapat nilang sundin ang tamang proseso sa pagdakip at paghalughog. Mahalagang protektahan ang karapatan ng mga mamamayan upang hindi sila maging biktima ng pang-aabuso.

Para sa mga katanungan tungkol sa pag-apply ng desisyong ito sa tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para sa layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: PEOPLE OF THE PHILIPPINES v. ROSEMARIE GARDON-MENTOY, G.R. No. 223140, September 04, 2019