Sa kasong Jabinal v. Overall Deputy Ombudsman, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang abogado na nagtatrabaho sa gobyerno ay maaaring managot sa paglabag sa Section 7(b)(2) ng R.A. 6713 kung magsagawa ng notarial practice nang walang pahintulot. Nakasaad sa desisyon na ang pag-notaryo ng mga dokumento habang naglilingkod sa gobyerno, nang walang kinakailangang pahintulot, ay isang paglabag na maaaring magresulta sa mga parusa. Mahalaga itong paalala sa lahat ng abugado sa gobyerno na sundin ang mga patakaran ukol sa private practice ng kanilang propesyon.

Notaryo sa Gobyerno: Awtorisasyon Kailangan Para sa Legal na Gawain?

Ang kasong ito ay nagsimula nang maghain ng reklamo ang Field Investigation Office ng Ombudsman laban kay Atty. Parina R. Jabinal, isang Division Manager sa National Housing Authority (NHA). Ayon sa reklamo, nilabag ni Atty. Jabinal ang Section 7(b)(2) ng R.A. 6713, na nagbabawal sa mga opisyal at empleyado ng gobyerno na magsagawa ng private practice ng kanilang propesyon maliban kung may awtorisasyon. Inakusahan si Atty. Jabinal na nag-notaryo ng dalawang dokumento noong 2008, na may bayad, nang walang pahintulot mula sa NHA, at hindi rin siya isang commissioned notary public sa Quezon City noong panahong iyon.

Depensa naman ni Atty. Jabinal, naghain siya ng petisyon para maging notary public noong 2006 at 2008, kalakip ang awtorisasyon mula sa NHA. Inamin niya na may pagkakamali nang notaryuhan niya ang mga dokumento noong Agosto at Setyembre 2008, dahil hindi pa naaprubahan ang kanyang petisyon. Iginiit niyang ginawa niya ito nang may mabuting pananampalataya at batay sa kanyang nakaugaliang notarial practice noong 2006-2007. Ngunit, natuklasan ng Ombudsman na may probable cause para ihabla si Atty. Jabinal sa paglabag sa R.A. 6713.

Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung nagpakita ba ng grave abuse of discretion ang Ombudsman sa paghahanap ng probable cause laban kay Atty. Jabinal. Sinuri ng Korte Suprema ang kapangyarihan ng Ombudsman na magsagawa ng imbestigasyon at magdesisyon sa mga reklamo laban sa mga opisyal ng gobyerno. Ayon sa Saligang Batas at sa The Ombudsman Act of 1989, malawak ang kapangyarihan ng Ombudsman na kumilos sa mga reklamo laban sa mga opisyal at empleyado ng gobyerno. Ang desisyon ng Ombudsman sa probable cause ay iginagalang ng korte maliban kung may grave abuse of discretion.

Ang grave abuse of discretion ay nangyayari kapag ang kapangyarihan ay ginamit sa arbitraryo, kapritsoso, o mapang-aping paraan dahil sa personal na damdamin o pagkiling. Sa kasong ito, sinabi ng Korte Suprema na hindi napatunayan ni Atty. Jabinal na nagpakita ng grave abuse of discretion ang Ombudsman. Ang probable cause ay sapat na katibayan para maniwala na naganap ang krimen at ang akusado ay malamang na nagkasala. Hindi ito nangangailangan ng absolute certainty o sapat na katibayan para mahatulang nagkasala ang akusado, ngunit sapat na paniniwala lamang na ang ginawa o hindi ginawa ay bumubuo ng krimen.

Ang Section 7(b)(2) ng R.A. 6713, na may kaugnayan sa Section 11 ng parehong batas, ay nagbabawal sa mga opisyal at empleyado ng gobyerno na magsagawa ng private practice ng kanilang propesyon maliban kung may awtorisasyon mula sa Saligang Batas o batas, at hindi ito sumasalungat sa kanilang tungkulin sa gobyerno. Para maintindihan ito, mahalagang bigyang-diin ang pagkakaiba sa pagitan ng regular na tungkulin sa gobyerno at ng pribadong pagsasagawa ng propesyon. Ang Memorandum Circular No. 17 ng Executive Department ay nagpapahintulot sa mga empleyado ng gobyerno na magsagawa ng private practice ng kanilang propesyon basta’t may pahintulot mula sa pinuno ng departamento.

Sa kaso ni Atty. Jabinal, inamin niyang notaryuhan niya ang Deed of Sale at Deed of Assignment noong Agosto at Setyembre 2008, at binayaran siya para dito. Ang pag-notaryo ay bahagi ng “practice of law,” kaya kinakailangan ang pahintulot mula sa NHA. Dahil walang maipakitang pahintulot si Atty. Jabinal, at hindi rin siya isang commissioned notary public sa Quezon City noong 2008, nakitaan ng Ombudsman ng probable cause para siya ay ihabla.

Pinanindigan ng Korte Suprema na hindi sapat ang depensa ni Atty. Jabinal na mayroon siyang good faith o na ito ay isang pagkakamali lamang. Ang mga depensang ito ay nangangailangan ng paglilitis para mapatunayan. Sa madaling salita, hindi trabaho ng tagausig na magdesisyon kung may sapat na ebidensya para mahatulang nagkasala ang akusado. Ang preliminary investigation ay para alamin kung may krimen na nagawa at kung may probable cause para maniwala na ang akusado ay nagkasala. Hindi ito ang tamang panahon para ipakita ang lahat ng ebidensya ng mga partido.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung nagpakita ba ng grave abuse of discretion ang Ombudsman sa paghahanap ng probable cause laban kay Atty. Jabinal para sa paglabag sa Section 7(b)(2) ng R.A. 6713.
Ano ang private practice ng propesyon na ipinagbabawal sa mga empleyado ng gobyerno?	Ang private practice ay ang pagsasagawa ng propesyon sa labas ng tungkulin sa gobyerno, na nangangailangan ng pahintulot.
Kailangan ba ng pahintulot para magsagawa ng notarial practice ang isang abogado sa gobyerno?	Oo, kinakailangan ang pahintulot mula sa pinuno ng departamento o ahensya ng gobyerno.
Ano ang parusa sa paglabag sa Section 7(b)(2) ng R.A. 6713?	Ayon sa Section 11 ng R.A. 6713, ang paglabag sa Section 7 ay maaaring maparusahan ng pagkakulong ng hindi hihigit sa limang (5) taon, o multa na hindi hihigit sa limang libong piso (P5,000), o pareho, at diskwalipikasyon na humawak ng pampublikong opisina.
Ano ang kahulugan ng probable cause?	Ang probable cause ay sapat na katibayan para maniwala na naganap ang krimen at ang akusado ay malamang na nagkasala.
Maaari bang maging depensa ang good faith sa paglabag sa Section 7(b)(2) ng R.A. 6713?	Ang good faith ay maaaring maging depensa, ngunit kailangan itong patunayan sa paglilitis.
Sino ang nagbibigay ng pahintulot sa mga empleyado ng gobyerno para magsagawa ng private practice?	Ang pinuno ng departamento o ahensya ng gobyerno ang nagbibigay ng pahintulot, ayon sa Memorandum Circular No. 17.
Ano ang basehan ng Korte Suprema sa pagpabor sa desisyon ng Ombudsman?	Malawak ang kapangyarihan ng Ombudsman na magsagawa ng imbestigasyon at magdesisyon sa mga reklamo laban sa mga opisyal ng gobyerno, at iginagalang ng korte ang desisyon ng Ombudsman maliban kung may grave abuse of discretion.

Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran at regulasyon na namamahala sa mga opisyal at empleyado ng gobyerno, lalo na sa pagsasagawa ng kanilang propesyon. Mahalaga na alamin ang mga limitasyon at kinakailangan para maiwasan ang mga legal na problema.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Jabinal v. Overall Deputy Ombudsman, G.R. No. 232094, July 24, 2019