Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na maaaring mapatunayan ang krimen ng rape na may homicide sa pamamagitan ng circumstantial evidence, lalo na kung walang direktang saksi sa krimen. Ang desisyon ay nagpapakita na ang pagtakas ng akusado at pagtatago ng pagkakakilanlan ay maaaring magamit bilang ebidensya ng pagkakasala. Higit pa rito, nagbigay linaw ang Korte hinggil sa responsibilidad ng isang menor de edad na nagkasala, kung saan kahit menor de edad ang akusado, mananagot pa rin siya kung napatunayang mayroon siyang sapat na pag-iisip upang maunawaan ang kanyang ginawa. Ang hatol ay nagpapakita ng pagiging seryoso ng korte sa mga kaso ng karahasan laban sa kababaihan at sa pagtiyak na mananagot ang mga nagkasala.

Paano Hinanap ng Hustisya ang Liwanag sa Dilim ng Rape na May Homicide?

Ang kasong People of the Philippines vs. ZZZ ay umiikot sa krimen ng rape na may homicide kung saan si ZZZ ay akusado. Sa gabi ng May 16, 1996, nakita si ZZZ na hinihila ang biktimang si AAA patungo sa paaralan. Pagkaraan ng ilang araw, natagpuang patay si AAA sa isang kawayanan malapit sa paaralan. Ayon sa pagsusuri, nagtamo si AAA ng mga sugat sa ulo at sa kanyang ari, na nagpahiwatig ng sekswal na pang-aabuso. Matapos ang krimen, tumakas si ZZZ at nagtago, gumamit pa ng ibang pangalan. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung napatunayan ba ng prosekusyon na si ZZZ ang nagkasala ng rape na may homicide, sa kabila ng kakulangan ng direktang ebidensya?

Dahil walang direktang ebidensya, umasa ang prosekusyon sa circumstantial evidence upang mapatunayan ang pagkakasala ni ZZZ. Ang circumstantial evidence ay hindi direktang nagpapatunay sa krimen, ngunit nagpapakita ng mga kaugnay na pangyayari na maaaring magturo sa nagkasala. Ang mga sumusunod ang mga ebidensyang iprinisinta laban kay ZZZ:

1. Ang patotoo ni BBB, na nakakita kay ZZZ na hinihila si AAA papunta sa paaralan noong gabing nawala ang biktima.
2. Ang pagtakas ni ZZZ matapos matagpuan ang bangkay ni AAA.
3. Ang pagsusuri ng doktor na nagpapatunay na mayroong sekswal na pang-aabuso na naganap bago namatay si AAA.

Sinabi ng Korte Suprema na sapat ang mga ebidensyang ito upang mapatunayan ang pagkakasala ni ZZZ. Binigyang diin ng korte na kahit walang direktang saksi sa krimen, maaaring mapatunayan ang rape sa pamamagitan ng circumstantial evidence, lalo na kung ang mga ebidensyang ito ay bumubuo ng isang buong kwento na nagtuturo sa akusado bilang siyang may sala. Kinilala ng korte na ang pagtakas ni ZZZ at pagtatago ng kanyang pagkakakilanlan ay nagpapakita ng kanyang pagkakasala.

Dagdag pa rito, tinalakay ng Korte Suprema ang isyu ng discernment o sapat na pag-iisip ni ZZZ, dahil menor de edad pa lamang siya nang ginawa niya ang krimen. Ayon sa Republic Act No. 9344 (Juvenile Justice and Welfare Act of 2006), ang isang batang may edad 15 pataas ngunit wala pang 18 ay mananagot sa batas kung napatunayang mayroon siyang discernment, o sapat na pag-iisip upang maunawaan ang kanyang ginawa.

Sa kasong ito, napatunayan ng Korte na mayroon si ZZZ na sapat na pag-iisip nang gawin niya ang krimen. Ito ay dahil itinago niya ang kanyang pagkakakilanlan at tumakas matapos ang krimen, na nagpapakita na alam niya na ang kanyang ginawa ay mali. Dahil dito, pinanagot si ZZZ sa krimen ng rape na may homicide.

Ipinahayag ng Korte Suprema na hindi maaaring gamitin ni ZZZ ang kanyang edad upang makatakas sa pananagutan. Kahit menor de edad siya noong ginawa niya ang krimen, mananagot pa rin siya dahil napatunayang mayroon siyang sapat na pag-iisip. Binigyang-diin ng Korte na ang pagtiyak ng hustisya para sa mga biktima ng karahasan ay mahalaga, at hindi dapat pahintulutan ang mga kriminal na makatakas sa pananagutan sa pamamagitan ng paggamit ng kanilang edad.

Sa huli, binago ng Korte Suprema ang hatol ng Court of Appeals. Hinatulang guilty si ZZZ sa krimen ng rape na may homicide, ngunit ibinaba ang parusa dahil menor de edad pa siya nang gawin ang krimen. Inutusan din si ZZZ na magbayad ng danyos sa mga naulila ni AAA.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung napatunayan ba ang pagkakasala ni ZZZ sa krimen ng rape na may homicide sa pamamagitan ng circumstantial evidence, at kung mananagot ba siya kahit menor de edad pa siya noong ginawa niya ang krimen.
Ano ang circumstantial evidence?	Ito ay mga ebidensya na hindi direktang nagpapatunay sa krimen, ngunit nagpapakita ng mga kaugnay na pangyayari na maaaring magturo sa nagkasala.
Ano ang discernment?	Ito ay ang sapat na pag-iisip upang maunawaan ang kahihinatnan ng isang aksyon.
Sino si AAA?	Siya ang biktima sa kaso, na pinatay matapos siyang gahasain.
Sino si ZZZ?	Siya ang akusado sa kaso, na napatunayang guilty sa krimen ng rape na may homicide.
Ano ang Republic Act No. 9344?	Ito ay ang Juvenile Justice and Welfare Act of 2006, na nagtatakda ng mga patakaran hinggil sa pananagutan ng mga menor de edad na nagkasala.
Bakit ibinaba ang parusa kay ZZZ?	Dahil menor de edad pa siya nang gawin niya ang krimen.
Ano ang hatol ng Korte Suprema sa kasong ito?	Napatunayang guilty si ZZZ sa krimen ng rape na may homicide, ngunit ibinaba ang parusa dahil menor de edad pa siya nang gawin ang krimen. Inutusan din si ZZZ na magbayad ng danyos sa mga naulila ni AAA.

Ang desisyon na ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng circumstantial evidence sa paglutas ng mga krimen, lalo na kung walang direktang saksi. Ito rin ay nagbibigay linaw sa pananagutan ng mga menor de edad na nagkasala, kung saan hindi sila maaaring makatakas sa batas kung napatunayang mayroon silang sapat na pag-iisip. Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala na ang hustisya ay dapat ipagkaloob sa lahat, anuman ang edad o kalagayan sa buhay.

Para sa mga katanungan hinggil sa paglalapat ng hatol na ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinibigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: People v. ZZZ, G.R No. 228828, July 24, 2019