Sa kasong ito, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Benedicto Veedor, Jr. dahil sa paglabag sa Section 11, Article II ng Republic Act No. 9165 (RA 9165) o The Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002 dahil sa pagkabigo ng prosekusyon na patunayan ang chain of custody ng mga pinagbabawal na gamot. Ang desisyon ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagpapanatili ng integridad ng ebidensya mula sa oras ng pagkakahuli hanggang sa paglilitis upang matiyak ang isang makatarungang paglilitis at maiwasan ang mga maling konbiksyon.

Sino ang Nagtanim, Sino ang Umani: Ang Usapin ng Ebidensya sa Kaso ng Droga

Nagsimula ang kaso nang isilbi ng mga ahente ng National Bureau of Investigation (NBI) ang isang search warrant sa bahay ni Benedicto Veedor, Jr. Natagpuan sa bahay ang isang shopping bag na naglalaman ng hinihinalang marijuana, pati na rin ang mga plastic sachet na may katulad na droga. Si Veedor ay kinasuhan ng paglabag sa RA 9165. Sa paglilitis, itinanggi ni Veedor ang pagmamay-ari ng droga, iginiit na may mga bisita siya sa bahay bago ang pagdakip at maaaring sila ang nagdala ng mga gamot.

Dahil sa ebidensya, hinatulang guilty si Veedor ng Regional Trial Court (RTC), isang desisyon na kinatigan ng Court of Appeals (CA). Gayunpaman, sa pag-apela sa Korte Suprema, ang mga depensa ay nakasentro sa mga pagdududa tungkol sa pagkakakilanlan ng droga. Iginiit ng depensa na ang prosekusyon ay nabigo na magtatag ng isang hindi nasirang chain of custody, na nangangahulugang hindi mapatunayan na ang mga gamot na ipinakita sa korte ay parehong mga gamot na nakumpiska kay Veedor.

Sa mga paglilitis sa droga, ang chain of custody ay mahalaga dahil ang pinagbabawal na gamot mismo ay ang **corpus delicti** ng krimen. Ang **corpus delicti** ay tumutukoy sa katawan ng krimen, na kailangang mapatunayan nang walang pag-aalinlangan. Ang proseso kung saan nakolekta, nasuri, at iniharap ang ebidensya ay dapat na walang anumang pagkagambala o pagdududa, tinitiyak na ang ebidensya ay hindi napalitan, na-tamper, o nakompromiso sa anumang paraan.

Section 21. Custody and Disposition of Confiscated, Seized, and/or Surrendered Dangerous Drugs, Plant Sources of Dangerous Drugs, Controlled Precursors and Essential Chemicals, Instruments/Paraphernalia and/or Laboratory Equipment. — The PDEA shall take charge and have custody of all dangerous drugs, x x x so confiscated, seized and/or surrendered, for proper disposition in the following manner:

(1) The apprehending team having initial custody and control of the dangerous drugs, x x x shall, immediately after seizure and confiscation, conduct a physical inventory of the seized items and photograph the same in the presence of the accused…

Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang marking ng mga nasamsam na droga ay isang mahalagang unang hakbang sa chain of custody, sapagkat ito ang unang punto ng sanggunian para sa mga susunod na hahawak ng mga item. Ang agarang marking ay naghihiwalay sa ebidensya mula sa iba pang katulad na ebidensya, na pumipigil sa pagpapalit, pagtatanim, o kontaminasyon. Ang pagkabigo na agad na markahan ang mga droga ay nagtataas ng pag-aalinlangan tungkol sa pagiging tunay ng corpus delicti.

Sa kasong ito, ang prosekusyon ay nahulog na nagkulang sa pagtatag ng unang link dahil sa pagkabigo ng mga ahente ng NBI na mag-inventory at markahan ang lahat ng mga seized items ng tama. Lalo na, hindi nila binibilang o minarkahan ang 323 plastic sachets, na nagdulot ng pagdududa kung ang mga sachets na ito ay aktwal na bahagi ng orihinal na seizure. Higit pa rito, mayroong isang hindi pagkakapare-pareho sa paglalarawan ng gamot, kasama ang mga ahente na tinutukoy ang mga ito bilang “dried marijuana leaves,” habang ang forensic chemist ay inilarawan ang mga ito bilang “crushed dried marijuana flowering tops.”

Nagpatotoo rin ang isang saksi ng prosekusyon, si Barangay Chairman Francisco, na hindi niya nakita ang lahat ng ebidensyang ipinakita sa korte, partikular ang isang SM plastic bag na sinasabing naglalaman ng ilang sachet ng marijuana, isang plastic container, at isang plastic sealer. Dahil sa pagkakasalungatan na ito, ang integridad ng ebidensya ay nasa panganib, na nagtataas ng mga seryosong tanong tungkol sa pagiging tunay nito.

Bukod pa rito, nakita ng Korte ang malaking evidentiary gaps sa ikalawa, ikatlo, at ikaapat na mga link sa chain of custody. Nabigo ang prosekusyon na ibunyag ang mga pagkakakilanlan ng mga indibidwal na may kustodiya ng nasamsam na ebidensya matapos itong i-turn over ng SI Escurel. Ang pangkalahatang resulta ng mga kapintasan ay sirain ang chain of custody at nagtatanim ng pag-aalinlangan tungkol sa tunay na identidad ng nasamsam na marijuana, na pumupukaw sa acquittal ni Veedor.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung napatunayan ba ng prosekusyon ang chain of custody ng mga nakumpiskang droga upang magbigay-daan sa isang konbiksyon para sa ilegal na pag-aari ng mga mapanganib na droga. Binigyang-diin ng Korte ang kahalagahan ng pagpapanatili ng integridad ng ebidensya mula sa pagkakakumpiska hanggang sa pagtatanghal nito sa korte.
Ano ang corpus delicti sa isang kaso ng droga?	Sa kaso ng droga, ang corpus delicti ay tumutukoy sa pinagbabawal na gamot mismo. Kailangang mapatunayan ng prosekusyon nang walang pag-aalinlangan na ang substance na iniharap sa korte ay ang parehong substance na nakumpiska mula sa akusado.
Ano ang chain of custody?	Ang chain of custody ay tumutukoy sa proseso kung saan ang ebidensya ay dokumentado at sinusubaybayan mula sa sandali ng pagkolekta hanggang sa sandali ng pagtatanghal nito sa korte. Nagsasangkot ito ng pagdodokumento sa bawat tao na humahawak sa ebidensya, pati na rin ang oras at petsa ng paghawak na iyon, upang matiyak na walang pagkagambala o pagbabago sa ebidensya.
Bakit napakahalaga ang marking sa mga kaso ng droga?	Ang marking ay ang unang mahalagang hakbang sa pagpapanatili ng chain of custody. Sa pamamagitan ng agad na pagmamarka ng nasamsam na droga, tinitiyak na madaling makilala ang mga ito at ihiwalay mula sa iba pang katulad na gamot, na binabawasan ang panganib ng pagpapalit o kontaminasyon.
Ano ang epekto ng mga pagkakamali sa deskripsyon ng ebidensya?	Ang mga pagkakamali sa deskripsyon ng ebidensya ay maaaring makapagpataas ng mga malubhang pagdududa tungkol sa tunay na pagkakakilanlan ng nasamsam na droga. Ang Korte Suprema ay binigyang-diin na ang pagpapatungkol ay dapat na matiyak na mayroong pagkakaisa sa deskripsyon ng ebidensya sa lahat ng mga yugto ng mga paglilitis sa kaso.
Ano ang papel ng mga testigo sa kaso ng droga?	Ang mga testigo, tulad ng si Barangay Chairman Francisco sa kasong ito, ay may mahalagang papel sa pamamagitan ng pagbibigay ng impormasyon kung ano ang nakita nila at kung hindi. Ang kanilang testimonya ay makakatulong upang bigyang-linaw kung natutugunan ba ng nasamsam na droga ang ebidensya na nasa harap ng korte.
Ano ang kinalabasan ng kasong ito?	Binaligtad ng Korte Suprema ang mga dating hatol at pinawalang-sala si Benedicto Veedor, Jr. Ang batayan ng desisyon ay nakatuon sa kapintasan sa pamamaraan at kakulangan sa maaasahang pagtatatag ng mga link sa kadena ng kustodiya sa kung saan ginanap nito.
Anong aral ang makukuha sa kasong ito para sa mga awtoridad?	Ang kasong ito ay nagsisilbing paalala sa mga awtoridad na dapat silang mahigpit na sumunod sa mga protocol na itinakda sa ilalim ng RA 9165 para sa paghawak ng nasamsam na gamot. Ang anumang paglihis sa mga protocol na ito ay maaaring humantong sa pagpapawalang-sala sa akusado.

Sa esensya, ang kasong ito ay nagpapahiwatig na ang isang masusing dokumentasyon at accounting ng nasamsam na ebidensya ay kritikal sa mga kaso ng droga. Kung wala ang hindi nasirang chain of custody, ang integridad ng ebidensya ay kinompromiso, na humahantong sa hindi maiiwasang resulta ng pagpapawalang-sala ng akusado. Ipinapaalala ng desisyon sa mga ahensya ng nagpapatupad ng batas ang kahalagahan ng masigasig na pagsunod sa itinatag na pamamaraan upang mapanatili ang integridad ng sistema ng hustisya.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PEOPLE OF THE PHILIPPINES, PLAINTIFF-APPELLEE, V. BENEDICTO VEEDOR, JR. Y MOLOD A.K.A. “BRIX”, ACCUSED-APPELLANT, G.R. No. 223525, June 25, 2018