Sa kasong Calahi vs. People, pinawalang-sala ng Korte Suprema ang mga akusado dahil sa pagkabigo ng prosekusyon na patunayan nang walang pag-aalinlangan ang pagkakakilanlan at integridad ng umano’y nakumpiskang droga. Dahil sa kapabayaan sa pagpapanatili ng chain of custody, nagkaroon ng pagdududa kung ang substansyang iprinesenta sa korte ay siya ring nakumpiska sa mga akusado. Ang desisyong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng mahigpit na pagsunod sa mga pamamaraan sa paghawak ng mga ebidensya sa mga kaso ng droga, kung hindi ay maaaring humantong ito sa pagpapawalang-sala.

Pot Session ba o Sabotasyon? Pagsusuri sa Chain of Custody sa Iligal na Droga

Ang kasong ito ay nagsimula noong ika-20 ng Nobyembre 1997 sa Cabanatuan City, kung saan sina Arnel Calahi, Enrique Calahi, Nicasio Rivera, at Nicolas Macapagal ay nahuli umano sa loob ng isang jeep habang gumagamit ng shabu. Ayon sa mga pulis, nakita nila ang apat na lalaki na nagpa-pot session. Nakumpiska umano kay Nicasio Rivera ang 0.36 gramo ng shabu. Ipinagharap sila ng kasong paglabag sa Section 16, Article III ng Republic Act No. 6425, na mas kilala bilang Dangerous Drugs Act of 1972. Ang pangunahing tanong sa kasong ito: Napatunayan ba ng prosekusyon, nang walang pagdududa, na ang ebidensyang shabu na iprinesenta sa korte ay siya ring nakumpiska sa mga akusado?

Ang kaso ay dumaan sa iba’t ibang korte. Sa Regional Trial Court (RTC), napatunayang nagkasala ang mga akusado na sina Enrique Calahi, Arnel Calahi, at Nicasio Rivera. Hindi naman ito sinang-ayunan ng Court of Appeals (CA) na nagpawalang sala din sa kanila. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Dito nagsimulang magbigay-diin ang Korte Suprema sa kahalagahan ng chain of custody sa mga kaso ng droga. Ang chain of custody ay tumutukoy sa sunud-sunod na paglilipat at pag-iingat ng ebidensya, mula sa pagkumpiska hanggang sa pagpresenta sa korte. Layunin nitong tiyakin na ang ebidensya ay hindi napalitan, nabago, o nakontamina.

Binigyang diin ng Korte Suprema na sa mga kaso ng droga, ang corpus delicti o ang mismong droga ay mahalagang ebidensya. Kaya naman, dapat mapatunayan nang walang pag-aalinlangan na ang drogang nakumpiska ay siya ring iprinesenta sa korte. Sa kasong ito, nakita ng Korte Suprema ang ilang pagkukulang sa chain of custody. Una, walang ebidensya na minarkahan agad ng mga pulis ang shabu pagkatapos itong makumpiska. Ito ay kritikal dahil ang pagmamarka ay nagsisilbing tanda para matiyak na hindi mapagpalit ang ebidensya.

Ang Dangerous Drugs Board Regulation No. 3, series of 1979, na inamyendahan ng Board Regulation No. 2, series of 1990, ay malinaw na nagsasaad ng mga dapat sundin sa paghawak ng mga nakumpiskang droga:

“Section 1. All prohibited and regulated drugs, instruments, apparatuses and articles specially designed for the use thereof when unlawfully used or found in the possession of any person not authorized to have control and disposition of the same, or when found secreted or abandoned, shall be seized or confiscated by any national, provincial or local law enforcement agency. Any apprehending team having initial custody and control of said drugs and/or paraphernalia, should immediately after seizure or confiscation, have the same physically inventoried and photographed in the presence of the accused, if there be any, and/or his representative, who shall be required to sign the copies of the inventory and be given a copy thereof. Thereafter, the seized drugs and paraphernalia shall be immediately brought to a properly equipped government laboratory for a qualitative and quantitative examination.”

Dahil sa kakulangan ng marking sa ebidensya at iba pang hindi maipaliwanag na mga pangyayari, hindi nakumbinsi ang Korte Suprema na walang pagbabago o pagpapalit na naganap sa shabu. Isa pang mahalagang punto na binigyang-diin ng Korte Suprema ay ang pagkakaiba sa resulta ng laboratoryo sa shabu at sa aluminum foil. Kung totoong nagpa-pot session ang mga akusado, inaasahan na ang aluminum foil ay magtataglay rin ng parehong kemikal na matatagpuan sa shabu.

Hindi nakumbinsi ang korte. Para sa Korte Suprema, hindi sapat na sabihing nagkasala ang akusado; kailangan itong patunayan nang walang pag-aalinlangan. Dahil sa mga nabanggit na kapabayaan sa chain of custody at hindi maipaliwanag na pagkakaiba sa mga resulta ng laboratoryo, pinawalang-sala ng Korte Suprema sina Arnel Calahi, Enrique Calahi, at Nicasio Rivera. Ito ay nagpapakita ng mahigpit na pamantayan ng Korte Suprema sa paghawak ng mga ebidensya sa kaso ng droga, upang maiwasan ang pagkakamali at pang-aabuso.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung napatunayan ba ng prosekusyon nang walang pag-aalinlangan na ang ebidensyang shabu na iprinesenta sa korte ay siya ring nakumpiska sa mga akusado, na isinasaalang-alang ang chain of custody.
Ano ang chain of custody?	Ito ay tumutukoy sa proseso ng pag-iingat at pagdodokumento ng ebidensya, mula sa pagkumpiska hanggang sa pagpresenta sa korte, upang matiyak na hindi ito napalitan, nabago, o nakontamina.
Bakit mahalaga ang chain of custody sa mga kaso ng droga?	Dahil ang corpus delicti o mismong droga ang pangunahing ebidensya, dapat mapatunayan nang walang duda na ito ay siya ring nakumpiska sa akusado. Ang anumang paglabag sa chain of custody ay maaaring magdulot ng pagdududa sa integridad ng ebidensya.
Ano ang kahalagahan ng pagmamarka ng ebidensya pagkatapos makumpiska?	Ang pagmamarka ay nagsisilbing pagkakakilanlan ng ebidensya. Ito ang batayan upang masiguro na hindi ito mapagpapalit sa iba pang mga substansya.
Ano ang epekto ng hindi pagsunod sa Dangerous Drugs Board regulations?	Bagamat hindi laging nangangahulugang mapapawalang-sala ang akusado, ang hindi pagsunod ay maaaring magdulot ng pagdududa sa integridad ng ebidensya, lalo na kung mayroon pang ibang kahina-hinalang pangyayari sa kaso.
Bakit pinawalang-sala ang mga akusado sa kasong ito?	Dahil sa kapabayaan sa pagpapanatili ng chain of custody, lalo na ang kawalan ng marking sa ebidensya at ang pagkakaiba sa resulta ng laboratoryo sa shabu at sa aluminum foil, nagkaroon ng reasonable doubt.
Ano ang ibig sabihin ng corpus delicti?	Ito ay ang katawan ng krimen o ang mismong substansya na siyang предмет ng iligal na aktibidad, sa kasong ito, ang droga.
Ano ang aral na makukuha sa kasong ito?	Mahalaga ang mahigpit na pagsunod sa mga pamamaraan sa paghawak ng mga ebidensya sa kaso ng droga, upang maiwasan ang pagkakamali at tiyakin ang hustisya.

Ang kasong ito ay nagpapaalala sa mga awtoridad na maging masigasig at maingat sa paghawak ng mga ebidensya sa mga kaso ng droga. Ang kapabayaan sa chain of custody ay hindi lamang technicality; maaari itong magdulot ng pagpapawalang-sala sa mga akusado, kahit pa sila ay nagkasala.

Para sa mga katanungan ukol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga конкретный na sitwasyon, maaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa email na frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para sa impormasyon lamang at hindi maituturing na legal advice. Para sa konkretong legal guidance na angkop sa iyong sitwasyon, kumunsulta sa isang kwalipikadong abugado.
Source: Calahi v. People, G.R. No. 195043, November 20, 2017